Teneo: Τα μέτωπα που θα καθορίσουν τον κόσμο το 2025 – Τι «βλέπουν» επενδυτές και CEOs
Η ομάδα των αναλυτών της Teneo, με τη βοήθεια παγκόσμιων CEOs και επενδυτών, διερευνά τις κρίσιμες παγκόσμιες τάσεις και τα περιφερειακά «hotspots» που θα καθορίσουν τις τάσεις σε επιχειρηματικό, οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο. Και ένα πράγμα είναι σίγουρο: βρισκόμαστε εν τω μέσω μιας μεγάλης μετατόπισης.
Ειδικότερα, οι μακροοικονομικές προοπτικές αποκαλύπτουν αυξανόμενη αισιοδοξία για τη χρονιά που έρχεται, με το 77% των CEOs (σε σύγκριση με μόλις 45% πέρυσι) και το 86% των επενδυτών να δηλώνουν ότι η παγκόσμια οικονομία είναι πιθανό να βελτιωθεί κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025. Σε μια σημαντική αλλαγή σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, η πλειονότητα των CEOs μεγάλων επιχειρήσεων (51%) εμφανίζεται αισιόδοξη για το επόμενο έτος.
Σύμφωνα με την Teneo, η θετική διάθεση οφείλεται κυρίως στις προσδοκίες για ευκολότερη πρόσβαση σε κεφάλαια. Οι CEOs είναι σαφώς πιο αισιόδοξοι σε αυτόν τον τομέα σε σύγκριση με πέρυσι, ευθυγραμμίζοντας τις προσδοκίες τους με αυτές των επενδυτών για το επόμενο έτος.
Η μεγαλύτερη πρόσβαση σε κεφάλαια, σε συνδυασμό με τις προβλεπόμενες επιπτώσεις της νέας διοίκησης Trump, αναμένεται να ενισχύσει τις συγχωνεύσεις και εξαγορές (M&A): το 83% των CEOs και το 87% των επενδυτών προβλέπουν αυξημένη δραστηριότητα M&A το 2025.
Στην περσινή έρευνα, το 68% τόσο των CEOs όσο και των επενδυτών προέβλεπαν αύξηση της δραστηριότητας M&A το 2024. Αυτό επιβεβαιώνεται μέχρι στιγμής φέτος, με τα επίπεδα συμφωνιών (αξίας άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων) να φτάνουν σε υψηλά διετίας.
Ο αριθμός των συμφωνιών, αξίας άνω των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων, έχει διπλασιαστεί σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023. Ενόψει 2025, οι CEOs και οι επενδυτές θα παρακολουθούν στενά τις ρυθμιστικές εξελίξεις και τις αναμενόμενες αυξήσεις της επενδυτικής ακτιβιστικής δραστηριότητας – και τα δύο αποτελούν σημαντικά πιθανά εμπόδια για την ολοκλήρωση των M&A.
Την ίδια στιγμή, επισημαίνει η Teneo, σύμφωνα με τους παγκόσμιους CEOs, οι Η.Π.Α. αντιπροσωπεύουν τον πιο ελκυστικό επενδυτικό προορισμό για το 2025. Αντίθετα, η Αφρική συγκεντρώνει τα χαμηλότερα επίπεδα παγκόσμιων επενδύσεων – μόνο CEOs από τη Μέση Ανατολή να την αναδεικνύουν ως προτεραιότητα.
Οι επιχειρήσεις που έχουν την έδρα τους στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού (APAC) φαίνεται να πρωτοστατούν στην αναζήτηση επενδυτικών ευκαιριών σε διάφορες παγκόσμιες αγορές. Παράλληλα, εξετάζουν εντατικά επενδύσεις κοντά στον γεωγραφικό τους χώρο (95% εξετάζουν επενδύσεις εντός της APAC), με την Ινδία να αναδεικνύεται ως ο πιο ελκυστικός στόχος.
Το φαινόμενο Trump
Μετά αποτέλεσμα των εκλογών του Νοεμβρίου 2024 στις Η.Π.Α., οι αγορές αντέδρασαν με εντυπωσιακό τρόπο. Καθώς βαίνουμε προς το 2025, λέει η Teneo, οι παγκόσμιοι CEOs σκοπεύουν να εκμεταλλευτούν αυτή την τάση, με το 43% να δηλώνει ότι σχεδιάζει να αυξήσει τις εγχώριες επενδυτικές δαπάνες και το 34% να αυξήσει τις προσλήψεις.
Παρά τις ανησυχίες σχετικά με το εμπόριο και τους δασμούς, η προοπτική χαμηλότερων φόρων και μειωμένων ρυθμίσεων αυξάνει τα επίπεδα αισιοδοξίας. Στην πραγματικότητα, περισσότερο από το 64% των συνολικών ερωτηθέντων δηλώνουν ότι μια ευρεία γκάμα από αυτές και άλλες εξελίξεις θα έχει θετική επίδραση στην επιχείρησή τους, με σχεδόν το ένα τρίτο να προβλέπει σημαντικά θετική επίδραση.
Οι CEOs μεσαίου μεγέθους εταιρειών εμφανίζονται σαφώς πιο αισιόδοξοι από τους ομολόγους τους μεγάλων εταιρειών, ειδικά σε θέματα δασμών και κόστους εργασίας. Αυτή η ένταση υπογραμμίζει τη διπλή επίδραση τέτοιων πολιτικών, οι οποίες μπορεί να δημιουργήσουν προκλήσεις για πολλές επιχειρήσεις, αλλά και ευκαιρίες για ένα υποσύνολο εταιρειών που επωφελούνται από τη μειωμένη ανταγωνιστικότητα.
Αυτές οι πιθανές αλλαγές δεν προέκυψαν απρόσμενα. Η πλειοψηφία των εταιρειών έχει αφιερώσει μήνες, αν όχι χρόνια, προετοιμαζόμενη για το αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ. Στην πραγματικότητα, τα δεδομένα της έρευνας δείχνουν ότι το 80% των ερωτηθέντων είναι καλά (ή πλήρως) προετοιμασμένο για το ευρύ φάσμα πολιτικών αλλαγών που αναμένονται το 2025.
Η έρευνα της Teneo αποκαλύπτει ευρεία συναίνεση μεταξύ παγκόσμιων CEOs και επενδυτών ότι μια δεύτερη θητεία του Trump θα έχει αρκετά σημαντικά αποτελέσματα. Οι τρεις πιο πιθανοί αντίκτυποι είναι οι διαταραχές στο εμπόριο, η αυξημένη δραστηριότητα στις συγχωνεύσεις και εξαγορές (M&A) και ένα ισχυρό δολάριο.
Γεωπολιτική
Σύμφωνα με την Teneo, το περασμένο έτος διεξήχθησαν σημαντικές εκλογές σε όλο τον κόσμο. Σε ένα κύμα αντισυστημικής διάθεσης, οι εκλογές του 2024 οδήγησαν σε αλλαγές κυβερνήσεων, εισροή λαϊκιστών και υψηλό κατακερματισμό στις δυτικές δημοκρατίες. Παρά τα πρωτοφανή αποτελέσματα, περισσότεροι από το 76% των CEOs και το 83% των επενδυτών πιστεύουν ότι τα αποτελέσματα των εκλογών του 2024 θα βελτιώσουν την παγκόσμια οικονομία.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι απόψεις των CEOs που αναμένουν «σημαντική βελτίωση» το 2025 διαφέρουν ανά περιοχή. Για παράδειγμα, οι CEOs από την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού (APAC) εκφράζουν μεγαλύτερη αισιοδοξία για την παγκόσμια οικονομία (66%), αλλά είναι λιγότερο βέβαιοι για την παγκόσμια σταθερότητα (44%). Αντίθετα, οι CEOs από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική (MENA) είναι σχετικά αισιόδοξοι για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας (48%), αλλά οι περιφερειακές συγκρούσεις τους προκαλούν ανησυχία (12%).
Οι CEOs και οι επενδυτές αναφέρουν ότι οι αλλαγές πολιτικής που σχετίζονται με τη νομισματική πολιτική και τις κρατικές δαπάνες θα έχουν τη μεγαλύτερη αρνητική επίδραση στις επιχειρήσεις τους το 2025.
Σε σύγκριση με πέρυσι, παρατηρούνται σημαντικές αυξήσεις στα ποσοστά των CEOs που ανησυχούν για τις επιπτώσεις των αλλαγών πολιτικής που σχετίζονται με τη μετανάστευση, την ισότητα και την ένταξη, καθώς και τον πόλεμο Ρωσίας / Ουκρανίας. Οι CEOs και οι επενδυτές παρακολουθούν επίσης στενά τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, όπου κεφάλαια ρέουν ελεύθερα μέσω των χωρών του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC), ενώ άλλες περιοχές πλήττονται από γεωπολιτικές συγκρούσεις.
Όπως επισημαίνει η Teneo, εκτός από τις πιθανές διαταρακτικές αλλαγές πολιτικής, οι CEOs και οι επενδυτές παρακολουθούν ένα ευρύτερο φάσμα πιθανών κινδύνων για το 2025, με ζητήματα τεχνολογίας και εφοδιαστικής αλυσίδας να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Παρ’ όλα αυτά, οι ερωτηθέντες εμφανίζονται εξαιρετικά βέβαιοι (84% των CEOs και 82% των επενδυτών) για την ικανότητά τους να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις, βάσει των προετοιμασιών που έγιναν το 2024. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό το επίπεδο εμπιστοσύνης μειώνεται ελαφρώς για τους CEOs (70%) όταν πρόκειται για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών / κλιματικών διαταραχών, την επέκταση του πολέμου στην Ουκρανία και την κλιμάκωση των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή.
Σε ό,τι αφορά την αποπαγκοσμιοποίηση, οι CEOs και οι επενδυτές συμφωνούν ότι έχει ήδη ξεκινήσει ή / και θα συμβεί στο μέλλον. Παρόλο που οι απόψεις σχετικά με τον ακριβή χρόνο διαφέρουν, σχεδόν όλοι (98% των CEOs και 97% των επενδυτών) ανησυχούν για τον αντίκτυπό της σε διάφορους τομείς.
Οι CEOs εκφράζουν δυσανάλογα μεγαλύτερες ανησυχίες για τον αντίκτυπο των γεωπολιτικών εντάσεων (51%) και την αυξημένη τριβή στις εφοδιαστικές αλυσίδες (46%), ενώ CEOs και επενδυτές μοιράζονται την ανησυχία για τα μεγαλύτερα εμπόδια στο εμπόριο (47% και 46%, αντίστοιχα).
Παρά τις ανησυχίες, το 78% τόσο των CEOs όσο και των επενδυτών σημειώνουν ότι είναι κάπως ή πολύ βέβαιοι πως – βάσει των προετοιμασιών που έγιναν το 2024 – οι επιχειρήσεις βρίσκονται σε ισχυρή θέση για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της αποπαγκοσμιοποίησης.
Σε αυτό το πλαισιο, η Κίνα παραμένει υψηλή προτεραιότητα για τους επενδυτές, παρά τις οικονομικές προκλήσεις και την επιβράδυνση της ανάπτυξής της. Ωστόσο, για πρώτη φορά από την αρχική έρευνα του 2023, οι CEOs ευθυγραμμίζονται με τους επενδυτές σε αυτό το ζήτημα.
Σε σύγκριση με πριν από δύο χρόνια, το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η Κίνα είναι σημαντική για την εταιρική τους στρατηγική έχει υπερδιπλασιαστεί σε όλους τους τομείς.
Οι CEOs μπορεί να ανταποκρίνονται στην αυξανόμενη επιρροή της Κίνας σε στρατηγικούς τομείς του μέλλοντος, όπως η καθαρή ενέργεια, τα ηλεκτρικά οχήματα και τα βιομηχανικά ρομπότ. Ταυτόχρονα, ορισμένες εταιρείες προετοιμάζονται να μεταφέρουν τις εφοδιαστικές τους αλυσίδες εκτός Κίνας, ενόψει των προσδοκιών ότι ο προστατευτισμός κατά της Χώρας του Δράκου θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια.
Καινοτομία
Οι CEOs και οι επενδυτές συμφωνούν ότι η τεχνητή νοημοσύνη (AI) αποτελεί την κορυφαία τεχνολογική προτεραιότητα για το 2025, με σχεδόν όλους τους συμμετέχοντες στην έρευνα (97% των CEOs και 98% των επενδυτών) να σχεδιάζουν να διατηρήσουν ή να αυξήσουν τις επενδύσεις στην AI.
Οι CEOs και οι επενδυτές μεσαίων κεφαλαιοποιήσεων υιοθετούν μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση, διαφοροποιώντας τις τεχνολογικές τους επενδύσεις σε ένα ευρύ φάσμα αναδυόμενων τεχνολογιών παράλληλα με τo AI. Αντίθετα, οι CEOs μεγάλων εταιρειών είναι πλήρως αφοσιωμένοι στo AI, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια για άλλες τεχνολογίες. Το 80% των CEOs μεγάλων εταιρειών σχεδιάζουν να επιταχύνουν τις δαπάνες στo AI το 2025, ενώ μόνο το 17% σχεδιάζει να αυξήσει τις δαπάνες στην κβαντική υπολογιστική και μόλις το 3% στην κρυπτογράφηση (σε σύγκριση με το 48% των CEOs και επενδυτών μεσαίων κεφαλαιοποιήσεων). Αυτή η απόκλιση, ειδικά γύρω από την κρυπτογράφηση, ενδέχεται να δημιουργήσει κενό προσδοκιών για τις μεγάλες εταιρείες που δεν έχουν ακόμη αναπτύξει στρατηγικές για τα κρυπτονομίσματα.
Στο μεταξύ, λίγο περισσότερο από το ήμισυ των προσπαθειών της εταιρικής Αμερικής στην AI αποφέρουν θετική απόδοση επενδύσεων (ROI).
Οι CEOs μεγάλων εταιρειών αναφέρουν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά θετικών πρωτοβουλιών AI σε σύγκριση με τους αντίστοιχους CEOs μεσαίων εταιρειών. Αυτή η διαφορά είναι εμφανής σε εσωτερικές αποδοτικότητες, επιχειρησιακές βελτιώσεις και εφαρμογές που απευθύνονται σε πελάτες.
ESG
Σχεδόν όλοι οι CEOs της έρευνας (91%) επαναπροσδιορίζουν τα προγράμματα ESG των εταιρειών τους. Η πλειοψηφία των CEOs παγκοσμίως (56%) παραμένει προσηλωμένη στη διατήρηση ισορροπίας μεταξύ ESG προγραμμάτων και βασικών επιχειρηματικών στόχων.
Σε ευθυγράμμιση με τις προσδοκίες των επενδυτών, το 91% των CEOs παγκοσμίως (από 72% το 2024) έχουν προσαρμόσει τις πρωτοβουλίες ESG λόγω της πολιτικοποίησης του ESG. Τέλος, σχεδόν όλοι οι CEOs παγκοσμίως (94%) σχεδιάζουν να συνεχίσουν τις προσπάθειες για την προσέλκυση και διατήρηση ανθρώπινου δυναμικού, ενώ παραμένουν δεσμευμένοι με πιθανούς νέους κανονισμούς απασχόλησης.
Ηγεσία
Τέλος, σύμφωνα με την Teneo, οι σημερινοί CEOs πιστεύουν ότι η επόμενη γενιά ηγετών θα χρειαστεί να είναι καταρτισμένη σε δεδομένα, μετασχηματισμό και ψηφιακή τεχνολογία, ενώ οι επενδυτές προτιμούν πιο παραδοσιακές δεξιότητες.
Επίσης, οι CEOs και οι επενδυτές βλέπουν μια παραδοσιακή γραμμή ηγεσίας, με CFOs πιθανότερους να αναλάβουν ηγετικές θέσεις, ακολουθούμενοι από COOs και CTO/CIOs.
