Συνεχίζονται σήμερα στην Ελβετία οι κρίσιμες διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό

Μετά από διακοπή μιας βδομάδας επαναλαμβάνονται σήμερα στο θέρετρο Μον Πελεράν της Ελβετίας, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, οι κρίσιμες διαπραγματεύσεις για την επίτευξη συνολικής συμφωνίας στο Κυπριακό μεταξύ των Νίκου Αναστασιάδη και Μουσταφά Ακιντζί.

Στη διάρκεια της πρώτης φάσης των διαπραγματεύσεων από τις 7 μέχρι τις 11 Νοεμβρίου έγινε ουσιαστική συζήτηση επί ενός ενοποιημένου εγγράφου με τις θέσεις των δύο πλευρών για τα κριτήρια του εδαφικού. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό των Ηνωμένων Εθνών η νέα φάση των διαπραγματεύσεων θα ολοκληρωθεί αύριο και σήμερα, πρωί και απόγευμα, θα γίνουν συναντήσεις των δυο ηγετών και στο ενδιάμεσο συναντήσεις των διαπραγματευτών. Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν από το σημείο, που έμειναν στις 11 Νοεμβρίου.

Τα Ηνωμένα Έθνη είχαν ανακοινώσει πως «σημειώθηκε σημαντική πρόοδος» και πως ύστερα από αίτημα του κ. Αναστασιάδη αποφασίστηκε από τους δυο ηγέτες να υπάρξει μια διακοπή των διαβουλεύσεων και αυτές συνεχιστούν στις 20 Νοεμβρίου.

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδης έχει δηλώσει πως στόχος είναι να υπάρξει συμφωνία επί των κριτηρίων για το εδαφικό, τα οποία ακολούθως να αποτυπωθούν σε πολύ συγκεκριμένο χάρτη, ώστε να μπορεί να γίνει λόγος για την τελική φάση των διαπραγματεύσεων.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η πολυμερής διάσκεψη για το Κυπριακό με αντικείμενο την ασφάλεια και της εγγυήσεις θα συγκληθει το διήμερο 27-28 Δεκεμβρίου, ενώ συζητείται και το 16-18 Δεκεμβρίου.

Όπως αναφέρουν σημερινά δημοσιεύματα στον κυπριακό τύπο, και ιδιαίτερα στην εφημερίδα «Καθημερινή» της Κύπρου, οι δύο ημερομηνίες συζητήθηκαν κατά την τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Έλληνα πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, και του Τούρκου προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν. Για συζητηθέντα μεταξύ των δύο ηγετών ενημερώθηκε ο πρόεδρος Αναστασιάδης από τον Έλληνα πρωθυπουργό κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας χθες το απόγευμα.

Μετά από την εξέλιξη αυτή πρέπει να αναμένεται ότι αύριο στο Μοντ Πελεράν οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων της Κύπρου με την οριστική κατάληξη επί των κριτηρίων του εδαφικού θα ανακοινώσουν την ημερομηνία πραγματοποίησης της πολυμερούς διάσκεψης.

Πάντως, η ημερομηνία της διάσκεψης από ελληνοκυπριακής πλευράς είναι υπό αίρεση, διότι θέτει ως προϋπόθεση να συμφωνηθούν τα περισσότερα ζητήματα, που εκκρεμούν. Αυτό συμφωνήθηκε στην Αθήνα, κατά τις συνομιλίες που είχε την περασμένη Τετάρτη ο κ. Αναστασιάδης και ήταν εισήγηση της ελληνικής κυβέρνησης.

Εφόσον υπάρξει θετική κατάληξη στο Μον Πελεράν οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν στη Λευκωσία με στόχο την καλύτερη δυνατή προετοιμασία της διάσκεψης με διαβουλεύσεις και βολιδοσκοπήσεις για το ζωτικής σημασίας κεφάλαιο των εγγυήσεων και της ασφάλειας, καθώς και για εναπομείναντα ανοικτά ζητήματα άλλων κεφαλαίων. Η θέση του προέδρου Αναστασιάδη είναι, όπως συμφωνήθηκε και στην Αθήνα, ότι δεν μπορεί να υπάρχουν εγγυήσεις σε ένα ευρωπαϊκό κράτος. Αντίθετα , ο κ. Ακιντζί επιμένει σε παραμονή Tούρκων στρατιωτών και μετά τη λύση. Η τουρκική πλευρά συζητά μεταβατική περίοδο πέντε συν πέντε χρόνια για στρατεύματα και εγγυήσεις. Στην ολοκλήρωση της πρώτης πενταετίας θα γίνει, κατά τη δική τους πρόταση, επαναξιολόγηση και θα αποφασισθεί εάν θα παραμείνουν στο εξής ή θα όχι.

Η Τουρκία προκρίνει, σύμφωνα με την εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος» μόνιμη στάθμευση στρατευμάτων και η βάση να είναι στο πρότυπο των βρετανικών, που βρίσκονται στο νησί. Να έχει, δηλαδή, η βάση κυριαρχία. Η Λευκωσία βλέπει τη συγκρότηση της βάσης μόνο κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, χωρίς να καθορίζεται χρόνος διάρκειας της παραμονής.

Καλά ενημερωμένες ελληνοκυπριακές πηγές εκτιμούν ότι υπάρχει προοπτική για επιστροφή στην ελληνοκυπριακή συνιστώσα πολιτεία της Μόρφου και των Βαρωσίων, πέραν της κλειστής περιοχής, καθώς και μέρους της ενδοχώρας της Αμμοχώστου.

Η διαφορά που χωρίζει τις δυο πλευρές στα ποσοστά εδάφους, που έχουν καταθέσει είναι μικρή. Γίνεται λόγος για διαφορά, που κινείται στο 0,6%. Η ελληνοκυπριακή πλευρά κατέθεσε ποσοστό γύρω στο 28% και η τουρκική στο 29,2%.

Σε ό,τι αφορά την Καρπασία έγινε αναφορά, από τουρκοκυπριακής πλευράς, για δημιουργία για λόγους ακτογραμμής ομοσπονδιακών πάρκων, σε περιοχές που δεν κατοικούνται.

Σύμφωνα με το ΡΙΚ αυτό δεν φαίνεται να γίνεται αποδεκτό από ελληνοκυπριακής πλευράς με το σκεπτικό ότι τα πάρκα δεν θα μπορούν να αναπτυχθούν, αλλά και γιατί ζητήθηκαν ανταλλάγματα από τουρκοκυπριακής πλευράς σε άλλες περιοχές.

Σε ό,τι αφορά τις περιουσίες, η απεσταλμένη του ΡΙΚ μετέδωσε, επικαλούμενη κομματικές πηγές, ότι στις περιοχές που θα επιστραφούν θα υπάρχει διαφορετικό καθεστώς από ό,τι σε εκείνες που θα είναι υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση.

Επίσης, μια «ιδέα» για την διασύνδεση του περιουσιακού με το εδαφικό προβλέπει ειδικό καθεστώς περιουσιών και προνομίων σε Μόρφου και Καρπασία. Δηλαδή, να έχουν Τουρκοκύπριοι ειδικά προνόμια στη Μόρφου και οι Ελληνοκύπριοι στην Καρπασία.