Reuters: Το Ισραήλ δεν αποκλείει επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν
Το Ισραήλ δεν έχει αποκλείσει μια επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν τους επόμενους μήνες, παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είπε στον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου ότι οι ΗΠΑ δεν είναι προς το παρόν πρόθυμες να υποστηρίξουν μια τέτοια κίνηση, σύμφωνα με έναν Ισραηλινό αξιωματούχο και δύο άλλους ανθρώπους που μίλησαν στο Reuters.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν ορκιστεί να εμποδίσουν την Τεχεράνη να αποκτήσει πυρηνικό όπλο και ο Νετανιάχου έχει επιμείνει ότι οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με το Ιράν πρέπει να οδηγήσει στην πλήρη διάλυση του πυρηνικού του προγράμματος.
Οι διαπραγματευτές των ΗΠΑ και του Ιράν έχουν προγραμματίσει έναν δεύτερο γύρο προκαταρκτικών πυρηνικών συνομιλιών στη Ρώμη το Σάββατο.
Τους τελευταίους μήνες, το Ισραήλ πρότεινε στην κυβέρνηση Τραμπ μια σειρά από επιλογές για επίθεση στις εγκαταστάσεις του Ιράν, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων με χρονοδιαγράμματα στα τέλη της άνοιξης και το καλοκαίρι, ανέφεραν οι πηγές.
Τα σχέδια περιλαμβάνουν ένα μείγμα αεροπορικών επιδρομών και επιχειρήσεων κομάντος που ποικίλλουν σε σοβαρότητα και θα μπορούσαν να αναστείλουν την ικανότητα της Τεχεράνης να οπλοποιήσει το πυρηνικό της πρόγραμμα κατά λίγους μήνες ή ένα χρόνο ή και περισσότερο, είπαν οι πηγές.
Οι New York Times ανέφεραν την Τετάρτη ότι ο Τραμπ είπε στον Νετανιάχου σε συνάντηση στον Λευκό Οίκο νωρίτερα αυτό το μήνα ότι η Ουάσινγκτον θέλει να δώσει προτεραιότητα στις διπλωματικές συνομιλίες με την Τεχεράνη και ότι δεν ήταν πρόθυμος να υποστηρίξει ένα χτύπημα στις πυρηνικές εγκαταστάσεις της χώρας βραχυπρόθεσμα.
Αλλά Ισραηλινοί αξιωματούχοι πιστεύουν τώρα ότι ο στρατός τους θα μπορούσε αντ’ αυτού να εξαπολύσει ένα περιορισμένο χτύπημα στο Ιράν που θα απαιτούσε λιγότερη υποστήριξη από τις ΗΠΑ. Μια τέτοια επίθεση θα ήταν σημαντικά μικρότερη από αυτές που είχε αρχικά προτείνει το Ισραήλ.
Δεν είναι σαφές εάν ή πότε το Ισραήλ θα προχωρούσε σε ένα τέτοιο χτύπημα, ειδικά με τις συνομιλίες για μια πυρηνική συμφωνία να ξεκινούν. Μια τέτοια κίνηση θα αποξενώσει πιθανότατα τον Τραμπ και θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ευρύτερη υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ.
Μέρη των σχεδίων είχαν ήδη παρουσιαστεί πέρυσι στην κυβέρνηση Μπάιντεν, δήλωσαν στο Reuters δύο πρώην ανώτεροι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν. Σχεδόν όλα απαιτούσαν σημαντική αμερικανική υποστήριξη μέσω άμεσης στρατιωτικής παρέμβασης ή ανταλλαγής πληροφοριών. Το Ισραήλ ζήτησε επίσης από την Ουάσινγκτον να βοηθήσει το Ισραήλ να αμυνθεί σε περίπτωση που το Ιράν προβεί σε αντίποινα.
Απαντώντας σε αίτημα για σχολιασμό, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ παρέπεμψε το Reuters σε σχόλια που έκανε ο Τραμπ την Πέμπτη, όταν δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι δεν έχει αποτρέψει το Ισραήλ από μια επίθεση, αλλά ότι δεν «βιάζεται» να υποστηρίξει στρατιωτική δράση εναντίον της Τεχεράνης.
«Νομίζω ότι το Ιράν έχει την ευκαιρία να έχει μια μεγάλη χώρα και να ζει ευτυχισμένο χωρίς θάνατο», δήλωσε ο Τραμπ. «Αυτή είναι η πρώτη μου επιλογή. Αν υπάρχει μια δεύτερη επιλογή, νομίζω ότι θα ήταν πολύ κακό για το Ιράν και νομίζω ότι το Ιράν θέλει να μιλήσει».
Το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό. Ανώτερος ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε στο Reuters ότι δεν έχει ληφθεί ακόμη καμία απόφαση σχετικά με ένα ιρανικό χτύπημα.
Ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος ασφαλείας δήλωσε ότι η Τεχεράνη είναι ενήμερη για τους ισραηλινούς σχεδιασμούς και ότι μια επίθεση θα προκαλούσε «μια σκληρή και αταλάντευτη απάντηση από το Ιράν».
«Έχουμε πληροφορίες από αξιόπιστες πηγές ότι το Ισραήλ σχεδιάζει μια μεγάλη επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Αυτό πηγάζει από τη δυσαρέσκεια για τις τρέχουσες διπλωματικές προσπάθειες σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, αλλά και από την ανάγκη του Νετανιάχου για σύγκρουση ως μέσο πολιτικής επιβίωσης», δήλωσε ο αξιωματούχος στο Reuters.
Ο Νετανιάχου δέχθηκε αντιδράσεις από την κυβέρνηση Μπάιντεν όταν παρουσίασε μια προηγούμενη εκδοχή του σχεδίου. Οι πρώην ανώτεροι αξιωματούχοι του Μπάιντεν είπαν ότι ο Νετανιάχου ήθελε οι ΗΠΑ να αναλάβουν το προβάδισμα για τις αεροπορικές επιδρομές, αλλά ο Λευκός Οίκος του Μπάιντεν είπε στο Ισραήλ ότι δεν πίστευε ότι ένα χτύπημα ήταν συνετό, εκτός εάν η Τεχεράνη προχωρούσε στην επιτάχυνση του εμπλουτισμού του πυρηνικού της υλικού ή στην απέλαση των επιθεωρητών από τη χώρα.
Οι αξιωματούχοι του Μπάιντεν αμφισβήτησαν επίσης τον βαθμό στον οποίο ο στρατός του Ισραήλ θα μπορούσε να πραγματοποιήσει αποτελεσματικά μια τέτοια επίθεση.
Πρώην αξιωματούχοι και εμπειρογνώμονες λένε εδώ και καιρό ότι το Ισραήλ θα χρειαζόταν σημαντική στρατιωτική υποστήριξη -και όπλα- από τις ΗΠΑ για να καταστρέψει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις και τα αποθέματα του Ιράν, ορισμένα από τα οποία βρίσκονται σε υπόγειες εγκαταστάσεις.
Ενώ το πιο περιορισμένο στρατιωτικό χτύπημα που εξετάζει το Ισραήλ θα απαιτούσε λιγότερη άμεση βοήθεια -ιδίως με τη μορφή αμερικανικών βομβαρδιστικών που ρίχνουν πυρομαχικά που καταστρέφουν τα καταφύγια και μπορούν να φτάσουν σε βαθιά θαμμένες εγκαταστάσεις- το Ισραήλ θα χρειαζόταν ακόμη μια υπόσχεση από την Ουάσινγκτον ότι θα βοηθούσε το Ισραήλ να αμυνθεί εάν δεχόταν επίθεση από την Τεχεράνη στη συνέχεια, είπαν οι πηγές.
Οποιαδήποτε επίθεση θα εγκυμονούσε κινδύνους. Στρατιωτικοί και πυρηνικοί εμπειρογνώμονες λένε ότι ακόμη και με μαζική δύναμη πυρός, ένα χτύπημα θα μπορούσε πιθανώς μόνο προσωρινά να αναστείλει ένα πρόγραμμα που η Δύση λέει ότι έχει ως στόχο να παράγει τελικά μια πυρηνική βόμβα, αν και το Ιράν το αρνείται.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν πει στην Ουάσινγκτον τις τελευταίες εβδομάδες ότι δεν πιστεύουν ότι οι συνομιλίες των ΗΠΑ με το Ιράν θα πρέπει να προχωρήσουν στο στάδιο της σύναψης συμφωνίας χωρίς εγγύηση ότι η Τεχεράνη δεν θα έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει πυρηνικό όπλο.
«Αυτό μπορεί να γίνει με συμφωνία, αλλά μόνο αν αυτή η συμφωνία είναι λιβυκού τύπου: Μπαίνουν μέσα, ανατινάζουν τις εγκαταστάσεις, αποσυναρμολογούν όλο τον εξοπλισμό, υπό αμερικανική επίβλεψη», δήλωσε ο Νετανιάχου μετά τις συνομιλίες του με τον Τραμπ. «Η δεύτερη πιθανότητα είναι … να τραβήξουν (το Ιράν) τις συνομιλίες και τότε υπάρχει η στρατιωτική επιλογή».
Από τη σκοπιά του Ισραήλ, αυτή μπορεί να είναι μια καλή στιγμή για ένα χτύπημα κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν.
Οι σύμμαχοι του Ιράν Χαμάς στη Γάζα και Χεζμπολάχ στον Λίβανο έχουν σφυροκοπηθεί από το Ισραήλ από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα, ενώ το κίνημα Χούθι στην Υεμένη έχει στοχοποιηθεί από τις αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ. Το Ισραήλ προκάλεσε επίσης σοβαρές ζημιές στα συστήματα αεράμυνας του Ιράν σε ανταλλαγή πυρών τον Οκτώβριο του 2024.
Κορυφαίος Ισραηλινός αξιωματούχος, μιλώντας με δημοσιογράφους νωρίτερα αυτό το μήνα, αναγνώρισε ότι υπήρχε κάποια επείγουσα ανάγκη αν ο στόχος ήταν να εξαπολυθεί ένα πλήγμα πριν το Ιράν ανακατασκευάσει την αεράμυνά του. Αλλά ο ανώτερος αξιωματούχος αρνήθηκε να δηλώσει κάποιο χρονοδιάγραμμα για πιθανή ισραηλινή δράση και δήλωσε ότι η συζήτηση αυτού του θέματος θα ήταν «άσκοπη».
