Πόση βιταμίνη D χρειάζεστε κάθε μέρα για να βελτιώσετε την εγκεφαλική λειτουργία και τη μνήμη σας

Της Alexa Mikhail

Η βιταμίνη D ή «η βιταμίνη του ήλιου» έχει εδώ και καιρό επισημανθεί ότι ενισχύει τα οστά μας και το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Έρευνες έχουν συνδέσει την ανεπάρκεια της βιταμίνης D με χρόνιες παθήσεις και πρόωρο θάνατο. Μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Tufts διαπίστωσε ότι η βιταμίνη μπορεί επίσης να επηρεάσει τη γνωστική λειτουργία του εγκεφάλου μας.

Σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association, οι ερευνητές εξέτασαν τη βιταμίνη D στον εγκεφαλικό ιστό. Διαπίστωσαν ότι τα υψηλότερα επίπεδα της βιταμίνης σχετίζονταν με καλύτερη γνωστική λειτουργία – ισχυρότερη μνήμη και βραδύτερη εξέλιξη της γνωστικής παρακμής. Η μελέτη αυτή σηματοδότησε την πρώτη φορά που μελετήθηκαν τα επίπεδα βιταμίνης D σε εγκεφαλικό ιστό σύμφωνα με τους συγγραφείς – μια επίκαιρη μελέτη, καθώς οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι άνθρωποι που ζουν με άνοια θα ξεπεράσουν τα 150 εκατομμύρια παγκοσμίως μέχρι το 2050.

«Αυτή η έρευνα ενισχύει τη σημασία της μελέτης του τρόπου με τον οποίο τα τρόφιμα και τα θρεπτικά συστατικά δημιουργούν ανθεκτικότητα για την προστασία του γηράσκοντος εγκεφάλου από ασθένειες όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και άλλες συναφείς», αναφέρει σε δελτίο τύπου η Sarah Booth, συγγραφέας της μελέτης και διευθύντρια του Jean Mayer USDA Human Nutrition Research Center on Aging στο Πανεπιστήμιο Tufts.

Χρησιμοποιώντας εγκεφαλικό ιστό από 290 συμμετέχοντες -οι οποίοι συμμετείχαν σε μια εν εξελίξει μελέτη για τη νόσο Αλτσχάιμερ που ονομάζεται Rush Memory and Aging Project– οι ερευνητές εξέτασαν τα επίπεδα της βιταμίνης D σε τέσσερις περιοχές του εγκεφάλου. Τα αυξημένα επίπεδα βιταμίνης D στον εγκέφαλο συσχετίστηκαν με 25% έως 33% χαμηλότερες πιθανότητες άνοιας και ήπιας γνωστικής διαταραχής, όταν μετρήθηκαν κατά την τελευταία επίσκεψη σε γιατρό πριν από τον θάνατο του συμμετέχοντα.

«Το ζήτημα προσεγγίζεται εκ νέου, με την εξέταση των επιπέδων στον εγκέφαλο και όχι μόνο των επιπέδων στο αίμα», λέει στο Fortune η Kyla Shea, συγγραφέας της μελέτης και επιστήμονας στο Jean Mayer USDA Human Nutrition Research Center on Aging στο Πανεπιστήμιο Tufts. «Η διαπίστωση ότι η βιταμίνη D βρίσκεται στον ανθρώπινο εγκέφαλο είναι ένα σημαντικό βήμα για την κατανόηση της βιολογίας», αν και δεν είναι αρκετό για να εξαχθεί μια αιτιώδης σχέση ή να συστηθούν συγκεκριμένες ποσότητες βιταμίνης D για τους ηλικιωμένους ενήλικες. Στο μέλλον, «αυστηρά σχεδιασμένες» μελέτες θα μπορούσαν να αρχίσουν να σκιαγραφούν πιθανές διατροφικές οδηγίες με συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά για τη διασφάλιση της υγείας του εγκεφάλου, λέει η Shea.

Η μελέτη αυτή δεν διαπίστωσε, πάντως, καμία συσχέτιση μεταξύ των επιπέδων βιταμίνης D στον εγκέφαλο και της παρουσίας σωμάτιων lewy ή συσσώρευσης αμυλοειδούς βήτα που σηματοδοτούν την ανάπτυξη άνοιας με σωμάτια lewy και Αλτσχάιμερ αντίστοιχα. Προκειμένου να καταδειχθούν οι μηχανισμοί πίσω από τον τρόπο λειτουργίας της βιταμίνης D στον εγκέφαλο, η Shea σχεδιάζει να μελετήσει περαιτέρω τη δομή του εγκεφάλου.

Το status της βιταμίνης D διαφέρει επίσης ανάλογα με τη φυλή, και οι συγγραφείς σημειώνουν στη μελέτη ότι η ομάδα τους ήταν κυρίως λευκή. Λόγω αυτού του βασικού περιορισμού, η Shea ελπίζει να δει αν οι γενικεύσεις αυτής της μελέτης μπορούν να επεκταθούν σε έναν πιο ποικιλόμορφο πληθυσμό σε μελλοντικές εργασίες με τη χρήση της Minority Aging Research Study.

«Έχουμε πολύ περισσότερη δουλειά να κάνουμε για να καταλάβουμε τι ακριβώς κάνει η βιταμίνη D», λέει η Shea.

Η βιταμίνη D μπορεί να καταναλωθεί μέσω των τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων μιας ποικιλίας ψαριών όπως ο σολομός, η πέστροφα και ο τόνος, καθώς και μέσω χυμού πορτοκαλιού ή γάλακτος εμπλουτισμένου με βιταμίνη D. Το σώμα παράγει επίσης φυσικά βιταμίνη D μέσω της έκθεσης στον ήλιο. Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να επωφεληθούν από συμπληρώματα για να αυξήσουν τα επίπεδα της βιταμίνης.

Η συνιστώμενη δόση βιταμίνης D είναι 600 IU την ημέρα για άτομα ηλικίας 1 έως 70 ετών και 800 IU για άτομα άνω των 70 ετών. (Ενδεικτικά: μια μερίδα πέστροφας τριών ουγγιών περιέχει 645 IU και ένα φλιτζάνι εμπλουτισμένο γάλα 2% περιέχει 120 IU).

Η λήψη υπερβολικής ποσότητας βιταμίνης D ενέχει επίσης κίνδυνο, ειδικά όταν χρησιμοποιούνται συμπληρώματα: μπορεί να προκαλέσει υπερβολική συσσώρευση ασβεστίου, που ονομάζεται υπερασβεστιαιμία, να αυξήσει τον κίνδυνο για νεφρική βλάβη και μπορεί να προκαλέσει πτώσεις και άλλους τραυματισμούς, σύμφωνα με το Harvard Health. Μιλήστε με το γιατρό σας για να καθορίσετε πόση βιταμίνη D χρειάζεστε και αν πρέπει να εξετάσετε το ενδεχόμενο λήψης συμπληρωμάτων.