ΠΟΥ: Η επόμενη μετάλλαξη θα είναι πιο μολυσματική από την Όμικρον και ίσως πιο θανατηφόρα

του Grady McGregor

Στο σύντομο χρονικό διάστημα από τότε που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Νότια Αφρική τον περασμένο Νοέμβριο, η Όμικρον ξεπέρασε γρήγορα τη Δέλτα ως η κυρίαρχη μετάλλαξη του COVID-19 παγκοσμίως. Η ταχεία εξάπλωση της Όμικρον έχει προκαλέσει κύματα-ρεκόρ μολύνσεων στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ασία. Ωστόσο, παρά την υψηλή μεταδοτικότητά της, η Όμικρον εμφανίζεται λιγότερο θανατηφόρα από την προκάτοχό της, με τα ποσοστά νοσηλείας μεταξύ των εμβολιασμένων ατόμων να παραμένουν σχετικά χαμηλά.

Αλλά την Τρίτη, ο ΠΟΥ προειδοποίησε ότι ο κόσμος μπορεί να μην είναι τόσο τυχερός με την επόμενη παραλλαγή.

«Η επόμενη μετάλλαξη ανησυχίας θα είναι πιο ‘πετυχημένη’ και αυτό που εννοούμε είναι ότι θα είναι πιο μεταδοτική επειδή θα πρέπει να υπερνικήσει αυτήν που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή», είπε σε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη η Maria Van Kerkhove, επικεφαλής τεχνική εμπειρογνώμονας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον COVID-19. «Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν οι μελλοντικές παραλλαγές θα είναι περισσότερο ή λιγότερο θανατηφόρες».

Ο ΠΟΥ ορίζει ως «παραλλαγή ανησυχίας» κάθε παραλλαγή που είτε αποδυναμώνει την αποτελεσματικότητα των εμβολίων είτε αυξάνει τη μεταδοτικότητα ή τη λοιμογόνο δράση σε βαθμό «παγκόσμιας σημασίας για τη δημόσια υγεία». Μεταξύ Δέλτα και Όμικρον, ο ΠΟΥ χαρακτήρισε παραλλαγές όπως η Λάμδα και η Μι ως «παραλλαγές ενδιαφέροντος». Αλλά αυτές δεν εξαπλώθηκαν γρήγορα ή αρκετά ευρέως για να δικαιολογήσουν τον χαρακτηρισμό «παραλλαγής ανησυχίας».

Η Όμικρον είναι η μόνη μετάλλαξη ανησυχίας κατά τον ΠΟΥ μετά τη Δέλτα. Η βελτιωμένη ικανότητα της Όμικρον να αποφεύγει τα εμβόλια καθώς και η αυξημένη μεταδοτικότητά της την καθιστούν την πλέον κυρίαρχη παραλλαγή – μεταξύ δύο και τέσσερις φορές πιο μεταδοτική από την Δέλτα.

Φυσικά, η επόμενη «παραλλαγή ανησυχίας» του ΠΟΥ θα είναι κατά κάποιο τρόπο πιο επιθετική από ό,τι είναι τώρα η Όμικρον. Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι τα μελλοντικά στελέχη του COVID-19 θα γίνονται όλο και πιο αδύναμα, ακόμη και αν ο ιός γίνεται πιο μολυσματικός.

«Υπάρχει μια φυσική επιλογή ότι ο ιός θα γίνει λιγότερο μολυσματικός για να γίνει πιο μεταδοτικός… Ο ιός είναι παράσιτο. Απαιτεί έναν ξενιστή για να επιβιώσει. Το χειρότερο πράγμα για τον ιό είναι να σκοτώσει τον ξενιστή του», δήλωσε στο Fortune ο Shiu-Wan Chan, λέκτορας και ερευνητής μοριακής ιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ την περασμένη εβδομάδα. Ωστόσο, δεν συμφωνούν όλοι.

Η Zeynep Tufekci, κοινωνιολόγος και ειδικός σε πανδημίες, είπε στους New York Times ότι είναι «καθαρά τύχη» το αν ένας ιός γίνεται πιο αδύναμος καθώς εξελίσσεται και ότι οι ιοί «δεν ενδιαφέρονται αν τελικά πεθάνεις όσο μεταδίδονται μέσω εσού».

Ο Van Kerkhove φαίνεται να συντάσσεται με την άποψη της Tufekci. Ο αξιωματούχος του ΠΟΥ προειδοποίησε την Τρίτη ότι δεν υπάρχει «καμία εγγύηση» ότι ο ιός COVID θα εξασθενεί καθώς εξελίσσεται και ότι, παρόλο που ο κόσμος μπορεί να ελπίζει ότι είναι έτσι, «δεν μπορούμε να το λάβουμε ως δεδομένο».

Οι υγειονομικές αρχές ενδέχεται να ανακαλύψουν εάν η διάδοχος της Όμικρον είναι περισσότερο ή λιγότερο θανατηφόρα από την τρέχουσα παραλλαγή νωρίτερα από ό,τι ήλπιζαν. Αυτή την εβδομάδα ο ΠΟΥ ανακοίνωσε ότι μια νέα υπο-παραλλαγή της Όμικρον που ονομάζεται BA.2, η οποία συχνά αποκαλείται «κρυφή Όμικρον», θα πρέπει να διερευνηθεί και να μελετηθεί χωριστά από την παγκοσμίως κυρίαρχη υπο-παραλλαγή Όμικρον, BA.1.

«Η οικογένεια BA.2, η οποία διαφέρει από την BA.1 σε ορισμένες από τις μεταλλάξεις, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεϊνικής ακίδας, αυξάνεται σε πολλές χώρες», δήλωσε ο ΠΟΥ. «Οι έρευνες για τα χαρακτηριστικά της BA.2, συμπεριλαμβανομένων των ιδιοτήτων διαφυγής από το ανοσοποιητικό και της λοιμογόνου δράσης, θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα ανεξάρτητα (και συγκριτικά) σε σχέση με την BA.1».

Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι η BA.2 παρουσιάζει αρκετά χαρακτηριστικά που διαφέρουν από το αρχικό στέλεχος της Όμικρον ώστε να θεωρείται η ανεξάρτητη παραλλαγή ανησυχίας. Το στέλεχος της «κρυφής Όμικρον» – που πήρε το όνομά του από μια πλέον απορριφθείσα θεωρία ότι είναι πιο δύσκολο να ανιχνευθεί με εξετάσεις – έχει ήδη γίνει το πιο κυρίαρχο στέλεχος COVID-19 στη Δανία, αφού έφτασε εκεί στα τέλη του περασμένου μήνα.

Το στέλεχος BA.2 αντιπροσωπεύει το 45% των νέων κρουσμάτων στη Δανία και έχει ανιχνευθεί σε περισσότερες από 40 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, αλλά, προς το παρόν, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι το BA.2 είναι πιο θανατηφόρο από το πρώτο στέλεχος της Όμικρον. Το Ινστιτούτο Statens Serum της Δανίας ανέφερε σε δήλωση την περασμένη εβδομάδα ότι «η αρχική ανάλυση δεν δείχνει διαφορές στις νοσηλείες για το BA.2 σε σύγκριση με το BA.1».

Ας ελπίσουμε ότι το μειούμενο ποσοστό νοσηλειών θα συνεχιστεί εάν και όταν ο COVID μεταλλαχθεί ξανά.