Πώς ο ψηφιακός κόσμος της εργασίας αλλάζει τους κανόνες της επιχείρησης

Καθοδηγούμενοι από τη συνεχή ψηφιακή επανάσταση και από δημογραφικούς, πολιτικούς και κοινωνικούς παράγοντες, περίπου το 90% των επικεφαλής των τμημάτων ανθρώπινου δυναμικού και των επιχειρήσεων θέτουν ως κυρίαρχη προτεραιότητα τον σχεδιασμό της επιχειρηματικής οργάνωσης του μέλλοντος. Στην έρευνα «Παγκόσμιες τάσεις στο χώρο του Ανθρώπινου Δυναμικού 2017: Ξαναγράφοντας τους κανόνες για την ψηφιακή εποχή» (Global Human Capital Trends 2017: Rewriting the rules for the digital age), η Deloitte καλεί τις εταιρίες να επανεξετάσουν πλήρως την οργανωτική τους δομή και τις στρατηγικές που σχετίζονται με το ταλέντο και το ανθρώπινο δυναμικό και να συμβαδίσουν με τις ψηφιακές εξελίξεις.

«Η τεχνολογία εξελίσσεται με πρωτοφανή ρυθμό και αυτές οι καινοτομίες έχουν μεταμορφώσει ολοκληρωτικά τον τρόπο που ζούμε, δουλεύουμε και επικοινωνούμε,» αναφέρει ο Josh Bersin, επικεφαλής και ιδρυτής του Bersin by Deloitte, Deloitte Consulting LLP. «Τελικά, ο ψηφιακός κόσμος της εργασίας έχει αλλάξει τους κανόνες της επιχείρησης. Οι οργανισμοί θα πρέπει να αλλάξουν ολοκληρωτικά τη νοοτροπία και τη συμπεριφορά τους για να διασφαλίσουν ότι μπορούν να καθοδηγήσουν, να οργανώσουν, να παρακινήσουν, να διαχειριστούν και να απασχολήσουν το εργατικό δυναμικό του 21^ου αιώνα ή να διακινδυνεύσουν να μείνουν στάσιμοι.»

«Οι Έλληνες Διευθυντές Ανθρώπινου Δυναμικού, επηρεασμένοι και από την αρνητική συγκυρία της οικονομίας μας, νιώθουν ελλείψεις στη διασαφήνιση της οργανωτικής δομής του μέλλοντος (όπως δηλώνουν περισσότεροι από το 50% των συμμετεχόντων της έρευνας), σε θέματα ηγεσίας αλλά και στην αξιοποίηση της τεχνολογίας για τη βελτίωση των επιχειρήσεών τους,» σχολιάζει ο Πέτρος Μίχος, principal, human capital leader, Deloitte Ελλάδας.

Με πάνω από 10.000 επικεφαλής του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού και επιχειρήσεων σε 140 χώρες, αυτή είναι η μεγαλύτερη και εκτενέστερη έρευνα παγκοσμίων τάσεων στο χώρο του Ανθρώπινου Δυναμικού μέχρι σήμερα. H έρευνα «σήμα κατατεθέν» της Deloitte – στο 5ο έτος της – αποκαλύπτει ότι οι ηγέτες στρέφονται σε νέα οργανωσιακά μοντέλα, τα οποία επισημαίνουν τη διαδικτυακή φύση του σημερινού εργασιακού κόσμου. Ωστόσο, καθώς η επιχειρηματική παραγωγικότητα συχνά αποτυγχάνει να συμβαδίσει με την τεχνολογική πρόοδο, η Deloitte εκτιμά ότι το ανθρώπινο δυναμικό μάχεται να συμβαδίσει με μόνο το 35% των επαγγελματιών του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού να βαθμολογούν τις δυνατότητές τους ως «καλές» ή «εξαιρετικές».

Ειδικά στη χώρα μας, η οποία είχε μία από τις υψηλότερες συμμετοχές εφέτος, τα στελέχη Ανθρώπινου Δυναμικού ανησυχούν για τις επιπτώσεις της τεχνολογίας στους ανθρώπους, τις δομές, αλλά και τις απαραίτητες δεξιότητες τις οποίες θα πρέπει οι ίδιοι να έχουν για να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις των ετών τα οποία έρχονται. Τα στελέχη Ανθρώπινου Δυναμικού στην Ελλάδα δείχνουν να προβληματίζονται από θέματα τα οποία άπτονται της προσέλκυσης προσωπικού, της αξιολόγησης της απόδοσης αλλά και των βέλτιστων δομών των επιχειρήσεών τους.

Στη χώρα μας, τεχνολογίες αιχμής, ρομποτικής και τεχνητής νοημοσύνης, δεν μοιάζει να έχουν ακόμη εμφανισθεί στα ραντάρ των Διευθύνσεων Ανθρώπινου Δυναμικού. Όμως, καθώς η τεχνολογία, η τεχνητή νοημοσύνη και η ρομποτική μεταμορφώνουν τα επιχειρησιακά μοντέλα και την εργασία, οι εταιρίες θα πρέπει να ξεκινήσουν να αναθεωρούν τις πρακτικές διαχείρισής τους και τα οργανωσιακά μοντέλα τους. Το μέλλον της εργασίας οδηγεί στην ανάπτυξη ενός συνόλου από ‘νέους κανόνες’ που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι οργανισμοί εάν θέλουν να παραμείνουν ανταγωνιστικοί.

Η διαμόρφωση του οργανισμού του μέλλοντος απαιτεί ομαδική προσέγγιση και εστίαση στο ταλέντο

Καθώς το εργατικό δυναμικό εξελίσσεται, οι οργανισμοί εστιάζουν στα δίκτυα των ομάδων, και η πρόσληψη και ανάπτυξη των κατάλληλων ανθρώπων αποτελεί φυσικό επακόλουθο. Οι ερωτηθέντες αναφέρουν ότι η απόκτηση ταλέντων αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα θέματα που αντιμετωπίζουν οι οργανισμοί, με το 81% των εταιριών να το αναφέρει ως «πολύ σημαντικό» ή «σημαντικό».

Ωστόσο, ενώ η Deloitte εκτιμά ότι οι εξελιγμένες τεχνολογίες έχουν βοηθήσει τους ηγέτες να διαχειριστούν την απόκτηση ταλέντων μέσω του ψηφιακού κόσμου, μόνο το 22% των ερωτηθέντων περιγράφουν την εταιρία τους ως «εξαιρετική» στη διαμόρφωση μιας διαφοροποιημένης εργασιακής εμπειρίας μόλις αποκτηθεί το ταλέντο. Στην πραγματικότητα, το χάσμα μεταξύ της σημασίας της απόκτησης ταλέντων και της ικανότητας να καλυφθεί η ανάγκη αυξάνεται κατά 14 ποσοστιαίες μονάδες τον τελευταίο χρόνο.

Είναι σημαντικό να ληφθεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διαμόρφωση της εργασιακής εμπειρίας, με ένα μεγάλο μέρος να επικεντρώνεται στον τομέα «καριέρα και μάθηση», όπου ανήλθε στη 2^η θέση στη λίστα προτεραιοτήτων των επικεφαλής του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού και των επιχειρήσεων, με το 83% των ερωτηθέντων να τον κατατάσσει ως «σημαντικό» ή «πολύ σημαντικό».

Η Deloitte εκτιμά ότι καθώς οι οργανισμοί αποβάλλουν τα παραδοσιακά συστήματα και εξαλείφουν τις προηγούμενες ιεραρχίες, είναι σημαντικό να θέσουν έναν υψηλότερο στόχο για την υλοποίηση μιας καθηλωτικής μαθησιακής εμπειρίας, έτσι ώστε να αναπτύξουν τους ηγέτες που μπορούν να διαπρέψουν στο σημερινό ψηφιακό κόσμο και να ανταποκριθούν στις ποικίλες ανάγκες του ανθρώπινου δυναμικού.

Η σπουδαιότητα της ηγεσίας ως κινητήρια δύναμη της εργασιακής εμπειρίας παραμένει ισχυρή, καθώς το ποσοστό των επιχειρήσεων που διαθέτει εμπειρικά προγράμματα για τους ηγέτες αυξήθηκε περίπου 20 ποσοστιαίες μονάδες, από 47% το 2015 σε 64%. Η Deloitte, όμως, υποστηρίζει ότι εξακολουθεί να υπάρχει επιτακτική ανάγκη για ισχυρότερους και διαφορετικού τύπου ηγέτες, αφού ο σημερινός επιχειρηματικός κόσμος αποζητά εκείνους που επιδεικνύουν μεγαλύτερη ευελιξία και ψηφιακές ικανότητες.

Οι οργανισμοί θα πρέπει να επωφεληθούν από το ψηφιακό ανθρώπινο δυναμικό για ένα εργατικό δυναμικό του 21ου αιώνα 

Καθώς οι οργανισμοί γίνονται περισσότερο ψηφιακοί, οι ηγέτες θα πρέπει να εξετάσουν τις ανατρεπτικές τεχνολογίες για κάθε πτυχή των αναγκών του ανθρώπινου κεφαλαίου τους. Η Deloitte εκτιμά ότι το 56% των εταιριών επανασχεδιάζουν τα προγράμματα ανθρώπινου δυναμικού για να αξιοποιήσουν τα ψηφιακά και κινητά εργαλεία, ενώ το 33% των εταιριών χρησιμοποιούν ήδη κάποιες από τις εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης για να παρέχουν λύσεις σε θέματα ανθρώπινου δυναμικού.

«Είναι η χρυσή ευκαιρία των επαγγελματιών του ανθρώπινου δυναμικού. Είναι φύσει και θέσει αυτοί, οι οποίοι θα γεφυρώσουν ανθρώπους, τεχνολογία και την επιχείρηση. Δεν νομίζω ότι κανείς έχει συνειδητοποιήσει την ταχύτητα και το βάθος της αλλαγής, η οποία δεν έρχεται αλλά είναι ήδη εδώ,» αναφέρει ο Πέτρος Μίχος.

Η Deloitte διαπίστωσε ότι το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού βρίσκεται στη μέση μιας ευρείας μετατροπής της ταυτότητάς του. Για να μπορέσει να λάβει ουσιαστική θέση στον οργανισμό ως βασικός σύμβουλος της επιχείρησης, είναι σημαντικό για το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού να επικεντρωθεί στην αποτελεσματική παροχή υπηρεσιών, στην εύρεση των καλύτερων προγραμμάτων που αφορούν τα ταλέντα, καθώς και στο συνολικό σχεδιασμό της εργασίας, χρησιμοποιώντας ψηφιακά μέσα.

Οι οργανισμοί θα πρέπει να κατανοήσουν καλύτερα τους εργαζομένους τους και πώς επαναπροσδιορίζονται οι θέσεις εργασίας τους

Οι τάσεις στη φετινή έκθεση δείχνουν σημάδια επαναπροσδιορισμού σε όλα τα μέτωπα, συμπεριλαμβανομένων των θέσεων εργασίας. Οι οργανισμοί θα πρέπει να προσεγγίσουν εξωτερικά ταλέντα, μεθόδους ρομποτικής, γνωστικά εργαλεία και συστήματα τεχνητής νοημοσύνης ως το «νέο επαυξημένο εργατικό δυναμικό». Φέτος, το 41% των ερωτηθέντων ανέφεραν ότι έχουν εφαρμόσει πλήρως ή έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο στην υιοθέτηση των γνωστικών τεχνολογιών και των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης στο εργατικό δυναμικό. Όμως, μόνο το 17% των στελεχών σε παγκόσμιο επίπεδο αναφέρουν ότι είναι έτοιμοι να διαχειριστούν ένα εργατικό δυναμικό το οποίο συνδυάζει ανθρώπους, ρομπότ και τεχνητή νοημοσύνη οι οποίοι δουλεύουν παράλληλα – αποτελεί το χαμηλότερο επίπεδο ετοιμότητας που έχει παρουσιάσει ποτέ μια τάση, μέσα στα πέντε χρόνια της έρευνας «Παγκόσμιες τάσεις στο χώρο του Ανθρώπινου Δυναμικού.»

Ενώ πολλές θέσεις εργασίας επαναπροσδιορίζονται μέσω της τεχνολογίας και ορισμένες εργασίες αυτοματοποιούνται, η έρευνα της Deloitte δείχνει ότι οι ουσιαστικά ανθρώπινες πτυχές της εργασίας – όπως η κατανόηση, η επικοινωνία και η επίλυση προβλημάτων – γίνονται σημαντικότερες από ποτέ.

Αυτή η μεταστροφή οδηγεί στο να δοθεί έμφαση τόσο στην εκ νέου ειδίκευση, όσο και στη σημαντικότητα των analytics ανθρώπινου δυναμικού, έτσι ώστε να βοηθήσουν τους οργανισμούς να αποκτήσουν ακόμα περισσότερες γνώσεις για τις ικανότητες του εργατικού δυναμικού σε παγκόσμια κλίμακα. Ωστόσο, οι οργανισμοί συνεχίζουν να υπολείπονται σε αυτό τον τομέα, με μόνο το 8% να αναφέρει ότι διαθέτει χρήσιμα δεδομένα, ενώ μόνο το 9% πιστεύει ότι κατανοεί τους παράγοντες που οδηγούν στην καλή επίδοση των ταλέντων σε αυτό το νέο εργασιακό κόσμο.

Αυτό αντιπροσωπεύει μια από τις μεγαλύτερες ευκαιρίες για τα τμήματα ανθρώπινου δυναμικού. Για να μπορέσουν να ξαναγραφούν οι κανόνες, το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού θα πρέπει να αποδείξει ότι διαθέτει τις γνώσεις και τις ικανότητες να δράσει πέρα από τις καθιερωμένες διαδικασίες.