Προκαλεί η μετάλλαξη Όμικρον ηπιότερη νόσηση από τον κορωνοϊό και πώς λειτουργούν τα εμβόλια εναντίον της

του Grady McGregor

Τη Δευτέρα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανακοίνωσε ότι η νέα μετάλλαξη Όμικρον του COVID-19 που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Νότια Αφρική ενέχει «πολύ υψηλό» παγκόσμιο κίνδυνο, εξηγώντας σε σημείωμα στα κράτη-μέλη του ότι ο «άνευ προηγουμένου αριθμός μεταλλάξεων της ακίδας» της μετάλλαξης θα μπορούσε να «επηρεάσει την τροχιά της πανδημίας».

Καθώς ανακύπτουν ερωτήσεις σχετικά με το τι σημαίνουν αυτές οι μεταλλάξεις για τη μεταδοτικότητα και την πιθανή αντίσταση στα εμβόλια, το Fortune ρώτησε τρεις κορυφαίους ειδικούς πάνω στον COVID-19 – τον Ben Cowling, επικεφαλής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ, την Catherine Bennett, επικεφαλής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Deakin στην Αυστραλία, και τον Nicholas Thomas, καθηγητή παγκόσμιας διακυβέρνησης υγείας στο City University του Χονγκ Κονγκ – σχετικά με το πόσο ανησυχούν για την Όμικρον και τι έχουν μάθει για το νέο στέλεχος του COVID-19 μέχρι στιγμής.

Οι τρεις ειδικοί λένε ότι οι μεταλλάξεις υποδηλώνουν ότι μπορεί να είναι σε θέση να παρακάμψει μέρος της προστασίας που προσφέρουν τα εμβόλια, αλλά προειδοποιούν ότι είναι πολύ νωρίς για να κατανοήσουμε πλήρως τους κινδύνους που ενέχει η Όμικρον. Τονίζουν επίσης ότι προς το παρόν η καλύτερη άμυνα έναντι αυτής της παραλλαγής και των πιθανών μελλοντικών στελεχών είναι τα εμβόλια κατά του COVID-19 που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή στην αγορά.

Τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής για την Όμικρον;

Cowling: Αυτή η παραλλαγή αυξάνεται σε συχνότητα εμφάνισης στο νότιο τμήμα της Αφρικής, ιδιαίτερα στη Νότια Αφρική. Και έχει πολλές μεταλλάξεις σε σύγκριση, για παράδειγμα, με την παραλλαγή Δέλτα ή άλλες παραλλαγές που έχουμε δει στο παρελθόν. Αλλά σε ποιο βαθμό αυτός ο ιός είναι πιο μεταδοτικός από τη Δέλτα ή άλλες μεταλλάξεις; Σίγουρα μπορεί να εξαπλωθεί, αλλά σε ποιο βαθμό; Επίσης, δεν νομίζω ότι έχουμε καλή εικόνα για τη σοβαρότητά του.

Bennett: Οι μεταλλάξεις έχουν αυξήσει τα επίπεδα ανησυχίας σχετικά με το πώς μπορεί να επηρεάσουν το πόσο μολυσματική είναι η Όμικρον και πόσο αποτελεσματικά είναι τα υπάρχοντα εμβόλια εναντίον της. Οι υγειονομικοί υπάλληλοι έχουν αναφέρει αρκετά ταχεία κλιμάκωση των κρουσμάτων, ιδιαίτερα στη Νότια Αφρική. Είδαμε επίσης ότι εξαπλώνεται αρκετά γρήγορα στους ταξιδιώτες σε όλο τον κόσμο και μερικοί από αυτούς τους ανθρώπους είναι στην πραγματικότητα πλήρως εμβολιασμένοι. Οπότε υπάρχει η υπόνοια ότι ίσως είναι λίγο πιο μολυσματική.

Οδηγεί η παραλλαγή Όμικρον σε ηπιότερη νόσηση με COVID-19;

Cowling: Ένας γιατρός στη Νότια Αφρική λέει ότι είναι ήπια. Αλλά αυτό δεν προέρχεται από δεδομένα. Είναι απλώς ένα σχόλιο από κάποιον. Νομίζω ότι όλοι περιμένουμε να έχουμε πιο ξεκάθαρα στοιχεία για τη σοβαρότητα της μετάλλαξης.

Στη Νότια Αφρική, καταλαβαίνω ότι η πλειοψηφία του πληθυσμού έχει μολυνθεί σε προηγούμενες εξάρσεις. Και μπορεί να υπάρχουν άτομα που έχουν μολυνθεί περισσότερες από μία φορές. Και έτσι, η σοβαρότητα της Όμικρον στη Νότια Αφρική μπορεί να μην είναι ίδια με την εικόνα της σοβαρότητας σε άλλα μέρη όπου υπάρχει ίσως μικρότερη πιθανότητα οι άνθρωποι να έχουν μολυνθεί αλλά μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουν εμβολιαστεί. (Η Νότια Αφρική έχει εμβολιάσει πλήρως το 24,3% του πληθυσμού της, σύμφωνα με το Bloomberg).

Bennett: Οι πρώτες πληροφορίες σχετικά με τη σοβαρότητα της ασθένειας είναι καθησυχαστικές, δεν ακούμε τίποτα που να μας ανησυχεί πραγματικά. Εάν η Όμικρον προκαλεί λιγότερο σοβαρή νόσηση, τότε αυτό είναι μεγάλη ανακούφιση και σημαίνει ότι μάλλον πρέπει να ανησυχούμε λιγότερο για αυτήν την παραλλαγή.

Thomas: Αν υποθέσουμε ότι αυτή είναι μια πιο μεταδοτική παραλλαγή, αλλά δεν παράγει τόσο επικίνδυνες ή θανατηφόρες αντιδράσεις, αυτό σημαίνει ότι θα βλέπουμε ανθρώπους που θα αρρωσταίνουν αλλά δεν θα χρειάζονται απαραίτητα νοσηλεία. Το πρόβλημα είναι ότι εξακολουθούμε να έχουμε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού που όχι μόνο δεν είναι εμβολιασμένα, αλλά έχουν και μια σειρά από συννοσηρότητες. Ήδη πλήττονται από τη Δέλτα. Αυτοί οι πιο ευάλωτοι πληθυσμοί είναι αυτοί που πρέπει να μας ανησυχούν.

Ο Δρ. Anthony Fauci του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ είπε ότι οι ενισχυτικές δόσεις εμβολίων είναι η πιο αποτελεσματική άμυνα κατά της Omicron. Τα εμβόλια εξακολουθούν να λειτουργούν κατά της Omicron;

Cowling: Η κατανόησή μας για την ανοσία είναι ότι ακόμα κι αν υπάρχει αναντιστοιχία στα στελέχη, τα εμβόλια θα παρέχουν κάποια άμυνα. Ίσως στις αρχές του 2022, θα μπορούσαμε να ελπίζουμε ότι ενδέχεται να υπάρξουν ενημερωμένα εμβόλια κατά της Όμικρον, αλλά αυτά χρειάζονται χρόνο για να αναπτυχθούν και να δοκιμαστούν και στη συνέχεια να παραχθούν.

Bennett: Θα πρέπει να μείνουμε στο πρόγραμμα εμβολίων που είχαμε σχεδιάσει με τη Δέλτα μέχρι να μάθουμε περισσότερα για αυτήν τη νέα παραλλαγή. Δεν θέλουμε να αγνοήσουμε τη Δέλτα ή να επικεντρωθούμε μόνο στην Όμικρον και μετά να ανακαλύψουμε ότι η Όμικρον είναι αρκετά ήπια. Απλώς συνεχίζουμε να κάνουμε αυτό που κάνουμε στις εκστρατείες εμβολιασμού μέχρι να μάθουμε κάτι διαφορετικό σχετικά με το πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ενισχυτικές δόσεις για να μας προσφέρουμε καλύτερη προστασία έναντι αυτής της νέας παραλλαγής.

Thomas: Η παραλλαγή Όμικρον ενισχύει την υπόθεση ότι πρέπει να έχουμε ενισχυτικές δόσεις εμβολίων. Καθώς είμαστε επαρκώς εμβολιασμένοι, έχουμε την ευκαιρία να διαταράξουμε την αλυσίδα μετάδοσης της ασθένειας. Όσο περισσότερο επιτρέπουμε αυτή την αλυσίδα μετάδοσης, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να προκύψουν μεταλλάξεις που είναι ανθεκτικές στις υπάρχουσες τεχνολογίες εμβολίων.

Μπορεί μια νέα παραλλαγή όπως η Όμικρον να αλλάξει την αποτελεσματικότητα των προσεχών αντιικών χαπιών κατά του COVID;

Cowling: Για τα εμβόλια, είναι πολύ απλό να έχουμε μια προσέγγιση του πόσο καλά θα προστατεύουν από διαφορετικές παραλλαγές, επειδή έχουμε τα δείγματα αίματος. Μπορούμε να επιστρέψουμε και να δοκιμάσουμε δείγματα αίματος για αντισώματα στην παραλλαγή Όμικρον και να δούμε σε ποιο βαθμό υπάρχουν διασταυρούμενα προστατευτικά αντισώματα. Για τα αντιιικά φάρμακα, δεν υπάρχει συμβατό τεστ. Πρέπει πραγματικά να το δοκιμάσουμε στο πεδίο για να δούμε αν τα αντιικά χάπια λειτουργούν ενάντια στην Όμικρον.

Bennett: Είναι πολύ νωρίς για να το πω. Αλλά αν η Όμικρον είναι μια ήπια ασθένεια που δεν εμφανίζεται, τουλάχιστον από ό,τι ακούμε μέχρι στιγμής, ως αναπνευστική ασθένεια, τότε αυτό στην πραγματικότητα αφαιρεί την ανησυχία ότι μια λοίμωξη θα κλιμακωθεί σε σοβαρή ασθένεια – στη θεραπεία της οποίας θα μπορούσε να βοηθήσει ένα αντιικό χάπι.

Θα έπρεπε οι χώρες να κλείσουν τα σύνορά τους για να προφυλαχθούν από την εξάπλωση της Όμικρον;

Cowling: Μπορώ να καταλάβω το κλείσιμο των συνόρων εάν το μέτρο τίθεται σε εφαρμογή αυτή τη στιγμή για να κερδίσουν χρόνο για αποφάσεις. Αλλά αμφιβάλλω ότι τέτοιου είδους μέτρα θα είναι πολύ βιώσιμα. Σίγουρα γνωρίζουμε ότι οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί δεν μπορούν να παρέχουν απόλυτη προστασία έναντι ενός νέου ιού ή ενός νέου στελέχους του ιού. Στην καλύτερη περίπτωση μπορούν να καθυστερήσουν τα πράγματα για ίσως μια ή δύο εβδομάδες.

Bennett: Νομίζω ότι το κλείσιμο των συνόρων είναι λογικό μέχρι να καταλάβουμε περισσότερα για τη συγκεκριμένη μετάλλαξη. Οι χώρες θα θέλουν να κρατήσουν την Όμικρον έξω από τα σύνορά τους όσο μπορούν, ώστε να αποφασίσουν ποιος είναι ο κατάλληλος τρόπος για να τη διαχειριστούν, μόλις το καταλάβουμε περισσότερο. Ο έλεγχος των απευθείας πτήσεων σε μια χώρα «αγοράζει» χρόνο στη χώρα για να επιβάλει πολύ καλά πρωτόκολλα τεστ και περιόδους απομόνωσης για τα κρούσματα – εάν δεν το έχει ήδη κάνει.

Thomas: Αν όλοι έκλειναν τα σύνορά τους, η μετάλλαξη δεν θα έβγαινε προς τα έξω. Αλλά το πρόβλημα είναι ότι δεν κλείνουν όλες οι χώρες τα σύνορά τους. Οι περισσότερες χώρες, με εξαίρεση μέρη όπως η Κίνα, προσπαθούν να κρατήσουν τα σύνορά τους ανοιχτά, αλλά όχι σε εκείνες τις χώρες που επηρεάζονται πιο άμεσα από αυτή τη μετάλλαξη. Οι άνθρωποι πηγαίνουν από αυτές τις πληγείσες χώρες σε άλλες χώρες και στη συνέχεια μπορούν να έρθουν στην κύρια χώρα. Είναι αυτό το είδος κατακερματισμένης δευτερεύουσας διαδρομής μετάδοσης που καθιστά άνευ νοήματος πολλά από αυτά τα κλεισίματα συνόρων. Ένας πραγματικός κίνδυνος εδώ είναι οι άνθρωποι να αντιδράσουν υπερβολικά σε αυτό και μετά να μην αντιδράσουν τόσο έντονα όταν εμφανιστεί μια δυνητικά πιο θανατηφόρα μετάλλαξη.

Είναι η Όμικρον αρκετά ανησυχητική ώστε οι άνθρωποι να ακυρώσουν τα χριστουγεννιάτικα σχέδιά τους;

Cowling: Νομίζω ότι οι άνθρωποι θα σκέφτονται πολύ προσεκτικά τα ταξιδιωτικά τους σχέδια λόγω του ενδεχόμενου disruption και δεν θα θέλουν να «κολλήσουν» κάπου αν κλείσουν τα σύνορα. Αλλά είναι ακόμα νωρίς και περιμένουμε περισσότερα πληροφορίες για τη μετάλλαξη αυτή.

Bennett: Όχι σε αυτή τη φάση. Μέχρι στιγμής, η ένδειξη είναι ότι η Όμικρον δεν είναι πιθανό να είναι μια παραλλαγή για την οποία πρέπει να είμαστε υπερβολικά ανήσυχοι. Αλλά πρέπει να είμαστε σίγουροι για αυτό προτού αρχίσουμε να κάνουμε ένα βήμα πίσω και ανοίξουμε περισσότερο τα διεθνή σύνορα. Εν τέλει, πρέπει να συνηθίσουμε πώς θα μοιάζει η ζωή με τον ιό.