S&P για ελληνικές τράπεζες: Μεγάλη βελτίωση, αλλά τα δύσκολα έρχονται – «Αγκάθι» τα DTC
- 24/01/2023, 10:51
- SHARE
Θετικό κρίνει το outlook των ελληνικών τραπεζών ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard & Poor’s, ωστόσο εκτιμάται πως τα δύσκολα έρχονται…
Oι οικονομικές προοπτικές σε όλη την Ευρώπη «μαυρίζουν» λόγω του αυξανόμενου πληθωρισμού, της ενεργειακής κρίσης και των απότομων αυξήσεων στα επιτόκια. «Η Ελλάδα δεν έχει ανοσία και αναμένουμε πλέον σημαντική επιβράδυνση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης το 2023» αναφέρει η S&P.
Σε αυτό το πλαίσιο, συμπληρώνει ο οίκος, οι ελληνικές τράπεζες είναι καλύτερα εξοπλισμένες από ό,τι στο παρελθόν για να αντιμετωπίσουν την επερχόμενη ύφεση. Μέχρι το τέλος του 2022, είχαν ολοκληρώσει το μεγαλύτερο μέρος της διαδικασίας μετασχηματισμού τους και τώρα, με καθαρότερους ισολογισμούς και αυξημένη εστίαση στις βασικές δραστηριότητές τους, παρουσιάζουν ένα πιο ισορροπημένο προφίλ.
Βασική αδυναμία
«Τούτου λεχθέντος, τα κεφάλαια των τραπεζών θα παραμείνουν η βασική αδυναμία τους λόγω του υψηλού ποσοστού αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων. Στο μέλλον, βλέπουμε αύξηση της κερδοφορίας, λόγω της αύξησης των περιθωρίων ενεργητικού, των υψηλότερων επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και της συνεχούς πιστωτικής επέκτασης που υποστηρίζεται από ευρωπαϊκά κεφάλαια», ωστόσο «η αστάθεια της αγοράς και η πολιτική της ΕΚΤ, που μετατοπίζεται προς την απόσυρση νομισματικών κινήτρων (στοχευμένες πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης [TLTRO]), θα καταστήσουν τα μακροπρόθεσμα χρηματοδοτικά μέσα της αγοράς μη ελκυστικά, επιβαρύνοντας την κερδοφορία. Μάλιστα, η οικοδόμηση της ελάχιστης απαίτησής τους για ίδια κεφάλαια και επιλέξιμες υποχρεώσεις (MREL) θα μπορούσε να αποδειχθεί πρόκληση».
Προκλήσεις
Σε ένα περιβάλλον αυξανόμενου πληθωρισμού, αύξησης επιτοκίων και γεωπολιτικών κινδύνων, υπάρχει πιθανότητα έντονης καθοδικής πορείας τα επόμενα δύο χρόνια. Η ποιότητα του ενεργητικού παραμένει ο βασικός κίνδυνος, δεδομένου ότι η ικανότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων να απορροφούν το αυξημένο κόστος ενέργειας και τόκων και να αντέξουν την υποτονική οικονομική δραστηριότητα είναι εξαιρετικά αβέβαιη.
Αντιμετωπίζοντας πολιτικές πιέσεις και αυξημένο ανταγωνισμό, οι τράπεζες ενδέχεται να χρειαστεί να μετακυλίσουν τα οφέλη από την αύξηση των επιτοκίων στους πελάτες. Επιπλέον, η επίτευξη των στόχων MREL θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο ακριβή από ό,τι αναμενόταν.
«Οι κυβερνητικές ενέργειες για τον περιορισμό των παροχών των τραπεζών θα μπορούσαν να μας οδηγήσουν να αναθεωρήσουμε τη βασική μας υπόθεση. Οι πιθανές παρεμβολές περιλαμβάνουν την αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων πελατών, τον περιορισμό των προμηθειών ή τη θέσπιση πρόσθετων φόρων ή μέτρων για την υποστήριξη ευάλωτων δανειοληπτών».
Στο μακροοικονομικό επίπεδο, η Ελλάδα δεν είναι απρόσβλητη από την οικονομική επιβράδυνση και αναμένουμε ότι η οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα θα επιβραδυνθεί στο 1,4% το 2023. Αυτό οφείλεται εν μέρει στις διαθέσιμες εγκαταστάσεις στο πλαίσιο του πακέτου οικονομικής ανάκαμψης της ΕΕ.
Ουλές εξακολουθούν να είναι ορατές
Οι ελληνικές τράπεζες αντιμετωπίζουν την οικονομική αναταραχή από μια θέση μεγαλύτερης ισχύος σε σχέση με την προηγούμενη ύφεση, αν και οι ουλές εξακολουθούν να είναι ορατές:
− Παρουσιάζουν απομόχλευση.
− Εμφανίζουν υψηλότερους δείκτες NPE από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές τους και μεγαλύτερο μερίδιο δεσμευμένων δανείων – τόσο εξυπηρετούμενων όσο και μη εξυπηρετούμενων – από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 2%.
− Οι διαφορές στην κάλυψη των NPE, στην αναδοχή και στη συμπεριφορά των δεσμευμένων NPEs θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε διαφοροποίηση μεταξύ των τραπεζών λόγω της οικονομικής αναταραχής. Τα χαρτοφυλάκια δανεισμού των τραπεζών αποτελούνται από επιζώντες από την κρίση, αλλά δείχνουν κάποια συγκέντρωση σε ασταθείς τομείς
− Τα χαρτοφυλάκια δανείων έχουν ήδη δοκιμαστεί καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου, καθώς οι σημερινοί πελάτες έχουν επιβιώσει από πολλές κρίσεις. Ωστόσο, αντικατοπτρίζουν την ελληνική οικονομία, με κάποια συγκέντρωση σε κυκλικούς τομείς όπως ο τουρισμός, τα ακίνητα, οι κατασκευές και η ναυτιλία, που ενδέχεται να υποφέρουν περισσότερο καθώς η οικονομία επιβραδύνεται. Μετά από μια ισχυρή ανάκαμψη το 2022, η τουριστική περίοδος του 2023 θα είναι ένας από τους βασικούς καθοριστικούς παράγοντες της μελλοντικής ποιότητας του ενεργητικού των τραπεζών.
− Η αγορά των στεγαστικών δανείων παρέμεινε υποτονική τα τελευταία χρόνια, καθώς η Ελλάδα εξακολουθούσε να ανακάμπτει από την προηγούμενη οικονομική κρίση. Αυτό μειώνει τις πιθανότητες δημιουργίας ανισορροπιών στο χαρτοφυλάκιο πριν από την επόμενη αλλαγή στον κύκλο. Επιπλέον, η απασχόληση αναμένεται να παρουσιάσει ανθεκτικότητα.
Το δε πρόγραμμα προσωρινής επιδότησης που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για ευάλωτους δανειολήπτες στεγαστικών δανείων θα στηρίξει την οικονομική ικανότητα των νοικοκυριών παρά την αύξηση των επιτοκίων και τον πληθωρισμό.
− Συνολικά, η S&P Global Ratings αναμένει ότι το κόστος κινδύνου του τραπεζικού συστήματος θα φθάσει τις 80 μονάδες βάσης (bps) το 2023, μετά από μέσο όρο άνω των 300 bps το 2018-2021 καθώς οι τράπεζες ολοκλήρωσαν τις εκποιήσεις NPE τους.
Η αντιμετώπιση της ζήτησης για ψηφιακές υπηρεσίες θα μπορούσε να επαναπροσδιορίσει την ανταγωνιστική δυναμική των τραπεζών
– Από το 2018, οι ελληνικές τράπεζες έχουν διαπιστώσει αυξημένη ζήτηση από πελάτες για ψηφιακές υπηρεσίες. Η πανδημία COVID-19 ενίσχυσε περαιτέρω την ανάγκη αντιμετώπισης αυτών των προτιμήσεων. Το 2022, παρατηρήσαμε ότι η χρήση της διαδικτυακής τραπεζικής από Έλληνες πελάτες κορυφώθηκε στο 49,8%, υψηλότερα από ό,τι στην Ιταλία ή τη Γερμανία.
-Τα τελευταία πέντε χρόνια, οι ελληνικές τράπεζες έχουν πραγματοποιήσει σημαντικές επενδύσεις και έχουν καταβάλει περισσότερες προσπάθειες για την ανάπτυξη ψηφιακών καναλιών. Η ικανότητα των τραπεζών να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πελατών στο μέλλον θα μπορούσε να οδηγήσει σε διαφοροποίηση μεταξύ των τραπεζών
MREL
Το κόστος έκδοσης MREL θα επιβαρύνει τα καθαρά έσοδα από τόκους με πολύ υψηλότερο κόστος από ό,τι αρχικά αναμενόταν.
«Αν και δεν είναι η βασική μας περίπτωση, η σημαντική αστάθεια στις κεφαλαιαγορές θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει ορισμένες τράπεζες να αντιμετωπίσουν προβλήματα όσον αφορά την επίτευξη των στόχων MREL», λέει η S&P.
Kερδοφορία
«Βλέπουμε την κερδοφορία των τραπεζών να πλησιάζει αυτή των Ευρωπαίων ομοτίμων τους το 2023. Κατά συνέπεια, το κεφάλαιο πιθανότατα θα ενισχυθεί, αλλά δεν θα είναι ισχυρή βαθμολογία λόγω της ασθενούς ποιότητάς του
– Η αυξανόμενη κερδοφορία των τραπεζών πιθανότατα θα ενισχύσει τις κεφαλαιακές θέσεις τους, σε έντονη αντίθεση με ό,τι έχουμε δει τα τελευταία πέντε χρόνια. Οι τράπεζες είναι πιθανό να επαναφέρουν τα μερίσματα το 2023 και το 2024, σηματοδοτώντας το τέλος της αναδιάρθρωσής τους.
– Ενώ αναμένουμε βελτίωση του δείκτης των προσαρμοσμένων ως προς τον κίνδυνο κεφαλαίων (RAC), ιδίως για την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και τη Eurobank, με προβλεπόμενους δείκτες RAC άνω του 5% έως το τέλος του 2024, συνεχίζουμε να θεωρούμε ότι τα κεφάλαια είναι χαμηλής ποιότητας, λόγω στο υψηλό μερίδιο των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων.
Οι προοπτικές για τις αξιολογήσεις των ελληνικών τραπεζών μας παραμένουν θετικές, καθώς το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα εξακολουθεί να ανακάμπτει από την προηγούμενη κρίση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: