Πού συμφώνησαν και τι άφησαν πίσω Κίνα και ΗΠΑ στην «πρώτη φάση» της εμπορικής τους συμφωνίας

Οι ΗΠΑ και η Κίνα ανακοίνωσαν την Παρασκευή ότι κατέληξαν σε μια εμπορική συμφωνία πρώτης φάσης, αλλά παρείχαν ελάχιστες λεπτομέρειες για το τι ακριβώς θα είναι μέρος της συμφωνίας.

Ο Υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Robert Lighthizer, έφερε μια τυπωμένη εκδοχή της 86σέλιδης συμφωνίας σε μια ενημέρωση με δημοσιογράφους την Παρασκευή το απόγευμα, για να δείξει ότι όλα είναι έτοιμα. Ο Lighthizer δήλωσε ότι η συμφωνία αποτελεί σημαντικό βήμα προς τα εμπρός για τις δύο χώρες, ενώ αναγνωρίζει ότι πολλά μεγάλα ζητήματα εκκρεμούν και πρέπει να εξεταστούν σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις.

Ο Lighthizer εμφανίστηκε στην ειδησεογραφική εκπομπή του CBS Face the Nation την Κυριακή για να συζητήσει τη συμφωνία, αποκαλώντας την «απολύτως ολοκληρωμένη» αλλά επεσήμανε ότι θα υπάρξει μια μεταβατική περίοδος για να μπουν οι «τελευταίες πινελιές».

Ιδού τι γνωρίζουμε μέχρι τώρα:

Δασμοί

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, οι ΗΠΑ θα μειώσουν κατά το ήμισυ τον δασμό 15% σε κινεζικά προϊόντα αξίας περίπου 120 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Θα αναστείλει επίσης επ’ αόριστο τους προγραμματισμένους δασμούς που θα τίθεντο σε ισχύ την Κυριακή και θα κάλυπταν δημοφιλή προϊόντα όπως smartphone και φορητούς υπολογιστές. Αυτό αφήνει προϊόντα αξίας 250 δισεκατομμυρίων δολαρίων που θα δασμολογηθούν με 25% και προϊόντα αξίας 120 δισεκατομμυρίων δολαρίων που θα δασμολογηθούν με 7,5% μόλις τεθεί σε ισχύ η συμφωνία. Οποιαδήποτε περαιτέρω μείωση των δασμών από τις ΗΠΑ θα συνδεθεί με την ολοκλήρωση των μελλοντικών φάσεων της συμφωνίας, ανέφερε ο Lighthizer.

Η Κίνα, από την άλλη πλευρά, δεν συμφώνησε σε συγκεκριμένες δασμολογικές μειώσεις στη συμφωνία. Αντίθετα, η υποχρέωση της χώρας είναι να κάνει τις αγορές και να ορίσει μια διαδικασία αποκλεισμού για τους δασμούς της. Η χώρα έχει μειώσει τους τελευταίους μήνες μερικούς δασμούς που είχε θεσπίσει ως αντίποινα, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων δασμών σε αυτοκίνητα που εισάγονται από τις ΗΠΑ.

Αγορές

Ένα ενημερωτικό δελτίο από το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ αναφέρεται σε αυτό το σκέλος της συμφωνίας ως το κεφάλαιο Επέκτασης Εμπορίου. Σύμφωνα με τις ΗΠΑ, η Κίνα συμφώνησε να αυξήσει τις συνολικές της αγορές αγαθών και υπηρεσιών από τις ΗΠΑ κατά τουλάχιστον 200 δισεκατομμύρια δολάρια τα επόμενα δύο χρόνια. Στη συμφωνία περιλαμβάνεται επίσης η δέσμευση της Κίνας να αυξήσει την αγορά των γεωργικών προϊόντων από τις ΗΠΑ σε 40-50 δισεκατομμύρια δολάρια σε κάθε ένα από τα επόμενα δύο χρόνια. Ο Lighthizer δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι «αυτοί είναι αριθμοί που είναι ρεαλιστικοί και στους οποίους καταλήξαμε μαζί με την Κίνα». Η συγκεκριμένη κατανομή των στόχων για μεμονωμένα εμπορεύματα θα παραμείνει απόρρητη και δεν θα δημοσιοποιηθεί.

Πνευματική ιδιοκτησία και μεταφορά τεχνολογίας

Η συμφωνία θα επικεντρωθεί σε αυτό που ανώτερος αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης αποκάλεσε «σύγχρονες δεσμεύσεις» σε ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας, καθώς και σε μια σημαντική εξέλιξη στο σκέλος της μεταφοράς τεχνολογίας. Τα θέματα αυτά βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο μιας έρευνας που οδήγησε τον Πρόεδρο Donald Trump να επιβάλλει δασμούς στην Κίνα.

Μεταξύ των συγκεκριμένων δεσμεύσεων που ανακοίνωσε το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ συγκαταλέγονται και οι εξής: Η Κίνα συμφώνησε να τερματίσει τη μακρόχρονη πρακτική της να πιέζει ή να εξαναγκάζει τις ξένες εταιρείες να μεταφέρουν την τεχνολογία τους σε κινεζικές εταιρείες ως προϋπόθεση για να αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά, ή να λάβουν διοικητικές εγκρίσεις ή προνόμια από την κυβέρνηση. Η Κίνα δεσμεύεται επίσης να παράσχει διαφάνεια και δικαιοσύνη στις διοικητικές διαδικασίες και να επιτρέψει η μεταφορά τεχνολογίας και η χορήγηση αδειών να λαμβάνουν χώρα με όρους αγοράς.

Εφαρμογή

Η συμφωνία θα περιλαμβάνει μηχανισμό επίλυσης διαφορών που θα χρησιμεύσει ως βραχίονας εφαρμογής. Η διαδικασία αυτή ευθυγραμμίζεται με τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται άλλες εμπορικές συμφωνίες των ΗΠΑ. Οι καταγγελίες ενός μέρους θα γνωστοποιούνται σε μια ομάδα εργασίας ΗΠΑ-Κίνας και εάν οι αξιωματούχοι δεν θα μπορούν να επιλύουν τη διαφωνία, θα λαμβάνεται απόφαση σε υπουργικό επίπεδο σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν δασμούς ή άλλα μέτρα, ανέφερε ο Lighthizer, αν και ο ίδιος είπε ότι πιστεύει πως η Κίνα θα τηρήσει τις υποσχέσεις της. Στην εκπομπή του CBS, ανέφερε ότι η διάταξη προβλέπει μια περίοδο εφαρμογής 90 ημερών.

Τι θα ακολουθήσει;

Οι δικηγόροι εξετάζουν και αναθεωρούν τώρα το κείμενο έτσι ώστε να είναι έτοιμο να υπογραφεί την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου. Επίσης, το κείμενο μεταφράζεται. Ο Lighthizer και ο ομόλογός του, Αντιπρόεδρος Liu He, θα υπογράψουν πιθανώς τη συμφωνία στην Ουάσινγκτον. Μόλις υπογραφεί, η συμφωνία θα τεθεί σε εφαρμογή περίπου 30 ημέρες αργότερα.

Δεύτερη Φάση;

Ο Πρόεδρος Trump ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι οι διαπραγματεύσεις για την επόμενη φάση θα ξεκινήσουν αμέσως, αν και ο Υπουργός Εμπορίου δήλωσε ότι δεν είχε οριστεί ημερομηνία για την έναρξη μελλοντικών συνομιλιών. Η πρώτη φάση αφήνει ανεπίλυτα κάποια διαμφισβητούμενα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της απαίτησης των ΗΠΑ να περιορίσει η Κίνα τις επιδοτήσεις σε κρατικές επιχειρήσεις. Οι ΗΠΑ αναφέρουν ότι οι μελλοντικές συνομιλίες θα επικεντρωθούν επίσης στο ψηφιακό εμπόριο, στην τοπικοποίηση δεδομένων, στις διασυνοριακές ροές δεδομένων, και στις εισβολές στον κυβερνοχώρο.