Προειδοποίηση από τον μεγαλύτερο παραγωγού ουρανίου στον κόσμο – Θα εκλείψει στη Δύση, το παίρνουν Κίνα και Ρωσία
Σημαντικά εμπόδια έχει εγείρει ο πόλεμος μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας σε ό,τι αφορά την παραγωγή και την προμήθεια ουρανίου, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Kazatomprom, του μεγαλύτερου προμηθευτή ουρανίου στον κόσμο.
Ο Meirzhan Yussupov, επικεφαλής του κρατικού ορυχείου του Καζακστάν, δήλωσε ότι οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί λόγω του πολέμου έχουν προκαλέσει πολλά προβλήματα σε ό,τι αφορά την προμήθεια των δυτικών υπηρεσιών κοινής ωφελείας. «Είναι πολύ πιο εύκολο για εμάς να πουλήσουμε το μεγαλύτερο μέρος, αν όχι όλη, την παραγωγή μας στους Ασιάτες εταίρους μας — δεν θα έλεγα τη συγκεκριμένη χώρα»…
Μπορούν να απορροφήσουν σχεδόν όλη την παραγωγή μας ή τους συνεργάτες μας στο βορρά, είπε στους FT. Πρόσθεσε ωστόσο: «Είναι πολύ πιο εύκολο να τους πουλήσουμε, αλλά δεν θέλουμε να βάλουμε όλα τα αυγά μας σε ένα καλάθι».
Η εταιρεία με έδρα την Αστάνα, στην οποία το κράτος του Καζακστάν κατέχει το 75%, θέλει να διατηρήσει ένα διαφοροποιημένο μείγμα πελατών, με αγοραστές και από τη Δύση και από την Ανατολή.
Η Kazatomprom, η οποία είναι εισηγμένη στην Αστάνα και στο Λονδίνο, επιδίωξε να δημιουργήσει μια εναλλακτική διαδρομή για τη μεταφορά υλικού μέσω της Κασπίας Θάλασσας, του Αζερμπαϊτζάν, της Γεωργίας και της Μαύρης Θάλασσας, με υψηλότερο κόστος.
Το Καζακστάν παράγει το 43% του παγκόσμιου ουρανίου, που ισοδυναμεί με το μερίδιο αγοράς που έχει το καρτέλ του ΟΠΕΚ σε σχέση με το πετρέλαιο. Ωστόσο, η πιθανή επιρροή της Ρωσίας είναι μια αυξανόμενη πηγή ανησυχίας για τις δυτικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και τους εταίρους της βιομηχανίας.
«Θα δείτε κάποιες αλλαγές», δήλωσε ο Leigh Curyer, διευθύνων σύμβουλος της NexGen Energy, η οποία αναπτύσσει μεγάλο έργο εξόρυξης ουρανίου στον Καναδά. «Ίσως η παραγωγή τους να αυξηθεί για την εξυπηρέτηση της Ρωσίας και της Κίνας. Εάν συμβαίνει αυτό, οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας του δυτικού κόσμου θα στραφούν σε προμηθευτές του δυτικού κόσμου… Νομίζω ότι ήδη βλέπουμε σημάδια αυτού».
Η Rosatom κατέχει μερίδιο σε πέντε από τα 14 κοιτάσματα της Kazatomprom. Σύμφωνα με αυτές τις ρυθμίσεις, λαμβάνει το 20% της παραγωγής της χώρας, είπε ο Γιουσούποφ. Στην εξίσωση προστίθεται το ότι η Ρωσία και η Κίνα ηγούνται της κατασκευής νέων πυρηνικών σταθμών παγκοσμίως.
Το 2022, η εταιρεία αποκάλυψε ότι η ιδιοκτησία της εταιρείας που κατέχει το 49% στο Budenovskoye, ένα γιγαντιαίο κοίτασμα που αναπτύσσει η Kazatomprom, μεταβιβάστηκε σε οντότητες συμπεριλαμβανομένης της θυγατρικής της Rosatom Uranium One. Η έλλειψη διαφάνειας προκάλεσε ανησυχίες στο εσωτερικό, σύμφωνα με ένα άτομο με άμεση γνώση του θέματος. Δώδεκα ανώτερα στελέχη της Kazatomprom έχουν αποχωρήσει τα τελευταία δύο χρόνια, σύμφωνα με αποκαλύψεις. Η Kazatomprom αρνήθηκε ότι η έξοδος σχετίζεται εν μέρει με την πώληση μεριδίων.
«Δεν υπάρχει τόσο μεγάλη ανησυχία» για το επίπεδο εμπλοκής της Rosatom, αναφέροντας χαμηλότερα επίπεδα αλληλεξάρτησης μεταξύ των δύο χωρών σε σύγκριση με τον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, είπε ο Γιουσούποφ. Αλλά πρόσθεσε επίσης: «Υπάρχει, φυσικά, ανησυχία».
Η Kazatomprom έστειλε 49% του ουρανίου της στην ασιατική αγορά, 32% στην Ευρώπη και 19% στην αμερικανική αγορά πέρυσι, σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεσή της. «Είμαστε πολύ σοβαροί για τη διαφοροποίηση της γεωγραφίας των πωλήσεών μας», είπε ο Yussupov.
Η Katie Mallinson, συνεργάτης της Prism Political Risk Management, μιας εταιρείας επιχειρηματικής ευφυΐας, είπε ότι το Καζακστάν δεχόταν αυξανόμενες πιέσεις από τη Ρωσία και την Κίνα να περιορίσει την αλληλεπίδρασή του με τα δυτικά έθνη, ιδιαίτερα από τότε που τα αμερικανικά στρατεύματα έφυγαν από το Αφγανιστάν το 2021. Αυτό αφήνει σοβαρά ερωτήματα μακροπρόθεσμα ως προς το πόσο ουράνιο θα είναι διαθέσιμο στις δυτικές αγορές».
