Ρώσος ολιγάρχης κατείχε κρυφά μερίδιο στη SpaceX του Elon Musk, παρά τις κυρώσεις – Πώς τρύπησε το νομικό σύστημα των ΗΠΑ
O Ρώσος ολιγάρχης Σουλεϊμάν Κερίμοφ κατείχε μερίδιο στη SpaceX του Elon Musk μέσω ενός καταπιστεύματος, ακόμη και μετά την επιβολή κυρώσεων εναντίον του από την πρώτη κυβέρνηση Τραμπ, σύμφωνα με το Bloomberg.
Ο δισεκατομμυριούχος είχε μετοχικό μερίδιο στη SpaceX μέσω του Heritage Trust, ενός καταπιστεύματος με έδρα το Ντέλαγουερ, από το 2017, σύμφωνα με τέσσερις πηγές, συμπεριλαμβανομένων δύο πρώην ανώτερων αξιωματούχων εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ. Αρχικά, το καταπίστευμα κατείχε το 1% της SpaceX.
Το μερίδιο στη SpaceX δημιουργήθηκε ένα χρόνο πριν το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επιβάλει κυρώσεις στον Κερίμοφ και άλλους Ρώσους το 2018, ως απάντηση στη «κακόβουλη δραστηριότητα της Ρωσίας παγκοσμίως».
Οι ενέργειες του Υπουργείου Οικονομικών στόχευαν στο πάγωμα των περιουσιακών του στοιχείων και την απαγόρευση συναλλαγών με αμερικανικές εταιρείες. Ωστόσο, η Citigroup, η οποία διαχειριζόταν το Heritage Trust, συμβουλεύτηκε το Υπουργείο Οικονομικών και αποφάσισε ότι δεν ήταν απαραίτητο να παγώσει το καταπίστευμα και τις συνδεδεμένες εταιρείες του, επιτρέποντας έτσι τη συνέχιση των δραστηριοτήτων του, σύμφωνα με μία πηγή.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, τον Ιούνιο του 2022, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ πάγωσε ένα καταπίστευμα αξίας 1 δισ. δολαρίων, το οποίο είχε δημιουργηθεί το 2017 για τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων του Κερίμοφ στις ΗΠΑ. Οι αρχές αποκάλυψαν ένα περίπλοκο δίκτυο νομικών δομών και εικονικών εταιρειών που είχαν συσταθεί για να αποκρύψουν τα συμφέροντά του. Σύμφωνα με δύο πηγές, το μερίδιο του στη SpaceX είχε ήδη πωληθεί πριν από αυτή την ενέργεια του Υπουργείου Οικονομικών.
Σύμφωνα με το Bloomberg, τα γεγονότα αυτά αναδεικνύουν τις προκλήσεις που θέτουν τα περίπλοκα χρηματοοικονομικά δίκτυα στην επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ, καθώς και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν εταιρείες όπως η SpaceX, η οποία σήμερα αποτιμάται σε περίπου 350 δισ. δολάρια και αποκτά όλο και μεγαλύτερη γεωπολιτική επιρροή.
Παράλληλα, εγείρονται ερωτήματα για την Citigroup, τον διεθνή τραπεζικό κολοσσό, ο οποίος βρίσκεται πλέον υπό έρευνα από το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ για τον ρόλο του στη διαχείριση του Heritage Trust.
Σημειωτέον, ο Musk, ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, υπήρξε ένας από τους πιο επιδραστικούς συμβούλους του Donald Trump. Διατηρεί πρόσβαση μέσω email και χώρο γραφείου στον Λευκό Οίκο, ενώ η πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X και η δορυφορική υπηρεσία Starlink της SpaceX τον έχουν καταστήσει σημαντικό παίκτη στη διεθνή πολιτική σκηνή.
Ο Musk έχει βρεθεί στο στόχαστρο για τις συχνές επαφές του με τη Μόσχα, τις υποτιθέμενες αλληλεπιδράσεις του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον χειρισμό των Starlink τερματικών που δόθηκαν στην Ουκρανία μετά την εισβολή της Ρωσίας.
Ο Ρώσος ολιγάρχης
Σύμφωνα με τον Δείκτη Δισεκατομμυριούχων του Bloomberg, ο Κερίμοφ είναι ο 17ος πλουσιότερος Ρώσος και κατατάσσεται 282ος παγκοσμίως, με περιουσία 9,9 δισ. δολαρίων.
Ως μέλος της Άνω Βουλής του ρωσικού κοινοβουλίου, έχτισε την περιουσία του αγοράζοντας μερίδια σε ρωσικές εταιρείες, κυρίως στον τραπεζικό, ενεργειακό και μεταλλευτικό τομέα, συχνά χρησιμοποιώντας δάνεια από κρατικές τράπεζες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση του επέβαλε κυρώσεις το 2022, χαρακτηρίζοντάς τον μέλος του στενού κύκλου του Πούτιν.
Τον Απρίλιο του 2018, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στον Κερίμοφ, παγώνοντας τα περιουσιακά του στοιχεία και απαγορεύοντας τις συναλλαγές μαζί του, στο πλαίσιο της προσπάθειας της κυβέρνησης Τραμπ να χτυπήσει Ρώσους αξιωματούχους και ολιγάρχες που επωφελούνται από τη διαφθορά και τις επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας.
Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, οι ΗΠΑ ενέτειναν τις προσπάθειες κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων Ρώσων ολιγαρχών.
Τον Απρίλιο του 2022, οι αμερικανικές αρχές κατέσχεσαν το υπερπολυτελές γιοτ “Amadea”, μήκους 100 μέτρων, το οποίο ο Κερίμοφ κατείχε μέσω ενός δικτύου εταιρειών κελυφών. Η κυριότητα του σκάφους, αξίας 300 εκατ. δολαρίων, αποτελεί σήμερα αντικείμενο δικαστικής διαμάχης σε ομοσπονδιακό δικαστήριο του Μανχάταν.
Τον Σεπτέμβριο του 2022, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επέβαλε κυρώσεις σε ολόκληρη τη Ρωσική Γερουσία, συμπεριλαμβανομένου του Κερίμοφ, για την έγκριση της αποστολής ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία.
Την ίδια χρονιά, όταν το Heritage Trust μπλοκαρίστηκε, το Υπουργείο Οικονομικών ανέφερε ότι είχε δημιουργηθεί το 2017 για τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων του Κερίμοφ στις ΗΠΑ. Το 2017, η SpaceX είχε αποτίμηση άνω των 21 δισ. δολαρίων. Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024, η αποτίμησή της ξεπέρασε τα 350 δισ. δολάρια, καθιστώντας τη την πιο πολύτιμη startup παγκοσμίως.
