Στη σκιά των ανατιμήσεων και οι λογαριασμοί του 2022
Στη σκιά του κύματος ανατιμήσεων, ως αποτέλεσμα της διεθνούς αναταραχής της εφοδιαστικής αλυσίδας και της ενεργειακής κρίσης κατατίθεται στη Βουλή στα τέλη της εβδομάδας το τελικό κείμενο του προϋπολογισμού του 2022.
Αν και θεωρητικά το μήνυμα του προϋπολογισμού του 2022 είναι η έξοδος από την πανδημία και η μετάβαση της οικονομίας σε σταθερή τροχιά ανάκαμψης για τα επόμενα χρόνια, αποτελεί «αγκάθι» η αύξηση του πληθωρισμού. Οι αυξήσεις ρεκόρ στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος προοιωνίζονται περαιτέρω αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) τους τελευταίους μήνες του έτους κι αυτή η τάση θα πρέπει να ενσωματωθεί στους εθνικούς λογαριασμούς. Ήδη με τα πρόσφατα στοιχεία της Ελλ.Στατ. τον Οκτώβριο ο ετήσιος πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε 3,4%, σε σύγκριση με τον ΔΤΚ του περσινού Οκτωβρίου. Επίσης ο ΔΤΚ τον Οκτώβριο σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο παρουσίασε αύξηση 1,5%.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται στο φυσικό αέριο (132,3%), στα αεροπορικά εισιτήρια (30%), στο πετρέλαιο θέρμανσης (45,9%), στα καύσιμα (22,3%), στο ηλεκτρισμός (18,9%), ενώ, λόγω και της ανόδου του ενεργειακού κόστους, μεγάλες αυξήσεις τιμών καταγράφονται σε βασικά είδη διατροφής, όπως ελαιόλαδο (22%), αρνί και κατσίκι (16,3%), πουλερικά (8,5%), ψάρια νωπά (7,9%), ψωμί (3,9%), κ.ά.
Στο πλαίσιο αυτό, παρά τις πολύ θετικές προβλέψεις διεθνών οργανισμών για την ανάπτυξη του ΑΕΠ και την αναθεώρηση προς τα πάνω του ρυθμού το 2021, το τελικό κείμενο του προϋπολογισμού για το 2022 αναμένεται να περιλαμβάνει μια πιο συντηρητική εκτίμηση, πιθανόν κατά 1% υψηλότερα από την προηγούμενη πρόβλεψη, ήτοι 5,5% από 4,5%. Σταθερές αναμένονται οι προβλέψεις για τα φορολογικά έσοδα, με αύξηση 4,2 δισ. ετησίως και τις δαπάνες, με μείωση λόγω της απουσίας μέτρων στήριξης έναντι των επιπτώσεων της πανδημίας.
Σημειώνεται ότι διεθνείς αναλυτές και θεσμικοί φορείς επιβεβαιώνουν τις ανησυχίες για διατήρηση των πληθωριστικών πιέσεων για αρκετούς μήνες εντός του 2022. Ταυτόχρονα οι επιχειρηματίες τόσο από τον τομέα της βιομηχανίας όσο και από τον τομέα του λιανεμπορίου δηλώνουν σε όλους τους τόνους ότι η σταθεροποίηση των τιμών δεν φαίνεται εφικτή πριν τα μέσα της επόμενης χρονιάς. Έτσι συντηρούνται οι φόβοι των καταναλωτών για νέα κύματα ανατιμήσεων τους προσεχείς μήνες. Τις ανησυχίες ενισχύουν και οι προβλέψεις της ΕΕ, η οποία στην έκθεση φθινοπωρινών προβλέψεων συνεκτιμά περαιτέρω αύξηση της τιμής του πετρελαίου, με κορύφωση κατά το α’ τρίμηνο του 2022. Αποκλιμάκωση των τιμών σε φυσικό αέριο και χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας δεν αναμένεται πριν την άνοιξη ενώ προβλέπεται να προηγηθεί η φάση σταθεροποίησης των τιμών πριν τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα. Ο χρόνος που απαιτείται για την ομαλοποίηση των συνθηκών στην αγορά συνεπάγεται για τη χώρα αβεβαιότητες αναφορικά με τον ρυθμό ανάπτυξης και τον πληθωρισμό.
