Τι περιλαμβάνει το «μενού» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αυτής της εβδομάδας
Το μέγα θέμα του προϋπολογισμού της ΕΕ, η διαχείριση των εμβολίων και οι πόροι που θα διατεθούν για να αμβλύνουν τις τοπικές επιπτώσεις της covid-19, οι μεταβατικοί κανόνες που θα ισχύσουν ως το 2022 για την Κοινή Γεωργική Πολιτική και τα προβλήματα της ισχύουσας νομοθεσίας για το μεταναστευτικό συζητούνται και ψηφίζονται αυτή την εβδομάδα στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Οι ευρωβουλευτές θα κάνουν επίσης απολογισμό των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου, ενώ αυτή την εβδομάδα θα γίνει και η τελετή για την παραλαβή του Βραβείου Ζαχάρωφ από την αντιπολίτευση της Λευκορωσίας.
Το ΕΚ έτοιμο να ψηφίσει τη μελλοντική χρηματοδότηση και τον προϋπολογισμό 2021
Μετά τη συμφωνία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό και το πακέτο ανάκαμψης στις 10 Δεκεμβρίου οι ευρωβουλευτές συζήτησαν τη Δευτέρα για τον προϋπολογισμό του 2021 και θα ψηφίσουν την Παρασκευή, ενώ η συζήτηση και η ψηφοφορία για τον προϋπολογισμό 2021-2027 θα γίνει την Τετάρτη.
Το ΕΚ είχε ανακοινώσει ότι είναι έτοιμο να ψηφίσει για το μελλοντικό χρηματοδοτικό πακέτο της ΕΕ και τον προϋπολογισμό του 2021, εφόσον το Συμβούλιο παρέπεμπε εγκαίρως στο Κοινοβούλιο, δηλαδή ως την τρέχουσα σύνοδο της ολομέλειας στις 14-17 Δεκεμβρίου τους κανονισμούς για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ), τον Μηχανισμό για το Κράτος Δικαίου, καθώς και τον προϋπολογισμό για το 2021, όπως συμφωνήθηκε με τους ευρωβουλευτές που έλαβαν μέρος στις διαπραγματεύσεις.
Αυτή η εξέλιξη θα δώσει τη δυνατότητα στους πολίτες της ΕΕ να λάβουν την τόσο απαραίτητη στήριξη από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και το ταμείο ανάκαμψης από τις αρχές του ερχόμενου έτους.
Κενά στους υφιστάμενους κανόνες για τους αιτούντες άσυλο και για την επιστροφή μεταναστών παρατηρεί το ΕΚ
Η ολομέλεια συζήτησε επίσης τη Δευτέρα την αποτελεσματικότητα και την εφαρμογή των ευρωπαϊκών νόμων για τις αιτήσεις ασύλου και τις επιστροφές των μεταναστών, ενώ οι νομοθετικές εργασίες για την αναθεώρηση του κοινού συστήματος ασύλου της ΕΕ και της μεταναστευτικής πολιτικής βρίσκονται σε εξέλιξη.
Οι ευρωβουλευτές ζητούν μεγαλύτερη αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών και περισσότερη χρηματοδότηση για τις χώρες που υποδέχονται τον μεγαλύτερο αριθμό μεταναστών καθώς και ενίσχυση της διαδικασίας για την ενοποίηση των οικογενειών. Η ψηφοφορία θα γίνει την Τετάρτη και θα ανακοινωθεί την Πέμπτη.
Δύο εκθέσεις της επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών του ΕΚ που συζητήθηκαν επίσης χτες θα τεθούν προς ψήφιση την Τετάρτη. Οι εκθέσεις αφορούν τον Κανονισμό Δουβλίνο III, ο οποίος ορίζει το κράτος μέλος που είναι υπεύθυνο για τη διεκπεραίωση αιτήσεων ασύλου και την Οδηγία για την επιστροφή, η οποία ορίζει τη διαδικασία για την επιστροφή των ατόμων που δεν έχουν δικαίωμα παραμονής σε έδαφος ΕΕ.
Το πρώτο κείμενο τονίζει ότι ο Κανονισμός του Δουβλίνου του 2013 επιβάλει δυσανάλογη ευθύνη σε μια μειοψηφία κρατών μελών, ιδίως όταν υπάρχει υψηλός αριθμός αφίξεων.
Όσον αφορά τις επιστροφές, το σχέδιο ψηφίσματος ζητά περισσότερα κονδύλια προκειμένου να διασφαλιστούν άμεσες και δίκαιες διαδικασίες, με πλήρη σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματα. Οι ευρωβουλευτές στηρίζουν επίσης τις εθελούσιες επιστροφές ως εναλλακτική λύση, αντί των αναγκαστικών απομακρύνσεων και κρατήσεων.
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Στην ολομέλεια συζητήθηκε επίσης τη Δευτέρα σχέδιο διάσωσης για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση COVID-19. Η απόφαση θα τεθεί σε ψηφοφορία την Τετάρτη.
Kλίμα, Τουρκία, εμβόλια: το ΕΚ συζητά την έκβαση της συνόδου κορυφής του Δεκεμβρίου
Το ΕΚ θα αξιολογήσει την Τετάρτη τα αποτελέσματα της συνόδου κορυφής με τους προέδρους της Επιτροπής και του Συμβουλίου Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Σαρλ Μισέλ οι οποίοι και θα κάνουν δηλώσεις.
Πέραν της μελλοντικής χρηματοδότησης της ΕΕ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες, κατά τη σύνοδό τους στις 10-11 Δεκεμβρίου, αξιολόγησαν τη συντονισμένη προσπάθεια για την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων και των κλινικών δοκιμών. Επανήλθαν στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, αποσκοπώντας στην επίτευξη συμφωνίας με βάση τον στόχο μείωσης των εκπομπών της ΕΕ για το 2030 και ασχολήθηκαν με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του βίαιου εξτρεμισμού. Η συζήτηση στη σύνοδο επικεντρώθηκε επίσης και στην κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τις σχέσεις με την Τουρκία.
Εμβόλια COVID-19: το ΕΚ συζητά μια στρατηγική δίκαιης κατανομής
Μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τον εμβολιασμό κατά του COVID-19 που να απαντά στις προκλήσεις εντός και εκτός ΕΕ θα συζητηθεί στην ολομέλεια του ΕΚ την Τετάρτη με την Επίτροπο Στέλλα Κυριακίδου.
Στην συζήτηση της Τετάρτης, οι ευρωβουλευτές αναμένεται να ζητήσουν μια ευρωπαϊκή προσέγγιση για να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε ασφαλή εμβόλια σε όλη την Ευρώπη, από τη στιγμή που θα δοθεί η άδεια για την κυκλοφορία τους στην αγορά της ΕΕ. Αναμένεται επίσης να συζητήσουν μέτρα για την διασφάλιση της δίκαιης κατανομής και της προστασίας των πιο ευάλωτων ομάδων, αλλά και να επαναλάβουν την ανάγκη για διαφάνεια στην διαδικασία έγκρισης και στις διαπραγματεύσεις για την πρόσβαση στα εμβόλια της COVID-19.
Σημειώνεται ότι η Επιτροπή έχει συνάψει εγκαίρως συμφωνίες με φαρμακευτικά εργαστήρια προκειμένου να δημιουργήσει ένα χαρτοφυλάκιο πιθανών εμβολίων κατά της COVID-19. Όλα τα εμβόλια πρέπει να εγκριθούν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ) σύμφωνα με ασφαλή και αποτελεσματικά πρότυπα. Ο ΕΟΦ έλαβε πρόσφατα δύο αιτήσεις για υπό όρους χορήγηση άδειας κυκλοφορίας δυο εμβολίων και αναμένεται να ολοκληρώσει τις αξιολογήσεις του τις ερχόμενες εβδομάδες.
Ψηφοφορία για τη διασφάλιση υψηλής ποιότητας νερού βρύσης και τη μείωση των πλαστικών
Νέοι κανόνες που έχουν καταρτιστεί για την παροχή υψηλής ποιότητας νερού βρύσης σε ολόκληρη την ΕΕ πρόκειται να ψηφιστούν την Τρίτη, δίνοντας ουσιαστική απάντηση στα αιτήματα περισσότερων των 1,8 εκατομμυρίων Ευρωπαίων που υπέγραψαν την πρώτη επιτυχημένη ευρωπαϊκή πρωτοβουλία πολιτών «Right2Water», ζητώντας την βελτίωση της πρόσβασης σε ασφαλές πόσιμο νερό για όλους τους Ευρωπαίους.
Η ποιότητα του νερού της βρύσης θα βελτιωθεί με τη θέσπιση αυστηρότερων ορίων για ορισμένους ρύπους, ώστε όχι μόνο να μπορούν, αλλά να ενθαρρύνονται οι πολίτες να πίνουν νερό βρύσης αντί εμφιαλωμένου. Για να βελτιωθεί η πρόσβασή τους σε αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνουν την δωρεάν παροχή νερού στα δημόσια κτίρια και την δωρεάν ή έναντι χαμηλού κόστους παροχή του στους πελάτες σε εστιατόρια, καντίνες και υπηρεσίες τροφοδοσίας.
Οι ευρωβουλευτές αναμένεται να υιοθετήσουν επίσης ψήφισμα την Πέμπτη σχετικά με την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για τα ύδατα. Σ’ αυτό προειδοποιούν ότι τα μισά υδατικά συστήματα στην ΕΕ εξακολουθούν να μην βρίσκονται σε καλή κατάσταση και ότι οι στόχοι της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα (ΟΠΥ) δεν έχουν ακόμη επιτευχθεί.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η χαμηλότερη κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού θα μπορούσε να βοηθήσει τα νοικοκυριά της ΕΕ να εξοικονομούν πάνω από 600 εκ. ευρώ ετησίως. Εάν βελτιωθεί η εμπιστοσύνη στο νερό της βρύσης, οι πολίτες μπορούν επίσης να συμβάλουν στη μείωση των πλαστικών αποβλήτων από εμφιαλωμένο νερό, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων απορριμμάτων. Τα πλαστικά μπουκάλια είναι ένα από τα συνηθέστερα πλαστικά αντικείμενα μιας χρήσης που βρίσκει κανείς στις ευρωπαϊκές ακτές.
REACT EU: πρόσθετοι πόροι για την αντιμετώπιση των τοπικών επιπτώσεων του COVID-19
Οι ευρωβουλευτές αναμένεται να εγκρίνουν δέσμη 47,5 δισ. ευρώ (REACT EU) για τον μετριασμό των άμεσων επιπτώσεων της κρίσης COVID-19 σε όλες τις περιφέρειες της ΕΕ.
Τα χρήματα θα διατεθούν κατά τα επόμενα δύο έτη μέσω των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ. Οι δράσεις που καλύπτονται από τη δέσμη θα είναι επιλέξιμες αναδρομικά από την 1 Φεβρουαρίου 2020. Οι χώρες της ΕΕ θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν αυτούς τους πρόσθετους πόρους έως το τέλος του 2023. Οι επενδύσεις θα επικεντρωθούν στους τομείς που πλήττονται περισσότερο από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας.
Το REACT EU είναι μια πρόταση της Επιτροπής για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας, που διέπει την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020 της πολιτικής συνοχής. Ακολουθεί δύο προηγούμενες προτάσεις, την Πρωτοβουλία Επενδύσεων για την Αντιμετώπιση του Κορωνοϊού (CRII) και την Πρωτοβουλία για την Αντιμετώπιση του Κορωνοϊού Plus (CRII +). Οι πρόσθετοι πόροι του REACT EU θα προέλθουν από το Next Generation EU, το μέσο ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κλιματική αλλαγή: προετοιμασία και προσαρμογή της ΕΕ
Οικοδόμηση ανθεκτικών κοινωνιών στην κλιματική αλλαγή ενόψει της αναμενόμενης στις αρχές του 2021 στρατηγικής προσαρμογής της ΕΕ στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, προωθούν οι ευρωβουλευτές, σε ψήφισμα που θα τεθεί σε ψηφοφορία την Πέμπτη.
Ο στόχος δαπανών της ΕΕ για το κλίμα θα πρέπει να συμβάλει τόσο στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, όσο και στην προσαρμογή σε αυτήν, υπενθυμίζοντας ότι το κόστος της αδράνειας θα είναι πολύ μεγαλύτερο. Το σχέδιο ψηφίσματος υπογραμμίζει επίσης ότι μόνο οι ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή υποδομές θα πρέπει να λαμβάνουν χρηματοδότηση από την ΕΕ.
Σημειώνεται ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) εκτίμησε ότι τα ακραία καιρικά και κλιματικά φαινόμενα προκάλεσαν χρηματικές απώλειες 426 δισ. κατά την περίοδο 1980-2017 στην ΕΕ των 28.
Δεδομένου ότι η ικανότητα προσαρμογής διαφέρει μεταξύ των πληθυσμών, των οικονομικών τομέων και των περιφερειών, η ΕΕ μπορεί να διασφαλίσει ότι οι μειονεκτούσες περιφέρειες και εκείνες που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή θα είναι σε θέση να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την προσαρμογή τους.
Μεταβατικοί κανόνες για τη χρηματοδότηση της γεωργίας και ενίσχυση των παραγωγών τροφίμων
Το ΕΚ ψηφίζει κανόνες για την ομαλή μετάβαση στη μελλοντική γεωργική πολιτική της ΕΕ και αποδέσμευση 8 δισ. ευρώ ως βοήθεια για τους γεωργούς και τις αγροτικές περιοχές.
Το σχέδιο νόμου της ΕΕ, όπως συμφωνήθηκε από τους διαπραγματευτές του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, παρατείνει την εφαρμογή των υφιστάμενων κανόνων της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) έως το τέλος του 2022.
Οι πρόσφατα συμφωνηθέντες κανόνες για τους τρόπους με τους οποίους οι γεωργοί, οι παραγωγοί τροφίμων και οι αγροτικές περιοχές μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα 8 δισ. της βοήθειας για την αντιμετώπιση της κρίσης του COVID-19, με στόχο την χρηματοδότηση της ανθεκτικής, βιώσιμης και ψηφιακής ανάκαμψης τους κατά τα επόμενα δύο έτη, αποτελούν επίσης μέρος της συνολικής συμφωνίας.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την τελική μορφή της μεταρρύθμισης της γεωργικής πολιτικής της ΕΕ μετά το 2022 βρίσκονται σε εξέλιξη. Τόσο οι μεταβατικοί κανόνες όσο και η δέσμη μέτρων για τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ συνδέονται στενά με τις εργασίες για τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027.
Δίκαιη μετάβαση: ένα νέο θεματολόγιο για βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς αγορά εργασίας
Οι ευρωβουλευτές καλούν τα κράτη μέλη με σχέδιο ψηφίσματος να εγκρίνουν μια φιλόδοξη πολιτική ατζέντα με σαφείς και υποχρεωτικούς δείκτες για την κοινωνική σύνοδο κορυφής της ΕΕ που θα γίνει τον Μάιο του 2021 στην Πορτογαλία. Η λεγόμενη «Ατζέντα του Πόρτο 2030» θα πρέπει να περιλαμβάνει στόχους και μέτρα για αξιοπρεπή εργασία και επαρκείς μισθούς, κοινωνική δικαιοσύνη και ίσες ευκαιρίες, ισχυρά συστήματα κοινωνικής πρόνοιας και δίκαιη κινητικότητα. Το θεματολόγιο θα πρέπει επίσης να συμβάλει στην εφαρμογή των αρχών που κατοχυρώνονται στον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Για τον μετριασμό των κοινωνικών επιπτώσεων της νόσου COVID-19, τα κράτη μέλη καλούνται να αξιοποιήσουν πλήρως την ευελιξία που προσφέρεται για τις δημοσιονομικές πολιτικές. Οι επενδύσεις στο πλαίσιο του Next Generation EU και του Ταμείου Ανάκαμψης θα πρέπει να στηρίζουν και την κοινωνική βιωσιμότητα εκτός από τους οικονομικούς και περιβαλλοντικούς στόχους. Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλουν σχέδια κοινωνικής προόδου, παράλληλα με τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και τα εθνικά σχέδια για το κλίμα και την ενέργεια, αναφέρει το σχέδιο ψηφίσματος.
Tο EK για την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών για την προώθηση της πολυμορφίας
Η πρωτοβουλία προτείνει εννέα δράσεις που θα μπορούσε να αναλάβει η ΕΕ για την προστασία των ατόμων που ανήκουν σε εθνικές και γλωσσικές μειονότητες στην ΕΕ και για την ενίσχυση της πολιτιστικής και γλωσσικής πολυμορφίας.
Οι ευρωβουλευτές αναμένεται να επικεντρωθούν στην ισότητα και σε υποστηρικτικά μέτρα στους τομείς της πολιτικής συνοχής, της χρηματοδότησης της ΕΕ και των κρατικών ενισχύσεων.
Θα εξετάσουν επίσης γλωσσικά μέτρα προστασίας των μειονοτικών πολιτισμών, την πιθανότητα μιας ενιαίας ψηφιακής αγοράς και πολιτικών που σχετίζονται με τα μέσα ενημέρωσης για την προσαρμογή του γεωγραφικού αποκλεισμού και της προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.
Οι Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών δίνουν το λόγο στους πολίτες της ΕΕ: αν περισσότεροι από ένα εκατομμύριο πολίτες από τουλάχιστον επτά κράτη μέλη στηρίξουν μια πρωτοβουλία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να αναλάβει δράση.
Η δημοκρατική αντιπολίτευση της Λευκορωσίας παραλαμβάνει το Βραβείο Ζαχάρωφ 2020
Σε τελετή την Τετάρτη στις 12.00 (τοπική ώρα) θα απονεμηθεί το Βραβείο Ζαχάρωφ 2020 για την ελευθερία της σκέψης.
Η δημοκρατική αντιπολίτευση της Λευκορωσίας, πολλά μέλη της οποίας είτε έχουν φυλακιστεί είτε αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα μετά τις φετινές διαμαρτυρίες κατά του αυταρχικού προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο, θα εκπροσωπηθεί στην τελετή από τους βραβευθέντες, μεταξύ των οποίων και η ηγέτης της αντιπολίτευσης Σβιατλάνα Τσιχανούσκαγια οι οποίοι θα παραλάβουν το βραβείο από τον πρόεδρο του ΕΚ Νταβίντ Σασόλι.
