Συνωστισμός από τάνκερ στα στενά του Βοσπόρου λόγω πλαφόν

Συνωστισμός πετρελαιοφόρων έχει προκληθει στα τουρκικά ύδατα μετά το πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο που έθεσαν σε ισχύ οι δυτικές δυνάμεις, καθώς οι οι αρχές της Άγκυρας απαίτησαν από τους ασφαλιστές να υποσχεθούν ότι κάθε πλοίο που πλέει στα Στενά της θα είναι πλήρως καλυμμένο.

Σύμφωνα με τις κυρώσεις της ΕΕ που τέθηκαν σε ισχύ τη Δευτέρα, τα δεξαμενόπλοια που φορτώνουν ρωσικό αργό απαγορεύεται να έχουν πρόσβαση στη δυτική ναυτιλιακή ασφάλιση εκτός εάν το πετρέλαιο πωλείται κάτω από το ανώτατο όριο τιμής των 60 δολαρίων το βαρέλι. 

Σε αυτό το περιβάλλον, η Ρωσία έχει δεσμευτεί να συνεχίσει να εξάγει το πετρέλαιο της ακόμη και αν αποκοπεί από τις δυτικές ασφαλιστικές αγορές. Επίσης, έχει δηλώσει ότι δεν θα συνεργαστεί με καμία χώρα που τηρεί το ανώτατο όριο.

Κάπως έτσι, περίπου 19 δεξαμενόπλοια αργού αναμένουν να λάβουν άδεια για να διασχίσουν τα τουρκικά ύδατα. Τα σκάφη είχαν αγκυροβολήσει κοντά στο Βόσπορο και τα Δαρδανέλια, τα δύο στενά που συνδέουν τα λιμάνια της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα με τις διεθνείς αγορές.

Το πρώτο δεξαμενόπλοιο έφτασε στις 29 Νοεμβρίου και περίμενε έξι μέρες. Τα δεξαμενόπλοια που περιμένουν μέσα και γύρω από τα τουρκικά ύδατα είναι το πρώτο σημάδι ότι το ανώτατο όριο τιμών θα μπορούσε να διαταράξει τις παγκόσμιες ροές πετρελαίου πέρα από τις εξαγωγές της Ρωσίας. 

Μεγάλο μέρος του πετρελαίου στα πλοία στα ανοιχτά της Τουρκίας είναι προέλευσης Καζακστάν, σύμφωνα με τους shipbrokers και το TankerTrackers.com, το οποίο παρακολουθεί τις παγκόσμιες αποστολές πετρελαίου.

Το πετρέλαιο του Καζακστάν φτάνει στα ρωσικά λιμάνια μέσω αγωγού και δεν υπόκειται στις δυτικές κυρώσεις. Η Άγκυρα ζήτησε από όλα τα δεξαμενόπλοια αργού που διέρχονται από τα τουρκικά στενά να παράσχουν επιστολές από τους παρόχους προστασίας και αποζημίωσης, γνωστούς ως P&I Clubs, επιβεβαιώνοντας ότι η ασφαλιστική κάλυψη θα παραμείνει σε ισχύ για την κάλυψη περιστατικών όπως πετρελαιοκηλίδες και συγκρούσεις. 

Ωστόσο, ο Διεθνής Όμιλος P&I Clubs, ο οποίος εκπροσωπεί 13 ασφαλιστικές εταιρείες που παρέχουν κάλυψη αστικής ευθύνης στο 90% περίπου της παγκόσμιας ναυτιλίας, δήλωσε τη Δευτέρα ότι το τουρκικό αίτημα ξεπέρασε κατά πολύ τις γενικές πληροφορίες που συνήθως απαιτούνται. Δεν ήταν δυνατό για τους παρόχους P&I να εγγυηθούν την κάλυψη ακόμη και σε περίπτωση παραβίασης των κυρώσεων, ανέφερε ο όμιλος σε δήλωση ενός από τα μέλη του. 

Ο Nick Shaw, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου, δήλωσε στους Financial Times ότι βρίσκεται σε «συνεχείς εποικοδομητικές συζητήσεις με τις αρμόδιες αρχές για να προσπαθήσουν να επιλύσουν την κατάσταση». Αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ είπε ότι οι ΗΠΑ «γνωρίζουν πώς η κυβέρνηση της νέας πολιτικής της Τουρκίας θα μπορούσε να περιπλέξει την κίνηση των πλοίων μέσω των τουρκικών στενών» και, μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο, «έθεσαν αυτές τις ανησυχίες σε πρόσφατες δεσμεύσεις με Τούρκους αξιωματούχους».

«Σκιώδης στόλος» 

Στο μεταξύ, η Ρωσία έχει συγκεντρώσει έναν «σκιώδη στόλο» με περισσότερα από 100 δεξαμενόπλοια για να παρακάμψει τους δυτικούς περιορισμούς στις εξαγωγές πετρελαίου της.

Ένας συμμετέχων στη βιομηχανία πετρελαίου με γνώση της κατάστασης είπε ότι οι ρωσικές ασφαλιστικές εταιρείες είχαν παράσχει επιστολές επιβεβαίωσης στις τουρκικές αρχές προκειμένου να εξασφαλίσουν τη διέλευση από τα τουρκικά ύδατα. 

Δεξαμενόπλοια που μετέφεραν διυλισμένα προϊόντα όπως βενζίνη και ντίζελ αντί για αργό πετρέλαιο έπαιρναν το πράσινο φως από τις τουρκικές αρχές, καθώς οι κυρώσεις της ΕΕ σε αυτά τα καύσιμα δεν τίθενται σε ισχύ πριν από τον Φεβρουάριο.