Τα tokens στο Blockchain ως ψηφιακά αποδεικτικά στοιχεία 

Του Ross Peili 

Η λέξη token προέρχεται από την παλιά αγγλική λέξη “tacen”, που χρησιμοποιούνταν για να υποδηλώσει κάποιο σημάδι, μάρκα, σύμβολο, ή εν πάση περιπτώσει για να χρησιμοποιηθεί ως αποδεικτικό στοιχείο σε μια προκαθορισμένη συνθήκη.

Πρώτη χρήση του όρου έγινε το 1915, λαμβάνοντας νομική υπόσταση το 1950. Αρχικά τα tokens ήταν ειδικά κέρματα ή νομίσματα που χρησιμοποιούσαν λέσχες, μυστικές επιχειρηματικές ή κρατικές οργανώσεις, ακόμη και η τράπεζα.

Για παράδειγμα, εάν είχε κανείς στην κατοχή του ένα ειδικό νόμισμα που είχε τυπωθεί από έναν Βασιλιά, ο κάτοχος είχε προνόμια όπως ορίστηκαν από τον εκάστοτε Βασιλιά (π.χ. όποιος είχε ένα τέτοιο νόμισμα θα μπορούσε να ζητήσει χάρη από τον Βασιλιά ή να μετατρέψει το token σε 10.000 χρυσά νομίσματα ή οτιδήποτε άλλο αντιπροσωπεύει το εκάστοτε token).

Με την πάροδο του χρόνου και την εισαγωγή του σύγχρονου χρηματοπιστωτικού συστήματος, το οποίο βασίζεται στο χάρτινο χρήμα, και τις τυχόν χάρες ή άλλες εμπορικές συμφωνίες να ορίζονται από μια νομική διαδικασία που περιλαμβάνει συμβόλαια κτλ. ο όρος άρχισε να χάνει τη φυσική υπόστασή του και κατέστη αχρείαστος.

Χρήσεις του όρου εμφανίζονται σποραδικά σε τυχερά παιχνίδια που περιέχουν μάρκες ή κάποιου είδους τεκμήριο που αντιπροσωπεύει άμεση ή έμμεση χρηματική αξία. (πχ. 1 μάρκα = 100 ευρώ ή ένα κόκκινο τυχερό εισιτήριο = ταξίδι στην Κίνα).

Κάποιος θα μπορούσε να πει πως τα tokens σε αυτές τις περιπτώσεις έχουν τη μορφή προπληρωμένων καρτών, όπου ο τρόπος ‘γεμίσματος της κάρτας’ μπορεί να είναι είτε χρηματικός είτε αντιπροσωπευτικός ως προς μια προκαθορισμένη κατάσταση. (πχ. μια debit κάρτα μπορεί να έχει 50 ευρώ προκαθορισμένης αξίας ή μια κάρτα λέσχης μπορεί να φέρει τoν κωδικό που βεβαιώνει την εκάστοτε  λέσχη πως ο εισερχόμενος είναι πράγματι μέλος αυτής).

Ο όρος επίσης χρησιμοποιείται σε βιντεοπαιχνίδια και ψηφιακούς κόσμους, όπου υπάρχει ανάγκη για ανταλλαγή αγαθών ή/και υπηρεσιών μεταξύ αγνώστων.

Web browsers όπως το Google Chrome και άλλες ψηφιακές εφαρμογές εκδίδουν ένα API token που αντιπροσωπεύει τη σχέση ενός χρήστη με την εκάστοτε εφαρμογή. Αυτή η σχέση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τεκμήριο σε τρίτες εφαρμογές όπου ο χρήστης καλείται να αποδείξει την σχέση του με την εφαρμογή που επικαλείται. Σε αυτή την περίπτωση το token έχει την μορφή ψηφιακής υπογραφής ή βεβαίωσης. 

Tokens στο blockchain

Προκύπτει μεγάλη ασάφεια από τον όρο tokens όταν το υποκείμενο της συζήτησης είναι η τεχνολογία blockchain, όπου ένα token μπορεί να είναι όλα τα παραπάνω και πολλά περισσότερα, και μάλιστα ταυτόχρονα.

Η αρχιτεκτονική ενός blockchain φαντάζει ως ένα σύμπλεγμα αόρατων ψηφιακών διακλαδώσεων που ενώνουν διάφορες υπολογιστικές μονάδες από πολλαπλά σημεία του κόσμου με την βοήθεια του διαδικτύου.

Οι μετέχοντες στο δίκτυο συμπίπτουν σε μια κεντρική αλυσίδα πληροφοριών η οποία δεν ελέγχεται από μια κεντρική οργάνωση, αλλά στηρίζεται στο σύνολο των χρηστών αυτής, ειδάλλως σε μια προκαθορισμένη ομάδα ελεγκτών του δικτύου στην περίπτωση ενός ιδιωτικού blockchain.

Οι χρήστες του δικτύου, με τη σειρά τους, μπορούν να μεταφέρουν πακέτα δεδομένων από ένα σημείο του δικτύου σε ένα άλλο. Ο μέγιστος αριθμός των πακέτων που μπορούν να μετακινούνται ταυτόχρονα σε ένα δίκτυο είναι συνήθως προκαθορισμένος από τον πηγαίο κώδικα του blockchain.

Κάθε πακέτο έχει τη δική του μοναδική ψηφιακή υπόσταση και κωδικό συσχέτισης με τον κώδικα του δικτύου. Έτσι η διαδρομή κάθε πακέτου μπορεί να παρακολουθείται και να καταγράφεται υπό την μορφή ιστορικών γεγονότων που λαμβάνουν χώρο στο blockchain.

Τα πακέτα δεδομένων (με κόκκινο χρώμα) μπορούν να φέρουν διάφορες πληροφορίες που ταξιδεύουν μέσα στο δίκτυο. Αυτές οι πληροφορίες μπορεί να ορίζουν χρηματικές συναλλαγές, να δρουν ως έξυπνα ψηφιακά συμβόλαια ή να φέρουν ακόμη και πληροφορίες έξω από το blockchain, συνεισφέροντας ως ένα δοχείο αποθήκευσης αρχείων και ψηφιακών πολυμέσων.

Για παράδειγμα, εάν προσπαθήσουμε να στείλουμε 1 Bitcoin από ένα ψηφιακό πορτοφόλι Α στο πορτοφόλι Β, η συναλλαγή αυτή θα ολοκληρωθεί όταν το πακέτο δεδομένων που φέρει τα απαραίτητα στοιχεία και δικαιολογητικά για την μεταβίβαση του ψηφιακού αγαθού φτάσει με ασφάλεια και ακρίβεια στον τελικό προορισμό του.

Σε περίπτωση που το blockchain που εξετάζουμε δεν ισχύει ως ανεξάρτητο οικονομικό σύστημα, αλλά χρησιμοποιεί την καινοτόμα αυτή αρχιτεκτονική για άλλες χρήσεις που σχετίζονται με την έλλειψη πρακτικότητας που φέρουν ξεπερασμένα δίκτυα διανομής πληροφοριών τότε τα πακέτα δεν αντιπροσωπεύουν κάποιο ψηφιακό νόμισμα ή αγαθό που υπόκειται σε χρηματική αξία. Στην περίπτωση αυτή παράλληλα, τα πακέτα δεδομένων δρουν ως διαβιβαστές πληροφοριών και ενδέχεται να έχουν ποικίλες υποστάσεις.

Για παράδειγμα, το ιδιωτικό blockchain της IBM, που ήδη χρησιμοποιείται από βιομηχανικούς τιτάνες όπως η Maersk, Walmart, και Volkswagen, χρησιμοποιεί την τεχνολογία επί του λόγου για να καταγράφει δεδομένα σχετικά με την βιομηχανία εφοδιασμού.

Όταν ένα μήλο παράγεται από έναν παραγωγό που συνεργάζεται με το Walmart, η ημερομηνία καθώς και οι συνθήκες παραγωγής ανάμεσα σε άλλες λεπτομέρειες σχετιζόμενες με την διαδικασία παραγωγής καταγράφονται και αρχειοθετούνται στο blockchain χρησιμοποιώντας ένα ή και παραπάνω πακέτα δεδομένων κάθε φορά που το ιστορικό της αλυσίδας ανανεώνεται.

Φέρ’ ειπείν, μπορούμε να σαρώσουμε τη συσκευασία του τελικού προϊόντος προς κατανάλωση στο Walmart, και να έχουμε πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με την ημερομηνία, τόπο και συνθήκες παραγωγής, πληροφορίες σχετικά με το ταξίδι από τον τόπο παραγωγής προς τον τόπο πώλησης, τις συνθήκες της διαδρομής, τις θερμοκρασίες στις οποίες υπέστη το προϊόν και άλλες πληροφορίες που στεγάζονται στο blockchain.

Λόγω της αρχιτεκτονικής του δικτύου, οι πληροφορίες που καταγράφονται είναι αμετάβλητες, δηλαδή δεν μπορούν να παραγραφούν ή να διορθωθούν και παραμένουν ως έχουν. Ωστόσο, νέα συμβόλαια και νέες συνθήκες μπορούν να εισαχθούν για να χειριστούν τις παρελθοντικές πληροφορίες με διαφορετικό πρόσημο, πανομοιότυπα με το πρωτόκολλο νέων νομοθεσιών.

Ταυτόχρονα, όλα τα μέλη του ιδιωτικού δικτύου του Walmart, όπως εμπορικές σχέσεις, πελάτες, επενδυτές κ.α. δικαιούνται πρόσβαση στην αλυσίδα παρατηρώντας πως αυτή εξελίσσεται σε πραγματικό χρόνο χωρίς να χρειαστεί να περιμένουν σχετική ενημέρωση από την Walmart ή την IBM στο τέλος του τριμήνου.

Επομένως, τα tokens, δεν είναι ακριβώς μάρκες, ούτε απαραιτήτως ψηφιακά νομίσματα. Πρόκειται για ψηφιακά πακέτα δεδομένων με ρυθμισμένη ποσότητα παροχής, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μεταφορικά μέσα για έννοιες που λαμβάνουν χώρο σε ένα διανεμημένο δίκτυο τύπου blockchain. Ασχέτως με το εάν το δίκτυο είναι αποκεντρωμένο (decentralized), κρατικό ή ιδιωτικό, τα πακέτα δεδομένων είναι απαραίτητα εφόσον μιλάμε για ένα σχετικό δίκτυο.

Το Token Ως Αποδεικτικό Στοιχείο

Ενώ πρακτικά τα tokens είναι πράγματι ψηφιακά πακέτα δεδομένων, ίσως η ακριβέστερη περιγραφή για ένα token θα ήταν ” ψηφιακό αποδεικτικό στοιχείο” (ΨΑΣ). Και αυτό γιατί η κεντρική ιδέα πίσω από ένα token είναι το γεγονός πως αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μια ψηφιακή βεβαίωση σε μια προκαθορισμένη κατάσταση.

Πρωτόκολλα όπως τα ERC-20, και ERC-721 που βασίζονται στην πλατφόρμα του δημόσιου Ethereum blockchain μας βοηθάνε να κατανοήσουμε καλύτερα τον ρόλο του token ως αποδεικτικού στοιχείου.

Ένα έξυπνο συμβόλαιο που επικαλείται το πρωτόκολλο ERC-721 δίνει στον χρήστη του δικτύου το δικαίωμα να δημιουργήσει / κατοχυρώσει μια ψηφιακή συνθήκη η οποία είναι και η ίδια η απόδειξη της φερεγγυότητάς της συνθήκης αυτής.

Έστω κατοχυρώνουμε μια selfie μας στο blockchain υπό το πρωτόκολλο ERC-721. Το συμβόλαιο θα δημιουργήσει έναν αριθμό tokens που θα ορίσουμε εμείς, ενώ κάθε ένα από αυτά αντιπροσωπεύει την αρχική selfie.

Είμαστε σε θέση να μοιράσουμε τα tokens της selfie σε άλλους χρήστες και κάθε ένας από αυτούς θα φέρει ένα αποδεικτικό στοιχείο που επιβεβαιώνει την ιδιοκτησία της selfie.

Το συγκεκριμένο πρωτόκολλο χρησιμοποιείται από χρήστες που ρευστοποιούν ψηφιακή εικαστική τέχνη η οποία μεταπωλείται σε διάφορα δίκτυα του Ethereum blockchain, και κυρίως σε συλλέκτες ψηφιακής τέχνης.

Για άλλη μια φορά, το ERC-721 token δεν αντιπροσωπεύει χρηματική αξία, μα ένα ψηφιακό αγαθό, όντας το ίδιο το αγαθό.

Το αποδεικτικό στοιχείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ψηφιακό νόμισμα, αγαθό που εξαργυρώνεται υπό ορισμένες συνθήκες, ψηφιακό εισιτήριο ή κάρτα πρόσβασης, συμβόλαιο ιδιοκτησίας κ.α.

Κρυπτονομίσματα όπως το Bitcoin (BTC), και το Ethereum (ETH) είναι tokens, όμως όλα τα είδη των tokens δεν είναι απαραίτητα και κρυπτονομίσματα.

Ένα άλλο παράδειγμα, πηγάζει από το πρωτόκολλο ERC-20, όπου χρήστες ή και επιχειρήσεις μπορούν να ιδρύσουν το δικό τους ψηφιακό νόμισμα, εμπορικό ή ιδιωτικό με ρυθμιζόμενους κανόνες διαχείρισης.

Τα ERC-20 tokens πήραν μεγάλη διάσταση κατά την περίοδο της πρώτης κραυγαλέας ανόδου του τομέα κατά τη περίοδο 2017-18, όταν  επιχειρηματίες προσπαθούσαν να σκεφτούν την ιδέα σύμφωνα με την οποία θα πουλούσαν tokens υπό μια συνθήκη δημόσιας προσφοράς, ως ψηφιακές μετοχές (ICO ή initial coin offering).

Καθώς το εν λόγω πρωτόκολλο είναι υποκείμενο ρυθμίσεων, μερικοί ιδρυτές προσέφεραν τα tokens τους σε μια τιμή που όριζαν οι ίδιοι, άλλοι χρησιμοποιούσαν την τεχνική για να εκμεταλλευτούν επενδυτικές παγίδες όπως η Πυραμίδα (ponzi-scheme), ενώ άλλοι χρησιμοποιούσαν τα tokens για να πουλήσουν ΨΑΣ που σχετίζονταν με φυσικά επενδυτικά αγαθά όπως ακίνητα ή χρυσό.

Για παράδειγμα, ένα τυπικό συμβόλαιο μιας ακίνητης περιουσίας θα μπορούσε να ψηφιοποιηθεί (tokenized) και να μοιραστεί σε πολύ μικρότερες μονάδες ιδιοκτησίας σύμφωνα με το συμβόλαιο. Έτσι το ακίνητο θα μπορούσε να προσελκύσει πολλούς μικρούς επενδυτές που θα αγόραζαν ένα ποσοστό του ακινήτου και όχι έναν επενδυτή που θα αγόραζε όλο το ακίνητο μονομιάς.

Ταυτόχρονα, η blockchain αρχιτεκτονική επιτρέπει στον ιδιοκτήτη να ρευστοποιήσει ή να προμηθευτεί ποσοστά του ακινήτου χρησιμοποιώντας ψηφιακές φόρμες σε ελάχιστο χρόνο και με ελάχιστη χρηματική ζημίωση, έχοντας υπ’ όψιν πως δεν θα απαιτούνταν παρουσία συμβολαιογράφων, φυσικές συναντήσεις, χαρτί, γραφικές ύλες κτλ.

Επειδή το ψηφιακό αποδεικτικό στοιχείο είναι αμετάβλητο και μη αμφισβητήσιμο στον χρόνο, αυτό μπορεί να αλλάξει αμέτρητα χέρια / ιδιοκτήτες (ψηφιακά πορτφόλια) χωρίς να χρειαστεί η επανεκτύπωσή του και άλλες έννοιες του παρελθοντικού συστήματος στέγασης και διανομής πληροφοριών.

Επίλογος     

Σε μια εποχή που η πολιτική συμβαδίζει, εάν δεν έχει επισκιασθεί από την τεχνολογία, είναι φρόνιμο να έχουμε ξεκάθαρες απόψεις για αυτό στο οποίο αναφερόμαστε ως το μέλλον, το οποίο μάλιστα δεν είναι τόσο μακριά όσο φαντάζει μέσα από ταινίες επιστημονικής φαντασίας.

Ο όρος token ανάμεσα σε άλλους νέους τεχνολογικούς όρους θα πρέπει να εξεταστεί εις βάθος και σε κρατικό επίπεδο, εάν θέλουμε να έχουμε όχι απλά μια ευκαιρία αλλά και λόγο στα παγκόσμια τεχνοπολιτικά δρώμενα.

Πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ, Καναδά, Ελβετία δεν έχουν κατανοήσει με ακρίβεια το πως πράγματι λειτουργεί η τεχνολογία blockchain και αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ελλιπή κατανόηση του νέου συντακτικού διατάγματος στον τεχνολογικό κλάδο.

Σε πολιτείες μάλιστα όπως η Florida, πολλές νομοθεσίες που καλούνται να περιορίσουν την νέα τεχνολογία διανομής πληροφοριών είναι εξ ολοκλήρου αποτέλεσμα αντιγραφής διάφορων νομοθεσιών άλλων πολιτειών των ΗΠΑ.

Αυτή είναι μια πρωτοφανής για όλους ευκαιρία να αναδείξουμε τον τρόπο σκέψης και έκφρασης μας μέσα από την καλύτερη κατανόηση και διατύπωση των γεγονότων που λαμβάνουν χώρα, και κατά συνέπεια επηρεάζοντας άλλες περιοχές του κόσμου, ωθώντας τες να συντονιστούν σε ένα ξεκάθαρο και συμπαγές μέλλον που θα εμπεριέχει όλους μας υπό την ίδια ομπρέλα.

Μείνετε συντονισμένοι για την επόμενη δημοσίευση όπου εμβαθύνουμε στα μη ανταλλάξιμα διακριτικά (NFTs), για να εξετάσουμε το πως αυτά χρησιμοποιούνται πέρα από την τέχνη, συμβάλλοντας στον ψηφιακό μετασχηματισμό ίσως των πιο εδραιωμένων βιομηχανιών και λύσεων αυθεντικοποίησης.