Προϋπολογισμός 2022: Αρχίζει η μάχη για την ψήφο εμπιστοσύνης

Στη Βουλή θα μεταφερθεί σήμερα η αντιπαράθεση κυβέρνησης – αντιπολίτευσης για τους χειρισμούς στο θέμα της πανδημίας, των ανατιμήσεων και της στρατηγικής για την ανάπτυξη ενόψει της έναρξης της πενθήμερης συζήτησης του προϋπολογισμού του κράτους για το 2022, παρουσία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.

Θέματα πρώτης γραμμής είναι οι δαπάνες για την υγεία και για τη στήριξη των εισοδημάτων απέναντι στο κύμα ακρίβειας ενώ καμβάς στη συζήτηση είναι τα στοιχεία του προϋπολογισμού, που δείχνουν μεν ανάκαμψη αλλά μετά από μια μεγάλη ύφεση κατά το πρώτο έτος της πανδημίας. Ζητούμενο για την αντιπολίτευση είναι αν η ανάκαμψη θα είναι βιώσιμη και συμπεριληπτική, θα αφορά δηλαδή την πλειοψηφία των πολιτών, των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.

Τα μεγέθη

Για την κυβέρνηση πάντως η ανάπτυξη αποτελεί ισχυρό «χαρτί». Ας σημειωθεί δε ότι τα στοιχεία για το ΑΕΠ δείχνουν σαφή αύξηση της ανάπτυξης πάνω από την εκτίμηση του 6,9% (από 6,1% στο προσχέδιο προϋπολογισμού). Η πρόβλεψη για το 2022 είναι 4,5%, που συνιστά σωρευτικά ανάπτυξη 11,7% για την διετία. Δηλαδή η «καθαρή» ανάπτυξη της τριετίας θα είναι 2,7%. Πάντως ο δημοσιονομικός χώρος που δημιουργείται δεν προβλέπεται να αξιοποιηθεί με νέα γενναία μέτρα στήριξης, πέραν στοχευμένων παρεμβάσεων όπως αυτές αναφορικά με το πρόσθετο ενεργειακό κόστος – παρά τις προσδοκίες που καλλιεργούνται – καθώς το 2022 θα είναι έτος δημοσιονομικής ανάταξης.

Υπενθυμίζεται επίσης ότι σύμφωνα με τα βασικά μεγέθη του προϋπολογισμού οι επενδύσεις το 2021 θα εμφανίσουν αύξηση 11,7% και το 2022 21,9%, λόγω του Ταμείου Ανάκαμψης ενώ οι εξαγωγές το 2021 θα εμφανίσουν αύξηση 14,1% και το 2022 11,1%, με την ανεργία να εκτιμάται σε 15,9% το 2021 και 14,2% το 2022. Επίσης οι άμεσοι φόροι θα φθάσουν τα 49,5 δισ. ευρώ το 2022 από 45,4 δισ. ευρώ του 2021 ενώ οι έμμεσοι φόροι, όπως το ΦΠΑ, θα είναι αυξημένοι κατά 2 δισ. ευρώ, από 17 σε 19 δισ. ευρώ. Τα έσοδα προβλέπονται στα 50,927 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 438 εκατ. ευρώ. Όσο για τον πληθωρισμό προβλέπεται ότι θα κυμανθεί στο 0,8% το 2022, με αύξηση ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 3,3% το 2021 και 3% το 2022.

Στο επίκεντρο της συζήτησης στη Βουλή θα βρεθούν οι εκτιμήσεις της κυβέρνησης στο μέτωπο του πληθωρισμού, της ενέργειας και των ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά ενώ σημείο αιχμής είναι οι δεσμεύσεις στο πλαίσιο του μεσοπρόθεσμου προγράμματος που εγκρίθηκε τον περασμένο Ιούνιο, για δημοσιονομική προσαρμογή το 2022 και το 2023 της τάξεως των 9 ποσοστιαίων μονάδων, που κρίνεται «τρομακτικό» από την αντιπολίτευση εν μέσω πανδημίας και έκρηξης της ενεργειακής κρίσης. Ειδικότερα σημειώνεται ότι ο στόχος για το πρωτογενές έλλειμμα είναι 1% από 7% στο τέλος του 2022, για να περάσουμε σε πλεόνασμα +2% στο τέλος του 2023. Η μετάβαση αυτή σε δύο χρόνια ισοδυναμεί με δημοσιονομική προσαρμογή ανάλογη αυτής της μνημονιακής περιόδου του 2013.

Άλλο σημαντικό στοιχείο της συζήτησης που αρχίζει σήμερα στη Βουλή είναι ο σχεδιασμός κατανομής των ευρωπαϊκών πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, ένας σχεδιασμός που «βάζει το κάρο μπροστά από το άλογο», σύμφωνα με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Η αντιπολίτευση

Εξάλλου, η εισήγηση του Αλέξη Τσίπρα, στην κοινοβουλευτική του ομάδα χθες προοιωνίζεται «σκληρή μάχη» σε όλα τα μέτωπα, σε επίπεδο οικονομίας και πολιτικής. Όπως φέρεται να είπε χαρακτηριστικά, «η κυβέρνηση παρουσιάζει έναν προϋπολογισμό ο οποίος θεωρεί λήξασα την πανδημία και παροδικό το κύμα ανατιμήσεων και ακρίβειας, άρα είναι εικονικός». Ο κ. Τσίπρας σχεδιάζει να αναφερθεί σε αυτό που αποκαλεί συχνά «διπλή πανδημία», ήτοι την υγειονομική κρίση, με το ΕΣΥ να δοκιμάζεται και τη χώρα να εμφανίζει κακές επιδόσεις τους τελευταίους μήνες συγκριτικά με άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης και την «πανδημία της ακρίβειας», η οποία ακόμα δεν έχει κορυφωθεί απειλώντας τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Ο κ. Τσίπρας και στελέχη της αντιπολίτευσης αναμένεται να δώσουν έμφαση στις ομιλίες τους στο γεγονός ότι η πλειοψηφία των επαγγελματιών – αγρότες, μισθωτοί και μικρομεσαίες επιχειρήσεις – βρίσκονται αντιμέτωποι με τρομακτική διόγκωση του κόστους παραγωγής και συρρίκνωσης του εισοδήματος, ενώ τα νοικοκυριά βρίσκονται αντιμέτωπα με το «σύνδρομο της τρίτης εβδομάδας», καθώς τα χρήματά τους τελειώνουν πριν ολοκληρωθεί η τρίτη εβδομάδα του μήνα.

Στις προτάσεις της αντιπολίτευσης περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων μέτρα στήριξης των κοινωνικών ομάδων που συνεχίζουν να πλήττονται, μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα, το πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης και το αγροτικό πετρέλαιο και άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ.

Η διαδικασία

Η κορυφαία κοινοβουλευτική διαδικασία της συζήτησης για τον προϋπολογισμό του 2022 αρχίζει στις 6 σήμερα το απόγευμα και ολοκληρώνεται το βράδυ του Σαββάτου, 18 Δεκεμβρίου, με τη διεξαγωγή ονομαστικής ψηφοφορίας που παραδοσιακά ισοδυναμεί με ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση. Η συζήτηση, θα αρχίσει με τις τοποθετήσεις των γενικών εισηγητών των κομμάτων και θα ολοκληρωθεί με τις ομιλίες του πρωθυπουργού και των πολιτικών αρχηγών. Με βάση την οργάνωση της συζήτησης, σήμερα θα ολοκληρωθούν οι τοποθετήσεις των γενικών εισηγητών των κομμάτων ενώ με την έναρξη της συνεδρίασης, θα ανοίξει κατάλογος εγγραφής των βουλευτών οι οποίοι θα τοποθετηθούν τις επόμενες ημέρες στην Ολομέλεια.