Startups με ελληνική υπογραφή και «διεθνή καριέρα»
Η είδηση από μόνη της ήταν αρκετή για να τραβήξει τα βλέµµατα όλων. Μια startup Ελλήνων επιχειρηµατιών που δραστηριοποιείται στη Μέση Ανατολή εξαγοράστηκε έναντι 360 εκατ. δολαρίων από έναν γερµανικό τεχνολογικό κολοσσό. Ο λόγος για την Instashop των Γιάννη Τσιώρη και Ιωάννας Αγγελιδάκη, µια εταιρεία άµεσης παράδοσης προϊόντων παντοπωλείου µε έδρα το Ντουµπάι, η οποία όχι µόνο κέντρισε το ενδιαφέρον της γερµανικής Delivery Hero, αλλά αποτέλεσε το πιο εντυπωσιακό exit επιχείρησης ελληνικών συµφερόντων µέχρι σήµερα.
Το νέο αυτό ήρθε λίγο µετά το τέλος του ολικού «διαλείµµατος» της πανδηµίας από έναν χώρο ο οποίος συµβάδισε όλους αυτούς τους µήνες µε τη στροφή εκατοµµυρίων καταναλωτών στην ψηφιακή οικονοµία. Βίαια ή οµαλά, αυτή η µεταστροφή πολλών καθηµερινών δραστηριοτήτων που προκάλεσε το lockdown έφερε στον «αφρό» λύσεις οι οποίες δεν είχαν εισχωρήσει τόσο βαθιά στη συνείδηση των καταναλωτών. Και η Instashop δεν ήταν η µοναδική περίπτωση. Στην ίδια χρονική περίοδο είδαµε ακόµα δύο πολύ σηµαντικές εξαγορές να έρχονται για να προσθέσουν σε αυτό το «exit παζλ» µια γεύση αισιοδοξίας για το πώς οι ευκαιρίες που βρίσκονται εκεί έξω µόλις ξεκίνησαν να ξύνουν την επιφάνεια των δυνατοτήτων του εγχώριου τεχνολογικού οικοσυστήµατος.
Ο λόγος για την απόκτηση της Softomotive των Μάριου Σταυρόπουλου και Αργύρη Κανινή από τη Microsoft, µε ένα ποσό το οποίο, σύµφωνα µε πηγές της αγοράς, αγγίζει τουλάχιστον τα 100 εκατ. δολάρια. Η εδραιωµένη εταιρεία πληροφορικής, που αναπτύσσει τα τελευταία 15 χρόνια την τεχνολογία της «Ροµποτικής Αυτοµατοποίησης Διεργασιών», µπήκε στον κόσµο των ψηφιακών λύσεων για την εκτέλεση επαναλαµβανόµενων εργασιών τεράστιου όγκου από προγράµµατα-ροµπότ και έκανε τον τεχνολογικό κολοσσό της Microsoft να επενδύσει ένα πολύ σηµαντικό ποσό για την ανάπτυξή της σε ακόµα µεγαλύτερα µεγέθη. Οι προθέσεις της Microsoft για την ελληνική αγορά υψηλής τεχνολογίας είναι, καταπώς φαίνεται, ακόµη πιο µεγαλεπήβολες. Αυτό µαρτύρησε η παρουσία του ίδιου του προέδρου της, Brad Smith, στην Αθήνα τον περασµένο Οκτώβριο για την ανακοίνωση της δηµιουργίας ενός Data Center στη χώρα µας − µια επένδυση η οποία υπολογίζεται ότι αρχίζει από τα 400 εκατ. ευρώ και η προστιθέµενη αξία της αναµένεται να φτάσει ως και το ένα δισ. ευρώ.
Και επειδή το καλό πρέπει να τριτώσει για να βγει κάπως καλύτερα αυτός ο τόσο δύστροπος χρόνος, τα νέα από την Πάτρα δεν άργησαν να έρθουν. Η «µικρή» Think Silicon των 20 εργαζόµενων, που αναπτύχθηκε εντός του Επιστηµονικού Πάρκου του Ρίου, εξαγοράστηκε από την «τεράστια» Applied Materials, µε τις εκτιµήσεις της αγοράς να κάνουν λόγο για ένα ποσό που κινήθηκε άνω των 30 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία που ίδρυσαν οι Γιώργος Σιδηρόπουλος και Ιάκωβος Σταµούλης ειδικεύεται στη σχεδίαση και υλοποίηση Μονάδων Επεξεργασίας Γραφικών και Ελεγκτών Οθόνης για την αναδυόµενη αγορά του Internet of Thinks (IoT) και των συσκευών τύπου Wearable. Με απλά λόγια, αναπτύσσει ολοκληρωµένα κυκλώµατα τα οποία διατηρούν το κόστος και την κατανάλωση ενέργειας σε πολύ χαµηλά επίπεδα, επιτυγχάνοντας παράλληλα ακόµη πιο ωφέλιµες αποδόσεις σε οποιαδήποτε συσκευή διαδρά ο άνθρωπος και φέρει οθόνη λειτουργιών και εκτέλεσης εντολών. Είτε πρόκειται για ένα έξυπνο ρολόι είτε για το φουτουριστικό τερµατικό στο ταµπλό ενός αυτοκινήτου.
Οι γερές βάσεις του 2019
Η πορεία του ελληνικού επιχειρηµατικού οικοσυστήµατος υψηλής τεχνολογίας έδειξε σηµαντικά στοιχεία ωρίµανσης τη χρονιά που πέρασε. Αυτό δεν είναι µια απλή αίσθηση, αλλά το αποτέλεσµα µελέτης του Found.ation και του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτοµίας για τη συµβολή του Equifund στα αποτελέσµατα που βλέπουµε σήµερα. Το επενδυτικό ταµείο στα δύο έτη λειτουργίας του έχει ήδη διαθέσει 60 εκατ. ευρώ σε ελληνικές startups, ενώ έναν χρόνο πριν η ίδια µελέτη τοποθετούσε αυτό το ποσό στα 14 εκατ. ευρώ. Τα νούµερα αυτά προκύπτουν από όσα στοιχεία συγκεντρώθηκαν ως τις 31 Δεκεµβρίου 2019, παρότι σε πολλές περιπτώσεις λεπτοµέρειες δεν ανακοινώνονται δηµόσια. Αυτό που, όµως, µπορούµε να δούµε από τη µελέτη των στοιχείων είναι πως για κάθε ευρώ που έχει επενδυθεί µέσω των funds των Equifund οι startups έχουν λάβει άλλο ένα ευρώ από άλλους επενδυτές σε ακόλουθους γύρους χρηµατοδότησης. Γεγονός το οποίο αυξάνει ακόµα περισσότερο στην πράξη το ύψος των επενδύσεων που έχουν «πέσει» στο ελληνικό οικοσύστηµα, ενισχύοντας το ποσό για τις 74 συνολικά εταιρείες που έλαβαν χρηµατοδοτήσεις µέσω αυτού του εργαλείου στα 180 εκατ. ευρώ.
Η ίδια έρευνα δείχνει πως το 67,6% των startups που έλαβαν αυτά τα χρήµατα έχει έδρα στην Ελλάδα, ενώ όσον αφορά τα funds που βρίσκονται στο χρηµατοδοτικό αυτό εργαλείο σηµειώνονται για το 2019 τα εξής: BigPi Ventures µε 50 εκατ. προς επένδυση, Metavallon VC µε 32 εκατ. ευρώ, Uni.Fund µε 27 εκατ. ευρώ, Velocity Partners µε 24 εκατ. ευρώ. Στο Early Stage Window υπάρχουν δύο funds µε συνολικά κεφάλαια της τάξεως των 82 εκατ. ευρώ: το VentureFriends µε 50 εκατ. ευρώ προς επένδυση και το Marathon VC µε 32 εκατ. ευρώ προς επένδυση. Κοιτώντας τις µεγαλύτερες επενδύσεις που έγιναν πέρυσι, βλέπουµε την Blueground µε 62,74 εκατ. ευρώ, τη Netdata µε 17,31 εκατ. ευρώ και την Balena (πρώην Resin.io) µε 13 εκατ. ευρώ. Τον περασµένο Σεπτέµβριο η Netdata εξασφάλισε ακόµα µία σηµαντική χρηµατοδότηση 14,2 εκατ. δολαρίων και η SpotaWheel «σήκωσε» τον ίδιο µήνα 10 εκατ. ευρώ.
Elevate… Greek
Όπως βλέπουµε από λίγα µόνον παραδείγµατα, τα χρήµατα που είναι διαθέσιµα προς επένδυση σε ελληνικές ή ελληνικού ενδιαφέροντος τεχνολογικές εταιρείες είναι πολλά. Και µπορούν να γίνουν ακόµη περισσότερα εάν αφουγκραστούµε τις απόψεις της αγοράς που κάνουν λόγο για «ορφανά» κεφάλαια τα οποία αναζητούν «σπίτι». Σε αυτή την αποστολή… µπήκε και η ελληνική πολιτεία, µε την παρουσίαση του προγράµµατος Elevate Greece. Το πρόγραµµα που «τρέχει» το υπουργείο Ανάπτυξης καλεί, κατ’ αρχάς, τις ελληνικές startups να εγγραφούν στην ηλεκτρονική πύλη ώστε να χαρακτηριστούν επίσηµα «νεοφυείς επιχειρήσεις» µε δύο βασικά κριτήρια: καινοτοµία και δυνατότητα κλιµάκωσης του εγχειρήµατος (innovation και scalability).
Με οδηγό αυτήν τη λειτουργία, το Elevate Greece στοχεύει να «τρέξει» προγράµµατα χρηµατοδότησης µε µια γκάµα εργαλείων όπως το Ταµείο Συνεπενδύσεων µε Επιχειρηµατικούς Αγγέλους, το πρόγραµµα Grants to Equity και τα Ταµεία Μεταφοράς Τεχνολογίας που θα επακολουθήσουν. Παράλληλα, εξαιτίας της στενότητας λόγω COVID-19, οι επιχειρήσεις θα λάβουν βοήθηµα µέσω ενός χρηµατοδοτικού προϊόντος «µαλακής χρηµατοδότησης» ή ενός προγράµµατος επιστρεπτέας ενίσχυσης για το 50% του ετήσιου µισθολογικού τους κόστους µε πόρους από το ΕΣΠΑ.
Η εξέλιξη αυτή δεν ήρθε τυχαία
Η ανάγκη να βρει το ελληνικό startup οικοσύστηµα έναν τρόπο να αυτοπροσδιοριστεί απέναντι στην πολιτεία και τις υποχρεώσεις του προς αυτή γέννησε τη συγκεκριµένη πρωτοβουλία. Το πώς, το πότε και τι ποσοστό θα αξιοποιηθεί εξαρτώνται από τις προθέσεις και των δύο πλευρών. Επιχειρηµατίες και κρατικές αρχές είναι αναγκασµένοι να λειτουργήσουν µε βάση τα δεδοµένα που έχει γεννήσει η αγορά. Όχι µόνον η µικρή ελληνική αγορά, αλλά οι µεγάλοι διεθνείς «παίκτες» που έχουν εντοπίσει και στη χώρα µας µια σειρά από ευκαιρίες, οι οποίες πρέπει µε κάποιον τρόπο να διατηρήσουν την ελληνική τους ταυτότητα, εάν δεν θέλουµε να ζήσουµε έναν άλλο τύπο brain drain.
Μιλώντας τα τελευταία επτά χρόνια µε ανθρώπους που κατάφεραν να πιουν νερό από αυτή την πηγή, διαπίστωνα ότι η παραµονή τους στην Ελλάδα γινόταν κυρίως βάσει της καλής τους θέλησης και µε προσωπικές τους θυσίες. Τίποτε παραπάνω. Η ώρα να ανταµειφθεί η καλή αυτή θέληση και οι θυσίες τους έχει φτάσει.
Μεγάλα deals
Εκτός από τις περιπτώσεις των InstaShop, Softomotive και Think Silicon, το ελληνικό τεχνολογικό οικοσύστηµα έχει να παρουσιάσει και άλλες εντυπωσιακές συµφωνίες από το πρόσφατο παρελθόν. Από αυτές που πραγµατικά ξεχωρίζουν είναι η εξαγορά της Beat από την Daimler το 2017 για ένα ποσό που έφτασε τα 40 εκατ. ευρώ. Έπειτα έχουµε την περίπτωση εξαγοράς της Innoetics από τη Samsung την ίδια χρονιά. Το ποσό δεν έγινε ποτέ γνωστό, αλλά τοποθετείται άνω των 20 εκατ. ευρώ. Λίγο πιο κάτω, κοντά στα 18 εκατ. ευρώ, ήταν το τίµηµα της εξαγοράς της Avoccarot από τη γερµανική Glispa το 2016. Περί τα 10 εκατ. ευρώ επένδυσε η επίσης γερµανική Delivery Hero στην e-food το 2014. Το 2014 η PCCW Global, διεθνής βραχίονας της Hong Kong Telecom (HKT), εξαγόρασε την ελληνική Crypteia Networks για ένα ποσό που, σύµφωνα µε την αγορά, έφτασε τα 10 εκατ. ευρώ.
-Για κάθε ευρώ που έχει επενδυθεί µέσω Equifund οι startups έχουν λάβει ακόµη ένα ευρώ από άλλους επενδυτές.
-Το 67,6% των startups που χρηµατοδότησε το Equifund ως το 2019 είχε έδρα στην Ελλάδα.
-120 εκατ. ευρώ στοχεύει να προσφέρει το Elevate Greece στις ελληνικές startups για τα τρέχοντα μισθολογικά έξοδα, με προοπτική να καλύψει το 50% των δαπανών.
*Το κείμενο αναδημοσιεύεται στο νέο τεύχος του Fortune Greece που κυκλοφορεί στα περίπτερα και ψηφιακά μέσω της πλατφόρμας του Readpoint.
