Ρέγκλινγκ: Για την ελληνική οικονομία ισχύει το «Ή τώρα ή ποτέ»
Την ισχυρή πεποίθησή του ότι η ελληνική οικονομία θα ανακάμψει με ταχείς και υψηλούς ρυθμούς εκφράζει ο Κλάους Ρέγκλινγκ σε συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής». Εκτιμά ότι η χώρα θα ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα, ότι τα επιτόκια δανεισμού μπορεί να υποχωρήσουν κι άλλο ενώ, υπό την προϋπόθεση ότι θα συνεχίσουν οι μεταρρυθμίσεις και η αύξηση των δημοσίων επενδύσεων, μπορεί να επαληθευτούν οι εκτιμήσεις κυβέρνησης και Επιτροπής για ανάπτυξη 7 ποσοστιαίων μονάδων τα επόμενα 5-6 χρόνια, παρά το μεγαλύτερο στην Ευρώπη χρέος που παρουσιάζει σε όρους ΑΕΠ που υπερβαίνει το 200%.
Κρίσιμη παράμετρος σε αυτό, όπως σημειώνει, είναι η βιωσιμότητα του χρέους, ενώ προαναγγέλλει την μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και δεν κρύβει την ανησυχία του γιας την χαμηλή συμμετοχή του τραπεζικού συστήματος στην χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα και υπογραμμίζει ότι για την ελληνική οικονομία ισχύει το «τώρα ή ποτέ»
H έκδοση του ομολόγου και το τεράστιο χρέος της Ελλάδας
Εν αναμονή των επικυρώσεων από 7 κράτη των εθνικών σχεδίων για το Ταμείο Ανάκαμψης, επισημαίνει ότι η Επιτροπή αναμένεται να εκδώσει ένα ομόλογο και οι πρώτες εκταμιεύσεις θα γίνουν τον Ιούλιο.
Ωστόσο, αυτό που είναι σημαντικό για τον κ. Ρέγκλινγκ είναι όπως στην Ευρώπη παρατηρούνται μεγάλες ανισότητες μεταξύ πλουσίων και φτωχών κρατών, οι οικονομίες απαιτείται να λειτουργούν με μεγάλα ελλείμματα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας και το υψηλό χρέος θα παραμείνει ως «κληρονομιά».
Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια ειδική συνθήκη επειδή το χρέος της είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη, σε όρους ΑΕΠ, υψηλότερο από 200%, γεγονός που καθιστά την ελληνική οικονομία ευάλωτη και η κυβέρνηση πρέπει να είναι πολύ προσεκτική.
Υπάρχουν αδυναμίες ως αποτέλεσμα του υψηλού χρέους, όμως υπάρχουν και θετικοί παράγοντες οι οποίοι θα βοηθήσουν την Ελλάδα να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις καιο ESM, ως ο μεγαλύτερος πιστωτής της, έχει κάθε συμφέρον από την μακροχρόνια ανάπτυξή της.
Θετικοί παράγοντες
- Η διάρθρωση του ελληνικού χρέους: 55% είναι οφειλές προς τον EFSF και τον ESM, οπότε έχει αξιολόγηση ΑΑΑ.
- Το ειδικό πακέτο ευρωπαϊκών κονδυλίων, είναι το μεγαλύτερο που έχει συμφωνηθεί ποτέ για τη χρηματοδότηση δημοσίων επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων την προσεχή πενταετία.
Σε όρους ΑΕΠ η Ελλάδα θα λάβει το μεγαλύτερο μερίδιο, άρα θα έχει τη μεγαλύτερη στήριξη. Αυτό είναι ταυτόχρονα πρόκληση γιατί πρέπει να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά και να υλοποιηθεί σωστά
- Σήμερα δεν έχουμε το πρόβλημα της προηγούμενης κρίσης, δηλαδή τις πολύ σοβαρές μακροοικονομικές ανισορροπίες.
Δεν υπήρχαν μακροοικονομικές ανισορροπίες στην Ελλάδα το 2019. Η δημοσιονομική κατάσταση ήταν πολύ ισχυρή. Ήταν η τρίτη χρονιά στη σειά με δημοσιονομικό πλεόνασμα ενώ το πρωτογενές πλεόνασμα το 2019 ήταν πάνω από τους στόχους.
Τι θα καθορίσει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους
Δύο στοιχεία θα καθορίσουν τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους
α. Οι ρυθμοί ανάπτυξης θα επηρεαστούν θετικά από το NextGenerationEU και θα ενισχυθούν περαιτέρω αν επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις και αυξηθούν οι δημόσιες επενδύσεις.
Έτσι θα προστεθούν 7 ποσοστιαίες μονάδες στο στην ανάπτυξη τα επόμενα 5-6 χρόνια. Κάποιοι αναλυτές εκτιμούν ότι η θετική επίδραση μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη, άρα μπορεί να έχουμε εκπλήξεις ευχάριστες. Προ των εισροών των ευρωπαϊκών κονδυλίων θα υπάρξει εκτίναξη της οικονομικής δραστηριότητας με ρυθμούς, όπως προβλέπει η Επιτροπή 4,1% το 2021 και 6,1 το 2022, ενώ η ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια θα είναι άνω του μέσου όρου.
β. Το ύψος των επιτοκίων
Οι ορθές πολιτικές εξασφαλίζουν την εμπιστοσύνη των αγορών και αυτή με τη σειρά της θα οδηγήσει στη μείωση των ελληνικών spreads τα οποία έχουν υποχωρήσει τα τελευταία χρόνια. Με τις σωστές μεταρρυθμίσεις θα μείνουν χαμηλά ή και θα μειωθούν περισσότερο. Το αν ωστόσο, παραμείνουν χαμηλά και αφότου τελειώσουν τα προγράμματα της ΕΚΤ, θα εξαρτηθεί από την κυβέρνηση και την συνέπειά της στις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες.
Το Σύμφωνο Σταθερότητας χρειάζεται μεταρρύθμιση
Γνωρίζουμε ότι το υπάρχον Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης χρειάζεται μεταρρύθμιση και εντός του έτους θα αρχίσουμε να εργαζόμαστε επ’αυτού, όμως ασχέτως του τι θα συμβεί με αυτό και με το πλαίσιο εποπτείας, το κρίσιμο είναι πως κάθε χώρα οφείλει να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα του χρέους της.
Και αυτή είναι η κυρίαρχη ανησυχία. Η βιωσιμότητα του χρέους είναι το κύριο ζήτημα. Από μία πολύ σημαντική άποψη, είναι ένα σημείο «τώρα ή ποτέ» για την Ελλάδα.
Η Ελλάδα όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν πρόκειται να λάβουν τόσο πολλά χρήματα, συμπεριλαμβανομένου ενός μεγάλου μέρους επιχορηγήσεων, για πολύ καιρό.
Όμως η Ελλάδα είχε τέτοιες στιγμές «τώρα ή ποτέ» και στο παρελθόν και στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων. Τώρα είναι πιο εύκολο γιατί τα χρήματα είναι διαθέσιμα. Η ευρωπαϊκή προσέγγιση της ανάκαμψης είναι καλύτερη από των ΗΠΑ – Κίνας
Η Ευρώπη δεν έχει μείνει πίσω στην ανάκαμψη από τις ΗΠΑ – Κίνα πιστεύει ο κ. Ρέγκλινγκ και εξηγεί: το μέσο εισόδημα στην Κίνα αντιστοιχεί μόλις στο 1/3 του ευρωπαϊκού και παρά την ισχυρή τους ανάπτυξη τα τελευταία 40 χρόνια, έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν να αναπτύσσονται με πολύ υψηλούς ρυθμούς.
Οι ΗΠΑ είναι πολύ διαφορετικές αφού επί δεκαετίες παρατηρούμε σε περιόδους υφέσεων ότι η αμερικανική οικονομία υποχωρεί πολύ γρήγορα, όμως ανακάμπτει και ταχύτερα από την Ευρώπη. Είναι μια πολύ πιο ευέλικτη οικονομία. Ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης των ΗΠΑ είναι ταχύτερος από της Ευρώπης λόγω και της διαφορετικής δημογραφικής τους κατάστασης.
Ο αμερικανικός πληθυσμός αυξάνεται κατά μέσο όρο με ρυθμό 0,5% ταχύτερα από της Ευρώπης, συνεπώς είναι υποχρεωμένοι να αναπτύσσονται κατά 0,5% περισσότερο από την Ευρώπη, ούτως ώστε να εξασφαλίζουν το ίδιο βιοτικό επίπεδο με εμάς, διευκρινίζει ο επικεφαλής του ESM. Ο πρόεδρος Mπάιντεν εφαρμόζει ένα πρόγραμμα δημοσιονομικής επέκτασης πρωτοφανές και για κάποιο χρονικό διάστημα οι ΗΠΑ θα αναπτύσσονται ταχύτερα.
Το NextGenerationEU θα υλοποιηθεί πιο αργά, αλλά δεν θα ενισχύει μόνο τη ζήτηση, όπως οι ΗΠΑ, αλλά και την προσφορά. Δημιουργούμε κίνητρα για μεταρρυθμίσεις και δημόσιες επενδύσεις, στοχεύοντας σε μόνιμα υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης, ως εκ τούτου, η ευρωπαϊή προσέγγιση είναι πολύ καλύτερη.
Εδώ υπάρχει μία ανησυχία, επισημαίνει ο κ. Ρέγκλινγκ. Οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση από τα 5-10 προηγούμενα χρόνια, έχουν μειώσει τα Μη-Εξυπηρετούμενα Δάνεια (ΜΕΔ), όμως έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό στην Ευρώπη.
Ο «Ηρακλής» θα επεκταθεί μεν, όμως παρατηρείται ότι οι χορηγήσεις δανείων είναι περιορισμένες και η ανάπτυξη θα απαιτήσει περισσότερη τραπεζική χρηματοδότηση κυρίως για τις μικρότερες επιχειρήσεις.
Όσον αφορά στη δημιουργία μιας bad bank, τόνισε πως αν θέλει η Ελλάδα να τη δημιουργήσει θα πρέπει να πάρει την έγκριση της Επιτροπής, όμως τονίζει, πως η κυβέρνηση πιστεύει πως ο «Ηρακλής» έχει αποδώσει, έχει περιορίσει τα ΜΕΔ, όπως έχει συμφωνηθεί με την ΕΚΤ και δεν θεωρεί υπαρκτή μια τέτοια ανάγκη.
