Στουρνάρας προς κυβέρνηση: Δώστε την είσπραξη και διαχείριση του ΕΝΦΙΑ στους δήμους – Τα επιχειρήματα της πρότασης
Τη δυνατότητα να εισπράττουν απευθείας τον ΕΝΦΙΑ προτείνει να αποκτήσουν οι Δήμοι, σύμφωνα με την πρόταση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα. Στην ετήσια έκθεση για την ελληνική οικονομία, ο κεντρικός τραπεζίτης επαναφέρει τη συζήτηση για τη φορολογική αποκέντρωση, δίνοντας έμφαση στον φόρο ακίνητης περιουσίας ως βασικό εργαλείο ενίσχυσης της τοπικής οικονομικής αυτονομίας.
Σήμερα, μόλις το 2,94% των φορολογικών εσόδων στην Ελλάδα διαχειρίζονται από τις τοπικές αρχές – τη στιγμή που ο μέσος ευρωπαϊκός όρος ξεπερνά το 12%. Η μεταφορά του ΕΝΦΙΑ στους Δήμους, σύμφωνα με την ΤτΕ, θα μπορούσε να μεταβάλει ριζικά αυτή την εικόνα, περιορίζοντας τη γραφειοκρατία και δίνοντας στους ΟΤΑ τη δυνατότητα να αξιοποιούν τα έσοδα για τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών.
Το επιχείρημα υπέρ της αλλαγής βασίζεται στην εγγύτητα των τοπικών αρχών στη φορολογική βάση. Οι Δήμοι γνωρίζουν καλύτερα τα ακίνητα και τη χρήση τους, γεγονός που τους καθιστά πιο αποτελεσματικούς στον εντοπισμό αδήλωτων εισοδημάτων και στη στόχευση των δαπανών. Παράλληλα, το γεγονός ότι οι φόροι επιστρέφουν με τη μορφή έργων και υπηρεσιών στις τοπικές κοινωνίες ενισχύει τη φορολογική συνείδηση.
Η Τράπεζα της Ελλάδος αναγνωρίζει ότι η εφαρμογή της πρότασης δεν είναι χωρίς προκλήσεις. Η έλλειψη τεχνογνωσίας και εξειδικευμένου προσωπικού στους περισσότερους Δήμους, η ανάγκη για νέα διοικητικά εργαλεία, αλλά και ο κίνδυνος κακοδιαχείρισης είναι ζητήματα που απαιτούν προσεκτικό σχεδιασμό. Όμως, τα οφέλη –τόσο σε επίπεδο διαφάνειας όσο και σε αποτελεσματικότητα δημοσιονομικής διαχείρισης– θεωρούνται σημαντικά.
Ο ΕΝΦΙΑ, ως φόρος με χαμηλά περιθώρια φοροδιαφυγής, μπορεί να μετατραπεί σε σταθερή βάση εσόδων για την τοπική αυτοδιοίκηση. Οι προτάσεις περιλαμβάνουν ακόμη τη δυνατότητα προοδευτικής φορολόγησης ή εκπτώσεων για ευάλωτες ομάδες, ακολουθώντας πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Παράλληλα, η τοπική διαχείριση ενισχύει τη λογοδοσία των δημοτικών αρχών προς τους πολίτες.
