Στην Άγκυρα ο Μητσοτάκης: Οι στόχοι και οι προσδοκίες από τη συνάντηση με τον Ερντογάν
Mε στόχο να διατηρούνται ανοικτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και στο ανώτατο επίπεδο, ώστε οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις να προχωρούν στο επόμενο βήμα, αλλά και να γίνει από τους δύο ηγέτες η επισκόπηση της προόδου σε επίπεδο διμερών σχέσεων αλλά και στους τομείς συνεργασίας, που έχουν συμφωνηθεί ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, επισκέπτεται σήμερα Δευτέρα την ‘Αγκυρα, όπου θα συναντηθεί με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του Προέδρου της Τουρκίας του και ανταποδίδοντας στην επίσκεψη του κ. Ερντογάν στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο, όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές.
Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στις 15:30 στο Προεδρικό Μέγαρο. Θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες των αντιπροσωπειών και δηλώσεις των δύο ηγετών στον Τύπο. Στη συνέχεια, ο Πρωθυπουργός θα παρακαθίσει σε δείπνο που θα παραθέσει ο Πρόεδρος της Τουρκίας.
Πρόκειται, όπως σημειώνουν τα ίδια πρόσωπα για την πρώτη επίσκεψη του πρωθυπουργού στην ‘Αγκυρα – τον Μάρτιο του 2022 είχε βρεθεί στην Κωνσταντινούπολη και είχε γευματίσει με τον Πρόεδρο της Τουρκίας – αλλά και η πρώτη επίσκεψη Έλληνα Πρωθυπουργού στην τουρκική πρωτεύουσα τα τελευταία πέντε χρόνια. Κυβερνητικές πηγές υπενθυμίζουν, μάλιστα, ότι κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας τον περασμένο Δεκέμβριο στην Αθήνα οι δύο ηγέτες είχαν υιοθετήσει την Διακήρυξη των Αθηνών, ενώ είχαν υπογραφεί 15 Μνημόνια συνεργασίας ανάμεσα στις δύο πλευρές. Τα ίδια πρόσωπα προϊδεάζουν ότι κατά τη διάρκεια της συνάντησης αναμένεται να συζητηθούν όλα τα θέματα της διμερούς ατζέντας, ενώ αναμένεται να οριστεί και το χρονοδιάγραμμα των επόμενων επαφών σε επίπεδο πολιτικού διαλόγου, θετικής ατζέντας και Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ). Επίσης, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές αναμένεται ακόμη να επιβεβαιωθεί η επόμενη συνάντηση των δύο ηγετών κατά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, με τους δύο ηγέτες να συμπίπτουν επίσης και στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, τον προσεχή Ιούλιο στην Ουάσιγκτον.
Κυβερνητικές πηγές επιβεβαιώνουν, εξάλλου, ότι ο πρωθυπουργός θα θέσει στον Πρόεδρο της Τουρκίας και το ζήτημα της μετατροπής της Μονής της Χώρας σε μουσουλμανικό τέμενος. Τα ίδια πρόσωπα επισημαίνουν άλλωστε, ότι ήδη πραγματοποιήθηκε ο νέος κύκλος συναντήσεων στη βάση των τριών αξόνων που είχαν συμφωνήσει οι δύο ηγέτες τον περασμένο Ιούλιο στο Βίλνιους (πολιτικός διάλογος, Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, θετική ατζέντα) και τις οποίες είχαν συμφωνήσει Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην τελευταία συνάντησή τους. Σημειώνεται, δε, ότι πρόκειται για την τέταρτη συνάντηση που θα έχει ο Πρωθυπουργός με τον Πρόεδρο της Τουρκίας μετά την επανεκλογή αμφοτέρων (η πρώτη είχε πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο του 2023 στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, η δεύτερη στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και η τρίτη στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο). Κυβερνητικές πηγές υπογραμμίζουν ότι η επανενεργοποίηση των επαφών και των διαύλων επικοινωνίας ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία τους τελευταίους μήνες έχει ήδη μετρήσιμα αποτελέσματα και παραπέμπουν στην εφαρμογή της διευκόλυνσης της βίζας για Τούρκους πολίτες σε 10 νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, στη σχεδόν μηδενική παραβατικότητα στον αέρα ελέω της εμπέδωσης θετικού κλίματος, αλλά και στη καλύτερη συνεργασία με τις τουρκικές αρχές στο Μεταναστευτικό και στη συνολική μείωση των ροών, παρά τις αυξομειώσεις. Κυβερνητικές πηγές τονίζουν ωστόσο ότι «οι διαφωνίες προφανώς παραμένουν. Το σημαντικό είναι αυτές να μην οδηγούν σε κρίσεις. Το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε και δεν γίνονται βήματα για την διαμόρφωση ενός καλύτερου κλίματος και την επένδυση στη θετική ατζέντα».
Τέλος, οι ίδιες πηγές ξεκαθαρίζουν σε ό,τι αφορά στα θαλάσσια πάρκα ότι «η θέση της ελληνικής κυβέρνησης ήταν από την πρώτη στιγμή σαφής. Η Ελλάδα, σεβόμενη το Διεθνές Δίκαιο και ιδίως το Δίκαιο της θάλασσας και με σταθερό έρεισμα στην κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα, θα προχωρήσει στη δημιουργία θαλάσσιων πάρκων επί τη βάσει περιβαλλοντικών κριτηρίων, σύμφωνα με τον προγραμματισμό της».
Μητσοτάκης: Ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας ακόμη και σε περιόδους έντασης
Λίγες ώρες πριν την επίσκεψή του στην Άγκυρα για τη συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στην τουρκική εφημερίδα Milliyet και τον διευθυντή της, Özay Şendir, ανέφερε ότι «οι ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι περίπλοκες και φορτισμένες με ιστορία και συναισθήματα. Αυτό δεν θα αλλάξει ποτέ. Αυτό που μπορούμε να αλλάξουμε είναι την οπτική μας: αντί να βλέπουμε ένα γρίφο που δεν λύνεται, θα πρέπει να επικεντρωθούμε στην ενίσχυση μιας θετικής ατζέντας και να επιδιώξουμε τη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών και των λαών μας».
«Οφείλουμε στον ελληνικό και τον τουρκικό λαό και στις επόμενες γενιές να συνεχίσουμε σε μια εποικοδομητική πορεία. Και έχουμε ευθύνη ως ηγέτες στην ίδια περιοχή να είμαστε δυνάμεις περιφερειακής σταθερότητας, και όχι αντιπαράθεσης.
Αυτός δεν είναι ο εύκολος δρόμος. Είναι ένας δύσκολος δρόμος και θα υπάρξουν εμπόδια. Αλλά δεν βλέπω τον λόγο για τον οποίο δεν θα πρέπει να προσπαθήσουμε, όταν προηγούμενοι ηγέτες των χωρών μας το πέτυχαν, υπό πολύ πιο δύσκολες συνθήκες. Η βελτίωση των σχέσεων θα είναι προς όφελος και των δύο λαών και της περιοχής» πρόσθεσε σχετικά ο ίδιος.
«Οι σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας έχουν τη δική τους ιστορία. Είναι μια εξίσωση με δύο παίκτες. Ωστόσο, καμία χώρα στον σύγχρονο κόσμο δεν ευημερεί ή εξελίσσεται απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο, ή εκτός του ευρύτερου περιφερειακού και διεθνούς πλαισίου. Δρούμε και αλληλεπιδρούμε με άλλους παίκτες, επηρεαζόμαστε από αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο. Δείτε για παράδειγμα τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία άλλαξε εντελώς το γεωπολιτικό τοπίο και τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες», είπε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός.
Ερντογάν: Η έγερση ζητημάτων κυριαρχίας δεν βλάπτει τον διάλογο
Εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη παραχώρησε ενόψει της επικείμενης συνάντησής του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην “Καθημερινή της Κυριακής” και τον ανταποκριτή της στην Τουρκία, Μανώλη Κωστίδη.
Στην συνέντευξη, ο Τούρκος πρόεδρος υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, ότι τα προβλήματα πρέπει να επιλύονται ως πακέτο και πως όλοι πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι δύσκολο για μια ενεργειακή πλατφόρμα που δεν περιλαμβάνει την Τουρκία να επιτύχει στην περιοχή, ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο. Επίσης, επισημαίνει ότι «η Τουρκία και η Ελλάδα μοιραζόμαστε όχι μόνο την ίδια γεωγραφία, αλλά και πολλά κοινά στοιχεία με ιστορική διάσταση. Φυσικά, υπάρχουν θέματα στα οποία διαφωνούμε, αλλά ο αριθμός των θεμάτων στα οποία μπορούμε να συμφωνήσουμε δεν είναι μικρός. Μιλώντας ανοιχτά και με θάρρος για όλα τα θέματα συνολικά, μπορούμε να κάνουμε βήματα προς την κατεύθυνση της λύσης».
Αναφορικά με τα Ελληνο-τουρκικά, ο κ.Ερντογάν μιλά τόσο για διαφορές όπως η υφαλοκρηπίδα και το τουρκολιβυκό μνημόνιο, όσο και για τα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο, με αφορμή τα οποία η Τουρκία ήγειρε πάλι ζήτημα κυριαρχίας επί των μικρών, ακατοίκητων νησιών. Όπως σημειώνει η εφημερίδα, ο Τούρκος πρόεδρος απάντησε γραπτώς στις ερωτήσεις της, οι οποίες είχαν υποβληθεί προτού ανακύψει η εφαρμογή της απόφασης για τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί.
