Τα αγαπημένα σας σνακ πρόκειται να γίνουν πιο ακριβά τώρα που η Ινδονησία απαγόρευσε όλες τις εξαγωγές φοινικέλαιου

του Nicholas Gordon

Oreo, Nutella, Doritos: Τα σνακ στο καλάθι με τα ψώνια σας μπορεί σύντομα να γίνουν ακόμη πιο ακριβά, αφότου η Ινδονησία επέκτεινε την απαγόρευση εξαγωγής ενός συστατικού που είναι ζωτικής σημασίας για τα περισσότερα συσκευασμένα προϊόντα παγκοσμίως – το φοινικέλαιο.

Την Τετάρτη, λίγες ημέρες αφότου η κυβέρνηση της Τζακάρτα εφάρμοσε μια μικρότερη απαγόρευση στην εξαγωγή μαγειρικού λαδιού με βάση τους φοίνικες, το νησιωτικό κράτος επέκτεινε το εμπάργκο του για να καλύψει όλες τις εξαγωγές του βρώσιμου λαδιού -συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων ραφιναρισμένου φοινικέλαιου που χρησιμοποιούνται σε τρόφιμα και άλλα καταναλωτικά προϊόντα, όπως τα καλλυντικά.

Ως ο μεγαλύτερος προμηθευτής φοινικέλαιου στον κόσμο, που παρέχει πάνω από το ήμισυ της παγκόσμιας προσφοράς, η αιφνιδιαστική απαγόρευση εξαγωγών της Ινδονησίας θα πλήξει σκληρά τους μεγάλους κατασκευαστές. Η απαγόρευση είναι «μία από τις μεγαλύτερες πράξεις γεωργικού εθνικισμού μέχρι στιγμής κατά τη διάρκεια αυτής της αύξησης των τιμών των τροφίμων», δήλωσε στο Bloomberg ο Tobin Gorey, διευθυντής γεωργικής στρατηγικής στην Commonwealth Bank of Australia.

Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί καταναλωτικών αγαθών στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των Unilever, Nestlé, Procter & Gamble και Ferrero, καταναλώνουν εκατοντάδες χιλιάδες τόνους φοινικέλαιο κάθε χρόνο. Η εξεύρεση εναλλακτικών προμηθειών θα αυξήσει το κόστος παραγωγής και οι καταναλωτές είναι πιθανό να πληρώσουν το τίμημα.

Ακολουθεί ένας κατάλογος με τους τρόπους με τους οποίους χρησιμοποιείται αυτό το κρίσιμο βρώσιμο έλαιο σε όλο τον κόσμο – και τι μπορεί να επηρεαστεί από την απαγόρευση των εξαγωγών σοκ της Ινδονησίας.

Σνακ και επεξεργασμένα τρόφιμα

Το φοινικέλαιο υπάρχει περίπου στο ήμισυ όλων των συσκευασμένων προϊόντων που πωλούνται στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων δημοφιλών εμπορικών σημάτων όπως τα μπισκότα Oreo της Mondelez και το άλειμμα Nutella της Ferrero. Σύμφωνα με την ίδια την ιστοσελίδα της, μόνο η Mondelez αγοράζει περίπου το 0,5% της συνολικής παγκόσμιας προσφοράς φοινικέλαιου για τα προϊόντα της.

Οι κατασκευαστές τροφίμων προτιμούν το φοινικέλαιο για την υφή του και την έλλειψη γεύσης ή οσμής – πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να προσθέσει πυκνότητα και ουσία στα τρόφιμα χωρίς να επηρεάζει τη γεύση. Το φοινικέλαιο δεν περιέχει επίσης τρανς λιπαρά, οπότε πολλοί κατασκευαστές το προωθούν ως μια πιο υγιεινή εναλλακτική λύση στο βούτυρο και σε άλλα λιπαρά πρόσθετα τροφίμων. Ωστόσο, τα οφέλη του φοινικέλαιου για την υγεία σε σχέση με τα εναλλακτικά προϊόντα είναι συζητήσιμα.

Καλλυντικά και προϊόντα οικιακής χρήσης

Περίπου το 70% όλων των καλλυντικών προϊόντων των ΗΠΑ χρησιμοποιούν κάποια συστατικά με βάση το φοινικέλαιο, ενώ η ουσία είναι διάσπαρτη και στα προϊόντα καθαρισμού. Οι αφριστικοί παράγοντες σε σαπούνια, σαμπουάν και απορρυπαντικά συχνά βασίζονται σε φοινικέλαιο. Η L’Oréal, για παράδειγμα, σημειώνει στην ιστοσελίδα της ότι χρησιμοποιεί φοινικέλαιο λόγω των ενυδατικών ιδιοτήτων του, της ικανότητάς του να αφρίζει και να μαλακώνει, και της υφής του. Εντωμεταξύ, η P&G χρησιμοποιεί το 0,8% της παγκόσμιας προσφοράς φοινικέλαιου, κυρίως στα προϊόντα περιποίησης υφασμάτων και ομορφιάς της.

Καύσιμα

Το φοινικέλαιο μπορεί να μετατραπεί σε βιοντίζελ, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κανονικούς κινητήρες ντίζελ χωρίς τροποποιήσεις.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση συνήθιζε να μετατρέπει το μεγαλύτερο μέρος των εισαγωγών φοινικέλαιου σε ενέργεια, με σχεδόν τα δύο τρίτα των εισαγωγών να πηγαίνουν για βιοντίζελ, παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θέρμανση το 2018. Ωστόσο, η ΕΕ δήλωσε ότι θα καταργήσει σταδιακά τα καύσιμα με βάση το φοινικέλαιο έως το 2030, λόγω της διαμάχης σχετικά με τις περιβαλλοντικές ζημιές του φοινικέλαιου, όπως η αποψίλωση των δασών, οι δασικές πυρκαγιές και η απώλεια της βιοποικιλότητας.

Παρόλα αυτά, η Ινδονησία και η Μαλαισία υποστηρίζουν το βιοντίζελ από φοινικέλαιο ως έναν τρόπο μείωσης της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα. Η Ινδονησία απαιτεί από τα διυλιστήρια πετρελαίου της να αναμειγνύουν βιοντίζελ στα καύσιμα μεταφορών σε ποσοστό 30% – ένα επίπεδο που προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια.

Μαγειρικό λάδι

Το φοινικέλαιο είναι μια δημοφιλής επιλογή μαγειρικού λαδιού στην Ασία, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας, του μεγαλύτερου εισαγωγέα φοινικέλαιου στον κόσμο. Αλλά η απαγόρευση της Ινδονησίας σημαίνει ότι τα νοικοκυριά και τα εστιατόρια θα πρέπει πλέον να αγοράζουν το φοινικέλαιο από κάπου αλλού.

Ακόμη και όσοι δεν χρησιμοποιούν φοινικέλαιο για μαγείρεμα μπορεί να δουν αυξημένες τιμές, καθώς οι μάγειρες αναζητούν εναλλακτικά φυτικά έλαια για τις ανάγκες τους σε τηγάνισμα. Η παγκόσμια έλλειψη βρώσιμων ελαίων πιέζει τις παγκόσμιες αγορές – εν μέρει λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, μεγάλη παραγωγό ηλιέλαιου – και αναγκάζει ορισμένα σούπερ μάρκετ του Ηνωμένου Βασιλείου να πουλάνε με «δελτίο» τα φυτικά έλαια στους αγοραστές.