Σύγκλιση συνόδου για τον Αμαζόνιο ζητά ο Γ.Γ. του ΟΗΕ – Συναγερμός για το λιώσιμο των παγετώνων

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες πρότεινε σήμερα τη διοργάνωση στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τον προσεχή μήνα μιας συνόδου με θέμα την κατάσταση στην Αμαζονία, στο μεγαλύτερο τροπικό δάσος παγκοσμίως, όπου οι πυρκαγιές πολλαπλασιάζονται.

“Η κατάσταση στην Αμαζονία είναι σαφέστατα πολύ σοβαρή”, δήλωσε ο Γκουτέρες κατά τη διάρκεια ενημέρωσης των δημοσιογράφων, στο περιθώριο ενός συνεδρίου για την ανάπτυξη στην Αφρική που διοργανώνεται στη Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας.

Συνολικά 1.044 νέες εστίες φωτιάς διαπιστώθηκαν την Τρίτη σε όλη τη Βραζιλία από το Εθνικό Ινστιτούτο Διαστημικής Έρευνας (ΙΝΡΕ). Περίπου 80.000 δασικές πυρκαγιές έχουν καταγραφεί στη χώρα από την έναρξη της χρονιάς –ο μεγαλύτερος αριθμός από το 2013– από τις οποίες περισσότερες από τις μισές στην Αμαζονία.

“Ζητούμε με κάθε τρόπο την κινητοποίηση πόρων και έχουμε έρθει σε επαφή με χώρες για να δούμε αν μπορεί να διεξαχθεί ένα συνέδριο για την κινητοποίηση υποστήριξης της Αμαζονίας κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης” που θα πραγματοποιηθεί από τις 20 έως τις 23 Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη, είπε ο Γκουτέρες.

Η Βραζιλία δήλωσε τελικά την Τρίτη “ανοικτή” σε ξένη οικονομική βοήθεια για την καταπολέμηση των πυρκαγιών στην Αμαζονία, υπό τον όρο να ελέγχει τους πόρους, αφού είχε απορρίψει πρόταση της G7 την προηγουμένη.

O πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου υπέγραψε χθες Τετάρτη διάταγμα με το οποίο απαγορεύει τις καύσεις γεωργικών υπολειμμάτων σε ολόκληρη τη χώρα για περίοδο 60 ημερών, σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η αύξηση των πυρκαγιών, κι ενώ η διεθνής πίεση δεν σταματά να αυξάνεται.

“Νομίζω ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να κινητοποιηθεί δυναμικά για να στηρίξει τις χώρες της περιοχής του Αμαζονίου προκειμένου να τεθεί τέλος στις πυρκαγιές το συντομότερο δυνατόν με όλα τα δυνατά μέσα και να ασκηθεί στη συνέχεια μια σφαιρική πολιτική αναδάσωσης. Δεν έχουμε ενεργήσει επαρκώς έως σήμερα”, πρόσθεσε ο Γκουτέρες.

Το Περού και η Κολομβία πρότειναν στις χώρες της περιοχής του Αμαζονίου τη διεξαγωγή έκτακτης συνόδου στις 6 Σεπτεμβρίου για τον συντονισμό των μέτρων προστασίας του μεγαλύτερου τροπικού δάσους του κόσμου που, εκτός από τη Βραζιλία και τις δύο παραπάνω χώρες, εκτείνεται επίσης στη Βολιβία, στον Ισημερινό, τη Γαλλική Γουιάνα, το Σουρινάμ και τη Βενεζουέλα.

Το λιώσιμο των παγετώνων είναι τόσο ανησυχητικό όσο και αυτό των παγοκαλυμμάτων

Τη στιγμή που τα καλύμματα πάγου (σ.τ.σ.: παγοκαλύμματα, μάζες πάγου που καλύπτουν λιγότερο από 50.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης) έχουν αποσταθεροποιηθεί λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, μια νέα ειδική έκθεση του ΟΗΕ προειδοποιεί για τις επιπτώσεις που θα έχει τις επόμενες δεκαετίες το λιώσιμο των παγετώνων στα βουνά.

Σύμφωνα με το σχέδιο της επίσημης έκθεση της επόμενης συνεδρίασης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (Giec), τα παγοκαλύμματα της Γροιλανδίας και της Ανταρκτικής έχαναν μάζα άνω των 400 εκατομμυρίων τόνων το χρόνο τη δεκαετία πριν το 2015. Αυτό αντιστοιχεί σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά σχεδόν 1,2 χιλιοστά ετησίως.

Όμως και οι παγετώνες των βουνών έχασαν επίσης σχεδόν 280 δισεκατομμύρια τόνους πάγου κάθε χρόνο στο ίδιο διάστημα, ανεβάζοντας τη στάθμη της θάλασσας κατά 0,77 επιπλέον χιλιοστά ετησίως.

«Στη διάρκεια των 100 τελευταίων ετών, το 35% της ανόδου της στάθμης της θάλασσας στο κόσμο οφειλόταν στο λιώσιμο των παγετώνων» επιβεβαιώνει ο Άντερς Λέβερμαν, καθηγητής κλιματολογίας στο Ινστιτούτο έρευνας στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής του Πότσνταμ, μιλώντας στο AFP.

Υπάρχουν παγκοσμίως περίπου 200.000 παγετώνες στη γη και το γεγονός ότι είναι πολύ μικροί συγκριτικά με τα παγοκαλύμματα τους κάνει ιδιαίτερα ευάλωτους στην αύξηση της θερμοκρασίας.

Οι παγετώνες στα Ιμαλάια είναι σημαντικές πηγές νερού για 250 εκατομμύρια κατοίκους στις γύρω κοιλάδες και ‘τρέφουν’ τους ποταμούς από τους οποίους επιπλέον 1,6 δισεκατομμύριο άνθρωποι εξαρτώνται για τροφή, ενέργεια και εισοδήματα.

Έρευνα την οποία επικαλείται η έκθεση της Giec προειδοποιεί ότι οι παγετώνες των ασιατικών ορέων μπορεί να χάσουν πάνω από το ένα τρίτο του πάγου τους, ακόμα και αν οι άνθρωποι ελαχιστοποιήσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και περιορίσουν την αύξηση της θερμοκρασίας στους 1,5 βαθμό Κελσίου.

Μια παγκόσμια οικονομία που θα συνεχίσει για δεκαετίες να στηρίζεται στια ορυκτά καύσιμα μπορεί να προκαλέσει απώλεια έως και των δύο τρίτων του πάγου.

«Το πόσιμο νερό θα επηρεαστεί, το ίδιο και η γεωργία, όπως και εκατομμύρια άνθρωποι», τονίζει η Χαριέτ Σαινγκ, από τη μη κυβερνητική οργάνωση ActionAid.

Η σύνοψη της έκθεσης της Giec διευκρινίζει ότι η ζώνη κεντροδυτικά των Ιμαλάϊων αντιμετωπίζει ήδη μια αισθητή μείωση της ποσότητας νερού προς άρδευση.

Η έκθεση προειδοποιεί επίσης ότι στις περιοχές που δεν έχουν πολλά εδάφη που καλύπτονται από πάγο, όπως στην κεντρική Ευρώπη, τη βορεια Ασία και τη Σκανδιναβία, οι παγετώνες θα μειωθούν κατά 80% έως το 2100.

Μια έρευνα που διεξήχθη φέτος από Ελβετούς ερευνητές προειδοποίησε κατά των ανεξέλεγκτων εκπομπών που μπορεί να προκαλέσουν την εξαφάνιση άνω του 90% των πάγων των Άλπεων μέχρι το τέλος του αιώνα.

Σύμφωνα με τον Χάρι Ζεκολάρι από το Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Ντελφτ (Delft University of Technology) στην Ολλανδία, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν συνείδηση της σημασίας που έχουν αυτές οι γιγάντιες δομές πάγων.

«Ένας παγετώνας είναι μια δεξαμενή. Ένας παγετώνας σε καλή υγεία λιώνει το καλοκαίρι και μεγαλώνει το χειμώνα. Αυτό πάει να πει ότι όταν οι άνθρωποι έχουν περισσότερο ανάγκη το νερό, θα το αναζητούν στους παγετώνες» διευκρίνισε ο ίδιος στο AFP.

Οι κάτοικοι της Λα Πας, πρωτεύουσα της Βολιβίας, παίρνουν περίπου το 30% του νερού τους από τους παγετώνες των Άνδεων τους ξηρούς μήνες του χειμώνα. Αλλά το 2016, «περίπου 100 γειτονιές είχαν μείνει για έναν μήνα χωρίς νερό, ήταν σαν ταινία τρόμου» δήλωσε στο AFP ο Μάρκος Αντράντε, διευθυντής του εργαστηρίου ατμοσφαιρικής φυσικής στο Πανεπιστήμιο Άγιος Αντρέας (San Andres).

«Οι άνθρωποι ήταν έτοιμοι να παλέψουν μεταξύ τους για το νερό» προσθέτει.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το παράδοξο αυτή τη στιγμή είναι ότι έχουμε περισσότερο νερό επειδή λιώνουν ο πάγοι, αλλά οι αγρότες δε φαίνεται να το αντιλαμβάνονται. «Τα πράγματα θα γίνουν προσωρινά καλύτερα για αυτούς, αλλά όταν το νερό γίνει σπάνιο θα παλεύουμε μεταξύ τους γι’ αυτό το αγαθό».

Σύμφωνα με την Giec, το λιώσιμο των πάγων θα συνεχίσει βραχυπρόθεσμα να αυξάνεται πριν αρχίσει να μειώνεται στο τέλος του αιώνα, οπότε θα έχουμε περισσότερες κατολισθήσει και μολυσμένο νερό.