Στη Βουλή τον Οκτώβριο σχέδιο νόμου για τη φοροδιαφυγή – Τα 10 «όπλα» του ΥΠΕΘΟ 

Εντός του μήνα αναμένεται να κατατεθεί σχέδιο νόμου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, που έχει αναδειχθεί ως μείζον προς αντιμετώπιση ζήτημα λόγω και της δημοσιονομικής επιταγής για περαιτέρω τόνωση των εσόδων, προκειμένου να καλυφθεί η ανελαστική απαίτηση για πρωτογενή πλεονάσματα.

Πηγές από το υπουργείο αναφέρουν ότι στόχος είναι το 2026 το επιπλέον ποσό που θα προκύψει για τον κρατικό κορβανά σε μόνιμη και ετήσια βάση να είναι επιπλέον 2 δισ. ευρώ.

Τα εν λόγω επιπλέον αυτά έσοδα σε συνδυασμό με την μεγέθυνση της οικονομίας, θα καλύψουν μέρος ή το σύνολο των πιθανών επιπλέον κοινωνικών παροχών ή μείωσης της φορολογίας.

Οι υπολογισμοί γίνονται με βάση το κενό ΦΠΑ, όπως αυτό μετριέται από την Κομισιόν. Όπως μάλιστα σημειώνουν πηγές από το υπουργείο Οικονομικών είναι και το μόνο αντικειμενικό στοιχείο που μπορεί να μετρήσει την φοροδιαφυγή.

Στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι τα σχεδιαζόμενα μέτρα θα φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα, δηλαδή την αποκάλυψη αδήλωτων εισοδημάτων.

Το οπλοστάσιο

1. Καθίστανται υποχρεωτικά μέσα στο 2024 τα ηλεκτρονικά τιμολόγια και καταργούνται τα «χειρόγραφα».
2. Κατά το 2024 εφαρμόζονται καθολικά τα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA) και κλείνουν τα «παράθυρα» για εικονικές ή «φουσκωμένες» δαπάνες, οι οποίες αφθονούσαν στα χειρόγραφα βιβλία εσόδων-εξόδων. Συγκεκριμένα: (α) τα έσοδα που δηλώνονται από κάθε φορολογούμενο, δεν θα μπορεί πλέον να είναι λιγότερα από αυτά που γνωρίζει η ΑΑΔΕ ότι προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταμειακές-POS), (β) ως τιμολόγια εξόδων που μειώνουν (εκπίπτουν) το φορολογητέο εισόδημα, θα μετράνε μόνον όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA.
3. Επεκτείνεται η υποχρέωση κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν την υποχρέωση βάσει Κωδικού Δραστηριότητος (ΚΑΔ). Αν και δεν θα είναι υποχρεωτικό να πληρώνουν όλοι με τραπεζικές κάρτες, θα είναι υποχρεωτικό για τις επιχειρήσεις να αποδέχονται τις ηλεκτρονικές πληρωμές, αν και εφόσον ο πελάτης το επιθυμεί ή δεν έχει πάνω του μετρητά.
4. Ολοκληρώνεται η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS (αφορά 450.000 περίπου επιχειρήσεις). 
5. Ενεργοποιείται το ψηφιακό δελτίο αποστολής (πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως πριν από το τέλος του ίδιου έτους) με στόχο να γίνεται σε πραγματικό χρόνο (real time) η παρακολούθηση των διακινούμενων αγαθών.
6. Αυξάνεται το πρόστιμο χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ, σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής, με ενίσχυση των ελέγχων για εφαρμογή του μέτρου μέσω ψηφιακής πληροφόρησης. 
7. Για να μην υπάρχουν προβλήματα τραπεζικών χρεώσεων για τις επιχειρήσεις από τις αυξημένες ηλεκτρονικές συναλλαγές που θα είναι υποχρεωμένες να δέχονται, η κυβέρνηση θα προωθήσει ακόμα περισσότερο την υπηρεσία IRIS, η οποία δίνει τη δυνατότητα αποστολής χρημάτων μέσω κινητού από τον πελάτη, χωρίς να απαιτείται το IBAN της επιχείρησης, αλλά και χωρίς καμία χρέωση και καμία απολύτως τραπεζική προμήθεια, για ποσά μέχρι 500 ευρώ ημερησίως.
8. Αποκλείονται οι παραβάτες λαθρεμπορίας από συνεργασία με όλες τις εταιρίες εμπορίας καυσίμων, με νομοθετική ρύθμιση με την οποία θεσμοθετείται η υποχρέωση λήψης μέτρων «δέουσας επιμέλειας» σε ολόκληρη εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων. Θα δημιουργηθεί ειδικό Μητρώο παραβατών και θα απαγορεύεται κάθε συνεργασία με παραβάτες λαθρεμπορίας. Πέραν των μέτρων κατά της φοροδιαφυγής, θεσπίζεται παράλληλα και μια νέα υποχρέωση σε μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 2 εκατ. ευρώ: η υποχρεωτική ιδιωτική ασφάλιση που θα τις καλύπτει για ζημιές πλημμύρα, σεισμό και πυρκαγιά και να αφορά το κτίριο, τα μηχανήματα, τον εξοπλισμό και τα αποθέματα. Από 1/1/2024 οι επιχειρήσεις αυτές δεν θα αποζημιώνονται από την κρατική αρωγή!

9. Θεσμοθετείται η υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Τα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων θα αναγράφουν υποχρεωτικά την εξόφληση του τιμήματος μεταβίβασης αποκλειστικά με τραπεζικά μέσα πληρωμής.  
10. Θεσμοθετείται η πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) μέσω χρεωστικών καρτών. Σε συνδυασμό με την διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, το μέτρο αποκλείει τη διοχέτευση των επιδομάτων προς την παραοικονομία.