Στη μεγαλύτερη επιτοκιακή αύξηση από το 2000 προχώρησε η Fed – Ράλι στη Wall μετά τις ανακοινώσεις

Στη μεγαλύτερη  επιτοκιακή αύξησηαπό το 2000 προχώρησε την Τετάρτη 4 Μαΐου η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (Federal Reserves), σε μια προσπάθεια να τιθασεύσει τις έντονες πληθωριστικές πιέσεις.

Παράλληλα, οι Αμερικανοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προανήγγειλαν συρρίκνωση, από 1ης Ιουνίου, του ισολογισμού της Fed, που επί του παρόντος ανέρχεται στο εξωφρενικό ποσό των 9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. 

Στον απόηχο της αύξησης του επιτοκίου των Fed Funds, η Wall Street κατέγραψε εκρηκτική άνοδο, με τους κυριότερους δείκτες να τρέχουν με περισσότερο από +3%.

Από τη μεριά του, ο πρόεδρος της Fed, Jay Powell, δήλωσε στην press conference που ακολούθησε πως η αμερικανική οικονομία είναι ανθεκτική και δεν είναι κοντά σε ύφεση, παρά την αύξηση, των επιτοκίων. Πρόσθεσε ωστόσο «ότι κάτι τέτοιο δεν θα είναι εύκολο».

Αύξηση επιτοκίου και συρρίκνωση ισολογισμού…

Πιο συγκεκριμένα, ύστερα από διήμερη συνάντηση των μελών της FOMC, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προέβησαν σε αύξηση του βασικού επιτοκίου αναφοράς κατά 50 μονάδες βάσης, ήτοι στο εύρος του 0,75% – 1%, ως απάντηση στις έντονες πληθωριστικές πιέσεις, που έχουν οδηγήσει τον δείκτη τιμών καταναλωτή σε υψηλά 40ετίας.  

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του αρμόδιου υπουργείου, ο πληθωρισμός αναρριχήθηκε στο 8,5% τον Μάρτιο, αγγίζοντας το υψηλότερο επίπεδο από τον Δεκέμβριο του 1981. Τον αμέσως προηγούμενο μήνα έφτανε το 7,9%.

Η ραγδαία επιτάχυνση αποδόθηκε αφενός στην εκτίναξη του δείκτη των τιμών ενέργειας (κατά 32% σε ετήσια βάση), αφετέρου στον δείκτη των τιμών τροφίμων (κατά 8,8% σε ετήσια βάση). 

Παράλληλα, η Fed προανήγγειλε συρρίκνωση του ισολογισμού της, που επί του παρόντος ανέρχεται σε 9 τρισ. δολ., από την 1η Ιουνίου 2022.

Υπενθυμίζεται πως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, μετά το ξέσπασμα της πανδημικής κρίσης, προέβη σε πρωτοφανείς ενέσεις ρευστότητας, αγοράζοντας κάθε ομόλογο που υπήρχε, με σκοπό να αμβλύνει τις συνέπειες στην οικονομική δραστηριότητα από τα περιοριστικά μέτρα και τα εκτεταμένα lockdown.

Σύμφωνα με τη Fed, η μείωση του ισολογισμού θα συμβεί σε δύο φάσεις, καθώς θα επιτραπεί ένα ανώτατο επίπεδο εσόδων σε σχέση με ομόλογα που λήγουν άμεσα και, κατόπιν, θα υπάρξουν επανεπενδύσεις.

Από την 1η Ιουνίου, το σχέδιο θα έχει ως αποτέλεσμα την απόσυρση ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου ύψους 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων και τίτλων που υποστηρίζονται από στεγαστικά δάνεια 17,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Μετά από τρεις μήνες, το ανώτατο όριο για τα «Treasurys» θα αυξηθεί στα 60 δισεκατομμύρια δολάρια και στα 35 δισεκατομμύρια δολάρια για τα στεγαστικά δάνεια. Οι αγορές αναμένουν τώρα ότι η κεντρική τράπεζα θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια τους επόμενους μήνες, με πιθανή αύξηση 75 μονάδων βάσης τον Ιούνιο.

Σύμφωνα λοιπόν με ό,τι προεξοφλεί η αγορά, το επιτόκιο, αθροιστικά, θα αυξηθεί μέχρι το τέλος του έτους στο 3%-3,25%. Την ίδια στιγμή, στη δήλωση της Fed σημειώνεται ότι η οικονομική δραστηριότητα «επιβραδύνθηκε το α’ τρίμηνο, αλλά οι δαπάνες των νοικοκυριών και οι πάγιες επενδύσεις των επιχειρήσεων παρέμειναν ισχυρές.

Ο δε πληθωρισμός παραμένει αυξημένος». Τέλος, ξεχωριστή μνεία γίνεται για την επιβολή εκ νέου lockdown στην Κίνα, με τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα να είναι τεράστια.

Επισημαίνεται πως, αν και ορισμένα μέλη της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς είχαν πιέσει για μεγαλύτερες αυξήσεις, η κίνηση της Τετάρτης έλαβε ομόφωνη υποστήριξη.

Η αύξηση κατά 50 μονάδες βάσης είναι η μεγαλύτερη αύξηση που έχει θεσπίσει η FOMC για τον καθορισμό των επιτοκίων από τον Μάιο του 2000. Τότε, η Fed καταπολεμούσε τις υπερβολές της φούσκας dotcom. Αυτή τη φορά, οι συνθήκες είναι κάπως διαφορετικές. 

Καθώς η πανδημική κρίση χτύπησε στις αρχές του 2020, η Fed μείωσε το βασικό επιτόκιο κεφαλαίων της σε ένα εύρος 0%-0,25% και θέσπισε ένα επιθετικό πρόγραμμα αγοράς ομολόγων που υπερδιπλασίασε τον ισολογισμό της σε περίπου 9 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Την ίδια στιγμή, το Κογκρέσο ενέκρινε μια σειρά νομοσχεδίων που διοχέτευσαν πάνω από 5 τρισεκατομμύρια δολάρια στην οικονομία. Αυτές οι κινήσεις πολιτικής ήρθαν σε μια εποχή που οι αλυσίδες εφοδιασμού κατέρρεε ενώ η ζήτηση αυξανόταν.

Οι αξιωματούχοι της Fed επί μήνες χαρακτήριζαν την άνοδο του πληθωρισμού ως «παροδική» αλλά στη συνέχεια έπρεπε να επανεξετάσουν αυτή τη θέση καθώς οι πιέσεις δεν υποχώρησαν.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, οι ανακοινώσεις της κεντρικής τράπεζας έλαβαν υπόψη και την επιβράδυνση που παρατηρείται στην αμερικανική οικονομία (-1,4%), καθώς επίσης και την υπερθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας, που έχουν ωθήσει τις πληθωριστικές πιέσεις σε υψηλό 40 ετών.

Powell: Δεν εξετάζουμε αύξηση επιτοκίων 75 μ.β.

Η αμερικανική οικονομία δεν φαίνεται να είναι κοντά σε ύφεση, δήλωσε ο πρόεδρος της Fed, Jay Powell, τονίζοντας ότι υπάρχουν καλές πιθανότητες για μια «ομαλή προσγείωση». Πρόσθεσε ωστόσο «ότι κάτι τέτοιο δεν θα είναι εύκολο».

O κ. Powell υποστήριξε ότι η Fed θα αυξήσει τα επιτόκια μέχρι το επίπεδο όπου η ασκούμενη νομισματική πολιτική θα είναι ουδέτερη. Επισήμανε, όμως, ότι δεν υπάρχει ξεκάθαρο όριο για το «ουδέτερο επιτόκιο» και ότι αν χρειαστεί η κεντρική τράπεζα μπορεί να υιοθετήσει μια περιοριστική νομισματική πολιτική.

Ο ίδιος διευκρίνισε πάντως ότι η Fed δεν εξετάζει μια αύξηση επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης. Η αύξηση των επιτοκίων δεν θα είναι ευχάριστη αλλά είναι απαραίτητη για τη σταθεροποίηση των τιμών, σημείωσε στην καθιερωμένη συνέντευξη τύπου μετά το πέρας της διήμερης συνεδρίασης της κεντρικής τράπεζας.

Ράλι στη Wall…

Παράλληλα, εκρηκτική άνοδο σημείωσαν οι σημαντικότεροι δείκτες του αμερικανικού χρηματιστηρίου,  μετά την απόφαση της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας (Fed) να αυξήσει τα επιτόκια, καθώς οι επενδυτές ανέμεναν αύξηση κατά 0,75%. 

Σε αυτό το πλαίσιο, ο βιομηχανικός Dow Jones σημείωσε άνοδο +2,82%, στις 34.061 μονάδες, ο δείκτης – βαρόμετρο S&P 500 κατέγράψε άνοδο +3%, στις 4.300 μονάδες, ενώ ο τεχνολογικός Nasdaq διαπραγματεύτηκε στο +3,20% και στις 12.964 μονάδες. 

Με βάση την Standard Chartered οι επενδυτές ανέμεναν εάν η FED θα υποστήριζε ρητά ή σιωπηρά την πιθανότητα αυξήσεων επιτοκίων κατά 0,75% ή εάν θα προχωρήσει σε επιθετικότερη σύσφιξη της νομισματικής της πολιτικής. Η βίαιη ανοδική αντίδραση ήταν περισσότερο αποτέλεσμα της μεγάλης απαισιοδοξίας που είχε κυριαρχήσει στην αγορά.