ΤΟΙ 849 b: Πρώτος εντοπισμός εκτεθειμένου πυρήνα πλανήτη, σε απόσταση 730 ετών φωτός
Τον εκτεθειμένο πυρήνα ενός πλανήτη εντόπισαν για πρώτη φορά επιστήμονες του University of Warwick.
Πρόκειται για έναν εξαιρετικά ασυνήθιστο πλανήτη ο οποίος εντοπίστηκε σε μια ζώνη όπου σπάνια βρίσκονται τόσο μεγάλα αντικείμενα (Neptunian Desert), και ενδεχομένως να πρόκειται για έναν «ανεπιτυχή» αέριο γίγαντα ή έναν που έχασε την ατμόσφαιρά του. Η ανακάλυψη αυτή, τονίζουν οι επιστήμονες, αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για να εξεταστεί το εσωτερικό ενός άλλου πλανήτη.
Ο συγκεκριμένος πυρήνας βρέθηκε σε τροχιά γύρω από ένα μακρινό άστρο και έχει περίπου ίδιο μέγεθος με τον Ποσειδώνα. Θεωρείται πως είναι ένας αέριος γίγαντας που είτε έχασε την ατμόσφαιρά του είτε δεν κατάφερε να σχηματίσει μία.
Η σχετική έρευνα παρουσιάστηκε στο Nature και, όπως τονίζουν οι επιστήμονες, εκτιμάται πως πρόκειται για την πρώτη φορά που εντοπίζεται εκτεθειμένος πυρήνας ενός πλανήτη.
Ο ΤΟΙ 849 b κινείται σε πολύ μικρή απόσταση γύρω από ένα άστρο σε απόσταση 730 ετών φωτός από τη Γη. Μία περιστροφή γύρω από αυτό – ένα «έτος» του διαρκεί μόλις 18 ώρες, και η θερμοκρασία στην επιφάνεια κινείται σε ασύλληπτα υψηλές θερμοκρασίες. Εντοπίστηκε μέσω της μελέτης δεδομένων από το TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) της NASA. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η μάζα του είναι 2-3 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ποσειδώνα- ωστόσο η πυκνότητά του είναι εντυπωσιακή, καθώς όλο το υλικό που αποτελεί αυτή τη μάζα περιέχεται σε ένα αντικείμενο στο μέγεθος του Ποσειδώνα. Όπως αναφέρει το National Geographic, το άστρο είναι σαν τον ήλιο μας, και ο πλανήτης έχει τη μεγαλύτερη μάζα σε βραχώδη πλανήτη που έχει παρατηρηθεί ποτέ, καθώς το υλικό αντιστοιχεί σε 40 φορές αυτό της Γης. Η διάμετρός του είναι περίπου 3,4 φορές αυτή της Γης, ή 85% του Ποσειδώνα.
Όπως τονίζουν οι ερευνητές, πρόκειται για ένα πλανήτη με ασυνήθιστα μεγάλη μάζα, και, αν και δεν κατέχει τα πρωτεία μεταξύ αυτών που έχουν εντοπιστεί, έχει τα πρωτεία σε αυτό το μέγεθος- κάτι που δείχνει ότι ο πλανήτης αυτός έχει περίεργη ιστορία.
«Θα περιμέναμε ένας πλανήτης με τόσο μεγάλη μάζα να έχει συγκεντρώσει τεράστιες ποσότητες υδρογόνου και ηλίου όταν σχηματίστηκε, αναπτυσσόμενος σε κάτι σαν τον Δία. Το ότι δεν βλέπουμε αυτά τα αέρια μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως πρόκειται για έναν πλανητικό πυρήνα που έχει εκτεθεί. Είναι η πρώτη φορά που ανακαλύπτουμε έναν ακέραιο εκτεθειμένο πυρήνα ενός αερίου γίγαντα γύρω από ένα άστρο» είπε ο Dr. Ντέιβιντ Άρμστρονγκ, του Τμήματος Φυσικής του πανεπιστημίου, lead author της εν λόγω έρευνας.
Όσον αφορά στον λόγο που είναι ορατός ο πυρήνας του πλανήτη, υπάρχουν δύο θεωρίες: Η μία είναι πως κάποτε ήταν σαν τον Δία, μα έχασε όλα τα αέρια μέσω διαφόρων μεθόδων και η άλλη πως ίσως να είναι ένας «ανεπιτυχής» αέριος γίγαντας, που δεν κατάφερε να σχηματίσει ατμόσφαιρα.
«Με τον ένα ή με τον άλλον τρόπο, ο ΤΟΙ 849 είτε ήταν ένας αέριος γίγαντας είτε είναι ένας “ανεπιτυχής” αέριος γίγαντας. Είναι μια πρωτιά, που μας λέει ότι τέτοιοι πλανήτες υπάρχουν και μπορούν να εντοπιστούν. Έχουμε την ευκαιρία να κοιτάξουμε στον πυρήνα ενός πλανήτη με τρόπο που δεν μπορούμε να το κάνουμε στο δικό μας ηλιακό σύστημα. Υπάρχουν ακόμα μεγάλα ανοιχτά ερωτήματα για τη φύση του πυρήνα του Δία, για παράδειγμα, οπότε περίεργοι και ασυνήθιστοι εξωπλανήτες σαν αυτόν μας παρέχουν ένα παράθυρο στον σχηματισμό των πλανητών, που δεν έχουμε άλλον τρόπο να διερευνήσουμε. Αν και δεν έχουμε ακόμα πληροφορίες για τη χημική του σύνθεση, μπορούμε να συνεχίσουμε με άλλα τηλεσκόπια. Επειδή ο ΤΟΙ 849 b είναι τόσο κοντά στο άστρο του, οποιαδήποτε ατμόσφαιρα γύρω από τον πλανήτη πρέπει να αναπληρώνεται συνέχεια από τον πυρήνα. Οπότε αν μπορούμε να μετρήσουμε αυτή την ατμόσφαιρα, τότε μπορούμε να έχουμε μια ματιά στη σύνθεση του ίδιου του πυρήνα» είπε σχετικά ο Άρμστρονγκ.
