Σύνοδος Κορυφής: Μάχη για «συμπληρωματικά» μέτρα στο ενεργειακό
Οι τιμές της ενέργειας και η ενεργειακή ασφάλεια θα βρεθούν στο επίκεντρο της συζήτησης των 27 ηγετών της ΕΕ στο πλαίσιο της έκτακτης Συνόδου Κορυφής που διεξάγεται σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες.
Λόγω των κοινωνικών διαστάσεων που έχει λάβει το θέμα των αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας, πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, επιζητούν -συμπληρωματικά των εθνικών προγραμμάτων τους και- κοινά ευρωπαϊκά μέτρα για την ακρίβεια, αν και διαπιστώνεται ότι οι θέσεις των ηγετών σε βορρά και νότο δεν συγκλίνουν. Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, υποστηρίζει τη θέση του για συγκροτημένη ευρωπαϊκή αντίδραση στο ζήτημα της ενέργειας. Με δεδομένα τα στενά δημοσιονομικά περιθώρια για περαιτέρω στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων η Ελλάδα επιδιώκει μια ευρωπαϊκή λύση. Εξάλλου, η παράταση της δημοσιονομικής ευελιξίας το 2023 προϋποθέτει ότι η αύξηση των δαπανών δεν θα υπερβαίνει τον πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε περιβάλλον αβεβαιότητας και πληθωριστικών πιέσεων.
Στόχος των εργασιών της Συνόδου Κορυφής είναι μια συμφωνία, αν και η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε πρόσφατες δηλώσεις της από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, εκτίμησε ότι οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δύσκολα θα καταλήξουν σε συμφωνία για την επιβολή εμπάργκοστο ρωσικό αργό πετρέλαιο σε αυτή τη συνάντηση.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, σε επιστολή του προς του Ευρωπαίους ηγέτες ενόψει της Συνόδου σημείωνε ότι πρέπει να επιταχυνθεί η ενεργειακή μετάβαση για να επιτευχθεί η απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα το συντομότερο δυνατό.
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων φέρεται να είναι πρόταση για ολικό εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέσω θαλάσσης, μέτρο που θα τεθεί σε ισχύ έως το τέλος του έτους, με εξαίρεση επί του παρόντος, για τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέσω αγωγών και ειδικότερα μέσω του ρωσικού αγωγού Druzhba που τροφοδοτεί την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία.
Σύμφωνα με προσχέδιο της Συνόδου Κορυφής, το οποίο επικαλείται το Reuters, οι ηγέτες των κρατών – μελών της Ε.Ε. πρόκειται να συμφωνήσουν ότι το υπό διαμόρφωση πακέτο κυρώσεων θα πρέπει να περιλαμβάνει εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, εξαιρώντας προσωρινά το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών. Ωστόσο, όπως σημειώνει το πρακτορείο, καθώς αδυνατούν να συμφωνήσουν σε όλες τις λεπτομέρειες για το εμπάργκο πετρελαίου, οι ηγέτες θα μεταθέσουν για αργότερα την τελική συμφωνία για το πακέτο κυρώσεων.
Η Ρωσία είναι σήμερα ο κύριος προμηθευτής αργού πετρελαίου, φυσικού αερίου και στερεών ορυκτών καυσίμων για την ΕΕ. Η Ευρώπη εξαρτάται από τη Ρωσία για το 40% περίπου των αναγκών της σε φυσικό αέριο. Οι υπουργοί ενέργειας της ΕΕ διαβεβαίωσαν στη σύνοδο του περασμένου Φεβρουαρίου ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της δεν διατρέχουν άμεσο κίνδυνο έλλειψης φυσικού αερίου ή καυσίμων, ακόμη και σε περίπτωση διακοπής του εφοδιασμού από τη Ρωσία. Οι υπουργοί Ενέργειας πραγματοποίησαν έκτακτη σύνοδο και στις αρχές Μαΐου για να συζητήσουν σχετικά με τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο μετά την αναστολή των παραδόσεων από την Gazprom. Ακολούθησε έγκριση διαπραγματευτικής εντολής για πρόταση αποθήκευσης φυσικού αερίου και προσωρινή συμφωνία μεταξύ Συμβουλίου και Κοινοβουλίου για την αποθήκευση φυσικού αερίου.
Ο προτεινόμενος κανονισμός επιδιώκει να διασφαλίσει ότι η δυναμικότητα αποθήκευσης στην ΕΕ θα πληρωθεί πριν από την έλευση του χειμώνα και ότι τα κράτη μέλη θα μπορούν να την μοιράζονται σε πνεύμα αλληλεγγύης.
Η ατζέντα της Συνόδου, όπως σημειώνει ο Σαρλ Μισέλ στην καθιερωμένη επιστολή-πρόσκληση προς τους Ευρωπαίους ηγέτες, περιλαμβάνει ειδικότερα ενημέρωση για τις εξελίξεις στον πόλεμο στην Ουκρανία, την ενέργεια, την επισιτιστική ασφάλεια και την άμυνα. Ο Πρόεδρος Zelenskiy θα συμμετέχει μέσω τηλεδιάσκεψης στην αρχή της συζήτησης σήμερα το απόγευμα.
