Πώς να μην πανικοβληθούμε από τον κορωνοϊό

Ανεξάρτητα από το εάν χαρακτηρίζουμε τον νέο κορωνοϊό ως πανδημία ή όχι, εξακολουθεί να είναι ένα σοβαρό ζήτημα. Μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες έχει εξαπλωθεί σε πολλές χώρες και το μόνο σίγουρο είναι ότι έχουμε μια πανδημία φόβου. Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης εμφανίζονται τρομοκρατημένα από τον κορωνοϊό. Μπορεί να είναι σωστό ότι υπάρχει βαθύς φόβος και μαζικός σχεδιασμός για τα χειρότερα σενάρια και φυσικά οι επιπτώσεις κινούνται από την σφαίρα της παγκόσμιας υγείας μέχριτις επιχειρήσεις και την πολιτική, αλλά είναι επίσης σωστό το ότι δεν πρέπει να πανικοβαλλόμαστε. Θα ήταν λάθος να πούμε ότι προκύπτουν και καλά νέα από τον νέο κορωνοϊό, αλλά υπάρχουν λόγοι αισιοδοξίας, λόγοι να πιστεύουμε ότι υπάρχουν τρόποι να περιορίσουμε και να νικήσουμε τον ιό. Και μαθήματα για το μέλλον.

1. Ξέρουμε τι είναι

Τα πρώτα κρούσματα του AIDS περιγράφησαν τον Ιούνιο του 1981 και χρειάστηκαν πάνω από δύο χρόνια για να ταυτοποιηθεί ο ιός (HIV) που προκαλούσε την ασθένεια. Με τον νέο κορωνοϊό, οι πρώτες περιπτώσεις σοβαρής πνευμονίας είχαν σημειωθεί στην Κίνα στις 31 Δεκεμβρίου 2019 και μέχρι τις 7 Ιανουαρίου ο ιός είχε ήδη αναγνωριστεί. Το γονιδίωμα ήταν διαθέσιμο την δέκατη μέρα. Γνωρίζουμε ήδη ότι είναι ένας νέος κορωνοϊός από την ομάδα 2Β, την ίδια «οικογένεια» όπως ο SARS, τον οποίο είχαμε ονομάσει SARSCoV2. Η ασθένεια ονομάζεται COVID-19 και πιστεύεται ότι σχετίζεται με τον κορωνοϊό της νυχτερίδας. Γενετικές αναλύσεις έχουν επιβεβαιώσει ότι έχει μια πρόσφατη φυσική προέλευση και ότι, αν και οι ιοί ζουν μέσα από μεταλλάξεις, ο ρυθμός μετάλλαξής του μπορεί να μην είναι πολύ υψηλός.

2. Ξέρουμε πώς να εντοπίσουμε τον ιό

Από τις 13 Ιανουαρίου, ένα τεστ που εντοπίζει τον ιό έχει γίνει διαθέσιμο.

3. Η κατάσταση βελτιώνεται στην Κίνα

Ο ισχυρός έλεγχος και τα μέτρα απομόνωσης που επιβλήθηκαν από την Κίνα φαίνεται να αποδίδουν. Για πολλές εβδομάδες τώρα, ο αριθμός των περιστατικών που διαγιγνώσκονται κάθε μέρα, μειώνεται.

4. Το 80% των περιστατικών είναι ήπια

Η ασθένεια δεν προκαλεί συμπτώματα ή εμφανίζεεται ήπια στο 81% των περιπτώσεων. Φυσικά, στο υπολειπόμενο 14%, μπορεί να προκαλέσει πνευμονία και στο 5% η εκδήλωση του ιού μπορεί να είναι κρίσιμη ή ακόμα και θανατηφόρα. Είναι ακόμα ασαφές ποιο είναι το ποσοστό θνησιμότητας. Θα μπορούσε να είναι χαμηλότερο από μερικές εκτιμήσεις μέχρι τώρα.

5. Οι ασθενείς θεραπεύονται

Πολλά από τα δημοσιευμένα στοιχεία σχετίζονται με την αύξηση στον αριθμό των επιβεβαιωμένων περιστατικών και τον αριθμό των θανάτων, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν νοσήσει έχουν θεραπευτεί. Υπάρχουν 13 φορές περισσότερα θεραπευμένα περιστατικά απ’ ότι θάνατοι, και αυτό το ποσοστό αυξάνεται.

6. Τα συμπτώματα εμφανίζονται ήπια στα παιδιά

Μόνο στο 3% των κρουσμάτων ο ιός εμφανίζεται σε ανθρώπους κάτω των 20 ετών, και η θνησιμότητα σε όσους είναι κάτω των 40 είναι μόλις 0,2%. Τα συμπτώματα είναι επίσης ήπια στα παιδιά και μπορεί να περάσουν απαρατήρητα.

7. Ο ιός μπορεί να καθαριστεί

Ο ιός μπορεί να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά με ένα διάλυμα αιθανόλης (62-71% αλκοόλ), υπεροξείδιο του υδρογόνου (0,5% υπεροξείδιο του υδρογόνου) ή υποχλωριώδες νάτριο (0,1% χλωρίνη), μέσα σε μόλις ένα λεπτό. Το συχνό πλύσιμο χεριών με σαπούνι και νερό είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αποφύγετε τη μόλυνση.

8. Η επιστήμη παρακολουθεί τον ιό σε παγκόσμια κλίμακα

Στη σημερινή εποχή της παγκόσμιας επιστημονικής συνεργασίας, μετά από μόλις έναν μήνα, έχουν κυκλοφορήσει 164 επιστημονικά άρθρα στο PubMed σχετικά με τον COVID19 και τον SARSCoV2, όπως και πολλά άλλα είναι διαθέσιμα σε αναμονή για αναθεώρηση. Πρόκειται κυρίως για πρώιμες εργασίες πάνω σε εμβόλια, αγωγές, επιδημιολογία, γενετική και φιλογένεια, διάγνωση, κλινικές πτυχές, κτλ.. Αυτά τα άρθρα είχαν εκπονηθεί από περίπου 700 συγγραφείς, διανεμήθηκαν σε ολόκληρο τον πλανήτη. Είναι συνεργατική επιστήμη, κοινή και ανοιχτή. Το 2003, με την επιδημία του SARS, χρειάστηκε πάνω από έναν χρόνο για να φτάσει λιγότερο από το μισό των αριθμό των άρθρων. Επιπλέον, οι περισσότερες επιστημονικές δημοσιεύσεις έχουν αφήσει τις δημοσιεύσεις τους ανοιχτές στο θέμα των κορωνοϊών.

9. Υπάρχουν ήδη πρωτότυπα εμβολίων

Η δυνατότητά μας να σχεδιάσουμε νέα εμβόλια είναι εντυπωσιακή. Υπάρχουν ήδη πάνω από οκτώ project που αναζητούν ένα εμβόλιο κατά του νέου κορωνοϊού. Υπάρχουν ομάδες που δουλεύουν πάνω σε project εμβολίων κατά παρόμοιων ιών. Η ομάδα εμβολίων του University of Queensland στην Αυστραλία έχει ανακοινώσει ότι ήδη δουλεύει πάνω σε ένα πρωτότυπο χρησιμοποιώντας την τεχνική που λέγεται «μοριακός σφιγκτήρας», μια καινοτόμα τεχνολογία. Αυτό είναι ένα μόνο παράδειγμα που θα μπορούσε να επιτρέψει την παραγωγή εμβολίου σε χρόνο-ρεκόρ. Τα πρωτότυπα μπορεί σύντομα να ξεκινήσουν να δοκιμάζονται σε ανθρώπους.

10. Αντιιικές δοκιμές βρίσκονται σε εξέλιξη

Τα εμβόλια είναι προληπτικά μέτρα. Τώρα, η θεραπεία των ανθρώπων που είναι ήδη άρρωστοι είναι σημαντική. Υπάρχουν ήδη πάνω από 80 κλινικές δοκιμές που αναλύουν τις θεραπείες για τον κορωνοϊό. Αυτές είναι αντιικές που έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί για άλλες μολύνσεις, οι οποίες έχουν ήδη εγκριθεί και ότι ξέρουμε ότι είναι ασφαλείς. Μια από αυτές που έχει ήδη ελεγχθεί σε ανθρώπους είναι το «remdesivir», ένα αντιικό ευρέος φάσματος που βρίσκεται ακόμα υπό μελέτη, το οποίο έχει ελεγχθεί ενάντι στο Ebola και στο SARS/ MERS.

Μια ακόμα υποψήφια θεραπεία είναι η χλωροκίνη, ένα ανθελονοσιακό που έχει επίσης ανακαλυφθεί ότι έχει ισχυρή αντιική δράση. Είναι γνωστό ότι η χλωροκίνη παρεμποδίζει την ιογενή μόλυνση αυξάνοντας το ρΗ του ενδοσώματος, το οποίο είναι απαραίτητο για την ενσωμάτωση του ιού στο κύτταρο, εμποδίζοντας έτσι την είσοδό του.

Άλλες προτεινόμενες δοκιμές βασίζονται στη χρήση: του «oseltamivir» (το οποίο χρησιμοποιείται κατά του ιού της γρίπης), του «interferon-1b» (πρωτεΐνη με αντιική δράση), των αντιορών από ανθρώπους που έχουν θεραπευτεί ή των μονοκλωνικών αντισωμάτων για την εξουδετέρωση του ιού. Νέες θεραπείες έχουν προταθεί με ανασταλτικές ουσίες, όπως η βαρικιτιβιμπίνη, που έχει επιλεγεί από την τεχνητή νοημοσύνη.

Η πανδημία γρίπης του 1918 προκάλεσε τον θάνατο πάνω από 25 εκατ. ανθρώπων μέσα σε λιγότερο από 25 εβδομάδες. Θα μπορούσε κάτι αντίστοιχο να συμβεί τώρα; Ίσως όχι, καθώς δεν ήμασταν ποτέ καλύτερα προετοιμασμένοι για να αντιμετωπίσουμε μια πανδημία.