Στη Θεσσαλονίκη ο Πομπέο: Η ατζέντα της επίσκεψης- Οι προσδοκίες της Αθήνας

Ολοκληρώθηκε γύρω στις 10:20 η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδα και Ηνωμένων Πολιτειών, Νίκου Δένδια και Μάικ Πομπέο, στη Θεσσαλονίκη. Στη συνάντηση είναι παρόντες -μεταξύ άλλων- ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για την οικονομική διπλωματία Κώστας Φραγκογιάννης και ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος υποδέχθηκε τον κ. Πομπέο, χθες το βράδυ, κατά την άφιξή του στη Θεσσαλονίκη.

Η συνάντηση διήρκεσε περίπου 45-50 λεπτά και στη συνέχεια ο κ. Πομπέο αναχώρησε για το ΣΒΕ, όπου θα διεξαχθεί συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για την ενέργεια παρουσία και του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη. Στη συνέχεια θα υπογραφεί συμφωνία επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, παρουσία του υπουργού Ανάπτυξης Άδωνι Γεωργιάδη.

Ο κ. Πομπέο θα επισκεφθεί επίσης το Εβραϊκό Μουσείο, όπου θα τον υποδεχθεί ο πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ, ολοκληρώνοντας έτσι την παρουσία του στη Θεσσαλονίκη.

Σε tweet του, λίγο πριν από την αναχώρησή του από την Ουάσιγκτον, χθες, ο κ. Πομπέο, ο οποίος είναι ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών που επισκέπτεται τη Θεσσαλονίκη, ανέφερε: «Ξανά στον δρόμο πηγαίνοντας προς την Ευρώπη προκειμένου να ενισχύσουμε τις ισχυρές διμερείς σχέσεις μας και τη σημασία της σταθερής περιφερειακής συνεργασίας. Πρώτη στάση: Θεσσαλονίκη, Ελλάδα».

Μετά τη Θεσσαλονίκη, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών θα μεταβεί στην Κρήτη, όπου θα επισκεφθεί τη Ναυτική Βάση της Σούδας για να υπογραμμίσει την ισχυρή εταιρική σχέση ασφάλειας των ΗΠΑ με την Ελλάδα.

Η επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ στην Ελλάδα αναδεικνύει την κεντρική σημασία που έχει για την ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση ο τομέας της ασφάλειας και της άμυνας αλλά και την κομβική θέση της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας ανάμεσα στα δυτικά Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο.

Στη δεύτερη επίσκεψή του στην Ελλάδα σε λιγότερο από ένα χρόνο, ο κ. Πομπέο αποφεύγει την Αθήνα και, αντιθέτως, επισκέπτεται τη συμπρωτεύουσα και τη βάση της Σούδας.

Σημειώνεται ότι η δημοσιότητα που έχει δοθεί στην επίσκεψη από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και, κυρίως, η έμφαση στην επίσκεψη του κ. Πομπέο στη Σούδα, δεν είναι τυχαία, καθώς οι ΗΠΑ επιθυμούν την εμβάθυνση των σχέσεων στον τομέα της άμυνας, κάτι που επιτρέπεται από τη νέα, αναθεωρημένη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) που εγκρίθηκε πέρυσι.

Οι προσδοκίες της Αθήνας και τα μηνύματα του Αμερικανού ΥΠΕΞ στην Άγκυρα

Μπορεί η ατζέντα της επίσκεψης του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο να αφορά σε θέματα ασφάλειας και άμυνας, ωστόσο θεωρείται βέβαιο ότι ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα προχωρήσει σε αναφορές στην ένταση που υπάρχει το τελευταίο διάστημα στην Ανατολική Μεσόγειο και στις προκλητικές ενέργειες της Άγκυρας που δυναμιτίζουν το κλίμα.

Η διπλή επίσκεψη Πομπέο σε Θεσσαλονίκη και Χανιά είναι ένα καταρχήν ισχυρό μήνυμα ότι οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ βρίσκονται στο καλύτερο επίπεδο των τελευταίων ετών.

Διόλου τυχαίο δεν είναι και το γεγονός ότι πριν λίγες ημέρες ο κ. Πομπέο είχε βρεθεί στην Κύπρο, επισκέπτεται την Ελλάδα για δεύτερη φορά σε ένα χρόνο ενώ εντύπωση προκαλεί ότι το πρόγραμμά του δεν έχει κάποια επίσκεψη στην Άγκυρα.

Η ελληνική πλευρά μετά το διπλωματικό μπαράζ επαφών και κινήσεων προκειμένου να φανεί η τουρκική προκλητικότητα το τελευταίο διάστημα, θέλει να λάβει στήριξη από τις ΗΠΑ σε όλα τα επίπεδα.

Η Αθήνα επιθυμεί η επίσκεψη Πομπέο να λειτουργήσει ως προπομπός στρατηγικών αποφάσεων. Μόνο τυχαία δεν είναι η απόφαση του του Αμερικανού ΥΠΕΞ να επισκεφθεί τα Χανιά και στη συγκεκριμένα της βάση της Σούδας. Στο επίκεντρο αναμένεται να βρεθεί η ενίσχυση της Σούδας ενώ ο Έλληνας πρωθυπουργός ο οποίος θα συναντηθεί με τον Μάικ Πομπέο, είναι πιθανό να συζητήσεις και για το ενδιαφέρον των Αμερικανών για μία σειρά επενδύσεων.

Η Σούδα και το Ιντσιρλίκ

Η διήμερη επίσκεψη  του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών πάντως, αντιμετωπίζεται από την ελληνική κυβέρνηση ως σαφής υποστήριξη των θέσεων της Αθήνας, έναντι της Άγκυρας ενώ από την πλευρά της αμερικανικής διπλωματίας τονίζεται το ιστορικά υψηλό επίπεδο στο οποίο έχουν φτάσει οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις.

Πρώτος σταθμός του κ. Πομπέο στην Ελλάδα θα είναι η Θεσσαλονίκη. Εκεί θα γίνει δεκτός από τον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια ενώ επόμενος σταθμός της επίσκεψης Πομπέο στην Ελλάδα θα είναι η Κρήτη και συγκεκριμένα τα Χανιά όπου θα τον υποδεχτεί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Όπως είναι φυσικό το θέμα των διερευνητικών επαφών θα συζητηθεί, αλλά όπως λέει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ πρωταρχικός στόχος της επίσκεψης είναι να αναδειχθεί ο στρατηγικός χαρακτήρας της διμερούς συνεργασίας, με ιδιαίτερη έμφαση στους τομείς της ενέργειας και της άμυνας.

Έχει τη σημασία του ότι ο Μάικ Πομπέο θα βρεθεί τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και στη Κρήτη αντί για την Αθήνα, ενώ την επίσκεψής του στην Ελλάδα δεν θα ακολουθήσει επίσκεψη στην Τουρκία.

Τα μηνύματα των ΗΠΑ

Τα μηνύματα των Αμερικανών είναι δύο: Πρώτον το ενδιαφέρον τους για τη Βόρεια Ελλάδα στο πλαίσιο του ανταγωνισμού τους με τη Ρωσία για το χώρο των Βαλκανίων.

Κατά δεύτερον δεν είναι τυχαίο ότι ο κ. Πομπέο θα επισκεφτεί και τη βάση της Σούδας καθώς αυτή η επίσκεψη συμπίπτει με τις συζητήσεις που γίνονται στην Ουάσιγκτον για τη μεταφορά της αμερικανικής βάσης του Ιντσιρλίκ.

Οι τουρκικές προκλήσεις

Η επίσκεψη Πομπέο έρχεται σε μία χρονική  συγκυρία όπου Ελλάδα και Τουρκία είναι έτοιμες να καθίσουν ξανά στο τραπέζι.

Ωστόσο η Άγκυρα δε χάνει ευκαιρία να δυναμιτίζει το κλίμα, γεγονός που αναμένεται να τεθεί στις συναντήσεις που θα έχει ο Αμερικανός ΥΠΕΞ με τον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια στη Θεσσαλονίκη και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στα Χανιά.

Τα τελευταία δύο- τρία 24ωρα υπάρχει μια διαδοχή γεγονότων που δείχνουν συγκεκριμένες προθέσεις και φαινομενικά ένα «διπλό πρόσωπο» από πλευράς του Ταγίπ Ερντογάν.