Πώς ένα εμπάργκο στο πετρέλαιο μπορεί να «αποκαθηλώσει» άμεσα τον Κιμ Γιονγκ Ουν

Το να τεθούν στο στόχαστρο οι εισαγωγές πετρελαίου της Πιονγκγιάνγκ θα ήταν καταστροφικό για τους Βορειοκορεάτες και ίσως μοιραίο για το καθεστώς, προειδοποιούν ειδικοί. Όμως το να πειστεί το Πεκίνο να το κάνει θα είναι το στοίχημα. 

Ο μαύρος χρυσός επανέρχεται σε όλες τις συζητήσεις για μια νέα ενίσχυση των κυρώσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σε βάρος της Πιογκγιάνγκ έπειτα από την έκτη πυρηνική δοκιμή που πραγματοποίησε την Κυριακή.

Η Βόρεια Κορέα διαθέτει ελάχιστα πετρελαϊκά αποθέματα και εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές.

Η Κίνα είναι μακράν ο πρώτος εμπορικός εταίρος της καθώς αντιπροσωπεύει το 90% του εξωτερικού εμπορίου της.

Όμως δεν γνωρίζουμε ποια είναι η σημασία των κινεζικών φορτίων πετρελαίου γιατί τα κινεζικά τελωνεία δεν έχουν δημοσιεύει από το 2014 επίσημα στοιχεία για το θέμα αυτό.

Η Υπηρεσία Πληροφόρησης για την Ενέργεια (EIA) των Ηνωμένων Πολιτειών εκτιμά πως η Πιονγκγιάνγκ εισάγει περίπου 10.000 βαρέλια πετρελαίου την ημέρα. Το μεγαλύτερο μέρος προέρχεται από την Κίνα και τροφοδοτεί το μοναδικό διυλιστήριο της χώρας, το χημικό εργοστάσιο Πονγκχούα.

Με την τιμή του βαρελιού πετρελαίου να προσεγγίζει τα 50 δολάρια, αυτό σημαίνει περίπου 180 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο.

Δείτε επίσης: Οι χώρες που έχουν «ανοιχτούς λογαριασμούς» με τον Κιμ Γιονγκ Ουν

Εξάλλου, η Βόρεια Κορέα εισήγαγε το 2016 από την Κίνα έναντι 115 εκατομμυρίων δολαρίων διυλισμένα πετρελαϊκά προϊόντα που μπορεί να περιλαμβάνουν βενζίνη και καύσιμα για τα αεροσκάφη, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Κέντρου Εμπορίου (ITC), ενός οργανισμού που ανήκει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και τον ΟΗΕ.

Την ίδια στιγμή, οι εισαγωγές διυλισμένων προϊόντων από τη Ρωσία ανέρχονται περίπου στο 1,7 εκατομμύριο δολάρια.

Η απαγόρευση των εισαγωγών θα ήταν καταστροφική για τους Βορειοκορεάτες, εκτιμά σε έκθεσή του το ινστιτούτο Nautilus, ένα αμερικανικό γραφείο έρευνας.

«Οι άνθρωποι θα πρέπει να πηγαίνουν παντού με τα πόδια ή να μην μετακινούνται καθόλου και να σπρώχνουν τα λεωφορεία αντί να βρίσκουν θέση μέσα σε αυτά», γράφουν ο Πίτερ Χέις και ο Ντέιβιντ βον Χίπελ στην έκθεση αυτή. «Θα υπάρχει λιγότερο φως στα σπίτια, ελλείψει κηροζίνης.»

Η απαγόρευση θα εντείνει, όπως υποστηρίζουν, την αποδάσωση γιατί θα πρέπει να κοπούν δέντρα για να παραχθεί άνθρακας από το ξύλο, κάτι που θα προκαλούσε μεγαλύτερη «διάβρωση των εδαφών, πλημμύρες, και λιμούς».

Λόγω της στρατηγικής του «σονγκούν» (πρώτα ο στρατός), το καθεστώς θα περιόριζε αμέσως τις ποσότητες πετρελαίου που προορίζονται για τους πολίτες. Μια απαγόρευση των εισαγωγών θα είχε «μηδενική ή περιορισμένη επίπτωση» στον βορειοκορεατικό στρατό και στα βαλλιστικά και πυρηνικά προγράμματά του.

Ο στρατός, που χρησιμοποιεί το ένα τρίτο του εισαγόμενου πετρελαίου, έχει αποθέματα που θα του επέτρεπαν να κρατήσει τουλάχιστον «έναν χρόνο με μια κλασική κατανάλωση σε περιόδους ειρήνης» και θα μπορούσε να πολεμά για έναν μήνα προτού παρουσιαστεί έλλειψη πετρελαίου, σύμφωνα με τους δύο ερευνητές.

Για τον Ο Τζουν, πρώην πρεσβευτή της Νότιας Κορέας στα Ηνωμένα Έθνη, η αναστολή των βορειοκορεατικών εισαγωγών πετρελαίου θα ήταν «μοιραία» για το καθεστώς.

«Αλλά δεν θα είναι εύκολο να εξασφαλιστεί το πράσινο φως από την Κίνα», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Διπλωμάτες δήλωσαν πως η Ουάσινγκτον θέλει να θέσει το πετρέλαιο στο στόχαστρο ενός νέου, όγδοου ψηφίσματος για την επιβολή κυρώσεων, αλλά και τον τουρισμό και τους βορειοκορεάτες εργαζόμενους στη εξωτερικό.

Ο νοτιοκορεάτης πρόεδρος Μουν Τζάε-ιν ζήτησε να εξεταστεί σοβαρά το ενδεχόμενο μιας απαγόρευσης εισαγωγών πετρελαίου και υπέρ αυτής της στρατηγικής τάσσεται ο ιάπωνας πρωθυπουργός Σίνζο Άμπε.

Μένει να πειστεί η Κίνα, ενώ ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν εκτιμά πως μια νέα σειρά κυρώσεων θα ήταν «άχρηστη και αναποτελεσματική».

«Αν κοπεί το πετρέλαιο, το καθεστώς κινδυνεύει να πέσει», λέει ο Ζαν-Βενσάν Μπρισέ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Διεθνών και Στρατηγικών Σχέσεων (Iris).

«Όμως η Κίνα έχει έναν θανάσιμο φόβο για την επανένωση της Κορέας», που θα μπορούσε να προκαλέσει ένα κύμα προσφύγων και την παρουσία αμερικανικών στρατευμάτων στα σύνορά της, προσθέτει.

Για τον πρώην υπουργό Εξωτερικών της Νότιας Κορέας Κιμ Σουνγκ-χαν, «η πτώση του καθεστώτος θα σήμαινε πως η Κίνα χάνει κάθε ενδιαφέρον για την ύπαρξη της Βόρειας Κορέας ως ενός κράτους ‘μαξιλαράκι’».

Ο μόνος τρόπος να πεισθεί το Πεκίνο να δεχθεί και να εφαρμόσει ένα εμπάργκο πετρελαίου θα ήταν να απειληθούν τα δικά του συμφέροντα ιδίως μέσω δευτερευουσών αμερικανικών κυρώσεων εναντίον των κινεζικών εταιριών που συνεργάζονται με τη Βόρεια Κορέα, λέει.

«Η Κίνα δεν θα δεχθεί ένα εμπάργκο παρά μόνο αν οδηγηθεί σε αδιέξοδο από τις Ηνωμένες Πολιτείες», εκτιμά.

Κάτι τέτοιο θα προκαλούσε την οργή της Πιονγκγιάνγκ, σύμφωνα με τον Ουάνγκ Ντονγκ, της Σχολής Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Πεκίνο. Και θα άνοιγε πιθανόν το κουτί της Πανδώρας.

«Η Βόρεια Κορέα θα μπορούσε να προβάλει πολύ μεγάλη αντίσταση, αν η Κίνα κλείσει τη στρόφιγγα», λέει. «Η κατάσταση στη χερσόνησο θα επιδεινωνόταν σαφώς.»