Πώς η Ουκρανία έφτασε να είναι χώρα – πυροδότης αμερικανικών πολιτικών σκανδάλων
Παρά το γεγονός πως η συχνά διαλλείπουσα προσοχή του Αμερικανού πρόεδρου, το φυσικό και ηλεκτρονικό μελάνι των μέσων μαζικής ενημέρωσης αλλά και τα μάτια όλου του κόσμου αφιερώνονταν και εστίαζαν για χρόνια στην πιθανή ανάμιξη της Ρωσίας στην προεκλογική καμπάνια του Τραμπ και στην κατάληξη της έρευνας του ειδικού ανακριτή Μάλερ, όπως διαφαίνεται καταλυτικότερο πολιτικό ρόλο θα παίξει μια γειτονική χώρα της Ρωσίας, η Ουκρανία.
Αργά εχθές το βράδυ η ηγέτης των Δημοκρατικών και πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι, ανακοίνωσε πως το κόμμα της θα εκκινήσει διαδικασίες καθαίρεσης του Αμερικανού προέδρου, για την πιθανή του εμπλοκή στην καθυστέρηση παροχής στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, προκειμένου να πιέσει τον νέο πρόεδρο της χώρας να εκκινήσει έρευνα εναντίον του πρώην αντιπροέδρου και πολιτικού του αντιπάλου, Τζο Μπάϊντεν, ο οποίος διεκδικεί το προεδρικό χρίσμα των Δημοκρατικών.
Το ακριβές χρονικό, αλλά και η εμπλοκή ουκρανών πολιτικών παραγόντων και στην προηγούμενη έρευνα εναντίον του Τραμπ, καθιστούν σαφές ότι η χώρα της ανατολικής Ευρώπης έφτασε να έχει έναν κομβικό πολιτικό ρόλο στο διεθνές σκηνικό, ως αποτελέσμα ενός ιδιαίτερου συνδιασμού γεωπολιτικών παραγόντων και των ιδιαιτεροτήτων της αμερικανικής πολιτικής σκηνής.
Το χρονικό της υπόθεσης
Στις 9 Σεπτεμβρίου, ο γενικός επιθεωρητής των υπηρεσιών πληροφοριών Μάικλ Άτκινσον αναφέρει πως του κατατέθηκε καταγγελία από έναν «αξιόπιστο» μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος, μέλος και ο ίδιος μιας υπηρεσίας πληροφοριών, την οποία ο Άτκινσον έκρινε «αξιόπιστη και ανησυχητική», ώστε να την θεωρήσει «κατεπείγουσα» και να ενημερώσει το Κογκρέσο.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, αυτός ανησυχούσε, μεταξύ άλλων, για το περιεχόμενο μιας τηλεφωνικής συνομιλίας μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που έγινε στις 25 Ιουλίου.
Μετά από πολλές διαρροές, ο Αμερικανός πρόεδρος αναγκάζεται την Κυριακή να παραδεχθεί ότι μίλησε με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι για τον Τζο Μπάιντεν, και το γιο του, Χάντερ.
Ο γιός του πρώην αντιπροέδρου, αφού είχε αποπεμφθεί από το Ναυτικό για χρήση ναρκωτικών, τον Απρίλιο του 2014 ανέλαβε μια θέση στο διοικητικό συμβούλιο της μεγαλύτερης ιδιωτικης εταιρείας φυσικού αερίου της Ουκρανίας, Bursima Holdings, με μισθό 50.000 δολλάρια το μήνα, ενώ ο πατέρας του βρίσκονταν στην εξουσία.
Εκείνη την εποχή, η Bursima επιδίωκε να αποκτησει επιρροή στους Δημοκρατικούς καθώς βρίσκονταν υπό το μικροσκόπιο της δικαιοσύνης. Τον ίδιο μήνα που ο υιός Μπάιντεν εντάχθηκε στην εταιρεία, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου πάγωσε τραπεζικούς λογαριασμούς που φέρεται ότι ανήκαν στον ιδιοκτήτη της, Mykola Zlochevsky στο πλαίσιο έρευνας για ξέπλυμα χρήματος.
Δύο χρόνια αργότερα, ο Τζο Μπάιντεν άσκησε με επιτυχία πίεση στην ουκρανική κυβέρνηση για την απομάκρυνση του γενικού εισαγγελέα, Βίκτορ Σόκιν, ο οποίος δεν ήταν δημοφιλής στους δυτικούς ηγέτες, απειλώντας να παρακρατήσει τις εγγυήσεις δανείων προς την Ουκρανία εάν ο εισαγγελέας δεν παύονταν. Εκείνη την εποχή, το γραφείο του Shokin είχε ανοικτές έρευνες για την Bursima και τον Zlochevsky. Ο διάδοχος του Shokin έκλεισε τις έρευνες, αλλά στη συνέχεια άνοιξε πάλι έρευνα για την εταιρεία.
Όμως, η καμπάνια του Μπάιντεν επισημαίνει ότι ο Shokin θεωρούνταν ευρέως διεφθαρμένος και ότι εμπόδιζε μεταρρυθμίσεις με στόχο την καταπολέμηση της διαφθοράς, όταν ο αντιπρόεδρος, εξ ονόματος της κυβέρνησης Ομπάμα, ζήτησε την εκδίωξή του. Επίσης, ένας πρώην Ουκρανός αξιωματούχος δήλωσε στο Bloomberg ότι η έρευνα για το Bursima είχε σταματήσει για κάποιο χρονικό διάστημα πριν ο Μπάιντεν εμπλακεί, ούτως ή άλλως.
Ο μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος, υποστηρίζει πως ο Τραμπ, σε τηλεφωνική συνομιλία του με τον νέο πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τον πίεσε προκειμένου να εκκινήσει ξανά έρευνα για τις δραστηριότητες των Μπάιντεν στην Ουκρανία. Και για αυτό τον λόγο, πριν λίγες ημέρες είχε ανεξήγητα παγώσει στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία.
Το Κίεβο από το 2014 και μετά στηρίζεται ιδιαίτερα στην οικονομική, στρατιωτική και πολιτική στήριξη της Δύσης.
Μετά από τις αποκαλύψεις του μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος, και έπειτα από σημαντική πίεση, η ηγέτης των Δημοκρατικών Νάνσι Πελόζι ανακοίνωσε την έναρξη διαδικασιών καθαίρεσης εναντίον του Αμερικανού προέδρου, καθώς αν οι κατηγορίες είναι αληθείς, θεωρείται πως χρησιμοποίησε το δημόσιο του αξίωμα για ιδιωτικούς σκοπούς, για την προεδρική προεκλογική εκστρατεία του 2020 προκειμένου να πλήξει τον Μπάιντεν, και παρενέβη τον προεδρικό του όρκο.
Παρά την πάγια εναντίωση της Πελόζι σε μια τέτοια διαδικασία, καθώς πιστεύει πως εν τέλει θα ωφελήσει πολιτικά τον Τραμπ, αποφάσισε να προχωρήσει, μιας και η εναλλακτική λύση – μια πρόκληση προς την ηγεσία της από τις όλο και πιο απογοητευμένες τάξεις των Δημοκρατικών νομοθέτων – ήταν πολιτικά χειρότερη για την μετριοπαθή πτέρυγα των Δημοκρατικών, στην οποία ανήκει.
Ο Τραμπ από την πλευρά του τόνισε πως θα δώσει στην δημοσιότητα την συνομιλία.
Στην Ουκρανία, η είδηση δεν έχει γνωρίσει ιδιαίτερη δημοσιότητα, με τον πρώην κωμικό πρόεδρο της χώρας, Βολόντιμιρ Ζελένσκι, να παραπονιέται πως τα διεθνή ΜΜΕ «το μόνο που κάνουν είναι να με ρωτάνε για τον Μπάιντεν» αντί για τις μεταρρυθμίσεις του. Ακόμη, τόνισε πως «κανένας δεν μπορεί να μου ασκήσει πιέσεις διότι είμαι ο πρόεδρος ενός ανεξάρτητου κράτους», δήλωσε ο Ζελένσκι σε δημοσιογράφους στη Νέα Υόρκη, σε σχόλιά του που μετέδωσε το δίκτυο Russia 24 σήμερα το πρωί ενόψει συνάντησης του Ουκρανού προέδρου με τον Αμερικανό ομόλογό του.
«Παρεμπιπτόντως ο μόνος άνθρωπος που μπορεί να μου ασκήσει πιέσεις (…) είναι ο γιος μου, ο οποίος είναι έξι ετών», σημείωσε ο Ζελένσκι, ο οποίος υποδύθηκε τον πρόεδρο της Ουκρανίας στην δημοφιλή κωμική σειρά «Υπηρέτης του Λαού» από όπου και έγινε εθνικός σταρ.
Η Ουκρανία ξανά στο επίκεντρο
Παρά το γεγονός πως η Ουκρανία μοιάζει να έχει εμφανιστεί στην αμερικανική πολιτική σκηνή από το πουθενά, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Η χώρα αποτελεί μοχλό πίεσης, και «λάκκο» που αν ανασκαφεί επαρκώς, μπορεί να προκύψει χρήσιμη πολιτική λάσπη που μπορεί να εκτοξευθεί στον αντίπαλο. Κάτι που έχουν επιχειρήσει να κάνουν, σύμφωνα με δημοσιεύματα, όχι μόνο οι Ρεπουμπλικάνοι (αν οι κατηγορίες εναντίον του Τραμπ είναι αληθείς) αλλά και οι Δημοκρατικοί.
Κατά την προηγούμενη προεκλογική περίοδο, σύμφωνα με εκτενή έρευνα του Politico, κυβερνητικοί αξιωματούχοι της Ουκρανίας προσπάθησαν να βοηθήσουν τη Χίλαρι Κλίντον και να υπονομεύσουν τον Τραμπ. Επίσης, διέδωσαν έγγραφα που ενέπλεκαν σε υποθέσεις διαφθοράς τον Πολ Μάναφορντ, κορυφαίο βοηθό τότε του Αμερικανού προέδρου. Και βοήθησαν τους συμμάχους της Κλίντον να εντοπίσουν βλαπτικές πληροφορίες σχετικά με την εκστρατεία του Τραμπ και τους συμβούλους του.
Ακόμη, μια Ουκρανο-αμερικανή πολιτική αξιωματούχος της Εθνικής Επιτροπής του κόμματος των Δημοκρατιών η Αλεξάντρα Τσαλούπα, έπαιξε κομβικό ρόλο προκειμένου να απογειωθεί η αφήγηση της εμπλοκής της Ρωσίας στην προεκλογική καμπάνια του Τραμπ. Μάλιστα, συναντήθηκε με κορυφαίους αξιωματούχους της Ουκρανικής Πρεσβείας στην Ουάσινγκτον, σε μια προσπάθεια να αποκαλύψει δεσμούς μεταξύ του Τραμπ, του κορυφαίου βοηθού της εκστρατείας Πόλ Μάνφορντ και της Ρωσίας, σύμφωνα με ανθρώπους με άμεση γνώση της υπόθεσης.
Η Τσαλούπα προσπάθησε αργότερα να εμπλέξει και τον τότε Πρόεδρο της Ουκρανίας Πέτρο Πόροσενκο, ώστε αυτός να σχολιάσει τους ρωσικούς δεσμούς του Μανάφορτ σε μια επίσκεψη του στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2016.
Έπειτα από ερώτηση του αμερικανικού δικτύου που καλύπτει το Κονγκρέσο, TheHill, η Ουκρανική Πρεσβεία στην Ουάσινγκτον παραδέχθηκε όλα τα προηγούμενα και θεώρησε τα αιτήματά της Τσαλούπα ως ακατάλληλη ανάμιξη στις εκλογές στις ΗΠΑ.
Συνδυασμός εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων
Σύμφωνα με την ανάλυση της Ουκρανικής κρίσης που παρουσιάζεται με χειρουργικό τρόπο στο βιβλό «Frontline Ukraine: Crisis in the Borderlands» του ακαδημαϊκού Richard Sakwa, η χώρα βρέθηκε στην ατυχή θέση να είναι το πεδίο όπου συναντήθηκαν ιστορικοί, ενδογενείς παράγοντες αστάθειας της, όπως η βαθιά της ταυτοτική και οικονομική της διαίρεση, με μια σειρά εξωγενών παραγόντων προερχόμενων από τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό Ρωσίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης/ΝΑΤΟ/ΗΠΑ, που βρέθηκαν να κοντράρονται στην Ουκρανική στέπα, κλιμακώνοντας τις αντιθέσεις στο ίδιο το Ουκρανικό κράτος, με καταστροφικά αποτελέσματα.
Πλέον η Ουκρανία, λόγω των στενών της πλέον δεσμών με την Δύση, την δι-ιστορική εμπλοκή του πολιτικού και στρατιωτικού της προσωπικού με την Ρωσία, και την επάνοδο της Ρωσίας ως ένας από τους μεγάλους, μιασματικούς αντιπάλους στην αμερικανική πολιτική σκηνή, αλλά και το γεγονός πως στην ίδια την χώρα, διαφορετικές ομάδες ανταγωνίζονται για το ουκρανικό εθνικό αφήγημα και για διεθνή υποστήριξη, αποτελεί πηγή άντλησης opposition research (η έρευνα που εστιάζει σε πολιτικούς αντιπάλους με στόχο την εύρεση βλαπτικών για αυτούς στοιχείων), η οποία έχει το θετικό της σύνδεσης με την μεγάλη αντίπαλο, Μόσχα.
Η προαναφερθείσα τάση, έρχεται να ανταμώσει την «φραξιονοποίηση» της Αμερικανικής ελίτ. Η οποία διαιρείται πλέον σε μεγάλο βαθμό από τα μεγάλα οικονομικά αλλά και κρατικά συμφέροντα στα οποία πρόκεινται, καθώς για παράδειγμα ιδιαίτερα στενή σχέση μεταξύ του κύκλου του πρώην προέδρου Ομπάμα και ορισμένων μελών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, αλλά και του Τραμπ με την Σαουδική Αραβία. Οδηγώντας τις παραδοσιακά εσωστρεφείς πολιτικές καμπάνιες και τις «επιχειρήσεις δολοφονίας χαρακτήρα» των αμερικανικών εκλογών, να καθίστανται ολοένα και πιο διεθνοποιημένες.
Οι δύο αυτές τάσεις, καθιστούν βέβαιες τις περαιτέρω διαρροές και δημοσιεύματα που θα προέρχονται από την τεράστια, αλλά για πολλά χρόνια της ιστορίας της, παραμελημένη από τα διεθνή ΜΜΕ χώρα.
