Πώς το YouTube ωθεί αυτούς που βλέπουν τα βίντεό του στον εξτρεμισμό
Ποια συμπεράσματα προκύπτουν από πείραμα που περιγράφηκε στους New York Times.
του David Z. Morris
Προσπαθήστε να κάνετε μια αναζήτηση για ένα πολιτικό θέμα στο YouTube και το πιθανότερο είναι ότι θα ενθαρρυνθείτε να παρακολουθήσετε εντελώς ακραίο και παραπλανητικό περιεχόμενο πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
Αν το ενδιαφέρον σας αφορά «αριστερά» ζητήματα, ο αλγόριθμος της ιστοσελίδας θα σας οδηγήσει προς αντίστοιχες «αριστερές» θεωρίες συνομωσίας. Και κάτι αντίστοιχο ισχύει για αναζητήσεις που σχετίζονται με «συντηρητικά» ζητήματα, καθώς η πλατφόρμα θα σας οδηγήσει σε ακραίο «συντηρητικό» περιεχόμενο.
Αυτό είναι, τουλάχιστον, το συμπέρασμα της ερευνήτριας επικοινωνίας Zeynep Tufecki, ύστερα από ένα άτυπο πείραμα που περιγράφηκε στους New York Times. Η άσκηση της Tufecki ήταν μη επιστημονική και, όπως γράφει η ίδια, η Google δεν θέλει να μοιράζεται «σκληρά» δεδομένα με ερευνητές. Όμως, μια έρευνα της Wall Street Journal που διεξήχθη τον περασμένο μήνα, με τη βοήθεια ενός πρώην μηχανικού του YouTube, κατέληξε σε παρεμφερή συμπεράσματα.
Όπως και η έρευνα σύμφωνα με την οποία στο Twitter τα fake news διαδίδονται ταχύτερα απ’ ό,τι τα πραγματικά δεδομένα, έτσι και τα ευρήματα που αφορούν τον αλγόριθμο του YouTube δεν μπορούν να αποδοθούν σε κάποια συνωμοσία αποσταθεροποίησης του κόσμου. Αντίθετα, το πρόβλημα φαίνεται να προκύπτει από την ίδια την ανθρώπινη φύση και το επιχειρηματικό μοντέλο του YouTube.
Όπως το Facebook, το Twitter και η τηλεόραση, έτσι και το YouTube βγάζει χρήματα από διαφημίσεις – και άρα από την προσοχή του κοινού. Σε βάθος χρόνου, γράφει η Tufecki, «ο αλγόριθμος του YouTube φαίνεται ότι έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι έλκονται από περιεχόμενο που είναι πιο ακραίο από το περιεχόμενο το οποίο αναζητούν αρχικά». Το «εμπρηστικό» περιεχόμενο πουλάει, με άλλα λόγια.
Αλλά το YouTube (όπως το Facebook και το Twitter) που προτιμά να εμφανίζεται σαν μια ουδέτερη «πλατφόρμα» και όχι ως εκδότης, δεν αναλαμβάνει την ίδια ευθύνη για το περιεχόμενο με εκείνη που αναλαμβάνει π.χ. ένα τηλεοπτικό κανάλι.
Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι το YouTube εκείνο που παράγει τον πολιτικό διχασμό. Ίσως όμως η πλατφόρμα αυτή, μαζί με άλλες ψηφιακές πλατφόρμες, να κάνουν το πρόβλημα χειρότερο.
