Τεκίλα: Από τις μεξικάνικες φάρμες στα πάρτι των Αμερικανών φοιτητών

Γύρω στο 1600 οι κάτοικοι αυτού που αποκαλούμε σήμερα Μεξικό άρχισαν να καλλιεργούν την αγαύη, ένα φυτό που μοιάζει με τον κάκτο και την «καρδιά» του οποίου (που εκείνη μοιάζει με ανανά) πολτοποιείται, βράζει και αποστάζεται για να φτιαχτεί το αλκοολούχο ποτό που χαλάρωνε και ευχαριστούσε τους ντόπιους.

Το καλύτερο απόσταγμα από αυτά έβγαινε στην πόλη Tequila, κοντά στη Γουαδαλαχάρα και έτσι το «mescal de Tequila» έδωσε το όνομά του στο αλκοολούχο σκεύασμα που σύντομα θα γινόταν το εθνικό ποτό του Μεξικού.

Σήμερα η τεκίλα είναι το κέντρο μιας παγκόσμιας βιομηχανίας που αξίζει περισσότερο από 1 δισ. δολάρια με το 70% της παραγωγής της χώρας να εξάγεται και τα 8/10 των εξαγωγών να κατευθύνονται στις ΗΠΑ. Μάλιστα διάσημοι του Χόλιγουντ είτε έχουν φτιάξει δικά τους αποστακτήρια, όπως ο Τζορτζ Κλούνεϊ, είτε τη διαφημίζουν, όπως ο Sean ‘Diddy’ Combs.

Παράλληλα, η τεκίλα έχει γίνει κάτι σαν σήμα κατατεθέν του «ξεσαλώματος» του Spring Break, των ανοιξιάτικων φοιτητικών διακοπών στις ΗΠΑ που περιλαμβάνουν χορό, μεθύσι και κάθε είδους… ξεστράτισμα.

Οι Αμερικανοί πρωτογνώρισαν την τεκίλα στην έκθεση του Σικάγο το 1893 και έγινε το αγαπημένο τους ποτό -έστω και αναγκαστικά- όταν επί ποτοαπαγόρευσης εκείνο που περνούσε ευκολότερα τα σύνορα. Κατά τη δεκαετία του 1970 ήταν ήδη εξαιρετικά διαδεδομένη.

Η γνήσια τεκίλα φτιάχνεται μόνο από 100% απόσταγμα μπλε αγαύης, όμως πολλοί κατασκευαστές αραιώνουν το απόσταγμα με άλλο που προέρχεται από ζαχαροκάλαμα ή καλαμπόκι. Ακόμα χειρότερα, με φυτά που προέρχονται από την Κούβα ή τη Βενεζουέλα, γεγονός που εξοργίζει τους Μεξικανούς παραγωγούς που βλέπουν το προϊόν τους να νοθεύεται ή να κυκλοφορεί στον κόσμο ως τεκίλα ένα ποτό που σε κανένα στάδιο της παραγωγής του δεν πέρασε από το Μεξικό.

Η ίδια η καλλιέργεια της αγαύης είναι επένδυση. Τα φυτά χρειάζονται επτά χρόνια για να φτάσουν σε ηλικία που μπορούν να κοπούν και -σε αντίθεση με τα αμπέλια που καρποφορούν τον επόμενο χρόνο- το φυτό πεθαίνει και το χωράφι πρέπει να ξαναφυτευτεί. Το απόσταγμα θεωρείται commodity και η τιμή του ανεβοκατεβαίνει στη διεθνή αγορά. Μια θεομηνία που θα καταστρέψει τη σοδειά μπορεί να εκτοξεύσει την τιμή σε δυσθεώρητα επίπεδα.

Η τεκίλα προστατεύεται με νόμο για την παραδοσιακή της αξία, όμως κοινή παραδοχή είναι πως η παράδοση έχει αλλάξει. Ναι μεν ισχύει η προστατευόμενη ονομασία προέλευσης, αλλά οι ντόπιοι παραγωγοί δεν δεσμεύονται από αυστηρούς κανόνες παρασκευής (όπως π.χ. συμβαίνει με τη σαμπάνια, το κονιάκ, τα ευρωπαϊκά τυριά κ.ά.) με αποτέλεσμα να παρασκευάζουν και να επεξεργάζονται τις πρώτες ύλες τους και την απόσταξη περίπου όπως θέλουν. Τεράστιες μονάδες βιομηχανικής επεξεργασίας έχουν αντικαταστήσει τους παραδοσιακούς φούρνους και νέες μέθοδοι ταχείας απόσταξης προτιμώνται έναντι των παλιών. Το αποτέλεσμα είναι εμφανές στους γνώστες που δοκιμάζουν.

Ωστόσο οι Μεξικάνοι δεν έχουν πάψει να είναι περήφανοι για το εθνικό τους προϊόν που έχει μπει πια στα καλύτερα εστιατόρια, το προτιμούν οι διάσημοι και το τιμούν στα μεθύσια τους οι νέοι, έστω και αν όλα τα παραπάνω συμβαίνουν κυρίως στις ΗΠΑ και όχι στο Μεξικό. Αρκούνται στα έσοδα από τις πωλήσεις και τους αμέτρητους τουρίστες που φτάνουν στο Jalisco, το διάσημο Tequila Trail για να γνωρίσουν από κοντά τον τόπο που γεννι