Πόσο αποδοτική είναι τελικά η Black Friday;
Το Black Friday έχει παγιωθεί με επιτυχία και στη χώρα μας, όμως η σταδιακή μετατροπή του σε Black Week έχει αρχίσει να προβληματίζει, τόσο τις επιχειρήσεις, όσο και τους ίδιους τους καταναλωτές που αισθάνονται ότι ο ξενόφερτος θεσμός έχει αρχίσει να χάνει την αίγλη του, αλλά και τον λόγο ύπαρξής του, όταν ακολουθεί λίγες μέρες μετά τις ενδιάμεσες εκπτώσεις.
Σύμφωνα δε με τα ευρήματα έρευνας του Ινστιτούτου Μικρομεσαίων της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, που πραγματοποίησε για έκτη συνεχή χρονιά, αξιολογώντας τα κυριότερα χαρακτηριστικά της «Black Friday», λαμβάνοντας ένα τυχαίο δείγμα 250 επιχειρήσεων, 2 στις 3 επιχειρήσεις θεωρούν πως η πρακτική της «Black Friday» αποσπά τζίρο από τη χριστουγεννιάτικη περίοδο σε μεγάλο και μέτριο βαθμό.
Εκπρόσωποι εταιρειών από διάφορους κλάδους της ελληνικής οικονομίας δίνουν στο Fortune την πραγματική εικόνα για το πώς κύλησαν οι πωλήσεις μέσα στο Black Week.
Άλλαξε το μείγμα των πωλήσεων
Οι λάτρεις του brand Apple περίμεναν με κομμένη την ανάσα για να αγοράσουν τα πολυπόθητα gadgets με το μηλαράκι σε προνομιακές τιμές στο Black Friday και όσα προϊόντα μπήκαν σε έκπτωση ξεπούλησαν σαν ζεστό ψωμί σε λίγες μόλις ώρες, όχι όμως και το iPhone 13!
«Η εξεύρεση πρώτων υλών και το υψηλό κόστος μεταφορών είναι κάτι που έχει τσακίσει μια επιχείρηση όπως η δική μας. Επηρεάζονται όλοι κρίκοι της αλυσίδας, ωστόσο το πρόβλημα σταδιακά έχει αρχίσει και αποκαθίσταται. Βέβαια, απέχουμε από το να καλύψουμε πλήρως την ζήτηση σε iPhone 13. Για την Black Friday είχαμε πολύ συγκεκριμένες προσφορές οι οποίες έτρεξαν βάσει της διαθεσιμότητας και όχι βάση της ζήτησης. Ήταν μία ιδιαίτερη χρονιά όμως, ότι βγάλαμε στην αγορά εξαφανίστηκε σε ελάχιστες ώρες. Επομένως, οι προσφορές της Apple ήταν tailormade βάσει του τι μπορούσαμε και όχι του τι θέλαμε να κάνουμε» τονίζει στο fortunegreece.com ο Κωστής Σταυρόπουλος, CEO της iSquare, που είναι και ο επίσημος διανομέας των προϊόντων Apple σε Ελλάδα και Κύπρο τα τελευταία 12 χρόνια και μέλος του Ομίλου Quest.
Επισημαίνει πως είναι άτοπο να συγκρίνουμε τη φετινή χρονιά του Black Week με αυτή του 2020 καθώς πέρυσι τα καταστήματα ήταν κλειστά.
«Ο online τζίρος μεταφέρθηκε στο offline , άλλαξε δηλαδή το κανάλι των εσόδων. Η εκτίμησή μου είναι ότι λιγότερος κόσμος θα ψωνίσει τα Χριστούγεννα γι’ αυτό και χρειάζεται μία ισορροπία. Είναι μία τάση παγκόσμια να «ξεχυλώνει» το Black Friday. Φέτος άγγιξε τις 10 μέρες. Γίνεται μία γιορτή που ευνοεί το omni retail που διαθέτει και φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα. Αυτοί που δεν ευνοούνται είναι τα market places και όσοι δραστηριοποιούνται μόνο στο online κομμάτι. Ως αποτέλεσμα ο ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών εντείνεται ακόμη περισσότερο και όσο μεγαλώνει η περίοδος του Black Friday, τόσο ξεφτίζει ο θεσμός στα μάτια του κόσμου γιατί δε μιλάμε πια για μία μέρα, αλλά για μία περίοδο εκπτώσεων. Θα πρέπει να βρεθεί χρυσή τομή» τονίζει ο κ. Σταυρόπουλος.
Λευκά είδη και ηλεκτρονικές συσκευές πήγαν … σφαίρα
Στην περίπτωση της εταιρείας PLAISIO, ο κόσμος έσπευσε να αγοράσει ηλεκτρονικές και ηλεκτρικές συσκευές μεγάλης αξίας επωφελούμενος από τις εκπτώσεις. Τα λευκά είδη πήγανε … σφαίρα, όπως επίσης τα κινητά και τα laptops, ενώ κακή απόδοση παρουσίασαν τα tablets, τα οποία βρίσκονται τα τελευταία χρόνια σε φθίνουσα πορεία και προηγήθηκε παράλληλα και το πρόγραμμα ψηφιακής μέριμνας που ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού αξιοποίησε.
«Ο κόσμος ψώνισε είδη μία συγκεκριμένης αξίας και πάνω. Είναι γεγονός πως, όσο περισσότερο κρατάει το Black Friday, τόσο μεγαλύτερο τζίρο χάνεις, διότι, ουσιαστικά μεταφέρεις χρονικά την υγιή εποχή των πωλήσεων που είναι τα Χριστούγεννα. Παλιά κόσμος αξιοποιούσε το δώρο των Χριστουγέννων που έπαιρνε από τον εργοδότη του και ψώνιζε πράγματα σε εκπτώσεις οι οποίες όμως δεν ήταν τόσο μεγάλες, όπως αυτές του Black Friday» λέει στο fortunegreece.com ο Κώστας Γεράρδος, Αντιπρόεδρος της εταιρείας PLAISIO.
Τον ρωτώ κατά πόσο οι εκπτώσεις είναι πραγματικές διότι αρκετοί κάνουν έρευνα σε μηχανές αναζήτησης σύγκρισης τιμών και βρίσκουν αρκετά από τα προϊόντα που είναι σε προσφορά να έχουν την ίδια αρχική τιμή.
«Δεν πρέπει να μπερδεύουμε το Skroutz με την αγορά του retail. Υπάρχουν πράγματι εταιρείες που πουλάνε κάποια είδη φθηνότερα όμως εκείνες έχουν στη διάθεσή τους 100 κομμάτια που τα βρήκαν παραεισαγωγή η πρόκειται για παράνομα προϊόντα. Αυτό ένας σοβαρός retailer δεν μπορεί να το ανταγωνιστεί. Εμείς πρέπει να αγοράσουμε 2.000 και όχι 100 κομμάτια από την ίδια την Samsung, για παράδειγμα, για να μπορέσουμε να πετύχουμε καλύτερη τιμή χονδρικής και να κάνουμε με τη σειρά μας γενναία έκπτωση. Φέτος κινούμαστε πάνω από τα περσινά επίπεδα και πάνω από τα επίπεδα του 2019. Θα έλεγα ότι και οι αγορές λίγο πριν από το Black Friday ήταν ικανοποιητικές» προσθέτει ο κ. Γεράρδος.
Ο καταναλωτής εκπαιδεύεται στο να εκβιάζει
«Εάν μία επιχείρηση βάζει – 40% στα εμπορεύματα της για μία βδομάδα, τότε δεν θα αγοράσει κανείς τίποτα όλη την υπόλοιπη χρονιά. Είμαι 43 χρόνια στην αγορά και όταν γινόταν εκπτώσεις είχαν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Πλέον η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη και ασύδοτη. Παρότι φαίνεται να υπάρχουν στοχευμένες προσφορές, στην πραγματικότητα ελάχιστα είδη έχουν γενναία έκπτωση, ή αφορούν stock προϊόντα που δεν έχουν σχέση με την τρέχουσα collection. Αν μιλάμε για κάτι τέτοιο τότε πάμε στη λογική του outlet όπου εκεί έχουμε πραγματικές εκπτώσεις για παλαιότερα ήδη όμως» επισημαίνει ο Νίκος Ουραϊλίδης, Πρόεδρος της Guy Laroche στην Ελλάδα.
Η άποψή του είναι ότι θα πρέπει η αγορά να έχει μία σταθερή ροή από τις αρχές φθινοπώρου μέχρι και τις κανονικές εκπτώσεις και όχι τόσο έντονες αυξομειώσεις. Εστιάζοντας στον κλάδο των λευκών ειδών, αναφέρει πως το 80% εφαρμόζει μια τιμολογιακή πολιτική που κινείται σε λογικά πλαίσια, υπάρχουν όμως και κάποιοι που έχουν επιλέξει να βάζουν 10% παραπάνω από την αρχική τιμή για να φαίνεται πως έχουν μονίμως 10% έκπτωση και να δελεάζουν τον καταναλωτή.
«Ο πελάτης έχει εκπαιδευτεί να εκβιάζει και να περιμένει την κατάλληλη στιγμή και όπου βλέπει εκπτώσεις πάει σαν το άλογο που έχει παρωπίδες. Ο κόσμος σίγουρα ψωνίζει πλέον πιο εύκολα μέσω των e-shops, όμως για τα ακριβά είδη επιλέγει να πάει στα φυσικά μαγαζιά. Δεν μπορείς να αγοράσεις ένα χαλί και να δώσεις 1000 € χωρίς να το έχεις δει από κοντά. Τα Βαλκάνια είναι μια αγορά που ανεβαίνει πολύ, ενώ η Ελλάδα θεωρείται κορεσμένη. Το μεγάλο πρόβλημα είναι οι μεταφορές. Αν γίνει απεργία τα Χριστούγεννα θα δούμε να συντελείται μια από τις μεγαλύτερες καταστροφές στο επιχειρείν. Έχουμε τα δικαιώματα για περισσότερες από 40 χώρες στέλνουμε από το Ουζμπεκιστάν, την Ιαπωνία, την Κίνα μέχρι τη Ρωσία και την Νότια Αφρική» καταλήγει ο κ. Ουραϊλίδης.
Πιο στοχευμένες οι φετινές αγορές
Προβληματισμένος εμφανίζεται και ο Κωνσταντίνος Καυκάς, Πρόεδρος & Ιδρυτής της YouthLab, ο οποίος αναφέρει ότι οι επιχειρήσεις στο Black Friday 2021 δούλεψαν λιγότερο σε σχέση με πέρυσι.
«Σε καμία περίπτωση δε μιλάμε για μία μόνο μέρα. Κάποιοι το παρατράβηξαν και δυστυχώς αυτό έχει γίνει σε όλους τους κλάδους της οικονομίας. Θεωρώ ότι τα πράγματα πέρυσι κύλησαν καλύτερα από φέτος που δουλέψαμε λιγότερο. Η αγορά δεν είχε την ίδια ψυχολογία. Ένα χρόνο πριν, λόγω και του lockdown, ο καταναλωτής όντας κλεισμένος στο σπίτι του είχε άπλετο χρόνο να ασχοληθεί και να ψάξει στο διαδίκτυο και να ανταποκριθεί στα ερεθίσματα που δεχόταν. Ωστόσο, φέτος όσοι επέλεξαν να ψωνίσουν την Black Friday ήταν περισσότερο συνειδητοποιημένοι και έκαναν πιο στοχευμένες αγορές. Το Black Friday έχει ωριμάσει και στη χώρα μας και αυτό φαίνεται από το μούδιασμα που υπήρχε πριν από την συγκεκριμένη μέρα».
Τα σετ καλλυντικών κατέγραψαν την μεγαλύτερη κίνηση ενώ πολλοί αγόρασαν και δωράκια που θα τα προσφέρουν στα αγαπημένα τους πρόσωπα τα Χριστούγεννα. Η χρονιά για την YouthLab τρέχει με ανάπτυξη πάνω από 50% με την κορωνίδα να αποτελούν τα eye patches. Το ελληνικό brand στον χώρο της κοσμετολογίας, εξάγεται σε περισσότερες από 10 χώρες και το 2021 μπήκε στη Νότια Αφρική και το Ελ Σαλβαδόρ.
«Ο Οκτώβρης και ο Νοέμβρης ήταν δύσκολοι μήνες και υπήρχε μία υπερβολή σε όλα όσα ακούγονται και γράφονται για τις τιμές του φυσικού αερίου και τον πληθωρισμό. Στην περίπτωση της εταιρείας μας τα μεταφορικά τριπλασιάστηκαν ενώ έχουμε σημαντικές ελλείψεις σε πρώτες ύλες. Σκεφτείτε ότι έχουμε out of stock τρία προϊόντα και είμαστε σε αναμονή πρώτων υλών εδώ και ένα εξάμηνο. Και φυσικά δεν μπορεί κανείς να παραγγείλει τις πρώτες ύλες ένα χρόνο πριν. Υπάρχει μία ρίξη στην εφοδιαστική αλυσίδα που έχει ως αποτέλεσμα να έχουμε πάει πίσω στο λανσάρισμα καινούργιων προϊόντων» αναφέρει ο κ. Καυκάς.
Οι Έλληνες το έριξαν στο διάβασμα
Το Black Friday κατάφερε να προσελκύσει και τους βιβλιοφάγους, οι οποίοι άδραξαν την ευκαιρία για να προμηθευτούν τους αγαπημένους τους τίτλους, προνοώντας παράλληλα για δώρα που θα προσφέρουν τα Χριστούγεννα. Άλλωστε το βιβλίο αποτελεί μια ασφαλή επιλογή δώρου για όλες τις ηλικιακές κατηγορίες.
«Το Black Friday κινήθηκε φέτος σε υψηλά επίπεδα. Ίσως επειδή οι συνθήκες δεν ευνοούν ιδιαίτερα τη βόλτα για ψώνια, ο κόσμος προτίμησε και φέτος τις online αγορές σε μεγάλο βαθμό.
Στον κλάδο του βιβλίου, ο κόσμος ανέμενε τη Black Friday για τις πιο ακριβές αγορές του. Αυτό αντικατοπτρίζεται στις πωλήσεις του Νοεμβρίου που επιβράδυναν κάπως πριν την εβδομάδα της Black Friday, ενώ αυξήθηκαν με πολλαπλάσιο ρυθμό όταν ξεκίνησαν οι προσφορές. Επομένως ναι, ο κόσμος αξιοποίησε τις μέρες αυτές για να αγοράσει βιβλία» υπογραμμίζει η Κρυσταλλία Παπαδημητρίου, Inovation Projects στις εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ.
Εξηγεί πως επειδή οι νέες κυκλοφορίες δεν μπορούν, λόγω του νομοθετικού πλαισίου, να συμπεριληφθούν σε προσφορές, τα παλαιότερα βιβλία έχουν την τιμητική τους στην Black Friday. Υπήρξε μεγάλη ζήτηση για ολοκληρωμένες σειρές της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας και της Ιστορίας, που ήταν διαθέσιμες σε πολύ ελκυστικά πακέτα από πλευράς τιμής. Για παράδειγμα, στα ευπώλητα ήταν τα Άπαντα του Αριστοτέλη, τα Άπαντα των Ρητόρων, τα Άπαντα των Αρχαίων Ιατρών, η Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, αλλά και η πλήρης σειρά της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας των Εκδόσεων ΚΑΚΤΟΣ, που αριθμεί 820 τόμους!
«Οι συλλογές παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους αναγνώστες, γιατί δίνουν την ευκαιρία να «χτίσει» κανείς τη βιβλιοθήκη του ολοκληρωμένα με μειωμένο κόστος».
Σχολιάζοντας την μετατροπή της Black Friday σε Black Week, η κα Παπαδημητρίου τονίζει πως οι αγοραστές δεν λειτουργούν πλέον παρορμητικά, αλλά κάνουν τον οικονομικό τους προγραμματισμό πριν αγοράσουν. Έτσι μπορεί κάποιος να δει μια προσφορά στην αρχή της εβδομάδας και τελικά να την αγοράσει προς το τέλος.
«Η Black Friday, είτε είναι μια ολόκληρη εβδομάδα, είτε μόνο μερικές μέρες, δεν επηρεάζει αρνητικά τις αγορές των Χριστουγέννων. Ίσα ίσα, «ανοίγει» την όρεξη για περισσότερα βιβλία. Ειδικά στο βιβλίο, επειδή ακριβώς οι νέες κυκλοφορίες δεν μπορούν να συμπεριληφθούν σε εκπτωτικά προγράμματα, σημειώνουν σημαντικότατες πωλήσεις το Δεκέμβριο. Οι διακοπές είναι μια περίοδος που όλοι βρίσκουν περισσότερο χρόνο για διάβασμα. Επιπλέον, το βιβλίο είναι ένα δώρο διαχρονικό, πολύτιμο αλλά με σχετικά μικρό κόστος, και είναι ιδανική επιλογή για τα Χριστούγεννα» λέει χαρακτηριστικά.
