Η ψηφιακή αγορά έχει ονοµατεπώνυµο

Μιλώντας µε τον Χάρη Καρώνη για τις δραστηριότητες του οµίλου Realize-Viva και τους κλάδους στους οποίους δραστηριοποιείται, διαπιστώνεις εύκολα ότι ο 40άρης CEO της εταιρείας είναι ένας επιχειρηµατίας που δεν φοβάται να ρισκάρει. Ακόµη και αν έχει πλήρη επίγνωση ότι πολλά από τα εγχειρήµατά του πραγµατοποιούν τα πρώτα µετέωρα βήµατά τους σε µια αγορά η οποία µέχρι πρότινος δεν υπήρχε καν στον επιχειρηµατικό χάρτη.

«Είναι σαν να φτιάχνω ένα δείπνο για ένα πάρτι µε πάρα πολλούς καλεσµένους» του αρέσει να λέει. «Γι’ αυτό και πρέπει να βάλω στον φούρνο πολλά και διαφορετικά πιάτα. Και να τα φτιάχνω όλα ταυτόχρονα. Διότι τίποτα δεν µπορεί να φτάνει αµέσως εκεί που θέλεις αν η αγορά δεν είναι ώριµη να το δεχτεί».

Ο όµιλος Realize-Viva δραστηριοποιείται µέσω των θυγατρικών του Realize Α.Ε., Viva Services και Viva Payments στους εξής τοµείς: α) σχεδιασµός και ανάπτυξη web και mobile εφαρµογών για τράπεζες και µεγάλους οργανισµούς, β) παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών και γ) ηλεκτρονικές πληρωµές.

Η Viva Services λειτουργεί ως ασφαλιστικός σύµβουλος, τουριστικός πράκτορας µε δικό του αριθµό ΙΑΤΑ και διασύνδεση µε τα Παγκόσµια Συστήµατα Διανοµής (Global Distribution Systems) για τη διαχείριση εισιτηρίων. Στην ψηφιακή πλατφόρµα της εταιρείας υπάρχουν από το box office ενός γηπέδου, θεάτρου ή µεταπωλητή ως και ιστοσελίδες µεγάλων επιχειρήσεων σαν το public.gr, ενώ µέσω του cloud service της φροντίζει για τη διαθεσιµότητα των εισιτηρίων θεαµάτων ακόµη και όταν οι αγορές πραγµατοποιούνται στο ταµείο.

Επιπλέον, έχει πραγµατοποιήσει συµβάσεις µε όλες τις ακτοπλοϊκές εταιρείες, ενώ µέσω των υπηρεσιών της ο καταναλωτής µπορεί να αγοράσει ακτοπλοϊκά και αεροπορικά εισιτήρια, αλλά και να κάνει κρατήσεις σε ξενοδοχεία. Μάλιστα, µέσα στο επόµενο τρίµηνο αναµένεται να βγει στον ιντερνετικό «αέρα» µια νέα ξενοδοχειακή πλατφόρµα η οποία θα συνδυάζεται µε µεγάλους παρόχους περιεχοµένου (content providers) ούτως ώστε να προσφέρει η ίδια η εταιρεία το περιεχόµενο. Παράλληλα, η επιχείρηση διαθέτει τη δική της άδεια courier για εισπράξεις και µεταφορές κεφαλαίων, ενώ συνεργάζεται µε 2.000 οδηγούς ταξί προσφέροντας στον καταναλωτή τη δυνατότητα κλήσης µέσω mobile, υπολογιστή, τηλεφωνικά ή από το δίκτυο συνεργαζόµενων ξενοδοχείων.

«Με τη Viva συνδυάζουµε το pay at store µε το pay at home» σχολιάζει ο Χάρης Καρώνης, θέλοντας µε αυτόν τον τρόπο να περιγράψει το «πάντρεµα» της Viva Services µε τη Viva Payments.

Ηλεκτρονικές πληρωµές σε πραγµατικό χρόνο
Η Viva Payments έχει εξασφαλίσει την άδεια ιδρύµατος πληρωµών από την Τράπεζα της Ελλάδος και έχει ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες επαφών της µε 31 ακόµη Κεντρικές Τράπεζες της Ευρωπαϊκής Ζώνης Πληρωµών για να προετοιµάσει το έδαφος των δραστηριοτήτων της εκτός Ελλάδας.

Στο «ρόστερ» των συνεργατών της εντός του χρηµατοπιστωτικού συστήµατος περιλαµβάνονται οι Alpha Bank, Eurobank και Εθνική Τράπεζα, ενώ η εταιρεία έχει προχωρήσει σε συνεργασίες µε τους τέσσερις διεθνείς οργανισµούς ηλεκτρονικών πληρωµών: Visa, MasterCard, American Express και Diners. «Χρησιµοποιούµε τις τρεις συστηµικές τράπεζες ως γέφυρα µε το χρηµατοπιστωτικό σύστηµα, µέλη του οποίου είµαστε και εµείς» αναφέρει ο Χάρης Καρώνης.

Η Viva διατηρεί ένα δίκτυο 447 συνεργαζόµενων καταστηµάτων τα οποία λειτουργούν ως αντιπρόσωποι του ιδρύµατος πληρωµών για να εισπράττουν έναντι τρίτων. Ανάµεσά τους βρίσκονται τα καταστήµατα Public, Παπασωτηρίου, 7sport, Ιανός, Media Markt, αρκετά σούπερ µάρκετ και σύντοµα στις αλυσίδες Goody’s και Everest.

Η δηµιουργία της πρώτης ελληνικής ψηφιακής τράπεζας
Τα σχέδια της Viva δεν σταµατούν εδώ. Στόχος της είναι να εξελιχθεί στην πρώτη ελληνική ψηφιακή τράπεζα, µέσω του Viva Wallet.

«Με το Viva Wallet προσφέρουµε τη δυνατότητα να αποθηκεύεις χρήµατα στην κάρτα σου για να τα χρησιµοποιήσεις αργότερα, και όχι απλώς να µεταφέρεις χρηµατικό ποσά, όπως γίνεται τώρα. Η κάρτα αυτή θα µπορεί να συνδεθεί και µε µια MasterCard, την οποία θα διανέµουµε σε φυσικά σηµεία στο πρώτο τετράµηνο του 2015» εξηγεί ο Χάρης Καρώνης.

Το ηλεκτρονικό «πορτοφόλι» της Viva προσφέρει αυτή τη στιγµή υπηρεσίες µεταφοράς µετρητών σε περίπου 80.000 χρήστες. Με την επέκτασή του, η οποία θα πραγµατοποιηθεί µόλις η εταιρεία λάβει την άδεια έκδοσης ηλεκτρονικού χρήµατος, θα ολοκληρώσει τα σχέδιά της για πλήρη µετάβαση στον ψηφιακό τρόπο πληρωµών και αγορών, αλλά και την είσοδο των καταναλωτών σε θεάµατα µέσω της κάρτας ανέπαφων συναλλαγών.

«Βρισκόµαστε σε µια αγορά η οποία µεταλλάσσεται» εξηγεί ο Χάρης. «Φεύγουµε από την πίστωση και µπαίνουµε στην εποχή των προπληρωµένων καρτών. Η έκρηξη των έξυπνων φορητών συσκευών ενίσχυσε αυτή τη θεαµατική αύξηση των συναλλαγών µέσω ίντερνετ. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο θεωρούµε ότι εν γένει οι ηλεκτρονικές συναλλαγές, µε οποιοδήποτε µέσο, γνωρίζουν ήδη µεγάλη ανάπτυξη».

Όπως περιγράφει ο CEO της Viva, η παραδοσιακή πίστωση, στην οποία είχε συνηθίσει το καταναλωτικό κοινό στην Ελλάδα, χάνει την κυρίαρχη θέση της µπροστά στις νέες ανάγκες που διαµορφώθηκαν υπό τις παρούσες οικονοµικές συνθήκες. «Για παράδειγµα», λέει, «πριν από δύο χρόνια το 100% των πωλήσεων των εισιτηρίων µπάσκετ του Παναθηναϊκού γινόταν στο ταµείο. Πλέον, µέσω της Viva Payments, δηµιουργήσαµε µια εντελώς διαφορετική αγορά στον τοµέα των εισιτηρίων, κάνοντας τελικά ακόµη και την πιο µικρή επιχείρηση –π.χ. ένα µικρό θέατρο– να µην έχει πλέον ανάγκη να βγαίνει µε αµέτρητα µπλοκάκια για να τα µοιράζει στα καταστήµατα, αλλά να πουλά θέσεις ηλεκτρονικά».

Η µετάβαση στις ψηφιακές αγορές
Η κατάσταση στον τοµέα των ηλεκτρονικών πωλήσεων δεν ήταν πάντοτε η ίδια. Ελάχιστα χρόνια πριν, η αγορά εισιτηρίων για ένα θέαµα δεν ήταν δυνατή αποκλειστικά µέσω ίντερνετ, καθώς ο καταναλωτής λάµβανε ένα voucher το οποίο αντάλλασσε στο ταµείο µε το κανονικό εισιτήριο. «Και όχι µόνο αυτό», τονίζει ο Χάρης Καρώνης, «αλλά το ηλεκτρονικό εισιτήριο ήταν πιο ακριβό στο ίντερνετ παρά στο ταµείο. Εµείς φέραµε πρώτοι την προπώληση. Ο παραγωγός/επιχειρηµατίας κατάλαβε ότι µπορεί να πάρει τα χρήµατα έναν ή δύο µήνες πριν και µπροστά στη δηµιουργία ενός σταθερού καναλιού χρηµατοδότησης έριξε τις τιµές και άρχισε να πουλάει φτηνότερα στο ίντερνετ. Μια εξέλιξη που άλλαξε από µόνη της την ίδια τη βιοµηχανία».

Αξίζει να σηµειωθεί ότι για το 2014 µόνο στο κοµµάτι των εισιτηρίων θεαµάτων η Viva µετέφερε περισσότερα από 30 εκατ. ευρώ, ενώ το αντίστοιχο ποσό για τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια έφτασε τα 10 εκατ. ευρώ. Και όλα αυτά ενώ ουσιαστικά η Viva Payments ξεκίνησε να δουλεύει στις αρχές του 2013, αντί για το 2008 που η υπηρεσία ήταν ήδη έτοιµη, εκµεταλλευόµενη την ευρωπαϊκή οδηγία της ίδιας χρονιάς για τον εκσυγχρονισµό του χρηµατοπιστωτικού συστήµατος και τη δηµιουργία ιδρυµάτων ηλεκτρονικών πληρωµών. Μια διέξοδος, η οποία αποτέλεσε την απάντηση στην οικονοµική κρίση για την αρχική εταιρεία του Χάρη Καρώνη –και βάση για τη δηµιουργία της Viva– τη Realize.

Πώς η οικονοµική κρίση άλλαξε το µέλλον της εταιρείας
«Από το 2000 που ξεκινήσαµε την Realize, δηµιουργήσαµε µια οµάδα εξαιρετικά ικανή στην κατασκευή τραπεζικών εφαρµογών. Αυτός ακριβώς ήταν και ο λόγος που η κρίση του 2008 χτύπησε πρώτα εµάς. Οι τράπεζες έπαυσαν τότε να χρηµατοδοτούν καινούργια έργα, γεγονός το οποίο χτύπησε πρώτους από όλους εµάς, καθώς οι παραγγελίες µηδενίστηκαν».

Δυστυχώς, για τους ανθρώπους της Realize, η Ελλάδα καθυστέρησε πάρα πολύ να εφαρµόσει την ευρωπαϊκή οδηγία του 2008. Ξεπέρασε και την τελευταία προθεσµία, η οποία ήταν τον Σεπτέµβριο του 2009. «Όµως εµείς τότε είχαµε εκλογές» σχολιάζει ο Χάρης Καρώνης. Για έναν χρόνο οι άνθρωποι της εταιρείας αναγκάστηκαν να αναδιαµορφώνουν τα πλάνα τους. «Πρακτικά ξεκινήσαµε τον Σεπτέµβριο του 2012, όµως δεν µπορούσαµε να βγούµε ούτε τότε στην παραγωγή, γιατί ο έµπορος που θα γραφόταν σε εµάς έπρεπε να υπογράφει και στο ΚΕΠ. Η διαδικασία ηλεκτρονικής εγγραφής εµπορικών συνεργατών δεν προβλεπόταν!». Οι επικεφαλής της Viva πίεσαν όσο µπορούσαν τις αρµόδιες Αρχές γι’ αυτό το αξεπέραστο εµπόδιο, βρήκαν πρόσφορο έδαφος και έξι µήνες µετά κατάφεραν να εξασφαλίσουν το επιθυµητό αποτέλεσµα.

Η µεγάλη στρατηγική συνεργασία µε την οικογένεια Λάτση
Πλέον, όπως λέει ο CEO της Viva-Realize, η αλλαγή της αγοραστικής κουλτούρας και το άνοιγµα στις ηλεκτρονικές αγορές χωρίς τη γραφειοκρατία του παρελθόντος συνιστούν µια τεράστια ευκαιρία για την ίδια τη βιοµηχανία. Σε αυτήν την αλλαγή του κλίµατος ήρθε για την εταιρεία µια από τις σηµαντικότερες συνέργειες στον χώρο. Πρόκειται για τη στρατηγική συνεργασία του Οµίλου Realize-Viva µε επενδυτικές εταιρείες συµφερόντων της Μαριάννας Ι. Λάτση και του Πάρη Κασιδόκωστα-Λάτση.

«Η επένδυση ξεπερνά τα έξι εκατ. ευρώ και η αποτίµηση είναι µεγαλύτερη από 40 εκατ. ευρώ. Και λέω ξεπερνά, δεδοµένου ότι έχει στόχους και υποχρεώσεις που εξαρτώνται από την πορεία της εταιρείας» τονίζει ο Χάρης Καρώνης.

Σύµφωνα µε την επίσηµη ανακοίνωση της εταιρείας, η επένδυση αυτή έχει ως στόχο την υλοποίηση του επιχειρηµατικού πλάνου για δυναµική ανάπτυξη των παρεχόµενων υπηρεσιών της στον χώρο των ηλεκτρονικών πληρωµών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό µέσω των θυγατρικών Viva Payments και Viva Services, ενώ τονίζεται ότι οι στρατηγικοί επενδυτές απέκτησαν δικαίωµα µειοψηφικής συµµετοχής στο µετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας Realize Α.Ε.

Από τη γέννηση του ελληνικού ίντερνετ στις ψηφιακές τράπεζες
Περίπου 20 χρόνια πριν, ο Χάρης Καρώνης υπήρξε µάρτυρας της πρώτης απόπειρας οργάνωσης του ίντερνετ, όπως το γνωρίζουµε σήµερα στην Ελλάδα, ως µέλος του Α’ Συµβουλίου Αυτοδιαχείρισης του Ίντερνετ την περίοδο 1996-1997.

«Ήταν η πρώτη φορά που συστήθηκε ένα συµβούλιο εκείνη την εποχή για να µεταπηδήσει το ίντερνετ στη χώρα, υπό τη δικαιοδοσία της Ελληνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδροµείων. Κάποιες εταιρείες κληθήκαµε να οριοθετήσουµε ποιος κάνει το domain “gr”, αν θα το διαχειρίζεται το Ίδρυµα Τεχνολογίας και Έρευνας, ή η Forthnet και πολλά ακόµη». Παράλληλα, ο τραπεζικός κλάδος και η µεταφορά χρηµάτων αποτελούσαν για τον Χάρη Καρώνη µεγάλη πρόκληση αλλά και τεράστια ευκαιρία. Όπως λέει ο ίδιος, «όταν είσαι σίγουρος για τον εαυτό σου, µπορείς να ρισκάρεις να παίξεις σε ένα πολύ πιο απαιτητικό γήπεδο και να εξαργυρώσεις την υπεραξία του έργου σου».

Η τύχη της Realize να βρεθεί στο επίκεντρο των εξελίξεων την περίοδο της ανάπτυξης του διαδικτύου στην Ελλάδα την έφερε µπροστά σε ένα σηµαντικό δίληµµα: να επιλέξει να συνεργαστεί µε τον δηµόσιο τοµέα ή να µπει στο «παιχνίδι» µέσω των τηλεπικοινωνιακών παρόχων και των µεγάλων brands που επένδυαν στις νέες τεχνολογίες. «Δεν πήγαµε στα έργα Δηµοσίου, γιατί δεν θέλαµε να κάνουµε τον κόσµο να µάθει στα εύκολα χρήµατα» λέει ο Χάρης Καρώνης. «Ήθελα οι προγραµµατιστές µου να φτιάχνουν πράγµατα για τα οποία ο πελάτης έχει απαιτήσεις, έτσι ώστε να µοχθούν πραγµατικά. Όχι να κάνουν κάτι απλά για να το παραδώσουν και να φύγουν».

Η Realize ξεκίνησε από τον Χάρη Καρώνη σε ένα πατάρι, µε αρχικό κεφάλαιο 500.000 δραχµές. Σήµερα απασχολεί 130 εργαζόµενους, έχει ηλεκτρονική παρουσία σε ολόκληρη την Ευρώπη, ενώ ο ίδιος έχει συµβάλει στη δηµιουργία των JEREMIE funds για τη χρηµατοδότηση των ελληνικών startups. Παράλληλα, είναι αντιπρόεδρος του Συνδέσµου Εταιρειών Κινητών Εφαρµογών Ελλάδας και συµµετέχει ως επενδυτής στον επενδυτικό φορέα Odyssey Venture Partners. Για το τελευταίο, δηλώνει ότι αποτέλεσε µια κίνηση την οποία όφειλε να πραγµατοποιήσει. «Είναι κάτι που έπρεπε να το κάνω, αν σέβοµαι τις απόψεις µου. Διότι δεν µπορεί να βρίζεις όλα τα χρόνια επειδή δεν υπάρχουν funds στην Ελλάδα και εσύ ο ίδιος να µη βοηθάς στη δηµιουργία ενός οικοσυστήµατος. Είναι σαν να λες ότι απλά παίζεις µε κάτι και τίποτα παραπάνω».

Η στρατηγική συνεργασία µε τις επιχειρήσεις Λάτση – Κασιδόκωστα, αναµένεται να ενισχύσει την επέκταση της Realize-Viva στις αγορές του εξωτερικού. Η εταιρεία είναι σε διαδικασία ανάπτυξης των δοκιµαστικών ψηφιακών εργαλείων της σε δύο χώρες, ενώ µέσα στο 2015 θα κάνει το επόµενο µεγάλο βήµα – κινήσεις οι οποίες µερικά χρόνια πριν µπορεί να µην υπήρχαν καν στο µυαλό του Χάρη Καρώνη, όταν εκείνος βρισκόταν µεταξύ Ελλάδας, Νέας Υόρκης και Λονδίνου, προσπαθώντας να απαντήσει στο ερώτηµα αν πρέπει να µείνει πίσω ή να φύγει οριστικά από τη χώρα.

Εκ του αποτελέσµατος, η απόφασή του να µείνει στην Ελλάδα παρά τους χρόνιους ενδοιασµούς που ο ίδιος παραδέχεται ότι είχε λειτούργησε ευεργετικά και για τον ίδιο, αλλά και για το οικοσύστηµα των ελληνικών τεχνολογικών εταιρειών στο σύνολό του. Μάλιστα, δεν κρύβει την ικανοποίηση του για τις ελληνικές startups, που δίνουν το δικό τους δείγµα γραφής στη νέα επιχειρηµατική πραγµατικότητα. Παρ’ όλα αυτά, αναγνωρίζει ότι ο κατακερµατισµός δυνάµεων, αλλά και το εγχείρηµα της δηµιουργίας µιας οργανωµένης αγοράς σε επενδυτικό επίπεδο, χρειάζονται ακόµη υποµονή, περισσότερη εµπιστοσύνη στις δυνάµεις µας και, «δουλειά, δουλειά, δουλειά».

*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Fortune που κυκλοφορεί στα περίπτερα