Πρωτογενές πλεόνασμα- έκπληξη ανακοινώσε η Eurostat: Στο 4,4% του ΑΕΠ, υπέρβαση του στόχου κατά περίπου 1,8 δισ. ευρώ

Πρωτογενές πλεόνασμα – “μαμούθ” στο 4,4% του ΑΕΠ ανακοίνωσε η Eurostat, επικυρώνοντας τα σχετικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2018. Πρόκειται για αποτέλεσμα μεγαλύτερο του 3,9% του ΑΕΠ για το περασμένο έτος, το οποίο είχε προαναγγείλει το υπουργείο Οικονομικών.

Να σημειωθεί ότι στο τέλος του 2018 η κυβέρνηση προχώρησε σε διανομή κοινωνικού μερίσματος και καταβολή αναδρομικών σε ειδικά μισθολόγια, άνω των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Εάν δεν είχαν μεσολαβήσει αυτές οι διανομές, τότε το πρωτογενές αποτέλεσμα του 2018 θα είχε προσεγγίσει το 5,5% του ΑΕΠ, δυο μονάδες πάνω από τη δέσμευση για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5%.

Ακόμα και έτσι όμως το αποτέλεσμα της Eurostat δείχνει υπέρβαση του στόχου κατά περίπου 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ για το περασμένο έτος, εξέλιξη η οποία δεν αποκλείεται να χρησιμοποιηθεί για την επανεκτίμηση του φετινού πρωτογενούς πλεονάσματος την ώρα που η κυβέρνηση αναζητά πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο για παροχές.

Η ΕΛΣΤΑΤ επιβεβαιώνει τη νέα επίτευξη υπερπλεονάσματος, και αναμένεται να προσδιορισθεί από το υπουργείο Οικονομικών το ακριβές ύψος της υπέρβασης από τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ με βάση το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής.

Καθώς, η ΕΛΣΤΑΤ υπολογίζει το πρωτογενές πλεόνασμα με βάση το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών (ESA) και ο τρόπος υπολογισμού είναι διαφορετικός από εκείνον που εφαρμόζουν οι θεσμοί στο πλαίσιο της ενισχυμένης μεταμνημονιακής παρακολούθησης. Ειδικότερα, η ΕΛΣΤΑΤ επισημαίνει ότι «κατά τη μέτρηση του πρωτογενούς ισοζυγίου στο πλαίσιο του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής, μια σειρά από δαπάνες και έσοδα αντιμετωπίζονται διαφορετικά από ό,τι αντιμετωπίζονται κατά την κατάρτιση των δημοσιονομικών στοιχείων για τους σκοπούς της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος (ΔΥΕ). Πιο συγκεκριμένα τα στοιχεία που αντιμετωπίζονται διαφορετικά στο πλαίσιο του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής περιλαμβάνουν τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων, συναλλαγές για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τα έσοδα από μεταφορές ποσών που συνδέονται με εισοδήματα των εθνικών κεντρικών τραπεζών της ευρωζώνης, τα οποία προέρχονται από την κατοχή Ελληνικών κρατικών ομολόγων στα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που κοινοποίησε η ΕΛΣΤΑΤ στη Eurostat, το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε πέρυσι σε 4,4% του ΑΕΠ (8,149 δισ. ευρώ), από πλεόνασμα 3,9% του ΑΕΠ (6,946 δισ. ευρώ) το 2017, από επίσης πλεόνασμα 3,6% του ΑΕΠ (6,430 δισ. ευρώ) το 2016 και έναντι ελλείμματος 2,1% του ΑΕΠ (-3.758 δισ. ευρώ) το 2015.

Το δημόσιο χρέος διαμορφώθηκε πέρυσι σε 334,573 δισ. ευρώ (181,1% του ΑΕΠ), από 317,485 δισ. ευρώ (176,2% του ΑΕΠ) το 2017, από 315,010 δισ. ευρώ (178,5% του ΑΕΠ) το 2016 και από 311,729 δισ. ευρώ (175,9% του ΑΕΠ) το 2015. Σημειώνεται ότι η επιβάρυνση του χρέους το 2018 είναι προσωρινή, λόγω της εκταμίευσης των δόσεων.

Τέλος, το ΑΕΠ διαμορφώθηκε πέρυσι σε 184,714 δισ. ευρώ, από 180,218 δισ. ευρώ το 2017, από 176,488 δισ. ευρώ το 2016 και από 177,258 δισ. ευρώ το 2015.

Υπέρβαση στόχου για 4η χρόνια

Ήταν η τέταρτη διαδοχική χρονιά κατά την οποία το πρωτογενές πλεόνασμα κινήθηκε υψηλότερα του στόχου, με την κυβέρνηση να επιζητεί έξτρα δημοσιονομικό χώρο για παροχές και την αντιπολίτευση να υπογραμμίζει ότι με την τακτική της αυτή αποστερεί πολύτιμα κεφάλαια από την πραγματική οικονομία.

Με την χώρα να είναι σε προεκλογικούς ρυθμούς, η κυβέρνηση δεσμεύεται μετά την κατάργηση του μέτρου για τη μείωση των συντάξεων να καταργηθεί και εκείνο για μείωση του αφορολόγητου ορίου. Οι τελευταίες δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων άφησαν ανοικτό το ενδεχόμενο να συμβεί αυτό, εάν εξασφαλιστεί ότι υπάρχουν τα δημοσιονομικά περιθώρια, δηλαδή έξτρα «χώρος», πέραν των στόχων για τους οποίους έχει δεσμευθεί η Αθήνα.

Με βάση την πρώτη κοινοποίηση προς την Eurostat, το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα 8,15 δισ. ευρώ. Δεν είναι απολύτως συγκρίσιμο με αυτό που περιλαμβάνει το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής της χώρας, καθώς μια σειρά από δαπάνες και έσοδα αντιμετωπίζονται διαφορετικά.

Είναι όμως ενδεικτικό για την δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και δεν αποκλείεται να αξιοποιηθεί από την κυβέρνηση για την επανεκτίμηση και του εφετινού πλεονάσματος, που θα της δώσει περιθώρια για περισσότερες παροχές.