Τι είναι το φαινόμενο του «manifestation» που έχει κατακτήσει το TikTok και υπόσχεται επιτυχία στο χρήμα και τον έρωτα
Η Sarah Perl, η οποία χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο @hothighpriestess στο TikTok, λέει ότι έχει επιτύχει τόσο στην καριέρα της όσο και στην προσωπική της ζωή επειδή τα εκδήλωσε (manifested) και τα δύο. Πολλά από τα πρόσφατα βίντεό της επικεντρώνονται στο manifestation της αγάπης και απευθύνονται κυρίως σε νεαρές γυναίκες που θέλουν να έχουν ρομαντικές σχέσεις με άνδρες. Η 23χρονη που ζει στο Λος Άντζελες μιλά στους θεατές της για το πώς μπορούν να κάνουν manifest την επιστροφή ενός μηνύματος από κάποιον μέσα σε 24 ώρες. Κάποιες φορές κάνει manifest ακόμη και τον σκοπό των βίντεό της: «Κάνω manifest ότι αυτό το βίντεο θα φτάσει μόνο σε εκείνους που βρίσκονται στο κατώφλι της μεγαλύτερης αναβάθμισης της ζωής τους», λέει σε ένα βίντεο που έχει πάνω από ένα εκατομμύριο προβολές.
Δεν το λέει μόνο στο σύμπαν, αλλά «τροφοδοτεί» και τον αλγόριθμο του TikTok, ο οποίος πιθανότατα στέλνει το περιεχόμενό της σε άλλες νεαρές γυναίκες. Για την ίδια, το manifestation και ο κώδικας που τροφοδοτεί το TikTok είναι αλληλένδετα. «Προφανώς ο αλγόριθμος θα κάνει τα μαγικά του», λέει η Perl, η οποία έχει συγκεντρώσει 2,5 εκατομμύρια ακολούθους από το 2020 και προσφέρει επίσης επί πληρωμή διαδικτυακά μαθήματα για την εκδήλωση. «Βλέπω το manifestation σχεδόν όπως τη σελίδα For You: Εκεί που στρέφεις την προσοχή σου, εκεί θα καταλήξει η ζωή σου». Αν οι άνθρωποι ασχολούνται με αρνητικό περιεχόμενο, αυτό θα τους τροφοδοτείται. Αλλά αν τους αρέσουν βίντεο με θετική προσέγγιση, το TikTok μπορεί να τους δώσει περισσότερα.
Η Perl είναι μία από τους πολλούς influencers που ειδικεύονται στο manifestation: την ιδέα ότι η θετική σκέψη και η οπτικοποίηση μπορούν να φέρουν τους ανθρώπους πιο κοντά στους στόχους τους. Το manifestation ξεκίνησε στο κίνημα της Νέας Σκέψης του 19ου αιώνα και έχει ένα πυρήνα αλήθειας: οι σκέψεις μας μπορούν εν μέρει να διαμορφώσουν την πραγματικότητά μας. Η πιο πρόσφατη τάση έχει κερδίσει έδαφος από την κορύφωση της πανδημίας, αλλά το σύγχρονο manifestation παραμένει ένας ευρύς όρος που καλύπτει μια σειρά πρακτικών. Μπορεί να περιλαμβάνει τον διαλογισμό και το γράψιμο σε ημερολόγιο ως μέρος μιας πνευματικής πρακτικής, καθώς και τη δημοσίευση μιμιδίων για την επίτευξη μεγάλης τύχης. Οι ποπ σταρ Dua Lipa και Ariana Grande έχουν δηλώσει την πίστη τους στη δύναμη της εκδήλωσης.
Στο διαδίκτυο, η τάση ανήκει κυρίως στις γυναίκες της Gen Ζ. Χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εφαρμογές αυτοβοήθειας και ακόμη και την τεχνητή νοημοσύνη για να κάνουν manifest τον έρωτα, τη χρηματοοικονομική σταθερότητα, την επαγγελματική επιτυχία και ζεστά σπίτια. Αυτά είναι όλα πράγματα που για γενιές φάνταζαν απρόσιτα για πολλούς νέους, αλλά ίσως περισσότερο από όλους για τους Gen Zers, των οποίων τα σχολικά και πανεπιστημιακά χρόνια αποσταθεροποιήθηκαν περαιτέρω από την πανδημία. Αντιμετωπίζουν μια πλημμύρα εφαρμογών γνωριμιών που καθοδηγούνται από αλγόριθμους, μια ασταθή αγορά κατοικίας και πολλή αβεβαιότητα για το μέλλον. Κάποιοι ανώνυμοι λογαριασμοί στο TikTok ενθαρρύνουν ακόμη και τους χρήστες να κάνουν like ή share τις αναρτήσεις τους για να βρουν αγάπη, συγκεντρώνοντας αλληλεπίδραση με τον τρόπο που οι millennials κάποτε προωθούσαν email αλυσίδες που απειλούσαν χρόνια κακοτυχίας. Για τη Γενιά Ζ, το χάσμα μεταξύ του θείου και του ψηφιακού μπορεί να είναι λεπτό σαν ξυράφι.
Η Γενιά Ζ μπορεί να είναι η λιγότερο θρησκευόμενη γενιά στην ιστορία των ΗΠΑ. Σε μια έρευνα του 2021 από το Survey Center on American Life, το 34% των Gen Zers δήλωσε ότι δεν έχει θρησκευτική ταυτότητα, σε σύγκριση με το 29% των millennials και το 18% των baby boomers. Ωστόσο, η Amy Wu, ιδρύτρια της εφαρμογής Manifest, η οποία κυκλοφόρησε αυτό το καλοκαίρι και χρησιμοποιεί γενετική τεχνητή νοημοσύνη για να στέλνει επιβεβαιώσεις στους χρήστες της με βάση τους στόχους τους, λέει ότι, παρόλο που περισσότεροι νέοι γυρίζουν την πλάτη τους στην εκκλησία, εξακολουθούν να «θέλουν να πιστέψουν σε κάτι μεγαλύτερο».
Μέχρι στιγμής, λέει η Wu, σχεδόν οι μισές επιθυμίες που καταγράφονται στην εφαρμογή σχετίζονται με την αγάπη και τον έρωτα. Περίπου το 70% των χρηστών του Manifest είναι γυναίκες, και οι περισσότεροι χρήστες είναι ηλικίας 18 έως 35. Οραματίζεται το Manifest ως ένα εργαλείο που βοηθά τους χρήστες να επεξεργαστούν τη θλίψη, τον θυμό, το άγχος, τη μοναξιά και άλλα συναισθήματα που ίσως επιδεινώνονται από τον ψηφιακό κόσμο. Αντί να κυλούν σε ατελείωτες ροές αρνητικών ειδήσεων και να συγκρίνονται με άλλους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι χρήστες του Manifest συμμετέχουν σε μια ιδιωτική εμπειρία όπου ενθαρρύνονται να κάνουν σύντομο διαλογισμό.
«Δεν είμαστε ένα Μαγικό 8 Μπαλ που προσπαθεί να εγγυηθεί ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα ή να προβλέψει το μέλλον», λέει η Wu. «Πρόκειται για την αντιμετώπιση μιας πολύ πραγματικής ανησυχίας που μπορεί να έχει ένα άτομο εκείνη τη στιγμή και την παροχή διαβεβαίωσης». Για παράδειγμα, αν κάποιος εκφράσει αβεβαιότητα για το ενδιαφέρον ενός ατόμου που του αρέσει, το Manifest μπορεί να δημιουργήσει λιγότερο συγκεκριμένες, πιο διαχρονικές επιβεβαιώσεις, όπως «Τιμώ και εμπιστεύομαι τα συναισθήματά μου και τη διαίσθησή μου καθώς πλοηγούμαι σε αυτή τη σχέση» ή «Αξίζω αγάπη και καλοσύνη».
Υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ της διάδοσης της δύναμης της θετικής σκέψης και της πώλησης ενός σχήματος γρήγορου πλουτισμού. Οι νέοι στρέφονται επίσης σε παλαιότερες πλατφόρμες, αναθεωρώντας τις ως χώρους manifestation. Οι Gen Zers αποτελούν πλέον το μεγαλύτερο ποσοστό χρηστών του Pinterest, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 40% των ενεργών χρηστών. Οι αναζητήσεις για «ρομαντική εκδήλωση» έχουν αυξηθεί 17 φορές από πέρυσι, και οι αναρτήσεις που σχετίζονται με το «scrapbooking αγάπης» έχουν αυξηθεί κατά 250%. Οι χρήστες αναζητούν επίσης οικονομική ενδυνάμωση — οι αναζητήσεις για «αισθητική πολλών χρημάτων» έχουν αυξηθεί κατά 953% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Η Sydney Stanback, επικεφαλής παγκόσμιων τάσεων και ιδεών στο Pinterest, λέει ότι οι νέοι που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να οραματιστούν το μέλλον τους «φέρνουν ένα νέο επίπεδο ζεστασιάς σε αυτές τις πλατφόρμες».
«Επιτρέπεται η μεταφορά αυτού του είδους της πνευματικότητας που υπάρχει στην πραγματική ζωή σε αυτούς τους χώρους», λέει η Stanback. «Χρησιμοποιούν το Pinterest για να δημιουργήσουν έναν κόσμο στον οποίο θέλουν να ζήσουν. Και μετά βγαίνουν και τον πραγματοποιούν».
Η Shanna Watkins βλέπει το ταξίδι της εκδήλωσης με παρόμοιο τρόπο. «Δεν θα υπήρχε manifestation για μένα, με τον τρόπο που τo κάνω τώρα και είναι εξαιρετικά αποτελεσματική, χωρίς την τεχνολογία», λέει η Watkins, 28χρονη από το Ντάλας που εργάζεται ως υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων και επικοινωνίας στην AT&T. Μεγαλωμένη ως Χριστιανή, η Watkins άρχισε να αμφισβητεί κάποιες πλευρές της πίστης και τελικά ανακάλυψε περισσότερα για την εκδήλωση στο YouTube. Τώρα χρησιμοποιεί μια εφαρμογή προσωπικής ανάπτυξης που ονομάζεται Mindvalley και γράφει επιβεβαιώσεις στις σημειώσεις του κινητού της. Επίσης, λέει ότι έχει γράψει σημειώσεις για τα όνειρά της και έχει ζητήσει από το ChatGPT να αναλύσει το περιεχόμενό τους. Λέει ότι βρήκε την ανάλυση του chatbot της τεχνητής νοημοσύνης αξιόπιστη, συνοψίζοντας συναισθήματα που είχε και ίσως εκφράζονταν στα όνειρά της. Εργαλεία όπως αυτό, λέει, «μπορούν να είναι ένα ακόμη κανάλι για την εσωτερική μου ύπαρξη και τη συνείδησή μου να μου μιλήσουν και να στείλουν μηνύματα».
Ο χαλαρός ορισμός τoυ manifestation σημαίνει ότι δεν υπάρχουν κανόνες ή πρότυπα γύρω από αυτήν. «Η όλη “λέξη-κλειδί” της εκδήλωσης και το πώς χρησιμοποιείται τόσο ελεύθερα, πιστεύω ότι μπορεί να είναι επιβλαβές», λέει η Emily McDonald, μέντορας και coach με μεγάλη απήχηση στο Instagram και το TikTok, που έχει μελετήσει τη νευροεπιστήμη. Για την ίδια, η εκδήλωση βασίζεται στη νευροεπιστήμη και αφορά την αναδόμηση του εγκεφάλου ώστε να αντιλαμβάνεται μια πραγματικότητα ευθυγραμμισμένη με τα πράγματα που θέλεις. Αυτό σημαίνει να θέτεις προθέσεις και να οραματίζεσαι αποτελέσματα — όχι απλώς να έχεις μια σκέψη και να περιμένεις να γίνει πραγματικότητα.
Υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ της διάδοσης της δύναμης της θετικής σκέψης και της οπτικοποίησης και της πώλησης ενός σχήματος γρήγορου πλουτισμού. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Queensland στην Αυστραλία βρήκαν ότι οι άνθρωποι που δήλωσαν ότι εξασκούν manifestation ήταν πιο πιθανό να βλέπουν τον εαυτό τους ως επιτυχημένο και να ελπίζουν ότι μπορούν να πετύχουν την επιτυχία στο μέλλον — αλλά ήταν επίσης πιο πιθανό να αναζητούν ριψοκίνδυνες επενδύσεις, να πιστεύουν ότι μπορούν να φτάσουν γρήγορα στην επιτυχία και ακόμη και να έχουν περάσει από πτώχευση.
Είτε πιστεύετε ότι το manifestation λειτουργεί είτε όχι, αυτό δεν είναι το κυριότερο σημείο. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με αυτό το περιεχόμενο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή χρησιμοποιούν εργαλεία για να εκδηλώσουν καλύτερα μέλλοντα για τον εαυτό τους προσπαθούν να δράσουν σε έναν κόσμο όπου τα χρήματα και η αγάπη φαίνονται εκτός ελέγχου. «Θέλουν υποστήριξη στις χειρότερες και στις καλύτερες στιγμές τους», λέει η Wu. «Σε αυτόν τον μετα-COVID κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι άνθρωποι θέλουν να αισθάνονται ότι έχουν έλεγχο στη ζωή τους». Θα χρειαστεί κάτι περισσότερο από την εκδήλωση για να το πετύχουν.
