Ταμείο Ανάκαμψης: Οι δεκαπέντε δράσεις για την επόμενη ημέρα της οικονομίας

Δεκαπέντε κομβικές δράσεις- με έμφαση στην πράσινη ανάπτυξη, στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στην ενίσχυση της απασχόλησης και στις ιδιωτικές επενδύσει- περιλαμβάνει το ελληνικό σχέδιο για την επόμενη ημέρα της οικονομίας.

Σημειώνεται πως η Ελλάδα δικαιούται να αντλήσει από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δάνεια ύψους περίπου 13 δισεκατομμύρια ευρώ.

Aπό την περασμένη Τετάρτη, το προσχέδιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έχει σταλεί από την κυβέρνηση στις Βρυξέλλες προκειμένου να λάβει την έγκριση.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας φιλοδοξεί να πυροδοτήσει μια αλλαγή προτύπου στην ελληνική οικονομία και τους θεσμούς, προς ένα πιο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό και πράσινο οικονομικό μοντέλο. Όπως τονίζεται, «δεν πρόκειται απλώς για μια οικονομική μετάβαση αλλά στόχος είναι να γίνουν θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις, που θα επηρεάσουν όχι μόνο την οικονομική δραστηριότητα, αλλά και τις τεχνολογίες, τις νοοτροπίες και τους θεσμούς».

Κινητοποίηση δυνάμεων

Ο πρωταρχικός στόχος του Σχεδίου, αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, είναι να καλύψει το μεγάλο κενό σε επενδύσεις, εθνικό προϊόν και απασχόληση, δίνοντας ώθηση στην εξαιρετικά ταλαιπωρημένη ελληνική οικονομία.

Στόχος είναι να κινητοποιηθούν σημαντικές δυνάμεις από τον ιδιωτικό τομέα χρησιμοποιώντας:

– Σε μεγάλο βαθμό Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα για την πραγματοποίηση δημοσίων επενδύσεων,

– Εταιρείες Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών για την πραγματοποίηση έργων ενεργειακής απόδοσης στον δημόσιο τομέα και

– Συγχρηματοδοτήσεις μέσω ποικίλων χρηματοδοτικών εργαλείων ώστε να συγκεντρώσει σημαντικά επιπρόσθετα ιδιωτικά κεφάλαια για τις επιλέξιμες ιδιωτικές επενδύσεις.

Σε ό,τι αφορά την λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών- περιλαμβανομένων σημαντικών τομέων όπως υγεία, εκπαίδευση, επαγγελματική κατάρτιση, δικαιοσύνη και το δίκτυο κοινωνικής ασφαλείας- το Σχέδιο προβλέπει σημαντικές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της ποιότητας, της αποτελεσματικότητας και της προσβασιμότητας σε αυτές.

Οι 15 κομβικές παρεμβάσεις

Η χώρα μας δικαιούται να αντλήσει από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δάνεια ύψους 12,7 δισ. ευρώ και, σύμφωνα με το ελληνικό σχέδιο, σκοπεύει να αξιοποιήσει το σύνολο αυτών των κεφαλαίων για την χρηματοδότηση επιχειρηματικών επενδύσεων και εκπόνηση πρόσθετων εμβληματικών δράσεων, 15 από τις οποίες αποτυπώνονται ακολούθως:

Αναλυτικά δεκαπέντε είναι οι κομβικές παρεμβάσεις σύμφωνα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό:

• Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων

Εκτενές πρόγραμμα επιδότησης επενδύσεων που αυξάνουν την ενεργειακή αποδοτικότητα των κατοικιών, καθώς και κτιρίων του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Το πρόγραμμα συμβάλει στον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, μειώνει το ενεργειακό κόστος για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και το κράτος και κινητοποιεί πολύ σημαντικούς πρόσθετους ιδιωτικούς πόρους που επενδύονται στην ελληνική οικονομία.

• Διασύνδεση νησιών

Διασύνδεση της Κρήτης και των Κυκλάδων με το δίκτυο μετάδοσης ηλεκτρικής ενέργειας της ηπειρωτικής χώρας. Η υλοποίηση των διασυνδέσεων: εξασφαλίζει την απρόσκοπτη ενεργειακή τροφοδότηση των νησιών, μειώνοντας το κόστος για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και την εξάρτηση της χώρας από εισαγωγές και καθιστά δυνατή την πλήρη αξιοποίηση του δυναμικού ανανεώσιμων πηγών ενέργειας των θαλάσσιων περιοχών.

• 5G

Μέσω του καινοτόμου επενδυτικού ταμείου “Φαιστός”, ένα τέταρτο των εσόδων της δημοπράτησης κατευθύνεται στην ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος εταιρειών με αντικείμενο υπηρεσίες και εφαρμογές που βασίζονται στο 5G. Παράλληλα, σχεδιάζεται η κάλυψη των Ελληνικών αυτοκινητοδρόμων του Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου από δίκτυα 5G.

• Ψηφιακή Αναβάθμιση ελληνικών επιχειρήσεων

Περιλαμβάνει την προμήθεια ψηφιακού εξοπλισμού και λογισμικού και τη δημιουργία, βελτίωση και περαιτέρω επέκταση των ψηφιακών υπηρεσιών τους. Η ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων θα συνδυαστεί και με την εκπαίδευση και κατάρτιση των απασχολούμενων στις επιχειρήσεις.

• Ψηφιοποίηση ΑΑΔΕ- καταπολέμηση φοροδιαφυγής

Επέκταση της χρήσης ταμειακών μηχανών που επικοινωνούν online με POS και με την ΑΑΔΕ, φορολογικά κίνητρα για ηλεκτρονικές συναλλαγές, ψηφιακά εργαλεία για φορολογικούς ελέγχους, αναβάθμιση του TAXISNET, σε συνδυασμό με το νέο πλαίσιο για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου και τα ψηφιακά εργαλεία που θα αναπτυχθούν για το σκοπό αυτό.

Τελικός στόχος η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και η δημιουργία του αναγκαίου δημοσιονομικού χώρου για τη μείωση των φορολογικών συντελεστών.

• Επαγγελματικά λύκεια

Ολιστική μεταρρύθμιση στην επαγγελματική εκπαίδευση, κατάρτιση και δια βίου μάθηση. Οι διαρθρωτικές αλλαγές στον τομέα αυτό αποσκοπούν στην ενίσχυση της διασύνδεσης των ΕΠΑΛ με την αγορά, την ενσωμάτωση πρόσφατων τεχνολογικών εξελίξεων και τελικά, σύμφωνα με την κυβερνητική επιχειρηματολογία, στην αναβάθμιση τους με απώτερο στόχο τη μείωση της ανεργίας με τη δημιουργία καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας για τους μαθητές που επιλέγουν την επαγγελματική εκπαίδευση.

• Νέο πλαίσιο και περιεχόμενο προγραμμάτων κατάρτισης και επανακατάρτισης

Τα προγράμματα κατάρτισης/ επανακατάρτισης θα επιχειρούν να συνδέσουν την αμοιβή των εκπαιδευτικών φορέων με τα αποτελέσματα των εκπαιδευομένων. Το πλαίσιο θα επιδιωχθεί να εφαρμόζεται στα προγράμματα κατάρτισης/ επανακατάρτισης του συνόλου του εργατικού δυναμικού και να δίνει έμφαση σε δεξιότητες υψηλής ζήτησης στην αγορά εργασίας, με στόχο την αύξηση της απασχόλησης και της παραγωγικότητας.

• Τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια

Η υλοποίηση της μεταρρύθμισης του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, κατά το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, θα περιλαμβάνει την εκπόνηση και θεσμοθέτηση Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, για το σύνολο των Δήμων της χώρας καθώς και ειδικών όρων δόμησης για περιοχές της χώρας. Επίσης, θα περιλαμβάνει την εκπόνηση μελετών οριοθέτησης των οικισμών προ του ’23, καθώς και μελετών για τον χαρακτηρισμό των δημοτικών οδών. Με την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων αυτών, σύμφωνα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό, θα επιταχύνονται ή/και θα αυτοματοποιούνται οι πολεοδομικές υπηρεσίες προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.

• Υποδομές Μεταφορών

Περιλαμβάνονται εμβληματικές επενδύσεις σε οδικούς άξονες του Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου, όπως το βόρειο τμήμα του Ε-65 και ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης, καθώς και νέα τμήματα εθνικής οδοποιίας. Επίσης επενδύσεις σε λιμένες, αερολιμένες και σε συνδυασμένες πολυτροπικές μεταφορές.

• Ατομικός ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας & Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης «Σπύρος Δοξιάδης»

Οι δύο συμπληρωματικές μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την ανάπτυξη ενός ενοποιημένου ατομικού ηλεκτρονικού φακέλου υγείας που θα τροφοδοτείται από το σύνολο των πηγών που διαθέτουν δεδομένα υγείας για κάθε πολίτη καθώς και πολιτικές πρόληψης, όπως η διαμόρφωση ενός εθνικού προγράμματος εμβολιασμών και κίνητρα για την έγκαιρη ανίχνευση νοσημάτων.

• Διαφορετικότητα

H καταπολέμηση διακρίσεων μέσα από εξειδικευμένα ψηφιακά προγράμματα κατάρτισης για εργοδότες και εργαζόμενους τόσο στον ιδιωτικό όσο και τον δημόσιο τομέα

• Επιτάχυνση απονομής δικαιοσύνης

Περιλαμβάνει δράσεις όπως η ενίσχυση των θεσμών εναλλακτικής επίλυσης διαφορών, η αναδιοργάνωση των διοικητικών υπηρεσιών των δικαστηρίων, η λειτουργία ειδικών τμημάτων, η ενίσχυση και κατάρτιση των δικαστικών υπαλλήλων, η ψηφιοποίηση διαδικασιών, και η συστηματική συλλογή και επεξεργασία στατιστικών στοιχείων για την αποτελεσματική αξιολόγηση του συστήματος.

• Σύνδεση της έρευνας των πανεπιστημίων με την παραγωγή & ενίσχυση της βασικής έρευνας

Στρατηγικός στόχος του σχεδίου είναι αφενός να ενισχυθούν οι δεσμοί μεταξύ ακαδημαϊκής έρευνας και παραγωγικής διαδικασίας και αφετέρου να στηριχθεί η βασική έρευνα με αύξηση των διαθέσιμων κονδυλίων και επενδύσεις σε υποδομές και τεχνολογίες αιχμής.

• Πολιτισμός

Ανάδειξη του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα ως ολοκληρωμένου, βιώσιμου αναπτυξιακού μοχλού τοπικών κοινωνιών, που δημιουργεί θέσεις εργασίας και οικοσυστήματα επιχειρηματικότητας και εκπαίδευσης, συμβάλλοντας στη κοινωνική συνοχή. Αξιοποίηση συγκριτικών πλεονεκτημάτων βάσει στρατηγικού σχεδιασμού ανά περιοχή, ανάπτυξη ψηφιακών μοντέλων πολιτιστικής παραγωγής και διανομής, και καινοτόμων υπηρεσιών και προϊόντων.

• Ιδιωτικές επενδύσεις

Χρηματοδοτικά εργαλεία για ιδιωτικές επενδύσεις που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και αναβαθμίζουν το παραγωγικό μοντέλο της χώρας. Η επιλεξιμότητα προσδιορίζεται με βάση συγκεκριμένες οικονομικές κατευθύνσεις, για παράδειγμα την αύξηση των εξαγωγών και την μεγέθυνση των επιχειρήσεων, επενδύσεις στους τομείς των πράσινων και ψηφιακών τεχνολογιών, την έρευνα και ανάπτυξη, τα βιομηχανικά πάρκα και άλλα.