Τελειώσαμε με την Τουρκία;
Του Αντώνη Τριφύλλη
Πριν δέκα χρόνια, θυμάμαι, βρισκόμουν στις Βρυξέλλες. Ένα γνωστό μου πρόσωπο ήταν στην Αθήνα. Πρωθυπουργός στην Ελλάδα ήταν ο Κώστας Σημίτης. Και τότε μας προέκυψαν τα Ίμια. Όπου φύγει – φύγει ο γνωστός μου. Μπήκε στο αυτοκίνητό του και εις νήσον χλοερά κατέφυγε κάπου στα Δυτικά. Ο Σημίτης, τότε Πρωθυπουργός, αφού κατάφερε να κινητοποιήσει στρατεύματα και Αμερικανούς, έδωσε λύση στο πρόβλημα. Θα θυμάστε το τι άκουσε τότε από την αντιπολίτευση επειδή τόλμησε να ευχαριστήσει τους Αμερικανούς για την παρέμβασή τους. Το τι άκουσε τότε δεν λέγεται «ο ..προδότης».
Όπως είχαν προβλέψει όλοι σχεδόν οι αναλυτές και οι δημοσκοπήσεις, ο Ερντογάν θριάμβευσε για ακόμη μια φορά στον δεύτερο γύρο των εκλογών για την Προεδρία- τις εκλογές για το Κοινοβούλιο τις είχε ήδη κερδίσει στον πρώτο γύρο.
Μετά τον αναμενόμενο θρίαμβο τα φώτα είναι στραμμένα σε δυο τομείς. Την εσωτερική πολιτική και την στάση της Τουρκίας στη διεθνή σκακιέρα.
Σε ότι αφορά τα εσωτερικά, είναι βέβαιο ότι θα ενταθεί η καταστολή των αντιφρονούντων. Οι φυλακισμένοι ή οι διωκόμενοι αντίπαλοί του θα μαρτυρήσουν και πάλι. Η διεθνής κατακραυγή θα συνεχιστεί εις μάτην. Τα ανθρώπινα δικαιώματα θα συνεχίσουν να γράφονται στα παλαιότερα των υποδημάτων του «Σουλτάνου». Θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς ότι μετά τη θριαμβευτική του νίκη το καθεστώς θα είχε την μεγαλοψυχία να φανεί πιο αρεστό στη Δύση. Αλλά δεν την έχει. Η πολύχρονη παραμονή του στην εξουσία δεν έχει περιθώρια για μεγαλοψυχίες προς τους αντιπάλους του. Εκτός από τους πολιτικούς του αντιπάλους και μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα και τους γκιουλενιστές, η εσωτερική αντιπολίτευση είναι εχθρός και πολλές φορές ταυτίζεται με βολικό τρόπο με τους Κούρδους του PKK.
Αυτό που μας ενδιαφέρει περισσότερο ως Ελλάδα είναι η εξωτερική πολιτική. Και αυτή έχει τρία σκέλη. Η σχέση με την Δύση, η σχέση με την Ρωσία και η Οικονομία της Τουρκίας. Τρεις αλληλένδετες προκλήσεις για το μέλλον της περιοχής και της ίδιας της Τουρκίας.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το οικονομικό. Πώς θα μπορέσει μια χώρα που έχει υποστεί «πολλαπλά κατάγματα»από τον καταστροφικό σεισμό και την ανορθόδοξη πολιτική που εφαρμόζει στον χρηματοοικονομικό τομέα; Είναι τόσες οι καταστροφές που καθιστούν πολύ λίγη την βοήθεια που προσφέρουν οι χώρες του Κόλπου και από τη Ρωσία λίγα πράγματα μπορεί να περιμένει. Όσο και αν επικαλείται τον Ισλαμικό τρόπο αντιμετώπισης της τραπεζικής κρίσης, μόνο η διεθνής αλληλεγγύη με την μορφή του ΔΝΤ διασφαλίζει μερική ανάκαμψη της οικονομίας και την επιστροφή. Αυτό όμως θα ήταν μια τεράστια ήττα, αν θυμηθούμε την πρώτη περίοδο του Καθεστώτος Ερντογάν – ο οποίος σημειωτέων ήταν ο άνθρωπος που έβγαλε την Τουρκία από το ΔΝΤ. Η σημερινή σχέση της λίρας με το δολάριο έχει φτάσει να ανταλλάσσεται με λόγο 1 δολάριο προς 20 λίρες. Οι συνέπειες για τον οικογενειακό προϋπολογισμό είναι εφιαλτικές για την πλειοψηφία των κατοίκων.
Το δεύτερο ζήτημα είναι η διαφθορά. Εκτεταμένη και πολυποίκιλη δεν δείχνει σημάδια περιορισμού, Το αντίθετο μάλιστα.
Το πιο σημαντικό όμως είναι η σχέση της με τουρκόφωνες περιοχές δεν είναι πάντα οι καλύτερες.
Από την άλλη δεν πρέπει να παραβλέπουμε την επιθυμία της να περιορίσει την Ελλάδα και την Κύπρο τόσο ως προς τα πετρελαϊκά κοιτάσματα και τους αγωγούς φυσικού αερίου και να θέτει τις γνωστές της αναθεωρητικές δοξασίες.
Παρ όλα αυτά η Τουρκία είναι ένας σύμμαχος στο ΝΑΤΟ που κανείς δεν θέλει να «χαρίσει» στο Μόσχοβο. Παραβλέποντας όλες αυτές τις ιστορίες διαφθοράς, η Δύση επιδιώκει να κρατήσει την Τουρκία, ακόμη και υποσχόμενη να εξετάσει τα αιτήματά της για ανανέωση του εξοπλισμού της.
Η Τουρκία είναι μια μεγάλη χώρα. Με ανεπτυγμένη στρατιωτική βιομηχανία, και όχι μόνο. Επίσης έχει παίξει σημαντικό ρόλο ως ειρηνοποιός αποδεκτός και από την Ουκρανία και από την Ρωσία.
Αυτό που καλείται να αντιμετωπίσει η Ελλάδα είναι μια κατάσταση υψηλής πολυπλοκότητας. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε και το δημογραφικό πρόβλημα που είναι δυσμενέστατο για εμάς.
Πώς θα μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε αυτό το παζλ; Πιστεύω ότι έχουμε τρεις σταθερές. Το πανίσχυρο ελληνικό λόμπι στις ΗΠΑ, την διαρκώς ενισχυόμενη αμερικανική παρουσία στην βόρειο Ελλάδα, και τους εξοπλισμούς από την Γαλλία. Και βέβαια την διαρκή και επιτυχημένη πολιτική μετατροπής των συνόρων μας σε ευρωπαϊκά.
Ας ελπίσουμε ότι όλα αυτά, συν την απαραίτητη εθνική συναίνεση των πολιτικών μας δυνάμεων, θα σταθούμε όρθιοι και σε αυτήν την πρόκληση.
Αντώνης Τριφύλλης, μέλος της διαΝΕΟσις και του ΕΛΙΑΜΠ, πρώην στέλεχος της Ε.Ε.
