Προϋπολογισμός 2018: Ανάπτυξη 2,5% και πρωτογενές πλεόνασμα 3,82%
Προβλέπονται αυξημένα έσοδα από άμεσους και έμμεσους φόρους και μειωμένες δαπάνες.
Πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,82% του ΑΕΠ και ανάπτυξη 2,5% προβλέπει για το επόμενο έτος ο προϋπολογισμός που κατατέθηκε την Τρίτη στη Βουλή και ο οποίος, όπως επισημαίνεται από το υπουργείο Οικονομικών, είναι ο τελευταίος που κατατίθεται στο πλαίσιο του μνημονίου.
Το πλεόνασμα είναι υψηλότερο από τον στόχο 3,5% του ΑΕΠ που έχει συμφωνηθεί με τους θεσμούς και σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, η δημοσιονομική προσπάθεια που έχει ήδη καταβληθεί, καθώς και η άρση της οικονομικής αβεβαιότητας και η σημαντική βελτίωση του οικονομικού κλίματος, είναι επαρκείς παράγοντες για την ασφαλή επίτευξή του.
Εφέτος, εκτιμάται πρωτογενές πλεόνασμα 2,44% του ΑΕΠ, έχοντας ήδη ενσωματώσει δαπάνη 1,4 δισ. ευρώ ή 0,78% του ΑΕΠ για το κοινωνικό μέρισμα, την επιστροφή των κρατήσεων στους συνταξιούχους και την εξόφληση των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) στη ΔΕΗ. Σημαντικός παράγοντας της υπέρβασης του 2017 ήταν το καλύτερο του αναμενόμενου αποτέλεσμα των ασφαλιστικών ταμείων, τόσο από την πλευρά των εσόδων όσο και από την πλευρά των δαπανών, καθώς και η χρηστή διαχείριση των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού.
Διαβάστε ακόμη: Πόσα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις θέλει να εισπράξει το δημόσιο το 2018
Ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2017 εκτιμάται στο 1,6% (το ΑΕΠ θα διαμορφωθεί σε 178,579 δισ. ευρώ) και όπως αναφέρεται στον προϋπολογισμό, η πρόβλεψη για επιτάχυνσή του (το ΑΕΠ θα ανέλθει σε 184,691 δισ. ευρώ) το επόμενο έτος στηρίζεται στις προβλέψεις για:
• θετική συνεισφορά από την ιδιωτική κατανάλωση (κατά 0,8% του πραγματικού ΑΕΠ), που ενισχύεται από την ταχύτερη αύξηση της απασχόλησης και τη συνεχιζόμενη μείωση της ανεργίας,
• θετική συνεισφορά από τον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου (κατά 1,4% του πραγματικού ΑΕΠ), που αναμένεται να αυξηθεί με διψήφιο ρυθμό λόγω του ευνοϊκότερου επενδυτικού περιβάλλοντος στη βάση των υλοποιούμενων μεταρρυθμίσεων του προγράμματος αλλά και της αυξημένης ζήτησης,
• περαιτέρω βελτίωση του πραγματικού ελλείμματος στο ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών, κατά 0,2% του ΑΕΠ, εν μέσω αυξήσεων στην εξαγωγική και εισαγωγική δραστηριότητα.
Ειδικότερα, στην άνοδο του ΑΕΠ θα συμβάλουν η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 1,2% (από +0,9% εφέτος) και της δημόσιας κατανάλωσης κατά 0,2% (από +0,9% εφέτος). Επίσης, οι ιδιωτικές επενδύσεις προβλέπεται να αυξηθούν κατά 11,4% (από +5,1% εφέτος), ενώ οι εισαγωγές θα αυξηθούν κατά 4,6% και οι εξαγωγές κατά 3,8%.
Διαβάστε ακόμη: Ποιοι θα εισπράξουν το κοινωνικό μέρισμα
Η ανεργία προβλέπεται να υποχωρήσει περαιτέρω το 2018 στο 18,4% από 19,9% εφέτος, ενώ ο εναρμονισμένος πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 0,8% από 1,2% εφέτος.
Το δημόσιο χρέος προβλέπεται να διαμορφωθεί το 2018 στο 179,8% του ΑΕΠ (332 δισ. ευρώ) από 178,2% του ΑΕΠ (318,3 δισ. ευρώ) εφέτος.
Όπως αναφέρεται στο κείμενο του προϋπολογισμού, η επαλήθευση των τρεχουσών εκτιμήσεων για το 2018 εξαρτάται από την πραγματοποίηση των παρακάτω οροσήμων που ενσωματώνονται στις υποθέσεις του βασικού μακροοικονομικού σεναρίου:
• της ομαλής προόδου του προγράμματος στήριξης μέσω του ESM, έως την ολοκλήρωσή του τον Αύγουστο του 2018,
• της ομαλής και ασφαλούς επιστροφής στις διεθνείς χρηματαγορές, με τη δημιουργία ενός ικανού ταμειακού αποθέματος ασφαλείας έναντι μελλοντικών κλονισμών στις διεθνείς αγορές,
• της εφαρμογής των μεσοπρόθεσμων μέτρων για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους (συμπεριλαμβανομένης της πλήρους εξειδίκευσης του μηχανισμού προσαρμογής των μέτρων ελάφρυνσης στην πραγματική εξέλιξη του ΑΕΠ), και
• της επικράτησης ομαλών συνθηκών στο διεθνές γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, έναντι των διεθνών αναταράξεων που επενέργησαν από το 2015 (προσφυγική κρίση, εσωστρέφεια σε επίπεδο κρατών- μελών της ΕΕ, πολιτική αποκλίσεων από το γενικότερο πνεύμα της παγκόσμιας συνεργασίας).
Ωστόσο, επισημαίνεται ότι ο προϋπολογισμός του 2018 είναι ο τελευταίος που κατατίθεται στο πλαίσιο του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής και σηματοδοτεί την είσοδο της χώρας σε μία νέα περίοδο οικονομικής σταθερότητας. Όπως προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018- 2021, στα έτη που ακολουθούν έχει εξασφαλιστεί ο αναγκαίος δημοσιονομικός χώρος ώστε να διευρυνθούν οι παρεμβάσεις ενίσχυσης της κοινωνικής προστασίας και να υλοποιηθούν οι σημαντικές μειώσεις φορολογικών συντελεστών νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Διαβάστε ακόμη: Οι φόροι που «έρχονται» με τον προϋπολογισμό του 2018
Ελαφρά υψηλότερα τα έσοδα, κατά περίπου 2 δισ. ευρώ μειωμένες οι δαπάνες
Στο ποσό των 54,244 δισ. ευρώ αναμένεται να διαμορφωθούν τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού (τακτικού προϋπολογισμού και Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων) το 2018 έναντι 52,142 δισ. ευρώ φέτος.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού (τακτικού και ΠΔΕ) προβλέπεται να ανέλθουν στα 55,188 δισ. ευρώ έναντι 57,265 δισ. ευρώ φέτος.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 7,051 δισ. ευρώ ή 3,8% του ΑΕΠ.
Αναλυτικά σε ότι αφορά στην πορεία των εσόδων προβλέπονται τα ακόλουθα:
– Τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 50,509 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,795 δισ. ευρώ έναντι του 2017.
– Τα έσοδα από τους άμεσους φόρους προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν στα 20,766 δισ. ευρώ, αυξημένοι κατά 478 εκατ. ευρώ έναντι του 2017.
Ειδικότερα:
Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 8,725 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 456 εκατ. ευρώ έναντι του 2017, κυρίως λόγω της εκτιμώμενης απόδοσης των παρεμβάσεων που αφορούν στην κατάργηση του 25% του αφορολόγητου σε βουλευτές και δικαστικούς λειτουργούς, τη φορολόγηση της βραχυπρόθεσμης μίσθωσης ακινήτων, την κατάργηση της έκπτωσης στις ιατρικές δαπάνες, καθώς και της έκπτωσης 1,5% στην παρακράτηση φόρου.
Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων προβλέπεται να παρουσιάσουν μείωση κατά 111 εκατ. ευρώ έναντι του 2017 και να διαμορφωθούν στα 3,322 δισ. ευρώ, λόγω της επίδρασης της αυξημένης προκαταβολής του έτους 2017.
Τα έσοδα από τους φόρους περιουσίας προβλέπεται να φθάσουν στα 3,379 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 179 εκατ. ευρώ έναντι του 2017, η οποία οφείλεται, κυρίως, στην μετακύλιση της τελευταίας δόσης του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) του έτους 2017, στον Ιανουάριο του 2018.
Τα έσοδα από τους άμεσους φόρους Παρελθόντων Οικονομικών Ετών ( ΠΟΕ) αναμένεται να διαμορφωθούν στα 1,718 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 103 εκατ. ευρώ έναντι του 2017, ενώ τα έσοδα από τους λοιπούς άμεσους φόρους θα διαμορφωθούν στα 2,362 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 8 εκατ. ευρώ έναντι του 2017.
– Τα έσοδα από τους άμεσους φόρους προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 27,390 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 473 εκατ. ευρώ έναντι του 2017.
Ειδικότερα:
Τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στα 15,845 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 78 εκατ. ευρώ έναντι του 2017.
Τα έσοδα από τους φόρους κατανάλωσης θα διαμορφωθούν στα 9,706 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 439 εκατ. ευρώ έναντι του 2017, κυρίως λόγω της αύξησης των εσόδων από καπνικά προϊόντα ύστερα από την αποθεματοποίηση που συντελέστηκε το έτος 2016 και επηρέασε αρνητικά τα έσοδα του 2017.
Τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους ΠΟΕ θα διαμορφωθούν στα 851 εκατ. ευρώ, μειωμένοι κατά 71 εκατ. ευρώ έναντι του 2017.
Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για το έτος 2018 προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 3,735 δισ. ευρώ σε ταμειακή βάση, και στα 3,764 δισ. ευρώ σε δεδουλευμένη βάση, χωρίς να παρουσιάζουν απόκλιση από το στόχο.
Σε ότι αφορά την πορεία των δαπανών ο προϋπολογισμός προβλέπει τα ακόλουθα:
– Οι συνολικές δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού για το έτος 2018 προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 48,438 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 916 εκατ. ευρώ σε σχέση το στόχο του Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021, κυρίως λόγω της μείωσης της δαπάνης τόκων, της επανεκτίμησης της επιχορήγησης στον ΕΦΚΑ για την πληρωμή των συντάξεων του Δημοσίου, της μείωσης του ελλείμματος του ΕΛΕΓΕΠ, της επανεκτίμησης των αποδιδόμενων πόρων στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και της επανεκτίμησης των δαπανών για καταπτώσεις εγγυήσεων σε φορείς εκτός Γενικής Κυβέρνησης.
– Οι πρωτογενείς δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν στα 43,238 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 216 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2018-2021.
– Οι δαπάνες αποδοχών και συντάξεων προβλέπεται να ανέλθουν στα 12,298 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 371 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2017, κυρίως λόγω των αυξημένων εργοδοτικών εισφορών του κράτους ως εργοδότη υπέρ του ΕΦΚΑ για τους υπαλλήλους που υπάγονταν στο συνταξιοδοτικό καθεστώς του Δημοσίου έως 31/12/2016 (από 3,33% το 2017 σε 6,67% το 2018), της αναμόρφωσης των ειδικών μισθολογίων, καθώς και της συνεχιζόμενης από το 2017 μείωσης του αριθμού των αποχωρήσεων λόγω συνταξιοδότησης.
– Οι δαπάνες που αφορούν πρόσθετες παροχές προβλέπεται να ανέλθουν στα 417 εκατ. ευρώ, έναντι 348 εκατ. ευρώ για το έτος 2017. Η αύξηση οφείλεται κυρίως στη μεταφορά της δαπάνης της ειδικής αποζημίωσης για νυχτερινή απασχόληση στα στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας από τη μείζονα κατηγορία των αποδοχών και συντάξεων στην κατηγορία πρόσθετες και παρεπόμενες παροχές, σύμφωνα με νομοθετικές παρεμβάσεις που περιελήφθησαν στα ειδικά μισθολόγια.
– Οι καταναλωτικές δαπάνες προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 1,951 δισ. ευρώ, καλύπτοντας κυρίως, τις καταναλωτικού χαρακτήρα δαπάνες λειτουργίας των φορέων της κεντρικής διοίκησης, τις δαπάνες για προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών και τις δαπάνες μετακίνησης του προσωπικού για εκτέλεση υπηρεσίας.
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και δράσεις συνολικού ύψους 260 εκατ. ευρώ περίπου για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής που χρηματοδοτούνται από την επισκόπηση των πρωτογενών λειτουργικών δαπανών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης.
– Για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων και έκτακτου χαρακτήρα δαπανών έχουν προβλεφθεί πιστώσεις ύψους 1 δισ. ευρώ, όπως είχε προβλεφθεί αρχικά και στον προϋπολογισμό του 2017.
– Οι δαπάνες για μεταβιβαστικές πληρωμές προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 20,272 δισ. ευρώ και θα καλύψουν κυρίως ανάγκες επιχορήγησης της κοινωνικής ασφάλισης, των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και των δαπανών για την κοινωνική προστασία (επιδόματα πολυτέκνων, επίδομα θέρμανσης, επιχορήγηση στο ΑΚΑΓΕ, καθώς και άλλες δαπάνες κοινωνικού χαρακτήρα).
Στις παραπάνω δαπάνες περιλαμβάνονται και δράσεις για:
• την πλήρη εφαρμογή του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ύψους 760 εκατ. ευρώ),
• την επιχορήγηση του ΕΦΚΑ για την πληρωμή των συντάξεων του Δημοσίου και
• τη συνεισφορά του Δημοσίου για την προστασία της κύριας κατοικίας των υπερχρεωμένων νοικοκυριών (ύψους 50 εκατ. ευρώ).
– Οι δαπάνες για τόκους θα ανέλθουν στα 5,2 δισ. ευρώ, έναντι των 6 δισ. ευρώ της εκτίμησης του 2017.
