Με ποια μέτρα το Eurogroup θα επιχειρήσει να βρει τα χρήματα που θα φέρουν ξανά την Ευρώπη στα πόδια της

Την Τρίτη, 7 Απριλίου, θα συνεδριάσει μέσω τηλεδιάσκεψης το Eurogroup για να αποφασίσει για το ευρωπαϊκό πακέτο μέτρων αντιμετώπισης της κρίσης του κορονοϊού, σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters. Οι αναπληρωτές υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης (το Euro Working Group) θα συζητήσουν σήμερα και τη Δευτέρα για το ίδιο θέμα, καθώς οι ηγέτες της ΕΕ δεν συμφώνησαν την περασμένη Πέμπτη και έδωσαν δύο επιπλέον εβδομάδες στο Eurogroup για να επεξεργασθεί λύσεις.

Το Eurogroup θα πρέπει, επομένως, να σχεδιάσει έως τις 9 Απριλίου ένα πακέτο που θα ικανοποιεί τις χώρες της Ευρωζώνης που έχουν διαφορετικές απόψεις για την έκδοση κοινού χρέους, των λεγόμενων κορωνο-ομολόγων. Η αμοιβαιοποίηση του χρέους ήταν πάντα μία κόκκινη γραμμή για τη Γερμανία, την Ολλανδία, την Αυστρία και τη Φινλανδία, αλλά η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία και έξι άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, έχουν ζητήσει «ένα κοινό μέσο χρέους που θα εκδίδεται από έναν ευρωπαϊκό θεσμό» για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της επιδημίας.

Σύμφωνα με το Reuters, ένας συμβιβασμός μπορεί να προκύψει στις αρχές της επόμενης εβδομάδα για ένα πακέτο, ο οποίος θα περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα από τα εξής μέτρα:

1. Δάνεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM)

Αποτελεί μία από τις βασικές επιλογές. Ο ESM ανήκει στις χώρες της Ευρωζώνης, οι οποίες είναι από κοινού υπεύθυνες για το χρέος που εκδίδει προκειμένου να χρηματοδοτήσει κάποια χώρα. Ο ESM θα μπορούσε να χορηγήσει πιστωτικές γραμμές έως το 2% του ΑΕΠ σε όποια χώρα της Ευρωζώνης το ζητήσει. Το πρόβλημα είναι ότι θα προβλέπονται μία αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους της χώρας που θα υποβάλει αίτηση – κάτι που η υπερχρεωμένη Ιταλία δεν είναι πρόθυμη να κάνει – και ορισμένοι όροι, ακόμη και αν η εστίαση των δανείων είναι μόνο στην πανδημία. Η Ιταλία και η Ισπανία δεν θέλουν καθόλου όρους.

2. Δανεισμός από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ)

Πρόκειται για μία επιλογή που εξετάζει η ΕΕ. Η ΕΤΕπ ανήκει στις χώρες της ΕΕ, χρηματοδοτεί όλες τις μορφές σχεδίων που στηρίζονται από τις 27 χώρες της και θα μπορούσε να στηρίξει εταιρείες που έχουν πληγεί από την επιδημία. Η ΕΤΕπ αντλεί κεφάλαια, δανειζόμενη φθηνά από την αγορά χάρη στην πιστοληπτική της αξιολόγηση ΑΑΑ. Η τράπεζα έχει ήδη προσφερθεί να κινητοποιήσει αμέσως περίπου 40 δισ. ευρώ πρόσθετης χρηματοδότησης για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του αντίκτυπου από τον κορονοϊό. Ο επικεφαλής της Βέρνερ Χόγιερ έχει προτείνει επίσης να δώσουν οι χώρες στη τράπεζα πρόσθετες εγγυήσεις ύψους 25 δισ. ευρώ, oι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως μοχλός για να κινητοποιήσει 200 δισ. ευρώ πρόσθετης χρηματοδότησης σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ θα μπορούσαν επίσης να συμφωνήσουν στην αύξηση του κεφαλαίου της ΕΤΕπ για να ενισχύουν επιπλέον τις χρηματοδοτήσεις της.

3. Δανεισμός από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει επίσης πιστοληπτική αξιολόγηση ΑΑΑ, μπορεί να δανεισθεί από την αγορά με ενέχυρο τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Το έχει πράξει ήδη, για να αντλήσει 60 δισ. ευρώ για τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSM), το οποίο δημιουργήθηκε το 2010 όταν ξεκίνησε η κρίση κρατικού χρέους. O EFSM δάνεισε χρήματα κυρίως για τη διάσωση της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, αλλά το Ταμείο θα μπορούσε να εξυπηρετήσει όλες τις χώρες – μέλη. Έχουν απομείνει 13 δισ. ευρώ στο ταμείο, ενώ τα δάνειά του δίνονταν με όρους. Η Κομισιόν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον μηχανισμό αυτό ξανά, αν οι χώρες συμφωνήσουν να υπάρξουν εγγυήσεις στον προϋπολογισμό της ΕΕ φέτος και στον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό της για την περίοδο 2021-2027.

4. Αντασφάλιση της ανεργίας

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει ένα νέο, με κρατική στήριξη, πλαίσιο βραχυπρόθεσμης εργασίας για να βοηθήσει τους ανθρώπους να διατηρήσουν τις θέσεις απασχόλησής τους, καθώς η επιδημία επιβαρύνει τις οικονομίες σε όλη την ΕΕ. Το πλαίσιο έχει σχεδιασθεί ξεκάθαρα με βάση το γερμανικό σχέδιο για kurzarbeit (μειωμένο ωράριο εργασίας), με βάση το οποίο μία χώρα πληρώνει μέρος των μισθών των εργαζομένων, ώστε οι θέσεις εργασίας τους να μη μειώνονται παρά την επιβράδυνση της οικονομίας. Δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο από πού θα προέλθουν τα χρήματα για αυτό.