Τι είναι το σύνδρομο people-pleasing και πώς μπορεί να βλάψει την υγεία σας
Μπορεί να μην υπάρχει εντελώς δόκιμος όρος να μεταφράσουμε το people-pleasing στα ελληνικά (το να προσπαθείς να ικανοποιείς τους πάντες; το να μην μπορείς να πεις όχι;) αλλά όλοι μας έχουμε γνωρίσει τέτοιους ανθρώπους. Ή, στη χειρότερη περίπτωση, έχουμε γίνει και εμείς οι ίδιοι τέτοιοι.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι μια τέτοια συμπεριφορά, που παραδίδει τον έλεγχο της ζωής σας σε άλλους, είναι επιβλαβής για την υγεία σας. Μια συμπεριφορά που, συνήθως, γεννιέται σε μικρή ηλικία. Όπως συνέβη στην περίπτωση της Natalie Lue, συγγραφέα του βιβλίου The Joy of Saying No (Η χαρά του να λες όχι).
«Έλαβα ένα ξεκάθαρο μήνυμα σε νεαρή ηλικία ότι πρέπει να φέρεσαι με έναν συγκεκριμένο τρόπο για να γίνεις αποδεκτή», θυμάται η Lue. «Υπήρχαν όλα αυτά τα μηνύματα -στο σπίτι και στο σχολείο- ότι αν είσαι δυσάρεστη, τότε θα έχεις προβλήματα. Η δουλειά σου είναι να κάνεις τους άλλους ανθρώπους ευτυχισμένους. Δουλειά σου είναι να εκπληρώνεις τα όνειρα των άλλων ανθρώπων. Είναι δουλειά σου να υπερβάλλεις και να δίνεις το 100%».
Kαι, κάπως έτσι, γεννήθηκε μια ακόμη people pleaser.
«Υπήρχε ένα κομμάτι μου που ήταν υπερβολικά δοτικό στις φιλίες, στην οικογένεια, στη δουλειά… Είχα αρχίσει να καίγομαι επειδή απέδιδα υπερβολικά και ήμουν πάντα σούπερ αξιόπιστη» λέει. «Και όταν η υγεία μου συνάντησε δυσκολίες επειδή έχω μια ασθένεια του ανοσοποιητικού συστήματος, συνέχισα να προσφέρω υπερβολικά στη δουλειά για να αντισταθμίσω κάτι τόσο ‘τρομερό’ όσο το να μην είμαι καλά».
Εξ ορισμού, οι people-pleasers βάζουν τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές τους. Ενώ το να βοηθάτε τους άλλους έχει μεγάλα οφέλη για τη ψυχική υγεία, το να το κάνετε εις βάρος του εαυτού σας μπορεί να επιφέρει αρνητικές συνέπειες, όπως άγχος και κατάθλιψη.
«Το να ικανοποιείτε τους άλλους είναι μια αντίδραση άγχους», λέει η Lue. «Είτε το αναγνωρίζουμε εκείνη τη στιγμή, είτε μετά, αυτό που πραγματικά λέμε είναι ‘έχω άγχος για κάτι. Ανησυχώ μήπως δεν με συμπαθήσουν. Ανησυχώ μήπως με απορρίψουν’. Το people-pleasing είναι μια εκδήλωση του άγχους, το οποίο το μόνο που κάνει είναι να δημιουργεί περισσότερα προβλήματα».
Μόλις αναγνωρίσουμε τι είναι το people-pleasing και πώς εμφανίζεται στη ζωή μας, τότε μπορούμε να κάνουμε τις απαραίτητες αλλαγές. Παρακάτω, η Lue περιγράφει μερικές που μπορούν να σας βοηθήσουν να ξεκινήσετε:
Τσεκάρετε τον εαυτό σας
Η Lue συνιστά να περάσετε μια εβδομάδα για να γνωρίσετε τον people-pleaser που κρύβετε μέσα σας, δίνοντας μεγάλη προσοχή σε ποιον και σε τι λέτε ‘ναι’ και σε τι λέτε ‘όχι’ ή ‘ίσως’.
«Ο μέσος άνθρωπος που ευχαριστεί τους ανθρώπους λέει πολλά ‘ναι’», τονίζει. “Υπάρχουν ένα ή δύο ‘ίσως’ εκεί μέσα, αλλά ελάχιστα ‘όχι’. Κοιτάξτε πού ξοδεύετε τα ‘ναι’ σας».
Πριν δεσμευτείτε σε μια άλλη δραστηριότητα ή αίτημα, η Lue συμβουλεύει να εφαρμόσετε μια παύση και να ελέγξετε τον εαυτό σας (και τα σήματα άγχους του σώματός σας) πριν απαντήσετε.
“Πολλοί άνθρωποι δεν μπαίνουν στον κόπο να ελέγξουν πώς αισθάνονται και να αναγνωρίσουν αν θέλουν ή αν πρέπει να πουν ναι», λέει. «Ποιος είναι αυτός που πυροδοτεί το άγχος σας όταν βλέπετε το όνομά του στα εισερχόμενά σας ή στο τηλέφωνό σας; Αυτή η ένταση μέσα σας -όπου τρέμετε να ανοίξετε το τηλέφωνό σας επειδή περιμένετε να σας ζητήσουν κάτι- είναι ένα σημάδι ότι είστε people-pleaser».
Η Lue ενθαρρύνει επίσης τους ανθρώπους να δίνουν προσοχή στα συναισθήματά τους, είτε πρόκειται για δυσαρέσκεια, ενοχή, υπερφόρτωση ή αδυναμία.
«Αυτά είναι που ονομάζω ‘συναισθήματα όσων ικανοποιούν τους ανθρώπους’», λέει. «Είναι το σώμα σας που σας ενημερώνει ότι μπορεί να κάνατε κάτι καλό, αλλά για τους λάθος λόγους. Τα συναισθήματά σας ενημερώνουν ότι δεν είστε εντάξει με ό,τι έχετε συμφωνήσει».
Δώστε προτεραιότητα στα ‘όχι’ σας
«Αυτή την εποχή του χρόνου είναι πολύ στη μόδα η φιλοσοφία ‘νέος χρόνος, νέος εαυτός’», λέει η Lue. «Αλλά δεν χρειάζεστε έναν νέο εαυτό, χρειάζεστε ένα νέο ‘όχι’. Ο λόγος που βρίσκεστε σε αυτό το σημείο είναι επειδή έχετε ξοδέψει υπερβολικά τα ‘ναι’ σας. Είστε υπερχρεωμένος με ‘ναι’».
Το πρώτο βήμα για να ανακάμψετε από το people-pleasing είναι να καταλάβετε πότε και πού μπορείτε να πείτε όχι – είτε αυτό ξεκινάει με τον barista στην καφετέρια που έκανε λάθος την παραγγελία σας είτε με το να φορτωθείτε λιγότερες απαιτήσεις στη δουλειά.
«Όταν λέτε ‘όχι’ αυθεντικά, μπορείτε επίσης να λέτε και ‘ναι’ αυθεντικά”, σημειώνει η Lue. «Κάνετε πράγματα που είναι πραγματικά σε συμφωνία με αυτό που είστε, τις αξίες σας και το πώς θέλετε να αισθάνεστε, αντί να τα κάνετε από υποχρέωση ή για κάποια κρυφή ατζέντα».
Υιοθετήστε τη χαρά του να λέτε (και να ακούτε) ‘όχι’
Ενώ πολλοί people-pleasers φοβούνται τις συγκρούσεις, η Lue υποστηρίζει ότι «δεν είναι το όχι’ που πληγώνει τα συναισθήματα, αλλά η δυναμική».
«Αν πείτε ‘όχι’ σε κάποιον και αυτός έχει πρόβλημα με αυτό, αυτό σας λέει κάτι για τη δυναμική μεταξύ εσάς και του ατόμου – όχι για την εγκυρότητα του ‘όχι’ σας», επισημαίνει. «Σας λέει επίσης ότι με βάση την αντίδρασή του, πρέπει να εφαρμόσετε κάποια όρια. Πρόκειται για κάποιον που δεν ακούει το ‘όχι’ από εσάς αρκετά συχνά».
Αλλά αν φοβόμαστε ότι θα πληγώσουμε τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων λέγοντας ‘όχι’, τότε αυτό μπορεί επίσης να σημαίνει ότι πιστεύουμε ότι δεν είναι εντάξει να μας λένε ‘όχι’ οι άλλοι άνθρωποι. Είναι λοιπόν σημαντικό όχι μόνο να αποδεχόμαστε το δικό μας ‘όχι’, αλλά και να σεβόμαστε το να ακούμε ‘όχι’ και από τους άλλους.
«Αν δεν λέτε το ‘ναι’ αυθεντικά, το λέτε με δυσαρέσκεια, φόβο και αυτό οδηγεί σε περισσότερα προβλήματα από ό,τι αν είχατε πει όχι από την πρώτη στιγμή», καταλήγει η Lue. «Όταν πραγματικά το αποδεχτούμε αυτό και αναγνωρίσουμε ότι το people-pleasing είναι ένα ψέμα, μπορούμε να έχουμε περισσότερη οικειότητα και ειλικρίνεια στις σχέσεις μας».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
- Αυτά είναι τα 6 φαγητά και ποτά για καλή διάθεση, ενέργεια και μακροζωία
- Πόση βιταμίνη D χρειάζεστε κάθε μέρα για να βελτιώσετε την εγκεφαλική λειτουργία και τη μνήμη σας
Πηγή: Fortune.com
