Tι δείχνει η αναβάθμιση των προοπτικών του ελληνικού αξιόχρεου από τη Fitch – Οι προσδοκίες της Αθήνας και η έξοδος στις αγορές

Την Παρασκευή η Fitch προχώρησε σε αναβάθμιση των προοπτικών (Outlook) του ελληνικού αξιόχρεου από «σταθερές» σε «θετικές», επιβεβαιώνοντας τη βαθμολογία «BB», κάτι που σημαίνει πως θα υπάρξει αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας τους επόμενους 12-18 μήνες. Η χθεσινή εξέλιξη ενισχύει το εκδοτικό πρόγραμμα του ΟΔΔΗΧ ύψους 12 δισ. ευρώ για το 2022, ενώ, όπως εκτιμάται, η Ελλάδα θα μπορούσε να βγει το αμέσως επόμενο διάστημα στις αγορές με την έκδοση 15ετούς ή 20ετούς ομολόγου ύψους 3 δισ. ευρώ περίπου.

Το ελληνικό αξιόχρεο απέχει σήμερα δύο «σκαλοπάτια» από την «επενδυτική βαθμίδα» με βάση τις αξιολογήσεις των Fitch, Standard & Poor’s και DBRS και τρία με βάση της Moody’s. Η επιστροφή της χώρας στην «επενδυτική βαθμίδα» θα μπορούσε να επιτευχθεί στα τέλη του 2022 ή τις αρχές του 2023, την ώρα που αξιωματούχοι του οικονομικού επιτελείου εκτιμούν πως η απόκτηση του «investment grade» θα επιτευχθεί κάποια στιγμή το 2023.

Η JP Morgan αναμένει πως η Ελλάδα θα μπορούσε να δει την πιστοληπτική της ικανότητα να αναβαθμίζεται και από τους τέσσερις μεγάλους οίκους αξιολόγησης μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022. Προσδοκία της Αθήνας είναι να έχει ανακτήσει την επενδυτική κατηγορία έως το 2023. Μάλιστα η DZ Bank έχει επισημάνει ότι οι προσπάθειες προς αυτή τη κατεύθυνση φέρνουν αποτελέσματα και αναγνωρίζονται από τους οίκους αξιολόγησης.

Η Ελλάδα ήταν ανάμεσα στις λίγες χώρες που αναβαθμίστηκαν μέσα στην πανδημία. Συγκεκριμένα, η S&P αναβάθμισε την Ελλάδα σε BB positive από BB- stable τον Απρίλιο. Η τελευταία αναβάθμιση από τη Moody’s ήταν τον Νοέμβριο του 2020, στο Ba3 stable από B1 stable. Η Fitch κράτησε την πιο σκληρή στάση, με δεδομένες τις επιπτώσεις του κορωνοϊού, και άλλαξε την αξιολόγησή της σε BB stable από BB positive τον Απρίλιο του 2020, χωρίς άλλη κίνηση έκτοτε.

Τι αναφέρει η Fitch στην έκθεσή της

Σύμφωνα με τον οίκο, η αναβάθμιση των προοπτικών αντανακλά την ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική και τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος που θα στηρίξουν μία ταχύτερη από το αναμενόμενο μείωση του δημόσιου χρέους, στο πλαίσιο του σημερινού και του αναμενόμενου χαμηλού κόστους δανεισμού.

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν κάνει ουσιαστική πρόοδο στη βελτίωση της ποιότητας του ενεργητικού τους, μειώνοντας πολύ το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων τους (NPL) και ενισχύοντας την ικανότητά τους να παρέχουν πιστώσεις στην πραγματική οικονομία. Η Fitch σημειώνει ότι το συνολικό επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων των μεγάλων ελληνικών τραπεζών μειώθηκε δραστικά το 2021, υποχωρώντας στα 20,9 δισ. ευρώ στο τρίτο τρίμηνο του έτους από 60 δισ. ευρώ έναν χρόνο πριν. Το ποσοστό των NPL μειώθηκε στο 15% από 36,3% στην ίδια περίοδο. «Αναμένουμε ότι οι δείκτες ποιότητας ενεργητικού του τραπεζικού τομέα θα βελτιωθούν περαιτέρω φέτος, αν και υπάρχουν κίνδυνοι νέων προβληματικών δανείων, ιδιαίτερα από πιο ευάλωτους δανειολήπτες που συνεχίζουν να ωφελούνται από ρυθμίσεις ή την κρατική στήριξη», προσθέτει.

Η οικονομική δραστηριότητα στην Ελλάδα ανέκαμψε με ταχύτερο ρυθμό από αυτόν που ανέμενε ο Fitch κατά την προηγούμενη αξιολόγηση του Ιουλίου 2021.

Ο οίκος αξιολόγησης εκτιμά ότι το ΑΕΠ αυξήθηκε το 2021 κατά 8,3%, πολύ περισσότερο από την πρόβλεψη για αύξηση 4,3% που είχε κάνει τον περασμένο Ιούλιο. Για το 2022 αναμένει να συνεχισθεί η ανάκαμψη, καθώς η χρήση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης θα επιταχυνθεί, με την οικονομία να αναπτύσσεται περαιτέρω 4,1%, ενώ αντίστοιχο ρυθμό ανάπτυξης προβλέπει και για το 2023.

Σύμφωνα με τον οίκο, η πανδημία αποτελεί έναν βραχυπρόθεσμο κίνδυνο για την οικονομική δραστηριότητα καθώς τα κρούσματα αυξήθηκαν σημαντικά το Φθινόπωρο και περισσότερο πιο πρόσφατα, με την εξάπλωση της παραλλαγής Όμικρον, και  η ελληνική κυβέρνηση επέβαλε κάποιους περιορισμούς.

Ένας περαιτέρω κίνδυνος για τις προβλέψεις του, σημειώνει, θα ήταν μία καθυστέρηση στην υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων που προβλέπονται από το Σχέδιο Ανάκαμψης.

Ο συνδυασμός της ισχυρότερης από το αναμενόμενο ανάπτυξης και της μείωσης στο δημοσιονομικό έλλειμμα, με αιχμή τη σημαντική μείωση της σχετικής με την πανδημία στήριξης, θα οδηγήσει στη μείωση του δημόσιου χρέους ως ποσοστό στο ΑΕΠ.

Η Fitch εκτιμά ότι ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ θα μειωθεί στο 198,4% το 2021 από 206,3% το 2020, ενώ προβλέπει ότι θα μειωθεί περαιτέρω στο 190,3% φέτος και στο 185,3% στο τέλος του 2023.

Η Ελλάδα έχει υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα, το οποίο υπερβαίνει κατά πολύ τον μέσο όρο των χωρών με αξιόχρεο ‘ΒΒ’ ή ‘ΒΒΒ’, ενώ οι επιδόσεις της όσον αφορά τη διακυβέρνηση και τους δείκτες ανθρώπινου δυναμικού είναι από τις υψηλότερες μεταξύ των χωρών που δεν έχουν επενδυτική διαβάθμιση. Αυτά τα δυνατά σημεία της ζυγίζονται με τα ακόμη πολύ υψηλά επίπεδα των NPLs και τα πολύ υψηλά επίπεδα δημόσιου και εξωτερικού χρέους, σημειώνει ο οίκος.

Η Fitch εκτιμά ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε ελαφρά το 2021 στο 9,7% του ΑΕΠ από 10,1% το 2020, ενώ προβλέπει τη δραστική μείωσή του στο 4,1% του ΑΕΠ φέτος και περαιτέρω στο 2,9% του ΑΕΠ το 2023