Πόσο θα κοστίσει στις ευρωπαϊκές ομάδες ένα χειμερινό Μουντιάλ;

του Ντάνιελ Ρόμπερτς

Η οργή που οι ευρωπαϊκές ομάδες ποδοσφαίρου εκφράζουν σε σχέση με την τελευταία σχετική απόφαση της FIFA είναι απλώς μια περαιτέρω απόδειξη ότι η ανάθεση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022 στο Κατάρ μπορεί να ήταν ένα λάθος.

Πρώτον, τον Ιούλιο, προέκυψαν κατηγορίες ότι ο Μοχάμεντ Μπιν Χαμάμ, υπήκοος του Κατάρ και πρώην πρόεδρος της Ασιατικής Συνομοσπονδίας Ποδοσφαίρου, είχε δωροδοκήσει για να εξασφαλίσει ότι το Κατάρ θα κέρδιζε τη διοργάνωση. Μια επίσημη έρευνα από την επιτροπή δεοντολογίας της FIFA έκρινε τον περασμένο Νοέμβρη ότι οι ισχυρισμοί αυτοί ήταν αβάσιμοι.

Στη συνέχεια, εκφράστηκαν ανησυχίες για την υπερβολική ζέστη στο Κατάρ κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, την περίοδο δηλαδή που παίζεται το Παγκόσμιο Κύπελλο: ο υδράργυρος τότε μπορεί να αγγίξει ως και τους 42 βαθμούς Κελσίου! Οι αξιωματούχοι του Κατάρ επέμειναν ότι, χάρη στις προόδους στην τεχνολογία ψύξης εξωτερικών χώρων, τα γήπεδα δεν θα «έβραζαν» σε τόσο μεγάλες θερμοκρασίες. Οι ισχυρισμοί αυτοί έγιναν δεκτοί με μεγάλο σκεπτικισμό, και μάλλον δεν έπεισαν τη FIFA: αντί να αποσύρει τη διοργάνωση του Κυπέλλου από το Κατάρ, λόγω της θερμοκρασίας, η FIFA ανακοίνωσε ότι θα μετακινήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο τους χειμερινούς μήνες, ενδεχομένως δε να συμπέσει η διοργάνωση με την περίοδο πριν τα Χριστούγεννα.

Οι σύλλογοι είναι εξοργισμένοι από αυτή την κίνηση, και να γιατί: η απόφαση αυτή διαλύει τον παραδοσιακό τους προγραμματισμό, και υποστηρίζουν ότι μπορεί να τους κοστίσει εκατομμύρια. Η FIFA ανακοίνωσε ότι δεν θα αποζημιώσει τους συλλόγους για δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν από τη μετακίνηση του κυπέλλου τον χειμώνα.

«Δεν είναι τέλειο, το ξέρουμε αυτό, αλλά γιατί μιλάμε για αποζημίωση; Συμβαίνει μια φορά, εμείς δεν καταστρέφουμε το ποδόσφαιρο», δήλωσε ο Τζερόμ Βάλκε, γενικός γραμματέας της FIFA. «Γιατί θα πρέπει να ζητήσω συγγνώμη από τους συλλόγους; Εγώ σίγουρα δεν αισθάνομαι ότι έχω να ζητήσω συγγνώμη για την απόφαση που ελήφθη χθες».

Σε αντίθεση με το NFL, το MLB, ή το NBA στις ΗΠΑ, το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο συνεχίζεται για ολόκληρο σχεδόν το έτος. Η φετινή σεζόν της αγγλικής Premier League ξεκίνησε τον περασμένο Αύγουστο, και θα διαρκέσει έως το τέλος Μαΐου. Με το Παγκόσμιο Κύπελλο να λαμβάνει χώρα τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με νέα προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα της FIFA (δεν έχουν οριστεί ακόμη ακριβείς ημερομηνίες), οι μισές από τις ομάδες θα πάρουν τους παίκτες τους πίσω στο τέλος του Νοεμβρίου, ενώ οι παίκτες στις εθνικές ομάδες που θα συνεχίσουν στους νοκ-άουτ γύρους θα παραμείνουν εκεί έως και για έναν μήνα επιπλέον, το οποίο σημαίνει προβλήματα για τα ρόστερ των ομάδων, ζητήματα με συμβόλαια παικτών, και, ίσως, αν τα μεγάλα αστέρια δεν είναι διαθέσιμα, διαφυγόντα κέρδη από τις πωλήσεις εισιτηρίων. Προκειμένου να καλύψουν το κενό, τα πρωταθλήματα κατά πάσα πιθανότητα θα ξεκινήσουν νωρίτερα, πράγμα που θα μικρύνει το σημαντικό «μεταγραφικό» παράθυρο όταν οι ομάδες είναι σε θέση να κάνουν μεταγραφές.

Οι σύλλογοι ανησυχούν επίσης για τον τραυματισμό των παικτών τους, καθώς τα αστέρια τους θα παίξουν στο Παγκόσμιο Κύπελλο και στη συνέχεια θα πρέπει να επιστρέψουν στην κανονική περίοδο. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010, το αστέρι της Μπάγερν Μονάχου Άριεν Ρόμπεν τραυματίστηκε και έχασε τους επόμενους έξι μήνες της σεζόν του συλλόγου, κοστίζοντας εκατομμύρια σε χαμένους μισθούς. Η FIFA έχει επίσημο ασφαλιστικό ταμείο για το λόγο αυτό – 40 εκατομμύρια δολάρια το 2010, 75 εκατομμύρια δολάρια το 2014 – αλλά μοιράζει αυτό το ποσό μεταξύ των ομάδων που έχουν παίκτες στο Παγκόσμιο Κύπελλο, και άρα το τελικό ποσό δεν είναι πολύ μεγάλο. (Η FIFA φέρεται να πραγματοποίησε έσοδα ύψους περίπου 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014, εκ των οποίων 1 δισεκατομμύριο δολάρια προήλθε από χορηγούς και διαφημιστές). Μόνο η αγγλική Premier League θα πρέπει να προγραμματίσει εκ νέου 100 παιχνίδια.

Η αγγλική Premier League είναι «εξαιρετικά απογοητευμένη» με τη μετακίνηση το χειμώνα, και ο διευθύνων σύμβουλος Ρίτσαρντ Σκούνταμορ τόνισε: «Είναι σαφές ότι οι απόψεις των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων, μαζί με εκείνες των πολυάριθμων άλλων πρωταθλημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο που θα επηρεαστούν αρνητικά, δεν ελήφθησαν σοβαρά υπόψη σε όλη αυτή τη διαδικασία». Και πρόσθεσε ότι η μετακίνηση στο χειμώνα «επιδρά δυσανάλογα στην αθλητική ακεραιότητα των αγώνων μας».

Όμως, τα επιχειρήματα σχετικά με την ακεραιότητα του παιχνιδιού μάλλον αποσπούν την προσοχή από αλλού. (Η εφημερίδα Daily Mail έγραψε με μια δόση υπερβολής ότι θα «καταστραφεί μια μεγάλη αγγλική ποδοσφαιρική παράδοση». Άλλες ευρωπαϊκές εφημερίδες χθες είχαν φωτογραφίες του προέδρου της FIFA, Σεπ Μπλάτερ φορώντας ένα καπέλο Άγιου Βασίλη).

Η είδηση ​​ότι η FIFA δεν θα αποζημιώσει περαιτέρω τους συλλόγους, πέρα ​​από το συνηθισμένο ταμείο ασφάλισης των παικτών, δεν αποτελεί έκπληξη. (Ο Βάλκε της FIFA τόνισε ότι, εν τέλει, «υπάρχουν επτά χρόνια για να αναδιοργανωθεί το πράγμα»). Στην πραγματικότητα, η μετάθεση του Κυπέλλου στο χειμώνα ήταν η μόνη λογική κίνηση εφ’ όσον αυτό θα πρέπει να είναι στο Κατάρ.

Για πρώτη φορά, η FIFA ίσως και να έκανε το σωστό. Αλλά το βασικό επιχείρημα είναι το εξής: το Παγκόσμιο Κύπελλο δεν θα έπρεπε να είχε ανατεθεί στο Κατάρ. Όπως το Sports Illustrated ανέφερε τον Αύγουστο, στην πόλη της Ντόχα, στις περιοχές όπου κατασκευάζονται τα γήπεδα, εξακολουθεί να υπάρχει «μια τεράστια έκταση άμμου». Από το 2012 έως το 2014, μια ανεξάρτητη μελέτη επισημαίνει ότι υπήρξαν περίπου 1.000 θάνατοι εργαζομένων στο Κατάρ, αποκλειστικά σε εργοτάξια του Παγκόσμιου Κυπέλλου. Η πόλη δεν είναι έτοιμη, λένε οι επικριτές, να φιλοξενήσει το Κύπελλο. (Σύμφωνα με την εφημερίδα Toronto Star, «όλοι ήξεραν ότι το Κατάρ θα ήταν πολύ ζεστό, και πολύ διεφθαρμένο, και πάρα πολύ γελοίο»). Για να είμαστε δίκαιοι, οι ίδιες ανησυχίες υπήρχαν γύρω από τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2014 στο Σότσι της Ρωσίας, αλλά στο τέλος όλα δούλεψαν ρολόι – με κάποια μικρά προβληματάκια.

Αλλά όπως έχουν τα πράγματα αυτή τη στιγμή – από τις συνθήκες εργασίας στο Κατάρ ως την ταχεία πρόοδο που πρέπει να επιδείξει σε σύντομο χρονικό διάστημα σε ζητήματα υποδομών, ως τα μετατοπισμένα χρονοδιαγράμματα που προκύπτουν από τη μετάθεση στους χειμερινούς μήνες – η FIFA προσέθεσε αυτή την εβδομάδα επιπλέον λάδι στη φωτιά της κριτικής γύρω από τα σχέδιά της για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022.