Στις κάλπες αύριο οι Βαυαροί – Οι φόβοι του Βερολίνου

Με δύο μεγάλες συγκεντρώσεις, οι Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) και οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) ρίχνουν την αυλαία του προεκλογικού αγώνα ενόψει των αυριανών κρίσιμων περιφερειακών εκλογών στη Βαυαρία.

Σύμφωνα με την Deutsche Welle, όπως δείχνουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, τόσο οι συντηρητικοί όσο και το SPD αναμένεται να υποστούν ιστορική καθίζηση. Με δεδομένο ότι ακόμη και οι ίδιοι οι Χριστιανοκοινωνιστές θεωρούν μη αναστρέψιμη τη διαφαινόμενη απώλεια της αυτοδυναμίας, το ενδιαφέρον εστιάζεται πλέον αποκλειστικά και μόνο στο ερώτημα πόσο μεγάλη θα είναι η καθίζηση.

Προς απώλεια της αυτοδυναμίας

Σύμφωνα με το «πολιτικό βαρόμετρο» που δημοσίευσε το βράδυ της Πέμπτης η γερμανική δημόσια τηλεόραση ZDF, η CSU λαμβάνει όπως και σε προηγούμενες δημοσκοπήσεις μόλις 34% στην πρόθεση ψήφου. Οι μεγάλοι νικητές της ερχόμενης Κυριακής θα είναι, εκτός απροόπτου, οι Πράσινοι (Grüne) που αναδεικνύονται δεύτερη δύναμη λαμβάνοντας 19%, δέκα περίπου ποσοστιαίες μονάδες περισσότερες σε σχέση με τις βαυαρικές εκλογές του 2013. Ακολουθούν οι Σοσιαλδημοκράτες που, χάνοντας οκτώ περίπου μονάδες ,κατρακυλούν στο 12%, οι Ελεύθεροι Ψηφοφόροι (Freie Wähler) με 10% και το εθνολαϊκιστικό AfD (Alternative für Deutschland) επίσης με 10%. Μάχη για να ξεπεράσουν τον εκλογικό σκόπελο του 5% δίνουν Φιλελεύθεροι και Αριστερά (Linke) που συγκεντρώνουν 5,5% και 4% αντίστοιχα. Τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης θα πρέπει όμως να αντιμετωπιστούν με προσοχή. Σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες δηλώνουν αναποφάσιστοι για το ποιο κόμμα θα ψηφίσουν την Κυριακή.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία εξήντα χρόνια και συγκεκριμένα από το 1958 τα ποσοστά της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης σε τοπικές εκλογές στη Βαυαρία δεν έχουν πέσει ποτέ κάτω από το 43%. Το 1974 και το 2013 μάλιστα ξεπέρασαν ακόμη και το 60%. Στις τελευταίες εκλογές του 2013 είχε λάβει 47,7%.Σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν την Κυριακή οι δημοσκοπήσεις και οι συντηρητικοί περιοριστούν όντως στο 30-35%, τότε θα απολέσουν και την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών και θα πρέπει να αναζητήσουν εταίρους για να σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού. Κάτι ιδιαίτερα ασυνήθιστο για βαυαρικά δεδομένα, ωστόσο όχι πρωτόγνωρο. Η τελευταία φορά που η CSU έχασε την αυτοδυναμία ήταν το 2008, όταν αναγκάστηκε να συγκυβερνήσει με τους Φιλελεύθερους (FDP), και πριν από αυτό, το 1958.

Πιθανές συνεργασίες

Μοναδικό εφικτό μετεκλογικό σενάριο, βάσει των τελευταίων δημοσκοπήσεων, είναι μια συγκυβέρνηση των Χριστιανοκοινωνιστών με τους Πράσινους. Ο επικεφαλής των τελευταίων Ρόμπερτ Χάμπεκ ωστόσο έχει θέσει ως βασική προϋπόθεση μια σαφή αλλαγή πλεύσης των συντηρητικών. Όπως υπογράμμισε προ ημερών μιλώντας στην Augsburger Allgemeine, φυσικά και οι Πράσινοι θέλουν να συνδιαμορφώνουν πολιτικές, ωστόσο εάν η CSU επιμείνει σε μια «αντιευρωπαϊκή πολιτική» και συνεχίσει να θέλει να χτίζει σύνορα, τότε οι συνομιλίες δεν θα έχουν καμία απολύτως τύχη.

Το μεγάλο ερώτημα της επόμενης μέρας αφορά βέβαια και στο προσωπικό πολιτικό μέλλον του νυν προέδρου της CSU και ομοσπονδιακού υπουργού Εσωτερικών Ζέεχοφερ και κατ’ επέκταση στον αντίκτυπο που θα έχουν οι κάλπες στο Βερολίνο. Δεδομένου ότι ο κεντρικός υποψήφιος του κόμματος και νυν πρωθυπουργός Μάρκους Ζέντερ ρίχνει προκαταβολικά την ευθύνη της διαφαινόμενης ιστορικής καθίζησης στον Ζεεχόφερ, θα πρέπει να θεωρούνται μάλλον μετρημένες οι ώρες του τελευταίου στην προεδρία του κόμματος και στον υπουργικό θώκο. Αναλυτές πάντως εκτιμούν ότι μετά από ενδεχόμενη απομάκρυνση του συντηρητικού πολιτικού, ο οποίος χρεώνεται τις μέχρι στιγμής σοβαρότερες κρίσεις της τέταρτης διακυβέρνησης Μέρκελ, θα μπορέσει να επέλθει επιτέλους ηρεμία στον κυβερνητικό συνασπισμό στο Βερολίνο.

Σόιμπλε: Η Μέρκελ δεν είναι πια αδιαμφισβήτητη

Εν τω μεταξύ, όπως μεταδίδει η Deutsche Welle, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε πως η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ «δεν είναι πλέον τόσο αδιαμφισβήτητη» όπως τις προηγούμενες τετραετίες. Σε συνέντευξη του στο δημόσιο ραδιοφωνικό σταθμό SWR, ο πρόεδρος της γερμανικής Βουλής θεωρεί πάντως «πιθανή» την επανεκλογή της στην προεδρία των Χριστιανοδημοκρατών στο κομματικό συνέδριο τον προσεχή Δεκέμβριο – εφόσον η ίδια το θελήσει. Ο κ. Σόιμπλε δεν αποκλείει όμως ακόμη και το ενδεχόμενο να αποσυρθεί η κ. Μέρκελ. Αποφασιστικοί παράγοντες θα είναι οι εκλογές στη Βαυαρία την Κυριακή και τα αποτελέσματα για τους Χριστιανοκοινωνιστές (CSU), αλλά πολύ περισσότερο για το ίδιο της το κόμμα, το CDU, σε δύο εβδομάδες στο κρατίδιο της Έσσης. Οι εκλογές «θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μεγάλες αλλαγές» και ενδεχομένως «να έχουν και επιπτώσεις για την ομοσπονδιακή πολιτική και συνεπώς και για το κύρος της καγκελαρίου», εκτιμά ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Ενώ εκφράζεται υπέρ της συνέχισης του μεγάλου συνασπισμού στο Βερολίνο, ο χριστιανοδημοκράτης πολιτικός δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να αυξηθεί η εσωκομματική πίεση στους συγκυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες να αποχωρήσουν από την κυβέρνηση σε περίπτωση που υποστούν σοβαρές απώλειες στις εκλογικές αναμετρήσεις στα δύο κρατίδια. Αλλά και η ίδια η Άγκελα Μέρκελ φαίνεται να μην αποκλείει εξελίξεις στον κυβερνητικό συνασπισμό. Απαντώντας σε δημοσιογραφική ερώτηση για τις πιθανές συνέπειες των εκλογών της Βαυαρίας σε ό,τι αφορά τη σταθερότητα του συνασπισμού με τους Σοσιαλδημοκράτες, δήλωσε πως και η ίδια γνωρίζει «ότι δεν ζούμε σε πολύ εύκολες εποχές».

Σύμφωνα πάντως με πολιτικούς αναλυτές, η αβεβαιότητα για το τι μέλλει γενέσθαι δεν αφορά μόνο τον κυβερνητικό συνασπισμό στο Βερολίνο και την καγκελάριο. Ερωτηματικά τίθενται και για την παραμονή στα αξιώματα τους μετά τις εκλογές και για την πρόεδρο των Σοσιαλδημοκρατών Αντρέα Νάλες, όπως επίσης για τον πρόεδρο των βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών και υπουργό Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ. Όμως και και το μέλλον του πρωθυπουργού της Βαυαρίας Μάρκους Ζέντερ θεωρείται αβέβαιο σε περίπτωση που το ποσοστό του CSU πέσει κάτω από 30%.