Ποσειδώνια 2024: Ο «αόρατος» ρόλος της Ναυτιλίας στη ζωή μας
Φανταστείτε έναν κόσµο χωρίς πλοία. Το ξέρω ότι είναι δύσκολο, γιατί η Ναυτιλία είναι δεδοµένη όπως ο αέρας που αναπνέουµε, όµως φανταστείτε ότι αύριο το πρωί όλα τα πλοία ακινητοποιούνται. Τι θα συνέβαινε σε µία ηµέρα, σε επτά ηµέρες, σε τριάντα και τι σε ενενήντα ηµέρες; Την απάντηση έδωσε η έρευνα που διεξήγαγε το Παγκόσµιο Ναυτιλιακό Πανεπιστήµιο (World Maritime University) και η Διάσκεψη των Ηνωµένων Εθνών για το Εµπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD) σε συνεργασία µε την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών.
Την πρώτη κιόλας ηµέρα η παγκόσµια κοινότητα θα βρισκόταν σε σοκ. Ψυχολογικό, χρηµατιστηριακό, χρηµατοπιστωτικό. Την έβδοµη ηµέρα η µετακίνηση των αγαθών θα διακοπτόταν. Κάποια λιµάνια θα γέµιζαν ανεξέλεγκτα µε αγαθά και άλλα θα άδειαζαν γρήγορα. Τα αεροδρόµια και οι σιδηροδροµικοί σταθµοί θα πληµµύριζαν από εµπορευµατοκιβώτια και φορτία. Οι καταναλωτές θα έσπευδαν να αγοράσουν προϊόντα φοβούµενοι για το µέλλον. Η βιοµηχανία θα δυσκολευόταν να βρει πρώτες ύλες. Οι πρώτες ελλείψεις θα εµφανίζονταν όχι µόνο στα ράφια των σούπερ µάρκετ αλλά και στα φαρµακεία. Και αυτό θα ήταν η αρχή ενός δυστοπικού µέλλοντος. Την τριακοστή ηµέρα τα καύσιµα θα εξαντλούνταν, ειδικά στις µη πετρελαιο-παραγωγικές χώρες. Ουρές χιλιοµέτρων από φορτηγά θα καθηλώνονταν στα σύνορα µεταξύ χωρών. Θα επιβαλλόταν συσκότιση για την εξοικονόµηση ενέργειας σε ζωτικής σηµασίας δοµές όπως τα νοσοκοµεία, οι οργανισµοί κοινής ωφέλειας, τα στρατόπεδα. Η γραµµή παραγωγής τροφίµων και φαρµάκων θα υπολειτουργούσε. Ο πληθωρισµός θα εκτοξευόταν. Οικονοµίες θα κατέρρεαν. Την ενενηκοστή θα ζούσαµε τις πρώτες ώρες της Αποκάλυψης. Τα αεροπλάνα και τα τρένα θα καθηλώνονταν. Μεγάλοι κύκλοι σποράς θα έκλειναν, οι πρώτες ύλες θα σπάνιζαν. Οι τιµές θα εκτοξεύονταν περαιτέρω. Όλοι εµείς θα µέναµε χωρίς πρόσβαση σε βασικά αγαθά. Χώρες και κοινωνίες θα αποµονώνονταν και θα είχε ανάψει η σπίθα για κοινωνική έκρηξη.
Η ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ
Η ελληνόκτητη Ναυτιλία πρωτοστατεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Υπό ελληνική ιδιοκτησία είναι συνολικά:
-30,20%
του παγκόσμιου στόλου πετρελαιοφόρων σε όρους dwt.
-25,20%
του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου.
-23,10%
μεταφοράς LNG.
-14,90%
μεταφοράς χημικών και προϊόντων πετρελαίου.
-13,20%
μεταφοράς LPG.
-8,60%
του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Τα δεδοµένα της έρευνας επιβεβαιώνονται από όσα είδαµε, ζήσαµε και αντιµετωπίσαµε τόσο τις πρώτες ηµέρες της πανδηµίας, όσο και όταν έκλεισε η διώρυγα του Σουέζ την άνοιξη του 2021. Εκεί µάθαµε και βιώσαµε ότι η Ναυτιλία κινεί όντως τον κόσµο. Ότι από το «σταυροδρόµι της παγκόσµιας Ναυτιλίας», όπως αναφέρεται η Διώρυγα του Σουέζ, διακινείται περίπου το 12% των παγκόσµιων εµπορευµατικών µεταφορών και το 30% του εµπορίου εµπορευµατοκιβωτίων. Σε αριθµούς, αυτή η µικρής, σχετικά, κλίµακας διατάραξη σε σχέση µε το απευκταίο υποθετικό σενάριο της πλήρους καθήλωσης των πλοίων, οι εκτιµώµενες ετήσιες καθαρές αρνητικές επιπτώσεις ανήλθαν σε 79,6 δισ. δολάρια ή σε 0,1% του παγκόσµιου ΑΕΠ. Δηλαδή ο αποκλεισµός ενός µόνο σηµείου της θαλάσσιας οδού έχει σηµαντικές δυσµενείς οικονοµικές επιπτώσεις παγκοσµίως.
Το σύγχρονο παγκόσµιο περιβάλλον επιβεβαιώνει, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια µε τον πλέον εκκωφαντικό και ξεκάθαρο τρόπο, ότι η ναυτιλία εδώ και χιλιετίες εγγυάται την οµαλή λειτουργία του παγκόσµιου οικοσυστήµατος. 24 ώρες το 24ωρο, 100.000 εµπορικά πλοία που διαπλέουν τους ωκεανούς, παρέχουν είδη πρώτης ανάγκης, βασικά αγαθά και ενέργεια, γεφυρώνουν κράτη, λαούς, οικονοµίες, κουλτούρες, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.
Αυτό τον σηµαίνοντα ρόλο της Ναυτιλίας αποκωδικοποίησε η έρευνα του World Maritime University και της UNCTAD, υπό την εποπτεία του καθηγητή Γεώργιου Θεοχαρίδη, Καθηγητή Ναυτικού Δικαίου και Ναυτιλιακής Πολιτικής, µε τη συµβολή του Dr. Jan Hoffmann, καθώς και της Simona Sulikova και του Maximilian Weidenhammer, από τη World Bank. Τα ευρήµατα φωτίζουν τον κρίσιµο ρόλο της ναυτιλίας στην καθηµερινότητά µας. Ενδεικτικά, αξίζει να σηµειωθεί ότι 8 από τα 10 αντικείµενα που έχουµε στο γραφείο ή στο σπίτι µας ή βρίσκουµε στο σούπερ µάρκετ και στα καταστήµατα δεν θα ήταν εδώ, αν δεν µας τα έφερναν τα πλοία.
«Η έρευνα αυτή», σύµφωνα µε την πρόεδρο της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ), Μελίνα Τραυλού, «οπτικοποιεί το αόρατο, επικεντρώνεται στο αδύνατο να συµβεί, στο µη επιτρεπτό για τη ζωή µας. Γιατί, απλά και σταράτα: δεν µας παίρνει ούτε µια ηµέρα χωρίς τη ναυτιλία.
Πολλές φορές αναφερόµενοι στα µεγάλα µεγέθη της Ναυτιλίας, για το πώς συµβάλλει θετικά στους οικονοµικούς, ενεργεια- κούς, περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς δείκτες, δεν γινόµαστε κατανοητοί πρακτικά. Δεν αποδίδονται τα αυτονόητα, τα βασικά, που µας αφορούν όλους.
Το τι σηµαίνει Ναυτιλία για τη ζωή µας, την οικογένειά µας, το σπίτι µας, τη δουλειά µας, τη φύση, για οτιδήποτε µικρό ή µεγάλο, αναγκαίο ή µη, για την επιβίωση, τη διαβίωση, το “ευ ζήν” των πολιτών του κόσµου. Η ευθύνη της Ναυτιλίας παρότι αναλαµβάνει και την ευθύνη όλων των άλλων επιχειρηµατικών κλάδων και το έργο που παράγει η ναυτιλία είναι οικουµενικό, δεν γίνεται αντιληπτή. Και αυτό δεν είναι δίκαιο. Δεν είναι δίκαιο για τους ανθρώπους στη ναυτιλία, στη θάλασσα, που είναι αόρατοι στη γη, γιατί 365 ηµέρες τον χρόνο, 24 ώρες το 24ώρο, 7 ηµέρες την εβδοµάδα, κάθε ώρα, κάθε λεπτό έχουν µία και µόνο αποστολή: τα πλοία να ενώνουν τη Γη ολόκληρη». Σύµφωνα µε την ίδια, «είναι ιστορική µας ευθύνη ως έθνος ναυτικό και ως ηγέτιδα ναυτική δύναµη παγκόσµια, να ενηµερώνουµε τους θεσµούς αλλά και τους πολίτες του κόσµου για την προσφορά της ναυτιλίας στην ανθρωπότητα. Στο σύγχρονο περιβάλλον, όπου τα όρια µεταξύ υπερπληροφόρησης και παραπληροφόρησης πολλές φορές δεν είναι ευδιάκριτα, χρειάζεται να είµαστε ακριβείς, σαφείς, ιστορικά και κοινωνικά συνεπείς, αλλά και επιστηµονικά τεκµηριωµένοι. Να δρούµε τιµώντας την παράδοσή µας». Και τονίζει: «Για αυτό ακριβώς διεξήγαµε αυτή την έρευνα. Ως φόρο τιµής στους ανθρώπους της θάλασσας, της ναυτιλίας, στους ανθρώπους µας».
Αυτό το µήνυµα εστάλη από τη Ναυτιλία των Ελλήνων στο πλαίσιο των Ποσειδωνίων, όπου περισσότεροι από 2.000 εκθέτες και 40.000 συµµετέχοντες που βρέθηκαν στην Ελλάδα, θέτοντας τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων για την αντιµετώπιση των προκλήσεων, όπως είναι αυτές που βιώνει σήµερα η παγκόσµια κοινότητα µε τους πολέµους στην Ουκρανία και τη Γάζα, το προσωρινό κλείσιµο της διόδου της Ερυθράς Θάλασσας, οι περιορισµοί στη Διώρυγα του Παναµά αλλά και η απαλλαγή της Ναυτιλίας από τις εκποµπές άνθρακα και η διαµόρφωση του µέλλοντος του θαλάσσιου εµπορίου.
Η Παγκόσμια Οικονομία είναι «εξαρτώμενη» από τη Ναυτιλία. Άνω του 80% της διεθνούς διακίνησης πρώτων υλών, αγαθών και σύνθετων προϊόντων πραγματοποιείται με πλοία
Μάλιστα η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στη Σύνοδο Κορυφής «Shaping the Future of Shipping: Delivering a Net Zero World», που διοργανώθηκε στο περιθώριο της COP 28 από το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιµελητήριο (ICS). Με την πρόεδρο της ΕΕΕ, Μελίνα Τραυλού, να δηλώνει «στις ηµέρες µας η αστάθεια είναι µια καθολική πρόκληση. Σε αυτό το διαρκώς µεταβαλλόµενο και απρόβλεπτο διεθνές περιβάλλον, η Ναυτιλία συνεχίζει να προσφέρει αξιόπιστα τις ανεκτίµητες υπηρεσίες της, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Συµβάλλει αδιάκοπα και σταθερά στην ευηµερία της ανθρωπότητας, κάθε ηµέρα, κάθε ώρα, σε κάθε γωνιά της Γης. Η ελληνική ναυτιλία, ως ο µεγαλύτερος διεθνής και διασυνοριακός στόλος, έχει στρατηγικό και αναντικατάστατο ρόλο στο παγκόσµιο “επιχειρείν”».
Και για να αντιληφθούµε τον ρόλο της χώρας και της ελληνικής Ναυτιλίας στο παγκόσµιο στερέωµα, αρκεί να αναφέρουµε πως η Ελλάδα είναι η µεγαλύτερη Ναυτιλιακή χώρα στον κόσµο, καθώς οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν πάνω από το 20% του παγκόσµιου εµπορικού στόλου σε όρους dwt. Τα τελευταία δέκα χρόνια η συνολική χωρητικότητα του ελληνικού εµπορικού στόλου, που αποτελείται από πάνω από 5.500 πλοία, έχει αυξηθεί κατά 53,5%.
Μάλιστα η ελληνική Ναυτιλία είναι βασικός πυλώνας της µεταφοράς αναγκαίων αγαθών, καθώς αντιπροσωπεύει (σε όρους dwt) το 30,20 % του παγκόσµιου στόλου πετρελαιοφόρων, το 25,2 % του παγκόσµιου στόλου µεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου, το 23,10% του παγκόσµιου στόλου µεταφοράς Υγροποιηµένου Φυσικού Αερίου (LNG), το 14,90% του παγκόσµιου στόλου µεταφοράς χηµικών και προϊόντων πετρελαίου, το 13,2% του παγκόσµιου στόλου µεταφοράς υγραερίου (LPG) και το 8,6% του παγκόσµιου στόλου µεταφοράς εµπορευµατοκιβωτίων.
Σε έναν κόσµο που αλλάζει συνεχώς η Ναυτιλία των Ελλήνων πρωτοπορεί και θωρακίζει τη διεθνή Ναυτιλία, τη σταθερά που κινεί τον κόσµο. Ποντοπόρος, πρωτοπόρος, ηγέτιδα, όπως είναι και το µήνυµα της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών.
