Τα κρίσιμα ζητήματα που αντιμετωπίζει ο τραπεζικός τομέας

Ο κ. Χρήστος Γκόρτσος, Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, μιλώντας) στο 20o Banking Forum τoυ Ελληνικού Ινστιτούτου Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΕΙΠ) της EEΔE, παρουσίασε το σημερινό status της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ένωσης (European Banking Union – EBU). Ειδικότερα, αναφέρθηκε: Στα νέα, από 4 Νοεμβρίου 2014, καθήκοντα μικροπροληπτικής εποπτείας των 123 συστημικώς σημαντικών τραπεζών και ομίλων της ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και τεσσάρων (4) ελληνικών τραπεζών, απευθείας από την ΕΚΤ. Στην έναρξη, από το 2016, της εξυγίανσης των ευρωπαϊκών τραπεζών από το Single Resolution Board (SRB), το οποίο έχει ήδη συγκροτηθεί και λειτουργεί στις Βρυξέλλες. Στην πρόβλεψη απευθείας ανακεφαλαιοποίησης των ευρωπαϊκών τραπεζών από τον ESM, διάδοχο σχήμα του EFSF. Στην περαιτέρω σύγκλιση του ενωσιακού δικαίου εγγύησης των καταθέσεων εντός του 2015. Και, στο ρόλο της ΕΚΤ για την αδειοδότηση, την ανάκληση αδειοδότησης, τις εξαγορές και συγχωνεύσεις όλων των ευρωπαϊκών τραπεζών και όχι μόνο των συστημικά σημαντικών.

Τέλος, περιέγραψε τις δύο βασικές λειτουργίες της ΕΚΤ, στο πλαίσιο του μηχανισμού «έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα» (ELA), ο οποίος χορηγείται μεν από την εκάστοτε Εθνική Κεντρική Τράπεζα, ωστόσο η ΕΚΤ αξιολογεί τη φερεγγυότητα της τράπεζας που αιτείται ELA, και προβαίνει σε απαγόρευση, με απόφαση αυξημένης πλειοψηφίας δυο τρίτων (2/3) του Διοικητικού της Συμβουλίου, εφόσον αποφανθεί ότι η χορήγηση έκτακτης ενίσχυσης ρευστότητας παρακωλύει τους στόχους και τα καθήκοντα του Ευρωσυστήματος. Να σημειωθεί ότι αναφερόμενος στην αλλαγή του νόμου για την εγγύηση των καταθέσεων το καλοκαίρι, ο ΓΓ της ΕΕΤ τόνισε ότι διατηρείται το όριο των 100.000 ευρώ ανά καταθέτη και Τράπεζα.

Ο κ. Γκόρτσος, με αφορμή και το επετειακό 20ο Banking Forum, ολοκλήρωσε την ομιλία του με μια σύντομη αναφορά στην τεράστια προσπάθεια του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, καθόλη τη διάρκεια της τελευταίας 20ετίας, να ανταποκριθεί με επιτυχία στα υψηλότερα standards ενός διεθνώς ανταγωνιστικού και διαρκώς μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.

Από την πρώτη ενότητα του Συνεδρίου που ασχολήθηκε με τον επαναπροσδιορισμό των μοντέλων πληρωμών, στοχεύοντας στη βελτίωση των εσόδων των τραπεζών μέσω της διαφοροποίησης, με ταυτόχρονο έλεγχο του κόστους και βελτίωση της διαχείρισης των κινδύνων και της ρευστότητας, συμπεραίνεται ότι: Τα θέματα πληρωμών πλέον αποτελούν commodity και η τιμολόγηση θα είναι ο μοναδικός παράγοντας προτίμησης του πελάτη. Αυτό καταδεικνύει και τον κίνδυνο συστημάτων πληρωμών από non-banks επιχειρήσεις. Οι πληρωμές γίνονται πλέον από οποιαδήποτε συσκευή.

Στο panel Λιανικής Τραπεζικής που ακολούθησε, αναλύθηκαν τα κρίσιμα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες στην παρούσα οικονομική συγκυρία, κυρίως στα θέματα καταθέσεων και δανείων και ιδιαίτερα στα μέτρα μείωσης του ρυθμού αύξησης των κόκκινων δανείων. Η εκτίμηση είναι ότι το 2015 σταθεροποιείται ο αριθμός τους και από το τέλος του έτους αρχίζει η σταδιακή αποκλιμάκωσή τους. Όσον αφορά τις καταθέσεις, σημαντικότερος παράγοντας για την επανάκαμψή τους είναι η σταθερότητα και η ασφάλεια της οικονομικής ζωής και όχι τα χαμηλά επιτόκια. Εκτιμήθηκε ότι το ποσόν που έφυγε από το τραπεζικό σύστημα πρόσφατα είναι απόλυτα διαχειρίσιμο, ενώ τo 80% των εκροών αυτών έχει παραμείνει στη χώρα και εκτιμάται ότι το 50% θα επιστρέψει στις τράπεζες μέχρι το τέλος του χρόνου. Τέλος, η κεφαλαιοποίηση των τραπεζών βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο, σύμφωνα με τα τελευταία stress tests.

Η ενότητα που ασχολήθηκε με την ψηφιακή τραπεζική κατέληξε ότι: Οι τράπεζες μετατρέπονται σε ψηφιακές επιχειρήσεις. Η τραπεζική είναι απαραίτητη, οι τράπεζες όχι. Οι τράπεζες μετατρέπουν τα «πελατοκεντρικά» συστήματά τους από την πλευρά της τράπεζας, σε «πελατοκεντρικά» από την πλευρά του πελάτη. Σύντομα οι διαδραστικές εφαρμογές του digital banking θα οδηγηθούν να παρέχουν στον πελάτη τη δυνατότητα αντιπρότασης προς την Τράπεζα διαφοροποιημένου προϊόντος. Οι ελληνικές τράπεζες είναι τεχνολογικά προηγμένες αλλά πρέπει να βελτιώσουν τις υφιστάμενες υποδομές τους. Προχωρούν σε απλοποίηση του user experience (εμπειρίας του χρήστη). Στην Ελλάδα οι προοπτικές ανάπτυξης του mobile banking είναι ιδιαίτερα σημαντικές καθώς η διείσδυση της κινητής τηλεφωνίας φθάνει το 130%.

Στη τελευταία ενότητα, που ασχολήθηκε με την καινοτομία των τραπεζικών λειτουργιών, συμπεραίνεται ότι οι ελληνικές τράπεζες εφαρμόζουν καινοτομίες στον τρόπο λειτουργίας τους. Υποστηρίζουν την επιχειρηματική καινοτομία με συγκεκριμένες δραστηριότητες που εφαρμόζουν. Προχωρούν σε κεντροποιήσεις εφαρμογών που οδηγούν σε οικονομίες κλίμακας. Η διαρκής εξέλιξη της τεχνολογίας τις οδηγεί στη διαρκή αναζήτηση νέων επιχειρηματικών καινοτομιών. Η διεκπεραίωση εργασιών από την αρχή μέχρι το τέλος τους είναι paperless (end to end automation.) Οι τράπεζες συνεργάζονται με το Δημόσιο για e-invoicing, είσπραξη ΦΠΑ και πολλά άλλα.

Το συνέδριο χαιρέτισαν ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, κ. Διονύσης Μυρτίδης, ο πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΕΙΠ της ΕΕΔΕ, κ. Νίκος Χριστοδούλου και ο πρόεδρος του ΔΣ της ΕΕΔΕ, κ. Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος.

Η παρέμβαση του Γιάνη Βαρουφάκη

Επίσημος ομιλητής το βράδυ της 1ης ημέρας του Συνεδρίου ήταν ο Υπουργός Οικονομικών, κ. Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι στόχος της διαπραγμάτευσης της Ελληνικής Κυβέρνησης δεν είναι μόνο η επίλυση του ελληνικού ζητήματος αλλά η πραγματική ολοκλήρωση της Ευρωζώνης. χρειάζεται ευρωπαϊκή παρέμβαση για την επίλυση του ζητήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων των ελληνικών τραπεζών, τονίζοντας ότι στο Παρίσι συζητείται το θέμα μεταξύ της ελληνικής πλευράς και των θεσμών. Στο πλαίσιο αυτό, τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας μιας bad bank και υπέρ της χρησιμοποίησης κεφαλαίων από το EFSF χωρίς αργοπορία. Αναφέρθηκε, επίσης, στην ανάγκη δημιουργίας αναπτυξιακής τράπεζας.

Ο υπουργός αναφερόμενος στους στόχους της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους, εστίασε την προσοχή του μεταξύ άλλων στην βιώσιμη πορεία των δημοσιονομικών στο διηνεκές, με την επίτευξη κατάλληλων δημοσιονομικών πλεονασμάτων και όχι επιστροφή στα αναξιοπρεπή ελλείμματα του παρελθόντος. Μιλώντας για το ασφαλιστικό, είπε ότι είναι αδύνατον να ανταπεξέλθει στις ανάγκες και για τον λόγο αυτό απαιτούνται μεταξύ άλλων έξυπνα χρηματοδοτικά εργαλεία ώστε να στηριχθούν τα ταμεία.

Για την αγορά εργασίας επεσήμανε ότι θα πρέπει να ρυθμιστεί έξυπνα και αποτελεσματικά και για το σκοπό η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε συνεργασίες με διεθνείς οργανισμούς.

Αναφορικά με τις ιδιωτικοποιήσεις ο κ. Βαρουφάκης ανέφερε ότι θα πρέπει να εξασφαλίζουν ένα ποσοστό στο Δημόσιο, έστω και μειοψηφικό, ώστε να υπάρχουν έσοδα, αντί να γίνεται ξεπούλημά της. Επίσης θα πρέπει να υπάρχει διασύνδεση της επένδυσης των ιδιωτών με την τοπική κοινωνία.

Η εικοσαετής πορεία του Banking Forum

Το Banking Forum έκλεισε εφέτος μία εικοσαετία διαρκούς και επιτυχημένης παρουσίας στο επιχειρηματικό και τεχνολογικό γίγνεσθαι των τραπεζών. Πραγματοποιήθηκε στις 21 & 22 Απριλίου 2015 στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία, από το Ελληνικό Ινστιτούτο Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΕΙΠ) της Ελληνικής Εταιρίας Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ) υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ). Στο πλαίσιο της εκδήλωσης βραβεύθηκαν οι χορηγοί που στηρίζουν ενεργά την διοργάνωση του Banking Forum, o πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, κ. Διονύσης Μυρτίδης και η κ. Λίτσα Παναγιωτοπούλου, που υπήρξε η πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Ινστιτούτου όταν καθιερώθηκε ο θεσμός του banking Forum.