«Σφήνα» της Rosneft στο μονοπώλιο της Gazprom

Η Rosneft, η εταιρεία που βρίσκεται στην πρώτη θέση στην παραγωγή πετρελαίου στη Ρωσία, επιδιώκει να σπάσει το μονοπώλιο της Gazprom, ώστε να μπορεί κι αυτή να εξάγει φυσικό αέριο μέσω αγωγών, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Reuters, κάτι το οποίο εντάσσεται σε μια υπόγεια σύγκρουση ανάμεσα σε ισχυρά οικονομικά συμφέροντα.

Ο Ίγκορ Σέτσιν, επί σειρά ετών σύμμαχος του Βλαντίμιρ Πούτιν, μεταμόρφωσε τη Rosneft στη μεγαλύτερη εισηγμένη πετρελαιοπαραγωγική επιχείρηση του κόσμου προχωρώντας στην εξαγορά, έναντι τιμήματος 50 δισ. δολαρίων, της αγγλορωσικής εταιρείας TNK-BP πέρυσι.

Σε μια ένδειξη της αυξανόμενης ισχύος κι επιρροής του Σέτσιν, η Rosneft και η μεγαλύτερη ιδιωτική επιχείρηση του κλάδου του φυσικού αερίου, η εταιρεία Novatek, έχουν ήδη εξασφαλίσει το δικαίωμα να εξάγουν δια θαλάσσης υγροποιημένο φυσικό αέριο, επιτυγχάνοντας την ακύρωση ενός νόμου του 2006 ο οποίος εκχωρούσε στη Gazprom το μονοπώλιο στις εξαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία.

Η Gazprom πάντως διατηρεί ακόμη το αποκλειστικό δικαίωμα να εξάγει φυσικό αέριο στο εξωτερικό μέσω αγωγών, οι οποίοι συνδέουν τα τεράστια κοιτάσματα της Σιβηρίας με τους πελάτες της στην Ευρώπη. Η εταιρεία αυτή καλύπτει το 30% της ζήτησης αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Διαβάστε ακόμη: «Κουνάει μαντήλι» στην Ευρώπη η Gazprom;

Η Rosneft θέλει να της παραχωρηθεί πρόσβαση στον αγωγό Sila Sibiri (Δύναμη της Σιβηρίας) της Gazprom, που σχεδιάστηκε για να μεταφέρει αέριο στην Κίνα, και η δυναμικότητά του ανέρχεται σε 38 δισεκ. κυβικά μέτρα το χρόνο, σύμφωνα με πηγές ενήμερες για το θέμα.

Η Gazprom δεν έχει ακόμη υπογράψει οριστική συμφωνία με την Κίνα σχετικά με τον αγωγό αυτό, ενώ έχει ανακοινώσει ότι η έναρξη της λειτουργίας του αναβάλλεται για το 2020, από το 2018 που είχε προγραμματιστεί.

«Είναι άδικο το ότι ο αγωγός έχει εκχωρηθεί μόνο σε μία εταιρεία», ανέφερε μια πηγή στη Rosneft.

Στο πλαίσιο της σύγκρουσής της με τη Gazprom, η Rosneft προσέλαβε τον Ιανουάριο τον τηλεοπτικό παρουσιαστή Μιχαήλ Λεοντίγεφ -ο οποίος είχε αποκαλέσει στο παρελθόν «πανικόβλητο μανιακό» τον διευθύνοντα σύμβουλο της Gazprom διότι υποβάθμιζε τη σημασία του φυσικού αερίου που εξορύσσεται από σχιστολιθικά πετρώματα στις ΗΠΑ με τη μέθοδο της υδραυλικής ρωγμάτωσης- και του ανέθεσε να διευθύνει το γραφείο Τύπου και δημοσίων σχέσεών της.

Διαβάστε ακόμη: Gazprom: «Τέρμα το φθηνότερο αέριο στην Ουκρανία»

«Πιστεύουμε ότι υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες οι οποίοι περιορίζουν την πραγμάτωση των δυνατοτήτων του τομέα του αερίου στη Ρωσία (. . .). Λόγω του εντεινόμενου ανταγωνισμού από μεγάλες ξένες επιχειρήσεις, απαιτείται οι νόμοι (που διέπουν τη λειτουργία του τομέα) να εκσυγχρονιστούν», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Rosneft χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες.

Η Gazprom απέφυγε να σχολιάσει το ζήτημα.

Η Rosneft έχει βασίσει πολλά στην ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της στον τομέα του αερίου. Αφού ανέλαβε το πηδάλιό της ο Σέτσιν τον Μάιο του 2011, αγόρασε την ανεξάρτητη εταιρεία του κάδου Itera, ενώ απέκτησε δικαιώματα για την ανάπτυξη μεγάλων κοιτασμάτων στη ρωσική επικράτεια. Σχεδιάζει να υπερδιπλασιάσει την παραγωγή της ως το τέλος της δεκαετίας, για να αξιοποιήσει τη σταδιακή απελευθέρωση της αγοράς στη Ρωσία.

Χάρη στις εξαγορές της η Rosneft έχει υπερτριπλασιάσει την παραγωγή της μέσα σε ένα χρόνο στα 42 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, ποσότητα επαρκή για να καλύψει τη ζήτηση σε μια αγορά του μεγέθους της Γαλλίας για παράδειγμα.

Διαβάστε ακόμη: Αντιμέτωπη με «πρόστιμο-μαμούθ» η Gazprom

Έπαθλο της αγοράς Κίνα
Η Gazprom βρίσκεται σε μια δύσκολη διαπραγμάτευση επί 10 χρόνια σχετικά με την διάθεση αερίου στην αγορά της Κίνας, με το μεγαλύτερο πρόβλημα να είναι ο καθορισμός της τιμής. Η εταιρεία ελπίζει ότι θα καταλήξει σε μια οριστική συμφωνία τον Μάιο, κατά την διάρκεια της προγραμματισμένης επίσκεψης του Πούτιν στην Κίνα. Ο Μίλερ θεωρείται μέλος του στενού κύκλου του προέδρου Πούτιν.

Ο πρόεδρος έχει καλέσει τις εταιρείες του τομέα της ενέργειας να αποκαταστήσουν στενές σχέσεις με την πάντα πεινασμένη για ενέργεια Κίνα αφού η Ευρώπη προσπαθεί να διαφοροποιήσει τις πηγές από όπου αγοράζει αέριο και να μειώσει την εξάρτησή της από τη Μόσχα.

Αντίθετα με τη Gazprom ο Σέτσιν έχει επιτύχει να κλείσει συμφωνίες για να αυξήσει τις ποσότητες αερίου που διαθέτει στην αγορά της Κίνας. Εκτιμάται ότι οι εξαγωγές της Rosneft στη γειτονική χώρα της Ρωσίας θα τριπλασιαστούν μέσα σε αυτήν την δεκαετία.

Μία πηγή στη Rosneft ανέφερε ότι η εταιρεία προσβλέπει στην εκμετάλλευση κοιτασμάτων φυσικού αερίου για εξαγωγές στην Κίνα και ότι στην Ανατολική Σιβηρία είναι διαθέσιμα σε αυτή κοιτάσματα με συνολικό όγκο 1 τρισ. κυβικών μέτρων.

Μια κυβερνητική πηγή επιβεβαίωσε ότι η Rosneft ασκεί έντονες παρασκηνιακές πιέσεις για να της δοθεί άδεια να εξάγει αέριο μέσω αγωγών στην Κίνα. «Έχουν στείλει διάφορες επιστολές και εκκλήσεις στην κυβέρνηση. Νομίζω ότι θα κάνουν μια δημόσια τοποθέτηση σύντομα» για το ζήτημα των εξαγωγών, είπε η πηγή αυτή.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters