Τα επιχειρηματικά βήματα που θα μας οδηγήσουν στην εποχή του 5G

Ένα ίσως είναι το σημαντικότερο ερώτημα που επικρατεί αυτή τη στιγμή στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κόσμου. Πώς θα είναι ψηφιακά έτοιμες να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις τις νέας δεκαετίας. Ναι, φυσικά υπάρχουν πολλά ακόμη ζητήματα να λυθούν, όπως η επιστροφή στη νέα κανονικότητα, η εξασφάλιση της απαραίτητης ρευστότητας και η δυνατότητα ανάπτυξης σε υπάρχουσες, αλλά και νέες αγορές.

Όμως στο τέλος της ημέρας, καµία επιχείρηση δεν µπορεί να µη διερευνά το µέλλον της και τη θέση της σε ένα περιβάλλον που «τρέχει» µε πολύ γρηγορότερες ταχύτητες απ’ ό,τι στο παρελθόν. «Κλειδί» γι’ αυτήν την εξέλιξη αποτελεί η ανάπτυξη της πέµπτης γενιάς ασύρµατων δικτύων. Το πιο γνωστό µας «5G» βρίσκεται στην αρχή της διαδροµής του και ήδη τα στελέχη επιχειρήσεων αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα της ανάπτυξής του.

Σύµφωνα µε πρόσφατη παγκόσµια µελέτη της Accenture, η οποία πραγµατοποιήθηκε µε τη συµµετοχή περισσότερων από 2.600 στελεχών τεχνολογίας και επιχειρήσεων από 12 διαφορετικούς κλάδους σε 11 χώρες, το 79% εξ αυτών παραδέχεται πως το 5G δεν θα αλλάξει απλώς τα δεδοµένα, αλλά θα έχει τεράστιο αντίκτυπο σε σχέση µε οποιαδήποτε προηγούμενη εξέλιξη της ασύρµατης τεχνολογίας.

Η ερευνά, επίσης, ανέδειξε µεγάλη αβεβαιότητα σχετικά µε την τεχνολογία 5G. Ενδεικτικά, µόνο δύο στους πέντε πιστεύουν ότι η µεταφορά δεδοµένων σε πραγµατικό χρόνο, η υψηλή χωρητικότητα και η ταχύτερη εξυπηρέτηση θα φέρουν επανάσταση στον κλάδο τους τα επόµενα πέντε χρόνια. Την ίδια στιγµή, το 63% των στελεχών πιστεύει πως οι ίδιοι δεν έχουν την απαραίτητη γνώση σε ό,τι αφορά τις προκλήσεις που έχει το εγχείρηµα του 5G στον κλάδο τους. Ακόµη, σχεδόν 72% δήλωσαν ότι χρειάζονται βοήθεια για να σχεδιάσουν εφαρµογές χρήσης 5G. Ένα επιπλέον αξιοσηµείωτο αποτέλεσµα της έρευνας αποκαλύπτει ότι το 44% των ερωτηθέντων κρίνει ως κοµβικό τον ρόλο των συµβουλευτικών εταιρειών και των εταιρειών Software/System Integrators.

Η Accenture, µέσω ερευνών που έχει εκπονήσει σε παγκόσµια κλίµακα µε τη χρήση κατάλληλων οικονοµετρικών µοντέλων, έχει ποσοτικοποιήσει τον οικονοµικό αντίκτυπο του 5G τόσο σε επίπεδο ΑΕΠ όσο και απασχόλησης. Ενδεικτικά, για τις ΗΠΑ εκτιµάται ότι έως το 2025 το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 500 δισ. δολάρια λόγω της ανάπτυξης της τεχνολογίας 5G, καθώς και ότι ο αριθµός των θέσεων εργασίας θα αυξηθεί κατά 11 εκατοµµύρια. Αντίστοιχα, συνολικά στα κράτη-µέλη της ΕΕ αναµένεται ότι θα διευρυνθεί κατά  288 δισ. δολάρια µέχρι το 2028 (+1,3%), συµβάλλοντας στη δηµιουργία 1,8 εκατοµµυρίων θέσεων απασχόλησης (+0,8%).

Ένα πρόσθετο καίριο ερώτηµα το οποίο απασχολεί έντονα είναι το ζήτηµα της συνολικής επένδυσης που θα απαιτηθεί για το 5G (νέες φασµατικές περιοχές, κατασκευή ραδιοδικτύου και δικτύου κορµού, ανάπτυξη συµβατών smartphones κ.ά.). Ενδεικτικά, µόνο για τις ΗΠΑ, η Αccenture εκτιµά ότι οι πάροχοι θα χρειαστούν να επενδύσουν 275 δισ. δολάρια σε επτά χρόνια.

Το Fortune µίλησε µε τον Βαγγέλη Καρέλη, Senior Manager Network Services της Accenture Consulting, εν µέσω της εκπόνησης µιας εξαιρετικά ενδιαφέρουσας έρευνας που επιχειρεί να δώσει την πλήρη εικόνα της πορείας του 5G αποκλειστικά για την Ελλάδα. Στόχος µας είναι να µάθουµε πού  βρισκόµαστε σήµερα όσον αφορά στην εξέλιξη του 5G σε παγκόσµιο επίπεδο, πόσο σηµαντικό θα γίνει για τις επιχειρήσεις, αλλά και τι πρέπει να κάνουν από τώρα οι εταιρείες και οι εργαζόµενοι για να µη χάσουν το τεχνολογικό «τρένο» µιας νέας, συναρπαστικής, εποχής.

Σε ποιο επίπεδο βρισκόµαστε σήµερα όσον αφορά την εξέλιξη της τεχνολογίας και των δικτύων 5G;

Το 5G είναι ένα σηµαντικό βήµα προόδου στις τηλεπικοινωνίες, αλλά οι προκλήσεις υλοποίησης και κόστους καθιστούν δύσκολη την ανάπτυξη σε εθνικό επίπεδο για οποιαδήποτε εταιρεία. Ενώ οι ΗΠΑ και η Νότια Κορέα ηγούνται στην εµπορική διάθεσή του, βλέπουµε την Κίνα, την Ευρώπη και την Ιαπωνία να ακολουθούν γρήγορα στην «κούρσα για το 5G». Συγκεκριµένα, στην Ευρώπη, µέχρι το τέλος Μάρτιου του 2020, 27 κράτη της Ε.Ε. είχαν ολοκληρώσει τις δηµόσιες διαβουλεύσεις για το φάσµα, σε 15 κράτη-µέλη έχει ολοκληρωθεί τουλάχιστον µία δηµοπρασία φάσµατος, ενώ σε εννέα επιπλέον κράτη προγραµµατίζεται τουλάχιστον µία δηµοπρασία φάσµατος εντός του 2020, παρόλο που η πρόσφατη συγκυρία µε την επιδηµία του κορωνοϊού ενδέχεται να καθυστερήσει τα σχετικά χρονοδιαγράµµατα. Σχετικά µε την εµπορική διάθεση του 5G στην Ευρώπη, ξεκινώντας από το 2019, αρκετοί πάροχοι ετοίµασαν και τον εµπορικό σχεδιασµό τους, καθώς τα πρώτα συµβατά 5G smartphones ήταν ήδη διαθέσιµα, µε αποτέλεσµα πολλές ευρωπαϊκές χώρες (12) να απολαµβάνουν υπηρεσίες 5G. Η εµπορική διάθεση, πάντως, αφορά µικρές µεµονωµένες περιοχές (κυρίως «hotspots») και υπηρεσίες γρήγορου Ίντερνετ (eMBB), µε την Ε.Ε. να εκτιµά ότι µέχρι το 2025 οι συνδέσεις 5G προβλέπεται να φτάσουν το 1,35 δισεκατοµµύριο (15% των συνολικών συνδέσεων), το 90% εκ των οποίων θα αφορά και πάλι το eMBB.  Στην Ελλάδα τώρα, η εµπορική διάθεση υπηρεσιών που θα βασίζονται στα δίκτυα 5ης γενιάς αναµένεται να ξεκινήσει το α’ εξάµηνο του 2021, αφού έχουν περατωθεί σηµαντικές αποφάσεις και δράσεις σχετικά µε το φάσµα και τις επενδύσεις. Ωστόσο, τα πρόσφατα πιλοτικά προγράµµατα εφαρµογής του 5G από όλους τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, που υποδεικνύουν τη δυναµική της ελληνικής επιχειρηµατικότητας και τεχνογνωσίας, καθιστούν πιθανή την επιτάχυνση της εµπορικής άφιξης του 5G στην ελληνική αγορά.

Ποιες πρακτικές αλλαγές θα φέρει η υιοθέτηση του 5G από τις επιχειρήσεις;

Με τη µετάβαση στην τεχνολογία 5ης γενιάς, η ασύρµατη συνδεσιµότητα θα είναι ταχύτερη, εξαιρετικά αξιόπιστη και θα προσφέρει µεγαλύτερη χωρητικότητα και γρηγορότερη απόκριση, αλλά κυρίως θα αποτελέσει «κλειδί» για την ευφυή διασύνδεση και τον έλεγχο κάθε είδους συσκευής, που µέχρι σήµερα βρίσκεται εκτός δικτύου.

Ο βαθµός στον οποίο κάθε κλάδος της οικονοµίας αναµένεται να επηρεαστεί από την ανάπτυξη και την ευρεία χρήση καινοτόµων εφαρµογών και λύσεων, που θα στηρίζονται στη δικτυακή υποδοµή και συγκριτικά πλεονεκτήµατα του 5G, εξαρτάται από τη «φύση», την ψηφιακή ωριµότητα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του εκάστοτε τοµέα. Ενδεικτικά, οι εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας θα δύνανται µέσω της χρήσης έξυπνων µετρητών (smart meters) σε ευρεία κλίµακα να προσαρµόζουν την παροχή ρεύµατος µε βάση τις πραγµατικές ανάγκες των καταναλωτών, ενώ παράλληλα θα βρίσκονται σε θέση µέσω της παρακολούθησης του δικτύου να περιορίσουν τις απώλειες εσόδων λόγω παραβάσεων (ρευµατοκλοπής). Επίσης, επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο χώρο της βιοµηχανίας ή της παραγωγής και µεταποίησης αγαθών θα βρίσκονται σε θέση να αυτοµατοποιήσουν, µερικά ή ολικά, τις γραµµές παραγωγής τους, µέσω ροµποτικής και έξυπνων αισθητήρων, αυξάνοντας την παραγωγικότητά τους και εξασφαλίζοντας καλύτερες και ασφαλέστερες συνθήκες εργασίας. Συµπερασµατικά, το 5G θεωρούµε ότι θα επηρεάσει τους επιχειρηµατικούς κλάδους στους ακόλουθους τρεις άξονες:

• Βελτίωση της αποτελεσµατικότητάςτους
• Ανάπτυξη νέων καινοτόµων τεχνολογικών εφαρµογών και διαµόρφωσηνέων επιχειρηµατικών µοντέλων
• Διασφάλιση ασφαλέστερων συνθηκών εργασίας, µέσω της υιοθέτησης«έξυπνων» διασυνδεδεµένων λύσεων.

Photo: Φωτ. Προσωπικού Αρχείου

Πέρα από την ίδια την ανάπτυξη της τεχνολογίας του 5G, ποιες άλλες εκκρεµότητες υπάρχουν όσον αφορά στην ανάπτυξη του δικτύου;

Η πορεία προς την ανάπτυξη των δικτύων 5G και την εµπορική διάθεση των εξελιγµένων υπηρεσιών, που αυτά θα προσφέρουν σε καταναλωτές και επιχειρήσεις, δεν θα είναι ούτε εύκολη ούτε απλή. Ως Accenture έχουµε κατηγοριοποιήσει τις επερχόµενες προκλήσεις που το 5G θα κληθεί να υπερκεράσει σε έξι µεγάλες θεµατικές ενότητες:

1. Διαθεσιµότητα και βέλτιστη αξιοποίηση καθεµίας από τις τρεις µπάντες συχνοτήτων (700 MHz, 3,6 GHz και 26 GHz).
2. Προσδιορισµό εκείνων των εφαρµογών και υπηρεσιών που θα σηµειώσουν τη µεγαλύτερη διείσδυση, καθώςεπίσης και χάραξη εµπορικής στρατηγικής.
3. Ανάπτυξη νέων «έξυπνων» συσκευών, smartphones και τερµατικούεξοπλισµού.
4. Ανάπτυξη και κατασκευή του δικτύου.
5. Μετασχηµατισµό της αρχιτεκτονικής των δικτύων προς µία πιο κατανεµηµένη και αποκεντρωµένη δοµή.
6. Συνεχή παρακολούθηση της «συµπεριφοράς» και της απόδοσης τουδικτύου και των εφαρµογών. Υψηλή θέση στην ατζέντα της δηµόσιας συζήτησης για το 5G κατέχει το ζήτηµα της ασφάλειας. Θεωρώ ότι οι εταιρείες πρέπει να αντιµετωπίσουν ολιστικά το θέµα αυτό, προχωρώντας στην υλοποίηση ενός µοντέλου service-oriented αρχιτεκτονικών ασφάλειας, εκµεταλλευόµενες τις δυνατότητες της τεχνητής νοηµοσύνης (ΑΙ).

Τι πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις για να προετοιµαστούν για τον ερχοµό του 5G;

Δεν υπάρχει αµφιβολία ότι το 5G θα επιφέρει επαναστατικές αλλαγές στον τρόπο µε τον οποίο εργαζόµαστε. Η αξιοπιστία της ασύρµατης συνδεσιµότητας της νέας τεχνολογίας καθιστά, για παράδειγµα, το virtual office µια πραγµατικότητα, αίροντας κάθε γεωγραφικό περιορισµό απασχόλησης και δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα στην επιχείρηση να προσεγγίσει ικανά στελέχη από κάθε σηµείο της υφηλίου. Η αύξηση της τηλεργασίας θα βοηθήσει επίσης τις εταιρείες να µειώσουν τους φυσικούς χώρους γραφείων ή ακόµη και να µεταβούν σε εντελώς εικονικά γραφεία. Συµπερασµατικά, θα λέγαµε, το 5G θα φέρει επανάσταση και στον χώρο εργασίας, απελευθερώνοντας τη δυναµική τόσο των εργαζοµένων όσο και των επιχειρήσεων.

Για τις επιχειρήσεις αυτό σηµαίνει ότι πρέπει να είναι 5G ready, ώστε να αντεπεξέλθουν αποτελεσµατικά, να µπορούν να αξιοποιήσουν πλήρως τα µεγάλα οφέλη της νέας τεχνολογίας και να αποκτήσουν προβάδισµα έναντι του ανταγωνισµού.

Προφανώς, θα χρειαστεί χρόνος (~1-2 χρόνια) για να διαδοθεί ευρέως το 5G, όµως οι επιχειρήσεις θα πρέπει να ξεκινήσουν άµεσα τις διεργασίες για να προσαρµόσουν αφενός µεν τις υποδοµές τους και αφετέρου την ψηφιακή τους στρατηγική στη νέα εποχή, προσθέτοντας στην ατζέντα τους ζητήµατα όπως η δηµιουργία ψηφιακής στρατηγικής, ο έλεγχος συµβατότητας των υφιστάµενων ΙΤ µε τις νέες προκλήσεις του 5G , η µεταφορά των συστηµάτων και υπηρεσιών στο cloud κ.ά. Θεωρείται, φυσικά, αυτονόητο ότι οποιαδήποτε τεχνολογική επένδυση από εδώ και εµπρός θα πρέπει να γίνεται µε γνώµονα το 5G, ενώ παράλληλα η ανάγκη συνεχούς αναβάθµισης των δεξιοτήτων (upskilling) του ανθρώπινου δυναµικού και η απόκτηση νέων δεξιοτήτων (reskilling) καθίστανται επιτακτικές, ώστε να µπορέσουν τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι εργαζόµενοι να προσαρµοστούν γρήγορα και οµαλά στα νέα δεδοµένα του 5G. Οι παραπάνω δράσεις επιβάλλουν µια επιπρόσθετη µεταστροφή των επιχειρήσεων αναφορικά µε το ανθρώπινο δυναµικό τους και ευρύτερα την αναδιάρθρωση της εργασίας.

Με ποιον τρόπο η Accenture προετοιµάζει τους πελάτες της για αυτήν την εποχή;

H Accenture έχει στη διάθεσή της ένα παγκόσµιο δίκτυο κέντρων καινοτοµίας (ενδεικτικά το «The Dock» στο Δουβλίνο), όπου πελάτες και συνεργάτες έχουν τη δυνατότητα να συνδιαµορφώνουν 5G τεχνολογικές λύσεις/εφαρµογές. Επιπλέον, η Αccenture είναι ενεργό µέλος πολλών κοινοπραξιών µε ερευνητικά κέντρα και τεχνολογικούς συνεργάτες που σκοπό έχουν τη συνδηµιουργία και την επαλήθευση εφαρµογών 5G, ικανών να επιταχύνουν το ψηφιακό µετασχηµατισµό διαφόρων κλάδων. Ως παράδειγµα µπορεί να αναφερθεί το διυλιστήριο της Shell στο λιµάνι του Ρότερνταµ, στο οποίο η Accenture µαζί µε την KPN, βιοµηχανικούς συνεργάτες (ABB, ExRobotics) και άλλες εταιρείες έχουν δοκιµάσει ήδη τις πρώτες βιοµηχανικές εφαρµογές 5G. Παράλληλα, στο πλαίσιο της σύµπραξής της µε το Advanced Manufacturing Research Center (AMRC) του Πανεπιστηµίου του Sheffield και της Rolls Royce, η Accenture έχει συνδηµιουργήσει ένα κέντρο καινοτοµίας για το «Έξυπνο Εργοστάσιο» του µέλλοντος µε έδρα το Sheffield της Μεγάλης Βρετανίας.Εν κατακλείδι, παρέχουµε ένα ολοκληρωµένο σύνολο υπηρεσιών αποσκοπώντας στην επιτάχυνση της εξέλιξης και της µετάβασης των πελατών της στα δίκτυα 5ης γενιάς. Συνοπτικά, οι εν λόγω υπηρεσίες εστιάζουν σε 5 βασικούς πυλώνες:

• Επιχειρηµατική και τεχνολογική στρατηγική για το 5G.
• Επιχειρηµατικά µοντέλα και εφαρµογές του 5G.
• Διαθεσιµότητα φάσµατος και αξιολόγηση σκοπιµότητας.
• Δηµιουργία και ανάπτυξη δικτυακών υποδοµών.
• Λειτουργία και συντήρηση δικτύων5G.

Τι αναμένεται να δούμε στη νέα μελέτη της Accenture για το 5G αποκλειστικά για την Ελλάδα;

Πρόκειται για μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη που ετοιμάζουμε σχετικά με το 5G αποκλειστικά για την Ελλάδα, η οποία θα ανακοινωθεί σύντομα και θα αναλύσει τους παρακάτω πυλώνες :

• Καταγραφή της στάσης και των προσδοκιών του ελληνικού καταναλωτικού κοινού απέναντι στο 5G
• Ετοιμότητα των ελληνικών τηλεπικοινωνιακών παρόχων αναφορικά με τη στρατηγική για την εισαγωγή δικτύων 5G)
• Ανάλυση της ωριμότητας και των προσδοκιών από το 5G των επιχειρήσεων σε όλους τους κλάδους της Ελληνικής Οικονομίας
• Παράθεση των κύριων εφαρμογών που σχετίζονται με τις ανάγκες των Ελληνικών επιχειρήσεων
• Απεικόνιση της επίπτωσης του 5G στην ανάπτυξη του ΑΕΠ και την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε εθνικό επίπεδο
• Αναφορά δράσεων, μέτρων και πρωτοβουλιών για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς που μπορούν να επιταχύνουν την υιοθέτηση του 5G

Είμαι πεπεισμένος ότι τα παραπάνω συμπεράσματα  θα αποτελέσουν τη βάση για να γίνει πιο ουσιαστική συζήτηση για τη δυναμική της νέας τεχνολογίας σε όλους τους κλάδους της ελληνικής οικονομίας καθώς για το και πως το 5G θα ενισχύσει περαιτέρω την θέση της χώρας στον παγκόσμιο ψηφιακό χάρτη της Ευρώπης.

Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο νέο τεύχος του περιοδικού Fortune που κυκλοφορεί.