Τα μυστήρια της Κεντροαριστεράς
Τα τελευταία 24ωρα έχει φουντώσει μια συζήτηση για την ενότητα του χώρου της Κεντροαριστεράς, παράλληλα με την εσωστρέφεια στο ΠΑΣΟΚ, απόρροια της αδυναμίας του να καρπωθεί τις απώλειες των άλλων. Η συζήτηση πατάει πάντα επάνω στο ρόλο των κέντρων αλλά και των παράκεντρων εξουσίας που αρέσκονται να βλέπουν ρόλους και υποστηρικτικές γραμμές που κοθορίζουν τις πολιτικές εξελίξεις. Ωστόσο ας δούμε πιο πρακτικά το τι δυσκολίες μπορεί να κρύβει αυτό το εγχείρημα:
Πρώτον, οι πολιτικοί χώροι της Σοσιαλδημοκρατίας και της Αριστεράς δεν τέμνονται, ούτε στην Ελλάδα, ούτε στην Ευρώπη. Έχουν διαφορετικές ιστορικές αναφορές και κοινωνικές καταγραφές. Πουθενά δεν υπήρξε αντίστοιχο εγχείρημα, όπου η Σοσιαλδημοκρατία να ενθυλάκωσε την Αριστερά ή το αντίθετο. Οι χώροι κράτησαν την πολιτική και κομματική τους αυτοτέλεια.
Δεύτερον, κάθε προσπάθεια εκλογικής συνεργασίας σκοντάφτει επάνω στον εκλογικό νόμο που δεν χορηγεί μπόνους σε συνασπισμούς κομμάτων. Κάθε σκέψη ενιαίου φορέα προϋποθέτει διάλυση των υπαρχόντων. Θα μπορούσε κανείς να πιστέψει ότι ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ θα πάψουν να υφίστανται;
Τρίτον, σε όλη τη διάρκεια της ταραγμένης 15ετίας που προηγήθηκε, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ ακολούθησαν εντελώς διαφορετικούς δρόμους σε όλες τις μεγάλες συγκρούσεις: μνημόνιο, δημοψήφισμα, εκλογικός Νόμος, Συμφωνία των Πρεσπών. Το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε την προσήλωση του στον ευρωπαϊκό δρόμο της χώρας την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ αλίευε ψήφους στα ρηχά νερά του λαϊκισμού. Τα πολιτικά πάθη μεταξύ των δυο χώρων μεγάλωσαν, τα Πινοσέτ και Ολαντρέου ήταν μόνο η κορυφή του παγόβουνου, σε μια ιδιαίτερα τοξική αντιπαλότητα που όταν ανέλαβε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ο Ευάγγελος Βενιζέλος ξέφυγε από κάθε έλεγχο.
Τέταρτον και ίσως σημαντικότερο: καμία συμμαχία δεν στήνεται με συμφωνίες κορυφής. Όπως έχει αποδείξει η πρόσφατη αλλά και η μεταπολεμική ιστορία της χώρας, μόνο τα αυθεντικά κινήματα, με στιβαρές ηγεσίες μπορεί να δώσουν στην Κεντροαριστερά χαρακτηριστικά πολιτικής ηγεμονίας. Ένα άθροισμα από μηχανισμούς και προσωπικές φιλοδοξίες δεν πρόκειται να αποκτήσει πλειοψηφικά χαρακτηριστικά αν δεν συγκινήσει την κοινωνία. Ειδικά αν εμπεδωθεί η αντίληψη πως η συζήτηση γίνεται αποκλειστικά για να φύγει ο Μητσοτάκης και το σύστημα εξουσίας της ΝΔ, χωρίς το όλο εγχείρημα να βασίζεται σε ένα επεξεργασμένο σχέδιο για τη χώρα. Που θα απαντά στο πως θα αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές ανισότητες, πώς η χώρα θα αποκτήσει καλύτερα δημόσια σχολεία και νοσοκομεία, πώς θα μετριάσει τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και πώς θα την θωρακίσει ενόψει των νέων προκλήσεων ασφάλειας, εντός κι έκτος συνόρων της. Μέχρι να γίνει όλο αυτό, ο Μητσοτάκης – παρά τα λάθη και τις αδυναμίες του – θα κυβερνά.
