Πρώτη η Ελλάδα σε μεταρρυθμίσεις στην Ευρώπη

H Ελλάδα ήταν και το 2016 πρώτη μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. στις μεταρρυθμίσεις και την προσαρμογή της οικονομίας της μετά τη μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση, σύμφωνα με την έκθεση Euro Plus Monitor που καταρτίζει το ίδρυμα Lisbon Council σε συνεργασία με την τράπεζα Berenberg.

Ο δείκτης προόδου προσαρμογής, που χρησιμοποιείται για την κατάταξη των χωρών, λαμβάνει υπόψη τέσσερα κριτήρια: Τη δημοσιονομική προσαρμογή, την προσαρμογή των εξαγωγών σε σχέση με τις εισαγωγές, την προσαρμογή του κόστους εργασίας σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και την προώθηση μεταρρυθμίσεων.

Ο δείκτης αυτός διαμορφώθηκε, σύμφωνα με την έκθεση, για την Ελλάδα στις 7,6 μονάδες (με άριστα το 10) έναντι 7,7 μονάδων το 2015. Στη δεύτερη θέση της κατάταξης είναι η Ιρλανδία με 6,9 μονάδες (από 7,0 το 2015) και ακολουθούν η Λετονία, η Ισπανία, η Ρουμανία και η Πορτογαλία, ενώ η Κύπρος βρίσκεται στην 9η θέση. Στις τελευταίες θέσεις στην κατάταξη των 28 χωρών είναι κατά σειρά η Σουηδία (28η), η Φινλανδία (27η) η Γερμανία (26η) και η Γαλλία (25η). Η έκθεση σημειώνει, όμως, ότι η χαμηλή επίδοση σε ορισμένες χώρες, όπως τη Γερμανία, αντανακλά το γεγονός ότι δεν έχουν ανάγκη προσαρμογής.

Η Ελλάδα παραμένει πρώτη στη συνολική δημοσιονομική προσαρμογή για την περίοδο 2009-2016 με 7,7 μονάδες έναντι 7,5 μονάδων το 2015.

Πρώτη παραμένει και στο μέγεθος της δημοσιονομικής προσαρμογής την ίδια περίοδο, με 9,7 μονάδες, σημειώνοντας αύξηση 0,4 μονάδων από το 2015. Όσον αφορά στην ποιότητα της δημοσιονομικής προσαρμογής, κατατάσσεται στην έβδομη θέση από την πέμπτη θέση το 2015, με τη βαθμολογία της να παραμένει σταθερή στις 5,6 μονάδες.

Η ποιότητα της δημοσιονομικής προσαρμογής αξιολογείται με βάση τρία κριτήρια: Τη μείωση του δημόσιου τομέα, την αύξηση της φορολογίας των επιχειρήσεων αντί των φόρων στην κατανάλωση και την αύξηση των δημόσιων επενδύσεων για υποδομές και την Παιδεία.

«Κυρίως λόγω της κατάρρευσης του ΑΕΠ (Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος), η Ελλάδα δεν κατάφερε να μειώσει τον δημόσιο τομέα της», αλλά «με τη βοήθεια των πόρων της ΕΕ για δημόσιες επενδύσεις και επειδή εστίασε στην αύξηση των φόρων στην κατανάλωση και το πετρέλαιο στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής της, έχει καλή επίδοση στα δύο άλλα κριτήρια», σημειώνει η έκθεση.

Πρώτη παρέμεινε η Ελλάδα και αναφορικά με την προώθηση μεταρρυθμίσεων την περίοδο 2009-2016, με 7,7 μονάδες, όσο και το 2015. Η έκθεση σημειώνει ότι η αντίθεση μεταξύ των μεγάλων μεταρρυθμίσεων που έγιναν από χώρες της ΕΕ στις αρχές της περιόδου και τον πολύ πιο χαλαρό ρυθμό πρόσθετων μεταρρυθμίσεων τη διετία 2015-16 είναι ιδιαίτερα ισχυρή στην Πορτογαλία. «Η μείωση είναι επίσης αρκετά αισθητή για την Ελλάδα, την Ισπανία και – σε μικρότερο βαθμό – την Ιρλανδία», αναφέρει, προσθέτοντας: «Για τη με πολύ περισσότερα προβλήματα ελληνική οικονομία και, σε κάποιο βαθμό, και την Πορτογαλία, η χαλάρωση της προόδου στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις φαίνεται επικίνδυνη (Ελλάδα) ή τουλάχιστον πρόωρη (Πορτογαλία)».

Όσον αφορά την πορεία των εξαγωγών σε σχέση με τις εισαγωγές, η Ελλάδα παραμένει στην τέταρτη θέση της κατάταξης για την περίοδο 2007-2017 με 7,3 μονάδες έναντι 7,4 μονάδων το 2015. Η Ελλάδα, αναφέρει η έκθεση, «παραμένει μία ειδική περίπτωση». Η Αθήνα συνεχίζει «να έχει εξαιρετικό βαθμό για τη συνολική εξωτερική προσαρμογή της με μία επίδοση 7,3 μονάδων, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της βελτίωσης της εξωτερικής θέσης της Ελλάδα έχει προκύψει από την κατάρρευση των εισαγωγών παρά μία εκτίναξη των εξαγωγών. Η πολιτική αβεβαιότητα, η γραφειοκρατία και οι υπερβολικοί φόροι έχουν εμποδίσει τις επενδύσεις σε εξωστρεφείς δραστηριότητας. Αυτό πιθανόν εξηγεί, γιατί οι ελληνικές εξαγωγές υστερούν αυτών άλλων χωρών της περιφέρειας της Ευρωζώνης».

Η έκθεση προσθέτει ότι μετά την «άκαρπη σύγκρουση της Ελλάδας με τους πιστωτές το 2015, οι ελληνικές εξαγωγές φαίνεται να ανακάμπτουν ξανά, φθάνοντας στο επίπεδο – ρεκόρ του 31,7% του ΑΕΠ στο δεύτερο τρίμηνο του 2017».

Η Ελλάδα διατήρησε πέρυσι την δεύτερη θέση όσον αφορά την προσαρμογή του κόστους εργασίας στην περίοδο 2009-16, με 7,5 μονάδες έναντι 8,2 μονάδων το 2015. Όπως αναφέρει η έκθεση, οι ονομαστικοί και πραγματικοί μισθοί της Ελλάδας ανέκαμψαν ελαφρά το 2016.

«Η Ελλάδα παραμένει μία ειδική περίπτωση», σημειώνει η έκθεση. «Χάρη στις ηρωικές προσπάθειες προσαρμογής το 2010-2013, η Ελλάδα εξακολουθεί να ηγείται της κατάταξης αναφορικά με τη συνολική προσαρμογή. Ωστόσο, τα δύο τελευταία χρόνια σημειώθηκαν μεγάλες αλλαγές. Μετά τη μεγάλη υποχώρηση το 2015, η επίδοση της Ελλάδας μειώθηκε ελαφρά το 2016», σημειώνει η έκθεση, προσθέτοντας ότι μετά την εξασθένηση της οικονομικής και δημοσιονομικής θέσης της Ελλάδας το 2015, τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η χώρα έχει αρχίσει να βελτιώνεται ξανά.